Cú hích - Phiên bản cuối cùng: Khi nào người ta thật sự cần một cú hích?

Quìn15/12/2023 08:00
Cú hích - Phiên bản cuối cùng: Khi nào người ta thật sự cần một cú hích?

Người ta có thể thật sự cần một cú hích khi đứng trước những lựa chọn đòi hỏi khả năng ghi nhớ hoặc có tác động chậm.

Một câu hỏi hiển nhiên là các thị trường tự do có thể giải quyết được các vấn đề của con người hay không, ngay cả trong những tình huống như vậy. Thường thì sự cạnh tranh thị trường mang lại nhiều mặt tốt. Nhưng liệu thị trường có thể làm ra những điều kỳ diệu không?

Một ví dụ điển hình là việc bán các phương thuốc “ma”, một thực tế đang tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau trên toàn thế giới. Trong những bộ phim mô tả miền viễn Tây nước Mỹ, thứ thần dược trị bách bệnh đó thường được gọi là “vạn linh dược”, một cái tên có vẻ được đặt ra để đối thủ cạnh tranh phải dè chừng.

Vạn linh dược được cho là có thể chữa lành nhiều chứng bệnh, từ mụn trứng cá đến viêm khớp và chứng bất lực. Các phiên bản hiện đại của vạn linh dược vẫn đang thịnh hành trong thị trường “thảo dược thiên nhiên” (một thị trường khá thoáng tại nhiều quốc gia), nhưng trong khuôn khổ nội dung này, chúng ta hãy chú trọng vào vạn linh dược, bởi chiến lược thường được dùng để quảng bá nó có thể giúp chúng ta có được một góc nhìn tổng quát về các thị trường và giới hạn của chúng.

Những bộ phim kinh điển phương Tây thường dàn dựng lại những kiểu lừa đảo điển hình được dùng đi dùng lại mà không có quá nhiều thay đổi. Một “bác sĩ” ngồi trong cỗ xe ngựa tiến vào thị trấn và mở phòng khám đâu đó gần quán rượu địa phương. Ông ta rao bán các chai vạn linh dược do mình đặc chế, thứ mà theo lời ông ta là có thể chữa lành mọi chứng bệnh khiến bạn đau đớn.

Sau đó, một nhân vật chống nạng nào đó sẽ khập khễnh bước ra từ đám đông và thách thức vị bác sĩ, chỉ trích ông ta là kẻ lừa gạt. Nhân vật đó chỉ vào cái chân khập khiễng của mình và nói: “Tôi cá là ông không thể chữa lành nó được”. Vị bác sĩ rất hào phóng tặng cho người đàn ông đáng thương một chai thần dược, và huyền diệu thay, ngay hôm sau chân của ông ta đã lành lặn!

Nhiều chai vạn linh dược đã được bán ra và ngay sáng sớm hôm sau, bác sĩ và đồng sự của mình - kẻ đóng vai người chống nạng - nhanh chóng rời khỏi thị trấn để đi tới địa điểm tiếp theo. Phiên bản nào đó của kiểu lừa đảo này vẫn còn tồn tại trong những khu đô thị đông đúc mà khách du lịch thường lui tới, nhưng thay vì vạn linh dược, người ta sẽ “bán” cơ may thắng được những món hời từ trò bài cào hoặc những trò lừa đảo tương tự.

Dù cho những mánh lới kiểu này có vẻ cực đoan, chúng chỉ là một số ít ví dụ của nhiều sản phẩm hấp dẫn đối với Con người nhưng không hấp dẫn đối với Econ. Bạn có thể thấy chúng nhan nhản trên Internet, và tại vài quốc gia, nếu xem chương trình truyền hình đêm khuya thì bạn sẽ thấy rất nhiều loại vạn linh dược được rao bán. Như chúng tôi đề cập trong chương nói về bảo hiểm, chúng ta cũng cần tránh những món “vạn linh dược” trong thị trường này.

Nhưng ở đây, chúng tôi muốn bàn tới một vấn đề quan trọng hơn, đó là liệu các thị trường cạnh tranh có bảo vệ được khách hàng khỏi những trò lừa gạt như thế không. Thật đáng buồn khi câu trả lời là không.

