Cú hích - Phiên bản cuối cùng - 'Đóng khung' là một cú hích mạnh mẽ cần được lựa chọn cẩn trọng

Quang Thanh14/11/2023 09:00
Cú hích - Phiên bản cuối cùng - 'Đóng khung' là một cú hích mạnh mẽ cần được lựa chọn cẩn trọng

Giả sử bạn bị bệnh tim và bác sĩ đề nghị bạn tiếp nhận một cuộc phẫu thuật phức tạp. Không có gì khó hiểu khi bạn muốn biết khả năng phẫu thuật thành công là bao nhiêu.

Bạn hỏi và vị bác sĩ trả lời: “Trong 100 bệnh nhân từng trải qua loại phẫu thuật này, có 90 người tiếp tục sống sau 5 năm”. Bạn sẽ quyết định thế nào? Có lẽ câu trả lời của bác sĩ giúp bạn thấy yên tâm, khiến bạn tự tin hơn vào kết quả phẫu thuật.

Bạn chọn “10/100 người đã chết” hay "90 người còn sống"?

Nhưng bây giờ, hãy giả sử bác sĩ cấu trúc câu trả lời theo một cách khác. Ví dụ, ông ấy nói: “Trong 100 người trải qua phẫu thuật này, có 10 người chết sau 5 năm”. Nếu bạn giống như hầu hết mọi người, câu trả lời này của bác sĩ sẽ nghe thật đáng ngại và có thể bạn sẽ từ chối phẫu thuật. Theo bản năng, có thể bạn sẽ nghĩ: “Có nhiều bệnh nhân không qua khỏi quá, lỡ đâu mình cũng là một trong số đó!”.

Trong rất nhiều thí nghiệm, người ta phản ứng rất khác trước thông tin “90/100 người còn sống” và “10/100 người đã chết” - mặc dù nội dung của hai cách phát biểu này hoàn toàn giống nhau. Ngay cả các chuyên gia y tế cao cấp cũng bị tác động bởi “hiệu ứng đóng khung”. Khi được báo cáo “90/100 người còn sống”, họ sẽ có khuynh hướng khuyên bệnh nhân tiếp nhận phẫu thuật hơn so với khi nhận được thông tin “10/100 người được phẫu thuật chết sau 5 năm”.

Cách đóng khung hoặc cấu trúc nội dung có ảnh hưởng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Khi thẻ tín dụng bắt đầu trở thành hình thức thanh toán phổ biến trong những năm 1970, một số nhà bán lẻ muốn tính giá khác nhau đối với khách hàng trả tiền mặt và khách hàng thanh toán bằng thẻ tín dụng. Để ngăn chặn chuyện này, các công ty phát hành thẻ đặt ra những quy định để các nhà bán lẻ không được làm như vậy. Khi dự luật cấm các công ty phát hành thẻ áp những quy định như vậy được trình lên Quốc hội và có vẻ sắp được thông qua, quá trình vận động hành lang của các công ty phát hành thẻ tín dụng đã chuyển sự chú ý vào ngôn ngữ.

Cụ thể, dự luật đề xuất nếu một công ty tính giá khác nhau đối với khách hàng thanh toán bằng tiền mặt và bằng thẻ, mức giá áp cho thanh toán thẻ sẽ là giá “bình thường” (giá mặc định), còn mức giá dành cho hình thức thanh toán tiền mặt phải là giá giảm - thay vì xem giá tiền mặt là bình thường và phụ thu khách hàng thanh toán bằng thẻ tín dụng.

Cú hích nào mạnh mẽ hơn?

