Du Tử Lê - Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời

Từ Kế Tường12/11/2021 14:30
Du Tử Lê - Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời

Cách đây khoảng nửa tháng, chị Hạnh Tuyền có nhắn tin cho tôi nhắc một vài kỷ niệm lần Du Tử Lê về Sài Gòn, lần đó vợ chồng anh có gặp tôi và nhà thơ Đoàn Thạch Hãn.

Trên trang web của nhà thơ Du Tử Lê, vợ anh - chị Hạnh Tuyền quản lý vừa đưa tấm hình kỷ niệm sinh nhật nhà thơ ngày 10.11. Trong tấm hình này, Du Tử Lê chụp với hai đứa cháu gái.

Nhà thơ Du Tử Lê đã mất ở Mỹ, nếu năm nay anh sòn sống thì sinh nhật này là sinh nhật lần thứ 79 của anh. Tôi bỗng thấy mình cần phải viết một bài về nhà thơ Du Tử Lê, coi như món quà sinh nhật gửi vong linh anh nơi cõi khác, nhắc nhớ một vài kỷ niệm có được giữa tôi và anh – một nhà thơ được nhiều người yêu mến.

Tôi lấy câu thơ đầu trong bài thơ "Chẳng chiến chinh mà cũng lẻ đôi" của nhà thơ Du Tử Lê để làm tiêu đề bài viết ngắn này của tôi để tưởng nhớ tới anh.

Du Tử Lê tên thật là Lê Cự Phách, trước năm 1975 anh là sĩ quan "Tâm lý chiến" đóng tại Sài Gòn, nôm na là "lính kiểng". Lúc tôi quen biết anh, Du Tử Lê mang lon đại úy, anh thường mặc quân phục tới các tòa soạn báo mà anh cộng tác, trên ve áo gắn 3 bông mai vàng, đôi khi làm điệu gắn 3 bông mai đen (sĩ quan tác chiến mặt trận), cấp bậc đó là đại úy.

Cái tên Lê Cự Phách của anh luôn bị trêu chọc, lại thêm cái vai nghiêng, lệch nên dáng đi của anh bị cho là “khệnh khạng” nhưng thật ra Du Tử Lê rất hiền. Anh thường gặp tôi ở các tòa soạn tuần báo Nghệ Thuật do Mai Thảo làm chủ nhiệm, Viên Linh làm thư ký tòa soạn.

Tôi nhỏ hơn Du Tử Lê mấy tuổi, nhưng coi như cùng thế hệ, và thường những báo anh gửi bài cộng tác tôi cũng cộng tác, thân với các anh trong tòa soạn tôi cũng thân, được ngồi vỉa hè uống cà phê chung, nhất là với nhà thơ Viên Linh lúc đó ở tuần báo Nghệ Thuật nằm trên đường Phạm Ngũ Lão, Q.1.

Thơ Du tử Lê đăng nhiều báo ở Sài Gòn trước năm 1975, thời gian đầu anh làm thơ 5 chữ, đăng thường xuyên trên các tờ báo văn nghệ ở Sài Gòn như Khởi Hành, Vấn Đề, Nghệ Thuật, Bách Khoa, Tuổi Ngọc, nhất là tờ Văn do ông Nguyễn Đình Vượng làm chủ nhiệm, Trấn Phong Giao làm Thư ký tòa soạn.

Kể cả sau này, có thời gian nhà văn Mai Thảo rồi nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng làm TKTS.

Theo nhận xét của một số “thân hữu”, thơ 5 chữ của Du Tử Lê lúc đầu ảnh hưởng thơ 5 chữ của nhà thơ Viên Linh. Nhưng thời gian sau, có lẽ chính Du Tử Lê cũng biết điều này nên anh đã tạo cho mình một "lối đi riêng", bằng những bài thơ 7 chữ. Và tôi rất thích Du Tử Lê ở bài Chẳng chiến chinh mà cũng lẻ đôi, một bài thơ 7 chữ rất có nét, và về sau anh còn có nhiều bài thơ hay hơn để tạo nên tên tuổi của một Du Tử Lê, kể cả khi ra định cư nước ngoài.