Việc kinh doanh các thứ dán nhãn “thần dược” chưa bao giờ được kiểm soát hiệu quả. Bất kỳ một nhóm hai người nào có một cỗ xe, vài cái chai và tài ăn nói đều có thể bước vào lĩnh vực này. Nếu có sở trường dối trá trơ trẽn và không ngại lấy tiền từ những khách qua đường ngây thơ, người ta lại càng dễ ăn nên làm ra trong ngành này.

Tất nhiên, họ có thể gặp rắc rối khi bị ai đó nhận ra và báo lên cảnh sát địa phương. Nhưng điểm then chốt là không ai kiếm được tiền từ việc thuyết phục người ta không mua thần dược! Không mấy ai trong chúng ta có sức khỏe hoàn hảo đến mức không sẵn lòng bỏ vài đồng ra mua một chai thuốc trị bá bệnh. Nó có chữa được Covid-19 không? Có làm lành chấn thương khuỷu tay không? Hay có thể trị chứng đau cổ vai gáy?

Vạn linh dược chỉ là một phiên bản cực đoan của các vụ mua bán thiếu cân nhắc. Nhiều người trở thành con nghiện cờ bạc, và đối với họ, sòng bạc cũng nguy hiểm như ma túy. Và mặc dù được kiểm soát bởi pháp luật và có giới hạn người tham gia, các sòng bạc vẫn luôn cạnh tranh với nhau và với các dạng cờ bạc khác, như cá độ thể thao chẳng hạn. Các sòng bạc cạnh tranh bằng cách tạo ra môi trường hấp dẫn, thức uống miễn phí, và đôi khi là tỷ lệ thắng cược cao hơn.

Nhưng tuyệt nhiên không có một người nào trở nên giàu có bằng cách thuyết phục người ta không cờ bạc. Chúng tôi hy vọng phần nội dung nói về tiền bạc trong quyển sách này sẽ giúp bạn tránh phạm một số sai lầm mà Con người thường mắc phải trong lĩnh vực tài chính.

Trong thế giới hiện đại ngày nay, việc kinh doanh thần dược trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Người ta có thể lên mạng và bán các sản phẩm được cho là giảm nguy ngơ bị ung thư, chữa được bệnh tiểu đường, giúp tiết kiệm tiền, mang lại làn da trắng sáng và xoa dịu mọi nỗi bất an cũng như chứng trầm cảm.

Chúng tôi là người hâm mộ nữ diễn viên Gwyneth Paltrow, nhưng trang web Goop của cô ấy đang bán các sản phẩm có chứa một ít “vạn linh dược” trong đó.

Khi đụng tới những vấn đề về sức khỏe, tình cảm và tiền bạc, không khó để lợi dụng sự mù mờ thông tin của người khác. Nếu có vấn đề nảy sinh ở một trong những khía cạnh đó, các công ty có một động lực mạnh mẽ để khai thác những định kiến hành vi như tính sẵn có, sự lạc quan phi thực tế và thả neo. Và chắc chắn họ sẽ cố gắng tạo ra những bậc thang thông tin. Đôi khi họ thành công trong việc đó.

Bài học tổng quát là trong phần lớn thời gian, người ta có thể kiếm được nhiều tiền bằng cách lợi dụng sự yếu đuối của con người hơn là giúp người ta khắc phục chúng. Các quán rượu kiếm được nhiều tiền hơn gấp mấy lần những tổ chức giúp người ta cai rượu. Vì vậy, nếu gặp vấn đề khó khăn, con người có thể cần đến một cú hích được chọn lọc kỹ càng.

“Cú hích - Phiên bản cuối cùng” - cuốn sách hướng dẫn cách tự thiết kế môi trường lựa chọn, giúp bản thân ra quyết định về sức khỏe, sự giàu có và hạnh phúc. Được viết bởi nhà kinh tế học đoạt giải Nobel Richard H. Thaler và GS Cass R. Sunstein của Trường Luật Harvard, tới nay sách đã bán khoảng 6 triệu bản.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?
2

Đơn giản mà nói - Cái bẫy của sự phức tạp trong marketing hiện đại

Trong cuốn sách "Đơn giản mà nói" (Simply Put), tác giả Ben Guttmann đưa ra một quan điểm tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng: giữa thế giới quá tải thông tin, thương hiệu nào càng rõ ràng, dễ hiểu, thương hiệu đó có cơ hội tồn tại.
3