Các công ty phát hành thẻ tín dụng có hiểu biết và nhanh nhạy về điều mà các nhà tâm lý học gọi là “sự đóng khung”. Ý tưởng này cho rằng các lựa chọn sẽ phụ thuộc một phần vào cách các vấn đề được mô tả. Điểm này rất quan trọng trong việc ban hành chính sách công. Chủ đề bảo tồn năng lượng hiện đang nhận được sự quan tâm lớn của cộng đồng, vậy hãy xem xét các chiến dịch truyền thông sau đây:

(a) Nếu sử dụng các biện pháp bảo tồn năng lượng, bạn sẽ tiết kiệm 350 đô-la mỗi năm; (b) Nếu không sử dụng các biện pháp bảo tồn năng lượng, bạn sẽ mất 350 đô-la mỗi năm. Rõ ràng, chiến dịch truyền thông (b), vốn “đóng khung” bằng “sự mất mát”, hiệu quả hơn nhiều so với chiến dịch truyền thông (a). Nếu chính phủ muốn khuyến khích việc bảo tồn năng lượng thì phương án (b) sẽ tạo ra một cú hích mạnh mẽ hơn.

Rất giống với định kiến nguyên trạng, các hiệu ứng đóng khung được củng cố bởi Con người có khuynh hướng thỉnh thoảng trở thành những người ra quyết định thụ động và lơ đễnh. Không mấy người trong chúng ta chịu phiền phức để xem việc “đóng khung lại” - hoặc cấu trúc lại - các quyết định mà chúng ta phải đối mặt có tạo ra một câu trả lời khác hay không. Một lý do tại sao chúng ta không kiểm tra tính nhất quán của câu trả lời mà mình đưa ra có lẽ là vì ta không biết điều gì tạo nên sự mâu thuẫn. Điều này cho thấy đóng khung - cách diễn đạt vấn đề - là một cú hích mạnh mẽ và cần được lựa chọn với sự cẩn trọng cao độ.

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Đường vào thiền - Hạt giống thuần khiết bên trong mỗi người sẽ nảy nở

Có thể, nhiều người đã biết về thiền, tìm hiểu, trải nghiệm thiền. Nhưng nếu đọc “Đường vào thiền” của Osho, bạn sẽ nhận ra những chiều kích rất riêng, rất khác biệt, rất thâm sâu của Osho về thiền.
2

Chân trần chí thép – Cuốn sách tuổi 20 nên đọc để hiểu giá trị của tự do và lòng biết ơn

Chân trần chí thép là một quyển sách không chỉ kể chuyện chiến tranh, mà còn gợi mở một bài học lớn về lòng dũng cảm và lý tưởng của cả một thế hệ.
3

Phạm Xuân Ẩn - chân dung điệp viên huyền thoại của cách mạng Việt Nam

"Điệp viên hoàn hảo X6" và "Một người Việt trầm lặng" được viết từ góc nhìn của hai người ở hai đất nước khác, nhưng đều khắc họa cuộc đời phi thường và tinh thần yêu nước sâu sắc của Thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn - điệp viên huyền thoại của cách mạng Việt Nam.
4

Lời hứa 20 năm của Larry Berman với 'điệp viên hoàn hảo' Phạm Xuân Ẩn

Khi viết về Thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn, Giáo sư, nhà sử học Larry Berman đã hứa không sử dụng những thông tin có thể làm tổn thương đến nhiều người. Sau gần 20 năm, lời hứa đó vẫn còn.
5

Quẳng gánh lo đi và vui sống - Khi kháng cự chỉ khiến ta mỏi mệt, thử một lần bắt tay với số phận

Có những khoảnh khắc trong đời, dù cố gắng đến đâu, ta vẫn không thể thay đổi được điều đã xảy ra. Lúc ấy, lựa chọn tốt nhất không phải là vùng vẫy, mà là buông bỏ để tìm lại sự bình yên từ bên trong.

Đắc nhân tâm - Hỏi những câu khiến người khác đáp “Vâng” liên tục

Khi nói chuyện với mọi người, bạn KHÔNG nên bắt đầu bằng những điểm khác biệt.

