Lẽ sống – Mặc cho thử thách cam go và cái chết, con người vẫn có thể tin yêu cuộc sống

Thu An29/12/2023 09:00
Lẽ sống – Mặc cho thử thách cam go và cái chết, con người vẫn có thể tin yêu cuộc sống

Nếu bạn biết tác giả Viktor E.Frankl, là một người đàn ông từng đối diện thời khắc tuyệt vọng nhất, đã sống sót trở về từ trại tập trung của Đức quốc xã, bạn sẽ muốn đọc ngay cuốn sách “Lẽ sống” (Yes to life) và trân trọng những điều mà Frankl nhắn gởi.

Đối diện sự sống, đối diện chính mình

Những đau khổ tột cùng về thể chất, tinh thần do những thử thách khắc nghiệt của cuộc sống, do bệnh tật, bị chà đạp, đối diện cái chết… là những tình huống dễ dẫn con người đến trạng thái mất phương hướng, tuyệt vọng, thậm chí tìm đến cái chết để mong được giải thoát. Nhưng nếu thực sự hiểu được chính mình, xác định được cho mình một lẽ sống, bạn sẽ có sức mạnh sinh tồn đáng kinh ngạc. Và việc đi tìm, xác định cho mình một lẽ sống để sẵn sàng đương đầu với mọi nghịch cảnh là điều cần thiết biết bao. Đọc “Lẽ sống”, bạn sẽ cảm nhận được điều đó.

Không chỉ vậy, với trải nghiệm bản thân và những nỗ lực nghiên cứu không ngơi nghỉ trong vai trò một bác sĩ tâm lý, tác giả đã phân tích và đưa ra những dẫn chứng thấu đáo về lẽ sống của con người; chỉ ra cách con người có thể tìm thấy lẽ sống cho mình ngay cả trong những hoàn cảnh đau đớn, tuyệt vọng và tưởng chừng vô nghĩa nhất.

Cuốn sách được ghi chép lại từ ba bài giảng của Viktor E.Frankl vào năm 1946, nhưng đến nay vẫn còn mang tính thời sự một cách phi thường và đáng kinh ngạc. Nội dung trong ba bài giảng đó, cũng là nội dung cuốn sách này, cô  đọng toàn bộ tư tưởng mà Viktor E.Frankl đã viết  trong các bài báo và các cuốn sách trong mấy thập niên sau đó. Đó là  những tư  tưởng có khả năng soi rọi thấu  suốt thân  phận con người.

Luận về ý nghĩa và giá  trị cuộc đời, Viktor E.Frankl cho rằng “Ngày nay (1946), bàn về ý nghĩa và giá trị cuộc đời dường như đã trở thành việc thiết yếu hơn lúc nào hết; vấn để chỉ là liệu  điều đó có khả thi hay  không và nên thực hiện như thế nào”. Theo tác giả, thực tế mấy năm qua, cái cách mà nhiều người đối xử với nhau làm người ta thấy “sự vô nghĩa của kiếp nhân sinh”. Ông dẫn: “Kant, trong luận thuyết thứ hai của mệnh lệnh nhất quyết, cũng tuyên bố rằng mọi thứ đều có giá trị, nhưng một con người thì có phẩm giá - một con người không bao giờ nên trở thành phương tiện cho mục đích nào đó”.

Thế nhưng, Viktor E.Frankl dẫn chứng: Trong hệ thống kinh tế vài chục năm gần đây, hầu hết người lao động đều bị biến thành phương tiện thuần túy, họ bị hạ cấp thành những công cụ bé mọn cho hệ sinh thái kinh tế… Thế rồi chiến tranh xảy ra - cuộc chiến khiến con người và sinh mệnh của anh ta giờ đây thậm chí đã trở thành phương tiện cho cái chết…Cuối cùng là đến những cuộc tàn sát tập thể trong viện tâm thần. Tại đây, bất cứ ai có biểu hiện rằng sự sống của họ không còn “năng suất”, thậm chí chỉ là có tác phong sa sút, điều chắc chắn sẽ bị kết án là “không đáng sống”.

