Trong cuộc sống, khi gặp một vấn đề hóc búa, chúng ta vẫn nghe những lời khuyên: Hãy làm theo lẽ phải, hãy làm theo những gì trái tim mách bảo, bám vào giá trị cốt lõi tốt đẹp… Những lý thuyết trên, thoạt đầu nghe thật cao cả, chí lý nhưng trên thực chất rất mơ hồ, không thể áp dụng vào mọi hoàn cảnh.
Joseph L. Badaracco, giáo sư dạy về đạo đức kinh doanh tại trường Harvard Business School, đã bỏ ra gần 20 năm cố gắng phát triển những công cụ hữu dụng và thực tế cho các nhà quản lý, lãnh đạo khi họ đối mặt với các vấn đề khó khăn. Badaracco dùng định nghĩa “vùng xám” để gọi tên những vấn đề phức tạp mà các nhà quản lý phải đối mặt, là nơi không dễ dàng phán xét đúng sai. Đồng thời bật mí bí kíp để vượt qua “vùng xám” trong cuốn sách “Đằng sau một quyết định lớn”.
Hệ quả thuần của vấn đề là gì?
Trách nhiệm cơ bản của tôi là gì?
Kế hoạch hành động nào phù hợp với tình hình thực tế?
Chúng ta là ai?
Liệu có thể sống chung với quyết định này không?
Theo Badaracco, 5 câu hỏi trên bổ sung và hoàn chỉnh cho nhau, giúp người ra quyết định cân nhắc toàn diện mọi mặt của một vấn đề, tránh mắc phải sai lầm vì chỉ tư duy theo một lối mòn mà mình quen thuộc, như doanh nhân Aaron Feuerstein đã làm.
“Mỗi người đều tồn tại những lối mòn trong suy nghĩ và chính điều này sẽ dẫn đến khó khăn”, Badaracco viết, “Một số người suy nghĩ căn cứ vào hệ quả một cách tự nhiên, một số người luôn có cảm giác mang nặng trách nhiệm, những người khác thì tỏ ra thực dụng”. Vì vậy, tác giả khuyên mỗi người nên sử dụng cả 5 câu hỏi trên và chỉ đừng chỉ chọn những câu mà bản thân ưa thích.
5 câu hỏi này được chứng minh hiệu quả vì dựa trên kiến thức nền tảng về bản năng con người và mục tiêu chung của chúng ta trong cuộc sống. Kết hợp nhiều lý lẽ của các nhà triết học từ Đông sang Tây, nhiều mốc thời gian lịch sử nhân loại. Có thể kể đến nhà triết học Aristotle, Nietzsche, Khổng Tử, Đức Chúa trời Jesus, hay các nhà tư tưởng chính trị Machiavelli và Jefferson cũng như các nhà thơ, nhà văn đồng loạt xuất hiện trong cuốn sách.
Mặc dù ấn phẩm được coi là kim chỉ nam cho các nhà lãnh đạo, quản lý, nhưng bất kỳ ai gặp khó khăn khi đưa ra quyết định trong cuộc sống vẫn có thể áp dụng 5 câu hỏi trong “Đằng sau một quyết định lớn”.