Thơ Du Tử Lê hầu hết là thơ tình, có những bài nổi tiếng được nhiều nhiều người yêu thích. Thơ Du Tử Lê càng thăng hoa khi được các nhạc sĩ phổ nhạc như được chắp thêm đôi cánh để bay cao.

Một lần, Đoàn Thạch Hãn tức Đoàn Kế Tường có nói với tôi "Du Tử Lê đã về Sài Gòn muốn gặp cậu nhưng anh có vẻ e ngại".

Tôi hỏi Đoàn Thạch Hãn tại sao e ngại? Đoàn Thạch Hãn cười bảo Du Tử Lế thấy cậu làm ở Báo CATP nên ngại.

Tôi đã chủ động tìm gặp Du Tử Lê, có Đoàn Thạch Hãn, mấy anh em ngồi ở quán cà phê đường Sương Nguyện Ánh, Q.1. Lần đó có chị Hạnh Tuyền, bà xã của Du Tử Lê - người đã sống bên cạnh nhà thơ đa tình này đến lúc cuối đời.

du-tu-le.jpg
Nhà thơ Du Tử Lê  - Ảnh: TL

Du Tử Lê được bạn bè đánh giá là không được đẹp trai nhưng rất đào hoa. Tôi được biết ít nhất hai người trong làng văn nghệ là Du Tử Lê và Đam San chứng tỏ rằng, ngoại hình chẳng dính dáng gì tới tài năng. Cả hai đều rất mực đào hoa và có nhiều cô gái xem là thần tượng.

Nhưng đó vẫn chưa phải là kỷ niệm giữa tôi và Du Tử Lê. Có một câu chuyện tôi giữ kín mà Du Tử Lê hoàn toàn không biết.

Du Tử Lê có cô cháu ruột học Trưng Vương mà tôi không hề biết. Tôi quen với cô cháu này, do lúc đó tôi ngồi ở tòa soạn báo Công Luận đường Nguyễn An Ninh ngay sát chợ Bến Thành, mấy cô gái học Trưng Vương, Gia Long, Lê Văn Duyệt, Nguyễn Bá Tòng thường ghé chơi, phụ tôi bóc thư của độc giả sắp xếp ngăn nắp để cho tôi dễ phân biệt bài vở, thơ, văn, thư cần trả lởi... trong các cô gái ấy có Hạ Giao, tên thật Lê Thị Hường Trâm. Một lần Hạ Giao hỏi tôi “anh có thân với cậu em không?”. Tôi hỏi cậu em là ai thì Hạ Giao, tức Hường Trâm bảo đó là... cậu Du Tử Lê của em.

Tôi giữ kín chuyện này nên anh không biết. Còn tôi thì biết mình “suýt” chút nữa phải gọi Du Tử Lê bằng cậu.

Sau năm 1975, tôi không gặp lại Hường Trâm nữa. Nhưng tôi có thắc mắc về bài Khúc Thụy Du khá nổi tiếng của Du Tử Lê vì bài này được phổ thành ca khúc, được nhiều ca sĩ hát. Bởi lẽ, ngày ấy Hạ Giao thường tới tôi chơi với một cô bạn nhỏ nhắn, xinh đẹp, cùng học một lớp tên là Thụy Du.

Hai cô bạn học này như cặp bài trùng, đi đâu cũng đi cặp kè, chỉ khi nào Hạ Giao đi chơi với tôi thì Thụy Du mới tế nhị tách ra xin phép về trước.

Bài Khúc Thụy Du của Du Tử Lê liệu có dính dáng gì với cô bạn Thụy Du của Hạ Giao mà tôi đã gặp?

Tin Du Tử Lê mất bên Mỹ quá đột ngột, và cũng do quá bận rộn, nhiều lần Du Tử Lê về Việt Nam sau này, kể cả có lần anh về để in tập thơ bên này tôi cũng không gặp, có lẽ do anh Đoàn Thạch Hãn mất nên giữa chúng tôi mất luôn nhịp cầu kết nối. Nhưng tôi vẫn theo dõi, đọc các bài viết nhận định văn học của Du Tử Lê trên trang web của anh, thấy anh viết còn sung sức, còn khỏe. Nhưng không ngờ anh lại ra đi quá đột ngột.