Tính độc nhất và tính cá nhân của con người tạo ra giá trị cho họ. Khi chưa hiểu về giá trị của chính mình, đối diện với bế tắc, khổ đau, người ta thường rơi vào trạng thái tuyệt vọng, không lối thoát và thường nghĩ đến cái chết. Viktor E.Frankl cho rằng: “Những năm vừa qua ắt hẳn đã khiến ta vỡ mộng, thế nhưng quãng thời gian ấy cũng cho ta thấy rằng những gì thuộc về con người vẫn còn giá trị, đồng thời dạy ta biết rằng tất cả nằm ở vấn đề cá nhân con người. Cái còn tồn tại là con người cá nhân - là loài người - ngoài ra không còn gì khác. Mọi thứ sẽ rời bỏ anh ta qua năm tháng: tiền bạc, quyền lực, danh vọng; không còn điều gì vững chắc đối với anh ta nữa: không còn cuộc sống, không còn sức khỏe, không còn cả niềm hạnh phúc…”

Đọc Viktor E.Frankl giúp ta hiểu: trước mọi hoàn cảnh, nghịch cảnh, hãy đối diện sự sống, đối diện chính mình, hiểu rõ giá trị của mình, chúng ta sẽ có giải pháp đúng đắn và sẽ biết cách tồn tại có ý nghĩa nhất.

Câu hỏi về lẽ sống và ý nghĩa sinh tồn

Trong “Lẽ sống”, Viktor E.Frankl đề cập nhiều đến đau khổ, bệnh tật, mất mát, cái chết, vấn nạn tự tử. Về việc con người bị “thao túng” bởi những điều đó và cái cách nhiều người nhìn về vấn đề đó của người khác. Ông muốn chúng ta đặt lại câu hỏi về lẽ sống và truyền đi thông điệp yêu thương dể giải quyết vấn đề của con người.

Theo Viktor E.Frankl , câu hỏi về lẽ sống không còn là “tôi có thể trông đợi gì từ cuộc đời?” mà chỉ có thể là “cuộc đời trông đợi gì ở tôi?”. Thấy được trách nhiệm, ý nghĩa của mình với cuộc sống, ta sẽ sống tốt hơn, sẽ không sợ hãi sự sống nữa.

Viktor E.Frankl cho rằng: Ta không phải là người được quyền hỏi về ý nghĩa cuộc đời mà ngược lại, chính cuộc đời đặt câu hỏi nhắn trực tiếp tới chúng ta… Bản chất việc sống không có ý nghĩa gì khác hơn là bị tra vấn; toàn bộ hành động tồn tại của chúng ta không gì khác hơn là đưa cho ra câu trả lời với ý thức trách nhiệm hướng về cuộc sống… Từ quan điểm trí tuệ này, không gì có thể khiến ta sợ hãi nữa, không tương lai hay cảm thức vô ích nào hiện hữu rõ ràng nữa. Vì bây giờ hiện tại là tất cả… Bây giờ mọi thứ đều phụ thuộc vào việc cuộc sống trông đợi gì ở chúng ta. Đối với những gì đang chờ ta ở tương lai ta không cần phải biết, vì cũng không thể biết được.

Bàn về việc tự tử, Viktor E.Frankl phân  tích: Việc vứt bỏ cuộc sống của mình là một điều tuyệt đối phi lý và hoàn toàn không có chút ý nghĩa. Với ông, cách ta giải quyết khó khăn sẽ thể hiện ta là ai và cũng giúp ta sống ý nghĩa hơn. “Cuộc sống, theo nghĩa nào đó, là bổn phận, một nghĩa vụ to lớn đơn nhất. Chắc chắn là cũng có cả niềm vui trong cuộc sống, nhưng đó là thứ ta không thể theo đuổi, chúng ta không thể ước niềm vui diễn ra, đúng hơn, nó phải khởi sinh một cách tự phát… Hạnh phúc không nên, không cần và không bao giờ có thể trở thành một mục tiêu mà chỉ có thể là kết quả (của việc hoàn thành bổn phận)”. Hiểu được điều đó, ta sẽ hiểu rõ trách  nhiệm sống của mình.