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 3: Mở cửa phục hồi

Ngày 04/5/2020 Ý đã mở cửa lại các cơ sở sản xuất và các nước châu Âu khác cũng bắt đầu nới lỏng một số biện pháp hạn chế.
4

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - EMDR: Liệu pháp giúp viết lại ký ức và chữa lành tổn thương

Trong cuốn The Body Keeps the Score, tác giả Bessel van der Kolk viết về một dạng trị liệu có tên là EMDR hay giải mẫn cảm và tái xử lý thông tin thông qua chuyển động mắt.
5

Sức mạnh của người thấu cảm - Vẻ đẹp trong sự nhạy cảm của bạn

 “Sự nhạy cảm của tôi là một siêu năng lực!"

Lẽ sống - Cuộc đời có thể không đẹp nhưng vẫn luôn đáng sống 

Lẽ sống là một tác phẩm đầy triết học và tích cực, làm thức tỉnh lòng tin và sức mạnh tinh thần của mỗi cá nhân, đồng thời giúp con người có thể nhìn nhận ý nghĩa cuộc sống trong mọi tình huống.

Xoay chuyển tình hình Biến Đông – ‘Sóng gió’ vây bủa nghề cá và môi trường Biển Đông

Với những ghi chép thực địa sống động và nguồn tư liệu dồi dào, “Xoay chuyển tình hình Biển Đông” - viết bởi nhà báo James Borton - đem đến một cái nhìn toàn diện, đầy cảm xúc về những “sóng gió” đang vây bủa nghề cá và môi trường Biển Đông.

'Cú hích - Phiên bản cuối cùng' giúp ta đưa ra lựa chọn khôn ngoan

Chừng nào con người chưa thể đưa ra những lựa chọn hoàn hảo thì chừng đó một vài thay đổi trong kiến trúc lựa chọn còn có thể làm cho cuộc sống của họ trở nên tốt đẹp hơn.

Lẽ sống - Hạnh phúc không bao giờ là một mục tiêu mà chỉ có thể là kết quả

Một cuộc đời có viên mãn hay không chẳng hề phụ thuộc vào việc bán kính hành động của một người có phạm vi rộng lớn như thế nào mà hầu hết chỉ phụ thuộc vào việc liệu vòng tròn đó có được lấp đầy hay không.

Như ta là - Làm sao giải quyết tình trạng phạm tội gia tăng ở tuổi thanh thiếu niên?

Vấn đề không chỉ là tình trạng phạm tội ở thanh thiếu niên, nó liên quan đến toàn bộ cấu trúc của xã hội.

‘Nội lực’ – Quyền năng giúp bạn thay đổi bản thân

​​​​​​​“Con người có thể điều khiển được vận mệnh của mình bằng cách tái định hình tâm trí”. Đây có thể được xem là một thông điệp của Tara Swart trong cuốn sách “Nội lực” (The Source) của mình.

‘Xoay chuyển tình hình Biển Đông’ - Hãy cứu lấy san hô ở Biển Đông

Trong vòng năm mươi năm qua, một nửa số rạn san hô trên Biển Đông đã biến mất, số lượng các loài cá lớn chỉ còn 10% và có nhiều loài đang đứng bên bờ vực tuyệt chủng. James Borton cho rằng đã đến lúc cần chung tay cứu lấy vùng biển này.

Nội lực - Khám phá tiềm lực vô hạn của tâm trí

Nội lực của Tara Swart giúp chúng ta nhìn nhận rằng chúng ta chính là người tạo ra số phận của chính mình. Bằng cách hiểu rõ về tâm trí và sức mạnh của nó, chúng ta có thể tự tạo ra những thay đổi tích cực trong cuộc sống và làm chủ tương lai.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

‘Bắt cóc ảo’ đòi tiền thật: Những cạm bẫy từ môi trường mạng

Kỹ năng - Thanh Hà - 02/08/2025 13:00
Một thực trạng đáng báo động xảy ra thời gian vừa qua là việc nhiều học sinh, sinh viên nhận được cuộc gọi từ đối tượng giả danh cơ quan công an đe dọa liên quan đến vụ án đang điều tra nhằm thao túng tâm lý, buộc nạn nhân liên hệ về gia đình chuyển tiền chuộc.

