Qua đó, “Nỗi đau này không thuộc về bạn” tập trung xác định, xử lý và chữa lành những nỗi đau vô thức, những ám ảnh kéo dài từ thuở nhỏ hoặc có thể bất ngờ ập đến khi người ta đạt đến một độ tuổi nào đó hay khi trải qua một sự kiện nhất định.
Nhà triết học Jean-Jacques Rousseau từng nói: “Con người là sản phẩm của môi trường”, nhấn mạnh vai trò của môi trường trong việc hình thành nhân cách và tư duy của mỗi cá nhân. Những xúc cảm, hành vi tiêu cực của con người cũng có thể lý giải thông qua các trải nghiệm đau đớn trong quá khứ, từ sang chấn cá nhân đến sang chấn của các thành viên trong gia đình. Trong cuốn sách “Nỗi đau này không thuộc về bạn” (tựa gốc: It Didn’t Start With You), tác giả Mark Wolynn đã mở ra một hành trình khám phá sang chấn liên thế hệ - các tổn thương tâm lý được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác, cũng như cách chúng ta có thể áp dụng để vượt qua chúng.
Trên hành trình đó, Mark Wolynn nhấn mạnh vai trò của “ngôn ngữ lõi” - những từ ngữ và cảm xúc cốt lõi giúp ta nhận diện những khuôn mẫu quen thuộc, vô thức điều khiển cuộc sống. Ông viết: “Ngôn ngữ lõi trong lời than cốt lõi của mỗi người có thể được dùng như một chiếc la bàn – giúp ta từng bước tìm về nỗi đau đã trải dài suốt nhiều thế hệ mà trước đó không ai lý giải được. Biến cố gây sang chấn đó có thể vẫn đang chờ ta nhớ lại và tìm hiểu, để rốt cuộc có thể hoàn toàn ngủ yên”. Việc hiểu rõ “ngôn ngữ lõi” sẽ là chìa khóa giúp chúng ta khám phá nguồn gốc của nỗi đau, đồng thời học cách giải phóng cảm xúc và ngắt vòng lặp sang chấn.
Bên cạnh khơi gợi và xác định “ngôn ngữ lõi”, cuốn sách còn nhấn mạnh vai trò của việc tái hiện lại những nỗi đau không tên. "Để vượt qua sang chấn, ta có thể áp dụng một biện pháp hữu ích là trực tiếp trải nghiệm một cách có ý thức những cảm xúc và cảm giác từng bị chôn sâu trong cơ thể” - tác giả viết. Việc đối diện với cảm xúc có thể đem lại sự giải thoát cho cơ thể và tinh thần, để mỗi cá nhân quay trở về với bản ngã và tái sinh trong sự bình an.
Hành trình tái kết nối được chỉ dẫn trong “Nỗi đau này không thuộc về bạn” không chỉ là cuộc chiến của con người với bóng ma của quá khứ, mà còn là cuộc hành trình để chữa lành các mối quan hệ gia đình, từ đó ngắt đi vòng lặp truyền sang chấn từ thế hệ này sang thế hệ khác. Để rồi cuối cùng, ta sẽ có thể sống một cuộc đời tự do và hạnh phúc bằng những xúc cảm chân thật của chính mình.