Ý nghĩa cuộc đời, theo Viktor E. Frankl: Cuộc sống có nghĩa là bị tra vấn, là trả lời; mỗi người phải có trách nhiệm với sự tồn tại của chính mình. Cuộc sống không còn hiện diện trước mặt ta như một thứ được trao tặng, mà là một nhiệm vụ được giao phó cho chúng ta trong từng khoảnh khắc. Do đó, nhiệm vụ càng khó khăn thì cuộc sống càng thêm ý nghĩa.

Theo Viktor E. Frankl,  mỗi sự sống đều có giá trị và ý nghĩa. Ngay cả người bệnh cũng có giá trị và ý nghĩa của họ. Ông đưa ra thực trạng “Đối với từng bệnh nhân, bác sĩ không xem họ là con người mà chỉ là “ca bệnh“ trước mắt… Nhìn chung, bác sĩ cũng có xu hướng điều trị ca bệnh chứ không phải điều trị cho con người, cho người bệnh… Khuynh hướng tách biệt và vật thể hóa con người của giới y sĩ đã tiến triển ở mức sâu xa như thế nào”. Viktor E. Frankl phê phán điều đó. Và cho rằng, ngay cả đau khổ cũng đóng góp cho ý nghĩa và là một phần ý nghĩa cuộc sống… Ngay cả trong bệnh tật, thậm chí là những căn bệnh vô phương cứu chữa, cũng không trao cho bất kỳ ai quyền phán xét một con người là “không đáng sống”. Vì vậy, mỗi người càng cần trân quí sự sống của mình, tìm ra lẽ sống cho mình. “Bất kỳ ai có được một lý do phải sống thì có thể chịu đựng hầu như bất kỳ hoàn  cảnh nào” - Viktor E. Frankl dẫn lời Nietzche.

Theo Viktor E. Frankl, hoặc ta thay đổi số phận khi có thể, hoặc ta cam lòng chấp nhận nếu buộc phải như thế… Chính tính độc nhất về sự tồn tại của chúng ta trên thế giới, tính bất khả vãn hồi của cuộc đời ta, tính bất khả hoán cải trong mọi thứ ta đã thực hiện (hoặc thực hiện thất bại) - chính những đặc tính ấy đem đến ý nghĩa đáng kể cho sự tồn tại của con người.

Và cuối cùng, những nội dung chuyển tải trong “Lẽ sống” nói với chúng ta rằng: con người - mặc cho những thử thách cam go và cái chết, mặc cho nỗi đau khổ từ bệnh thể chất hay tinh thần, hoặc dưới tác động của số phận trong trại tập trung - vẫn có thể tin yêu cuộc sống.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?
2

Đơn giản mà nói - Cái bẫy của sự phức tạp trong marketing hiện đại

Trong cuốn sách "Đơn giản mà nói" (Simply Put), tác giả Ben Guttmann đưa ra một quan điểm tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng: giữa thế giới quá tải thông tin, thương hiệu nào càng rõ ràng, dễ hiểu, thương hiệu đó có cơ hội tồn tại.
3

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 3: Mở cửa phục hồi

Ngày 04/5/2020 Ý đã mở cửa lại các cơ sở sản xuất và các nước châu Âu khác cũng bắt đầu nới lỏng một số biện pháp hạn chế.
4

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - EMDR: Liệu pháp giúp viết lại ký ức và chữa lành tổn thương

Trong cuốn The Body Keeps the Score, tác giả Bessel van der Kolk viết về một dạng trị liệu có tên là EMDR hay giải mẫn cảm và tái xử lý thông tin thông qua chuyển động mắt.
5

'Hạnh phúc tuổi trẻ' - Cuốn sách nhỏ gói trọn chân lý lớn về tự do và yêu thương

​​​​​​​“Hạnh phúc Tuổi trẻ” của J. Krishnamurti là một quyển sách khổ nhỏ, nhưng lại chứa đựng nhiều kiến thức, những lời khuyên giá trị, và một tấm lòng yêu thương dào dạt với người trẻ, có thể giúp chữa lành cho những người đang hoang mang, khổ đau, bế tắc.