Xem "Sex Education", nữ sinh lập tức bị chinh phục vì 1 lý do, thốt lên ‘đầy giá trị’

Điện ảnh - Trà My - 02/08/2025 12:00
Một nữ sinh Mỹ cho rằng phim “Sex Education” là một bộ phim đầy giá trị và rất đáng xem.

2 câu chuyện người bố ông Hoàng Nam Tiến dạy con khiến ai nghe cũng rưng rưng: Con khỉ mất mẹ và chiếc bát vỡ

Phong cách sống - Hiểu Đan - 02/08/2025 10:00
Đây là điều vô cùng khác biệt ở ba, để lại cho ông Tiến một bài học giáo dục con cái rất lớn.

Sinh viên hỏi xoáy "Các chuyên gia AI làm gì khi bị mất điện", ông Hoàng Nam Tiến xuống gặp tận nơi để trả lời

Suy ngẫm - Nguyễn Phượng - 02/08/2025 09:00
Trước câu hỏi khó, được đánh giá ‘cực hay và triết lý’ của sinh viên, ông Hoàng Nam Tiến liền đứng dậy, xuống tận nơi sinh viên đó để đưa ra đáp án.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

Từ sách - Phim - Thu An - 02/08/2025 08:00
“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

Anh-Thu Nguyen - Nữ phi công gốc Việt tử nạn ở Mỹ trên hành trình vòng quanh thế giới

Truyền cảm hứng - 01/08/2025 13:00
Nữ phi công gốc Việt tử nạn trong vụ rơi máy bay tại Greenwood thuộc bang Indiana – Mỹ là người phụ nữ thứ 10 từng bay một mình vòng quanh thế giới.

Xem Sex Education, lần đầu tiên tôi nhận ra, chính mình khiến con trai sống trong mặc cảm, lo sợ

Điện ảnh - Thanh Hương - 01/08/2025 12:00
Tôi đã không làm gì sai. Nhưng tôi cũng không làm gì đúng.

PGS.TS Giáo dục: Thủ thuật thao túng tâm lý - Dù con bạn thông minh, nhưng liệu có thắng nổi

Kỹ năng - Trang Đào - 01/08/2025 11:00
Gần đây, những kẻ lừa đảo chỉ cần lời nói được lập trình tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. TS. Phạm Mạnh Hà cảnh báo: ngay cả những đứa trẻ thông minh, được giáo dục tốt vẫn có thể trở thành nạn nhân nếu không được trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò.

Cụ ông 111 tuổi vẫn lái ô tô mỗi ngày chia sẻ bí quyết sống lâu, sống khỏe

Phong cách sống - Hoàng Hà - 01/08/2025 10:00
Ở tuổi 111, ông Vincent Dransfield vẫn lái ô tô mỗi ngày, ham chạy bộ, tự nấu ăn và không cần ai hỗ trợ trong sinh hoạt, con cái chỉ cần đến thăm mỗi tuần một lần.

“Bắt cóc online”: Nạn nhân tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình

Suy ngẫm - PV - 01/08/2025 09:00
18 vụ "bắt cóc online" chỉ trong 4 tháng. Không có dây trói, không ai tiếp xúc, nhưng nạn nhân đa phần là sinh viên vẫn tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình.

Thuyết mặc kệ họ

Tủ sách - FN - 01/08/2025 08:00
Điều gì sẽ xảy ra nếu chìa khóa dẫn đến hạnh phúc, thành công và tình yêu chỉ là ba từ đơn giản: hãy kệ họ.

12 chân lý cuộc sống, ai ngộ ra sớm người ấy hạnh phúc

Suy ngẫm - Tích Thành - 31/07/2025 13:00
Có những câu nói chỉ vài chữ nhưng đủ để khiến lòng người bừng tỉnh, đủ để dẫn lối ta vượt qua bão giông cuộc đời. 12 câu nói dưới đây là những chân lý giản dị nhưng sâu sắc, dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên giữa thế giới đầy xô bồ.

Xem “Sex Education”: Dù trẻ có thông minh đến mấy, cha mẹ vẫn phải chỉ dạy cho con điều này

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 31/07/2025 12:00
Từ câu hỏi ngây thơ của con, tôi chợt nhận ra bản thân cũng cần học cách trò chuyện và đồng hành cùng con một cách tinh tế hơn.

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Phong cách sống - Thiên Ân - 31/07/2025 11:00
Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 02/08/2025