‘Xoay chuyển tình hình Biển Đông’ - Vì một tương lai bền vững

Căng thẳng gia tăng tại Biển Đông đã mang đến nhiều nỗi lo lắng cho ngư dân, tuy nhiên, James Borton cho rằng có một lo lắng còn lớn hơn đang hiện diện ở khu vực, đó là tình trạng suy thoái môi trường nghiêm trọng đã và đang diễn ra tại đây.

Muôn kiếp nhân sinh - Những cuộc gặp gỡ đều do nhân duyên mà đến

Tại sao có người mới gặp lần đầu, ta đã có thiện cảm mà có người dù gặp nhiều lần mà vẫn dửng dưng? Tất cả sự gặp gỡ trong đời của chúng ta đều do nhân duyên được thu xếp từ trước qua luật Nhân quả.

Nghệ thuật sáng tạo cuộc sống - Tình cờ gặp Thượng Đế

Một hôm, Thượng Đế xuống thăm trần gian thì gặp một nhà hiền triết đang nghiên cứu về đời người.

'Cú hích - phiên bản cuối cùng' - Khi nào chúng ta nên dùng cú hích?

Hằng ngày, con người phải đối mặt với rất nhiều sự lựa chọn, từ việc lựa chọn món ăn, cho đến những vấn đề lớn hơn như hiến tạng, đầu tư… Lúc này, cú hích là một yếu tố cần thiết để giúp chúng ta đưa ra những lựa chọn tốt nhất.

Cú hích Phiên bản cuối cùng - Tạo nên cú hích bằng phương án mặc định

Vì nhiều lý do khác nhau, con người có khuynh hướng giữ nguyên tình trạng hiện có của mình. Một lý do là nỗi ác cảm với sự mất mát: cho đi thứ mình đang có khiến chúng ta đau đớn. Nhưng hiện tượng này có nhiều nguyên do.

'Cú hích' có ích và khả năng cải thiện cuộc sống con người

Bất kể có từng tìm hiểu về kinh tế học hay chưa, nhiều người thường bám vào khái niệm con người kinh tế, cho rằng mỗi người chúng ta luôn suy nghĩ và lựa chọn đúng, và do đó phù hợp với những gì các nhà kinh tế học thường mô tả về con người.

Thế giới trong bạn - Bạn không thể cải tạo người khác chừng nào còn chưa sửa đổi được chính mình

Nếu chỉ đơn thuần cố gắng tống khứ định kiến hay rào cản nào khác, thì trong chính quá trình đó, bạn sẽ tạo ra một chướng ngại khác nữa, và như vậy thì không thể thoát khỏi vô minh, đau khổ.

Xem "Sex Education", tôi nhận ra sai lầm trong cách dạy con, suýt nữa đẩy con ra xa mãi mãi

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 07/05/2025 13:00
Tôi từng nghĩ mình yêu con đúng cách, cho đến khi nhận ra chính những kỳ vọng của tôi đã đẩy con rời xa mình.

Thủ đoạn lừa đảo ‘Quishing’ bùng phát - cạm bẫy nguy hiểm trong thế giới số

Kỹ năng - Nhật Anh - 07/05/2025 12:00
"Quishing” (kết hợp của “QR code” và “phishing”) là hình thức lừa đảo sử dụng mã QR độc hại để dẫn dụ nạn nhân đến các trang web giả mạo, cài đặt phần mềm độc hại hoặc thực hiện các giao dịch không mong muốn.

Sự nghiệp lẫy lừng của tỷ phú huyền thoại Warren Buffett trước khi nghỉ hưu

Phong cách sống - Bằng Lăng - 07/05/2025 11:00
Sau hơn 6 thập kỷ chèo lái Berkshire Hathaway, tỷ phú Warren Buffett vừa tuyên bố nghỉ hưu ở tuổi 94, khép lại một hành trình đầu tư huyền thoại.

Skype: Hành trình suy tàn của một tượng đài gọi video trực tuyến

Suy ngẫm - Nam Đoàn - 07/05/2025 10:00
Từng cách mạng hóa giao tiếp toàn cầu, nền tảng Skype đã không thể thích ứng kịp với sự thay đổi và chính thức dừng hoạt động.