Đánh thức trí thông minh - Một trí não tôn giáo là gì?

Phần đông chúng ta đều sống trong hỗn loạn bởi hàng tá lý do mà chúng ta không cần tốn thời gian đi sâu vào chi tiết.

Gia Định là nhớ Sài Gòn là thương 2 - Chiếc vé du hành về một góc Sài Gòn xưa

 Khi đọc “Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương 2”, ta như được cấp một chiếc vé du hành về quá khứ.

Nội lực - Khoa học nói gì về luật hấp dẫn?

Luật hấp dẫn (Law of Attraction), như những bậc thầy phát triển bản thân vẫn thường nhắc đến, có nghĩa rằng: Bằng cách thực sự khao khát một điều gì đó, điều đó sẽ xảy đến với bạn.

Gia Định là nhớ Sài Gòn là thương 2 - Kiến trúc sư Nguyễn Văn Hoa và những bản vẽ dang dở

Hơn 40 năm làm việc ở khu vực trung tâm Sài Gòn, không ít lần tôi ngẩn ngơ và kinh ngạc trước vô vàn cao ốc, dinh thự, biệt thự, nhà dân… có kiến trúc hiện đại nhưng rất Việt, thoát ly hoàn toàn với những công trình xây dựng thời thuộc Pháp.

Hiểu - tìm lại con người nguyên bản của bạn

Trước đây, ở khắp nơi trên thế giới, mọi người đều theo đa thần giáo - đơn giản là họ tôn thờ thiên nhiên. Khi đó không có khái niệm tội lỗi. Cuộc sống được chấp nhận như nó vốn có. Không đánh giá, không diễn giải - lý trí vẫn chưa can thiệp.

Gia Định là nhớ Sài Gòn là thương 2 - Những bậc thầy kiến trúc hiện đại kiểu Sài Gòn

Mel Schenck, một kiến trúc sư nổi tiếng người Mỹ thú thật: “Tôi vô cùng ngạc nhiên về quy mô lẫn chất lượng của chúng tại Sài Gòn khi tôi ở đây những năm 1971-1972. Tôi cảm thấy như mình đang lạc vào thiên đường của kiến trúc”.

Nội lực - Khi não bộ là kẻ thù của chúng ta

Trong cuộc sống, đôi khi chúng ta oán trách về sự xui rủi của bản thân, nhưng ít ai biết được, chính não bộ mới là “thủ phạm” khiến ta vô tình không đạt đến cuộc sống mà mình mong muốn.

Bản giao hưởng cuộc sống - Tìm lại niềm vui ngày Giáng sinh

“Món quà tuyệt vời nhất bạn có thể trao tặng người khác là hạnh phúc của chính bạn.” - Abraham Hicks

Hồi ký của cựu Tổng thống Joe Biden được đấu giá 10 triệu USD

Giải trí - TĐ - 29/07/2025 13:00
Cựu tổng thống cho biết ông đã “làm việc cật lực” cho cuốn sách này, vốn sẽ tập trung vào nhiệm kỳ của ông tại Nhà Trắng.

Sống sót kỳ diệu sau cơn đau tim, người phụ nữ kể về cảm giác kỳ lạ khi sang "thế giới bên kia"

Suy ngẫm - Lam Chi - 29/07/2025 12:00
Người phụ nữ đang viết một cuốn sách kể về trải nghiệm đáng kinh ngạc của mình ở “thế giới bên kia”.

8 thủ thuật tâm lý giúp bạn thu phục người khác dễ dàng

Kỹ năng - Nguyệt Ánh - 29/07/2025 11:00
Gọi tên đối phương thường xuyên trong cuộc trò chuyện là một trong những thủ thuật tâm lý đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả giúp bạn chiếm được cảm tình của họ.