Mấy dòng này như những mẩu kỷ niệm vụn giữa tôi và Du Tử Lê nhân sinh nhật lần thứ 79 của anh. Du Tử Lê đã mất mấy năm trước, đời người thật vô thường. Anh để lại một gia tài thơ thật phong phú, thật tài hoa.

Tôi xin phép đọc lại bài thơ Chẳng chiến chinh mà cũng lẻ đôi của Du Tử Lê, bài thơ đầy hồn vía của một Du Tử Lê lãng mạn và đào hoa. Đúng là trong tình yêu, trong bất cứ hoàn cảnh nào, không có chiến chinh mà vẫn phải lẻ đôi do mình tự làm bão tố, chiến chinh với chính trái tim của mình thôi.

Chẳng chiến chinh mà cũng lẻ đôi

Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời
chim về góc biển.

Bóng ra khơi
lòng tôi lũng thấp.

Tâm hiu quạnh
chẳng chiến chinh mà cũng lẻ đôi.

Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời
buổi chiều chăn, gối thiếu hơi ai!
Em đi để lại hồn thơ dại
tôi, vó câu buồn sâu sớm mai.

Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời
Em còn gương lược dấu đường ngôi?
Nằm mơ thấy tóc thơm vai hẹn
và, khoảng trời xanh đến rợn người.

Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời
Bàn tay dư mấy ngón chia phôi!
(tặng nhau chính ngón không đeo nhẫn)
Và những tàn phai đầy tuổi tôi.

Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời
Như trời nhớ đất (rất xa xôi.)
Nắng mưa nhớ mãi hàng hiên đợi
thư nhớ hồi âm. Lệ nhớ môi.

*

Chỉ nhớ người thôi sông đủ cạn
nói gì kiếp khác với đời sau.
Đôi khi nghe ấm trên da, thịt
như thể ai đi mới trở về.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

[PRE-ORDER] Con đường chuyển hóa - 50 Bài giảng về con đường chân chánh giúp chuyển hóa nỗi khổ niềm đau

“Con đường chuyển hóa - 50 Bài giảng về con đường chân chánh giúp chuyển hóa nỗi khổ niềm đau”. Cuốn sách là sự tiếp nối những lời giảng sâu sắc của thầy Thích Pháp Hòa, mở ra hành trình mới giúp độc giả tìm thấy tự do và an lạc trong cuộc sống.
2

Đôi điều cần suy ngẫm - J.Krishnamurti: “Hạnh phúc không xuất hiện khi bạn tìm kiếm nó”

Như một vòng tròn luẩn quẩn, hầu hết chúng ta đều không ngừng đi tìm kiếm hạnh phúc thông qua vô vàn sự thay đổi ở mỗi giai đoạn tuổi tác của chúng ta.
3

Biến tiềm năng thành tài năng - Ông Hoàng Nam Tiến: Nghĩ không cũ về những điều không mới

Biến tiềm năng thành tài năng (Hidden Potentinal) là tác phẩm mới nhất của Adam Grant. Với tôi, mỗi tác phẩm của ông là một cuộc đối thoại về cách tư duy, phát triển con người đầy khác biệt và thú vị.  
4

Miền đất hứa - 15 trích dẫn của Barack Obama về một nước Mỹ lý tưởng mà ông muốn

15 trích dẫn thể hiện lý tưởng của Barack Obama về một nước Mỹ mà ông muốn hướng tới, và theo ông cuốn sách này là dành cho những người trẻ tuổi với lời mời gây dựng lại một nước Mỹ sánh ngang với tất cả những gì tốt đẹp nhất...
5

Ai cũng có “đứa trẻ tổn thương bên trong” cần được chữa lành

Nhiều người nghĩ mình cá biệt khi cảm nhận bên trong có “một đứa trẻ” cần được vỗ về. Tuy nhiên, bạn không đơn độc. Những tổn thương từ thuở ấu thơ luôn tồn tại bên trong mỗi người, kể cả các ngôi sao lớn cũng không ngoại lệ.

