Sức mạnh của người thấu cảm
Có bao giờ bạn phủ nhận cảm xúc của mình để làm hài lòng người khác, luôn nói “có” dẫu trong lòng muốn nói “không”, tự ép bản thân vào khuôn mẫu để không bị xem là khác biệt?
Theo bác sĩ Bruce Perry, khi đối diện với một người chịu tổn thương, đặc biệt là trẻ em gặp sang chấn, chúng ta phải đặt họ vào bối cảnh các mối quan hệ giữa người với người. Dù nạn nhân là người sống sót sau một trận động đất hay từng bị lạm dụng tình dục nhiều lần, điều quan trọng nhất vẫn là cách những trải nghiệm đó ảnh hưởng đến các mối quan hệ của họ – mối quan hệ với những người mà họ thương yêu, với chính bản thân họ và với cuộc sống nói chung.
Bác sĩ Perry nhìn nhận: “Những khía cạnh đau thương nhất của mọi thảm họa đều liên quan đến sự đổ vỡ các kết nối giữa người với người. Và điều này đặc biệt đúng với trẻ em. Bị làm hại bởi những người lẽ ra phải yêu thương mình, bị họ bỏ rơi, bị tước đoạt những mối quan hệ khăng khít giúp bản thân cảm thấy an toàn, có giá trị và là một con người – đó đều là những trải nghiệm có khả năng tàn phá sâu sắc. Bởi vì con người chắc chắn là một sinh vật xã hội, nên những thảm họa tồi tệ nhất có thể xảy ra với chúng ta nhất định phải liên quan đến sự mất mát các mối quan hệ”.
Vì lý do này, quá trình phục hồi sau sang chấn và tình trạng bỏ bê cũng liên quan đến các mối quan hệ, từ việc xây dựng lại niềm tin, lấy lại sự tự tin cho đến việc tìm lại cảm giác an toàn và kết nối lại với tình yêu... Tất nhiên, thuốc men có thể làm dịu các triệu chứng và việc tâm sự với nhà trị liệu cũng cực kỳ hữu ích. Nhưng theo bác sĩ Perry, người ta không thể chữa lành và phục hồi – ngay cả khi được dùng các loại thuốc và liệu pháp tốt nhất trên thế giới – nếu không có được những kết nối lâu dài và đầy yêu thương với người khác.
Qua nhiều năm làm việc cùng trẻ em gặp sang chấn, tiến sĩ Bruce Perry đã nhận ra rằng, những trải nghiệm chữa lành quan trọng nhất trong cuộc đời của những đứa trẻ bị sang chấn lại không đến từ quá trình trị liệu mà là nhờ được bao bọc và hỗ trợ bởi một mạng lưới các mối quan hệ xã hội. Điều các em cần nhất là một môi trường xã hội phong phú, nơi các em được đón nhận và yêu thương.
Trong cuốn sách “Đứa trẻ được nuôi trong chuồng chó”, bác sĩ Perry chia sẻ: “Điều mà trẻ em bị ngược đãi và sang chấn cần đến nhất là một cộng đồng lành mạnh để xoa dịu những nỗi đau đớn, khổ sở và mất mát do sang chấn gây ra. Thứ có tác dụng chữa lành là bất cứ điều gì làm gia tăng số lượng và chất lượng những mối quan hệ của các em. Thứ giúp ích cho các em là sự chăm sóc yêu thương diễn ra theo cách nhất quán, kiên nhẫn, lặp đi lặp lại”.