TP.HCM có một “câu lạc bộ tuổi già” đặc biệt: Bán vé số, bơm xe, nấu cơm chung mỗi ngày

Truyền cảm hứng - Nam An - Ảnh, Clip: Di Anh - 29/07/2025 10:00
Quán trọ Sài Gòn Bao Dung là mái ấm nhỏ giữa lòng thành phố, nơi cưu mang và chở che những cụ già neo đơn, giúp họ có chốn đi về, bữa cơm ấm lòng và một gia đình thứ hai để nương tựa lúc xế chiều.

Xem Doraemon thấy Nobita quá tội nghiệp, giờ lớn lên mới nhận ra người cần được thương là mình!

Điện ảnh - Đông - 29/07/2025 09:00
Tuổi thơ tôi từng khóc cho Nobita. Bây giờ, tôi khóc cho chính mình.

Sức mạnh của người thấu cảm - Vẻ đẹp trong sự nhạy cảm của bạn

Từ sách - Phim - TĐ - 29/07/2025 08:00
 “Sự nhạy cảm của tôi là một siêu năng lực!"

Phỏng vấn xin việc các công ty toàn cầu

Blog GS John VU - GS John Vu - 28/07/2025 13:00
Tôi đã nhận được nhiều email hỏi về “việc làm với các công ti toàn cầu” mà tôi đã viết vài tuần trước đây. Nhiều người hỏi về cách qua được cuộc phỏng vấn với họ, cho nên sau đây là vài lời khuyên:

Xem Sex Education, tôi nhớ lại câu chuyện "cười ra nước mắt" của hàng xóm

Điện ảnh - Minh Châu - 28/07/2025 12:00
Câu chuyện khiến tôi phải suy nghĩ nhiều về cách dạy con.

15 lời khuyên "thực dụng" nhất dành cho người phụ nữ muốn sống sáng suốt và cưới đúng người

Kỹ năng - Ái Vi - 28/07/2025 11:00
Phụ nữ nào cũng mơ một tình yêu đẹp, một bến đỗ bình yên nhưng vẫn giữ được sự tự chủ và giá trị của chính mình.

Ngày tàn của Internet truyền thống đang đến gần

Suy ngẫm - Trung Nam - 28/07/2025 10:00
Sự ra đời của trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại một cách sâu sắc cách chúng ta tương tác với Internet.

‘Đại địa chấn kinh tế’ - Những bài học từ khủng hoảng

Từ sách - Phim - Thu An - 28/07/2025 09:00
Không có gì chắc chắn trong lĩnh vực kinh tế, ngoại trừ một điều: sẽ lại có một cuộc khủng hoảng tài chính nữa xuất hiện.

Bộ ảnh con gái chụp ảnh bố mẹ khiến người xem bật khóc

Phong cách sống - Chi Chi - 28/07/2025 08:00
Những bức hình đen trắng nhưng sống động, rực rỡ và chứa đầy ánh sáng.

Bạn chọn sách giấy hay sách điện tử?

Kỹ năng - TĐ - 27/07/2025 13:00
Với những người mê đọc thì cuộc chiến giữa e-book (sách điện tử) và sách giấy chưa bao giờ kết thúc.

18 câu cổ ngữ bị hiểu sai suốt cả ngàn năm: Hóa ra sách vở vẫn chưa kể hết sự thật này!

Suy ngẫm - Tích Thành - 27/07/2025 12:00
Bạn nghĩ mình đã hiểu rõ những câu nói xưa? Thật tiếc, có lẽ bạn chỉ mới biết một nửa. Có những chân lý cổ xưa đã bị con người hiểu sai và truyền miệng lệch lạc suốt hàng ngàn năm qua và đây là 18 ví dụ kinh điển nhất.

Đừng để phim ảnh đánh lừa, chỉ 8 cao thủ này có thể đánh bại Giang Nam Thất Quái trong các trận đối đầu

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 27/07/2025 11:00
Những cao thủ có thể đối đầu với Giang Nam Thất Quái là ai?
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 29/07/2025