Top 10 quyển sách đáng đọc: 4 tựa sách hay lọt top 100 cuốn sách đáng đọc dành cho doanh nhân

Dưới đây là 4 cuốn sách nên đọc dành cho những ai đang theo đuổi sự thành công trong sự nghiệp lẫn hạnh phúc trong cuộc sống. Đây cũng là những cái tên nổi bật trong bộ sách doanh nhân, thuộc "Top 100 quyển sách đáng có trong tủ sách doanh nghiệp".

Nhà thơ Thanh Thảo: 'Sách là thầy tôi'

Có rất nhiều quyển sách đã đi qua đời tôi, bồi bổ cho tôi những gì tôi không biết và chắc chắn đó là những điều tốt.

Thức dậy muốn đi làm – Hãy giành ‘chủ quyền’ nếu bạn không tự quyết được lịch làm việc của mình

Năm 2001, các nhà quản lý tại Best Buy đã nghi ngờ với một chương trình mà phòng Hành chính Nhân sự tuyên bố. “Lúc ấy tôi thực sự lo lắng cho những thành viên trong đội ngũ của mình và những hệ quả sắp xảy đến”, một quản lý kỳ cựu tên Beth nhớ lại.

Top 10 quyển sách đáng đọc: Nơi nào có ý chí - nơi đó có con đường

Đã bao giờ ý nghĩ từ bỏ một việc gì đó xuất hiện trong đầu bạn hay chưa? Thông thường điều này đi kèm với lý lẽ rằng việc này quá khó hay không phù hợp với năng lực của mình.

Thức dậy muốn đi làm - Người bất đồng ý kiến với bạn cũng là con người và có những nhu cầu rất người

Không thời gian, tài năng hay tiền bạc nào có thể cứu vớt bạn nếu bạn để mâu thuẫn con người đột kích vào một cuộc thảo luận.

Chống sách lậu bằng tem điện tử

Giới xuất bản bàn cách sử dụng các loại tem điện tử, tem thông minh trong công tác phòng, chống sách lậu.

Trở về từ cõi sáng - Nhân sinh và sức mạnh của tình yêu thương

Cái chết luôn là nỗi ám ảnh và sợ hãi lớn nhất đối với con người, nhưng nó cũng chính là biển báo nhắc nhở cho ta biết trân trọng cuộc sống hiện tại.

Mảng tối vừa hé lộ về bộ phim Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên

Nữ diễn viên Karen Grassle từng vào vai người mẹ - bà Caroline Ingalls trong bộ phim "Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên". Bà vừa cho ra mắt cuốn tự truyện kể về những mảng tối khi tham gia dự án này.

5 mẹo sử dụng ChatGPT hữu ích có thể bạn chưa biết

Kỹ năng - Sơn Vân - 21/11/2024 12:00
Nhiều người sử dụng ChatGPT để tạo công thức nấu ăn hoặc viết email công việc. Nick Turley, trưởng bộ phận sản phẩm của OpenAI, vừa chia sẻ 5 mẹo hữu ích mà người dùng ChatGPT có thể chưa biết hoặc muốn thử nghiệm.

Cuộc khủng hoảng cô đơn

Phong cách sống - Chi Chi - 21/11/2024 11:00
Sống giữa thành phố đông đúc nhưng nhiều người không thể tìm được một người để trò chuyện.

“Mẹ làm mọi thứ vì tốt cho con” là tình yêu độc hại nhất

Suy ngẫm - An Chi - 21/11/2024 10:00
Có một kiểu tình yêu độc hại của người mẹ ảnh hưởng tiêu cực tới sự phát triển của đứa trẻ.

Biến tiềm năng thành tài năng - Càng mắc nhiều lỗi, bạn càng tiến bộ nhanh hơn

Từ sách - Phim - YÊN VŨ - 21/11/2024 09:00
Phần lớn chúng ta đều không thích phạm lỗi vì nỗi sợ bị đánh giá, nhưng giáo sư Adam Grant đã chỉ ra rằng để có thể phát triển, bạn phải dám mắc lỗi nhiều hơn.