Khai mở cảm xúc

Tủ sách - FN - 07/05/2025 09:00
Cảm xúc xuất hiện như thế nào? Bác sĩ Emma sẽ giải đáp cho chúng ta qua cuốn sách “Khai mở cảm xúc” (A toolkit for your emotions).

Khai mở hạnh phúc

Tủ sách - FN - 07/05/2025 08:00
“Khai mở hạnh phúc” (A toolkit for happiness) đặt ra cho chúng ta một câu hỏi lớn: Hạnh phúc là gì? Chúng ta có nhất thiết phải liên tục hạnh phúc, mãi mãi hạnh phúc không?

Vì sao iPhone có 2 màn hình cuộc gọi?

Kỹ năng - Cẩm Bình - 06/05/2025 14:00
Khi iPhone nhận cuộc gọi, người dùng sẽ thấy có 2 màn hình khác nhau.

Làm việc theo tổ

Blog GS John VU - GS John Vu - 06/05/2025 13:00
Trong cuộc họp, nhiều cựu sinh viên tới gặp tôi kể về việc “Làm việc theo tổ”. Họ bảo tôi rằng họ đã làm việc trong tổ xây dựng phần mềm nhưng khi tôi hỏi thêm các câu hỏi, dường như là họ đã làm việc “trong nhóm” mà KHÔNG “trong tổ”.

Xem "Sex Education", tôi nhận ra sai lầm khiến bản thân rơi vào cảnh lạc lõng, mất định hướng cuộc đời

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 06/05/2025 12:00
Thông qua bộ phim, tôi nhận được bài học để đời, giúp tôi tìm được những điều ý nghĩa trong cuộc sống.

AI - chìa khóa của sự tiện lợi và chuyển đổi số

Kỹ năng - Hải An - 06/05/2025 11:00
Từ trợ lý nhà thông minh đến các lĩnh vực giải trí, làm đẹp, chăm sóc sức khỏe, giáo dục..., trí tuệ nhân tạo (AI) đang hiện diện ở mọi nơi, mang lại nhiều lợi ích vượt trội và giúp nâng cao hiệu quả công việc.

Bài học quan trọng nhất từ ​​sai lầm lớn của OpenAI với ChatGPT

Suy ngẫm - Sơn Vân - 06/05/2025 10:00
OpenAI đã mắc lỗi trong một bản cập nhật ChatGPT vào cuối tháng 4 và vừa đăng bài viết thừa nhận sai lầm.

Ánh sáng trong ta - Bạn có được nhìn nhận với con người mình?

Từ sách - Phim - TĐ - 06/05/2025 09:00
Bạn đã bao giờ cảm thấy mình không quan trọng chưa? Bạn có từng cảm thấy mình tồn tại trong một thế giới xem mình như vô hình?

Hạnh phúc đến từ sự biến mất - Hành trình tìm hạnh phúc của Ajahn Brahm

Từ sách - Phim - Quìn - 06/05/2025 08:00
Hạnh phúc không đến từ việc “có thêm”, mà đến từ việc “buông bỏ”. Đó chính là điều mà thiền sư Ajahn Brahm – trụ trì tu viện Bodhiyana (Tây Úc) gửi gắm trong "Hạnh phúc đến từ sự biến mất" (The art of disappearing).

Xem Sex Education, một câu thoại khiến tôi nhận ra mình đối xử tệ đến mức nào với con cái

Điện ảnh - Thanh Hương - 05/05/2025 13:00
Gia đình tôi đã thấu hiểu nhau hơn sau sự cố này.

Cách kiểm tra ngay tài khoản Zalo, Facebook của bạn có đang bị đọc trộm tin nhắn hay không

Kỹ năng - Nhật Hạ - 05/05/2025 12:00
Thử kiểm tra xem Zalo, Facebook của bạn có bị đọc trộm tin nhắn không bằng những cách sau.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 07/05/2025