Lời khuyên dành cho thầy cô – Những chiêm nghiệm tâm huyết dành cho nghề giáo từ GS John Vu

Từ sách - Phim - Quìn - 21/11/2024 08:00
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, cuốn sách "Lời Khuyên Dành Cho Thầy Cô" (Beyond Teaching) của giáo sư John Vu mang đến những suy ngẫm sâu sắc và thiết thực về vai trò của người thầy trong việc định hình tương lai của thế hệ trẻ.

Thầy giáo

Blog GS John VU - GS John Vu - 20/11/2024 12:00
Về truyền thống, thầy giáo là nguồn tri thức và lớp học là nơi việc truyền thụ tri thức xảy ra. Trong các lớp học này, thầy dạy bằng lời và trò lắng nghe chăm chú.

Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo bằng mã QR thông qua các nền tảng kỹ thuật số

Kỹ năng - Nhật Anh - 20/11/2024 11:00
Mã QR đang ngày một trở nên phổ biến bởi tính tiện lợi nhưng lại vô tình tạo điều kiện để kẻ xấu thực hiện hành vi lừa đảo.

Chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam - Gửi lời tri ân qua trang sách

Tủ sách - Đan Thanh - 20/11/2024 10:40
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 hằng năm là dịp đặc biệt để chúng ta bày tỏ lòng biết ơn đến thầy cô giáo – những người lái đò thầm lặng đã truyền cảm hứng và dìu dắt bao thế hệ trưởng thành.

“Bạn cần - tôi tặng (SAIGONGIVE)” group Facebook “cái gì cũng cho” ở Sài Gòn

Truyền cảm hứng - Phạm Trang - 20/11/2024 10:00
Sài Gòn - dưới cái dáng vẻ ngược xuôi ồn ã của phố thị, vẫn là những con người “quá trời dễ thương”.

Biến tiềm năng thành tài năng - Bí quyết giúp nền giáo dục của Phần Lan thành công

Từ sách - Phim - TĐ - 20/11/2024 09:00
Ở các trường học của Phần Lan, có một câu thần chú phổ biến là “Chúng ta không thể lãng phí bất kỳ chất xám nào”.

Chiến thắng con Quỷ bên trong - Napoleon hill và bí mật đằng sau thành công

Từ sách - Phim - Đoàn Huy - 20/11/2024 08:00
Trong thời đại công nghệ phát triển vượt bậc, những cơ hội và thách thức mới liên tục xuất hiện, tạo nên áp lực vô hình lên con đường thành công của mỗi người.

Thầy giáo có thể tạo ra khác biệt

Blog GS John VU - GS John Vu - 19/11/2024 12:00
Ngày nay công nghiệp công nghệ dẫn lái cho kinh tế toàn cầu. Xem như kết quả, tương lai của một nước tuỳ thuộc vào việc có lực lượng lao động thành thạo kĩ thuật, được giáo dục tốt.

5 dấu hiệu nhận biết điện thoại của bạn đã bị cài mã độc

Kỹ năng - KV - 19/11/2024 11:00
Những dấu hiệu bất thường sau trên điện thoại đang phản ánh thiết bị gặp vấn đề và có khả năng cao đã bị cài mã độc, phần mềm độc hại mà bạn không hề hay biết.

3 nguyên tắc tỷ phú Elon Musk thường xuyên áp dụng

Phong cách sống - Đoàn Giang - 19/11/2024 10:00
Những nguyên tắc này có lẽ có thể áp dụng tương tự vào bất kỳ ai, bất kỳ việc gì.

Tự do – Như chim tung cánh

Tủ sách - FN - 19/11/2024 09:00
Osho đã bàn về nhiều chủ đề: tình yêu, cảm xúc, sự sáng tạo, từ bi,… Ở tác phẩm “Tự do – Như chim tung cánh”, ông bàn đến một trong những vấn đề quan trọng nhất đối với tâm thức con người: tự do.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 5, 21/11/2024