J.K. Rowling, tên thật Joanne Rowling, sinh năm 1965 tại Yates, Glouceshire, Scotland. Cha mẹ của bà gặp nhau lần đầu trên một chuyến tàu khởi hành từ nhà ga Ngã tư Vua, London, Anh vào năm 1964. Về sau, địa điểm này xuất hiện khá thường xuyên trong truyện Harry Potter. Nhà ga này là cầu nối giữa thế giới Muggle và thế giới phép thuật. Đây cũng là nơi Harry Potter gặp Ronald Weasley, Hermione Jean Granger.
Năm cô bé Jo (tên thân mật của J.K Rowling) lên 4 tuổi, cả gia đình chuyển đến Winterbourne, Anh. Jo theo học tại Trường tư thục Thánh Michael. Hiệu trưởng của trường - cụ Alfred Dunn (chính là nguyên mẫu của nhân vật Albus Dumbledore, hiệu trưởng của Trường Pháp thuật và Ma thuật Hogwarts trong Harry Potter).
Ngay từ khi còn nhỏ, Jo đã bộc lộ đam mê và năng khiếu văn chương. Cô bé thường xuyên viết truyện cổ tích. Ông Steve Eddy, giáo viên môn tiếng Anh của Rowling, từng nhận xét về nhà văn nổi tiếng: "Rowling không phải là học sinh xuất sắc nhưng cô bé rất sáng dạ và học khá môn tiếng Anh". Đam mê viết lách lớn dần trong Jo.
Trong một lần va chạm với bạn học, Jo được một nam sinh tóc đỏ lao vào kéo ra. Cậu bé đó chính là Sean Harris, bạn thân nhất của Rowling và sau này trở thành nguyên mẫu của nhân vật Ronald Weasley trong Harry Potter. Rowling kể lại, bà và Sean không nói chuyện với nhau quá nhiều. Hai người thường ngồi với nhau trên chiếc Ford Anglia cổ của Sean, im lặng hàng giờ và hút thuốc.
Thời niên thiếu của Rowling không hạnh phúc. Bà kể lại: "Thời niên thiếu của tôi không vui vẻ. Mẹ tôi bệnh nặng. Tôi bất hòa đến độ không thể nói chuyện với bố". Tuy nhiên, việc học tập của Rowling tại trường khá ấn tượng.
Năm 1982, Rowling tốt nghiệp trung học rồi nộp đơn vào Trường đại học Oxford danh tiếng nhưng bị từ chối. Đây là cú sốc lớn đầu tiên trong cuộc đời Rowling. Sau này, trong nhiều cuộc phỏng vấn, Rowling đã kể lại việc này và nhắc tới mẹ: "Khi tôi thi trượt, mẹ nói với tôi rằng Oxford đúng là bị mù khi không nhận một lớp trưởng với bảng điểm hoàn hảo như con".
Cha của nữ văn sĩ khuyên bà nên theo học một ngành khác thay vì văn chương. Cuối cùng, Rowling theo học chuyên ngành tiếng Pháp và văn học cổ điển tại Đại học Exeter. "Tôi đã hy vọng được vào Oxford để làm quen với những con người cấp tiến. Nhưng khi vào Exeter, gặp vài người giống mình, tôi thấy cuộc sống thú vị hơn", Rowling kể lại.
Nhắc đến những năm tháng học đại học, Rowling nói: "Tôi gần như chẳng làm gì ngoài việc kẻ mắt, nghe nhạc và đọc các tác phẩm văn chương".
Năm 1990, trong 4 tiếng đồng hồ ngồi chờ tàu, Rowling bỗng nhiên tưởng tượng ra hình ảnh một cậu bé gầy gò, tóc đen, có đôi mắt xanh lá cây. Cậu lang thang trên sân ga với đũa phép, rương hòm, chuồng cú rồi cố gắng tìm sân ga chín-ba-phần-tư để bắt tàu đến Học viện Pháp thuật và Ma thuật Hogwarts. Đó chính là nhân vật Harry Potter nổi tiếng.
"Tôi đang một mình trở về London thì ý tưởng về Harry Potter xuất hiện. Hình ảnh về cậu bé không biết mình là pháp sư càng lúc càng thật hơn. Tôi bắt đầu viết từ năm 6 tuổi nhưng chưa bao giờ tôi hào hứng như vậy. Tôi không mang giấy bút, không dám mượn ai nên đành ngồi tưởng tượng. Hôm đó, khi về đến nhà, tôi bắt đầu viết. Nhưng cuối cùng, vài trang đầu không giống cuốn sách sau này", Rowling kể lại.
Năm 1990, mẹ của Rowling qua đời sau 10 năm chiến đấu với bệnh tật. Đây tiếp tục là cú sốc lớn thứ hai trong cuộc đời nữ văn sĩ. Sau đó, Rowling chuyển tới Bồ Đào Nha làm việc. Bà duy trì công việc dạy tiếng Anh vào ban ngày và đêm tới lại bận rộn viết lách. Harry Potter đã được hoàn thiện dần như vậy.
Tại Bồ Đào Nha, bà gặp phóng viên truyền hình người Bồ Đào Nha - Jorge Alantes. Hai người bắt đầu hẹn hò vì có niềm yêu thích chung về văn chương. Chuyện tình đẹp của họ không trọn vẹn vì Rowling phát hiện bạn trai ngoại tình. Rowling đòi chia tay nhưng những lời xin lỗi, hứa hẹn và lời cầu hôn của Jorge khiến bà xiêu lòng. Họ kết hôn vào năm 1992.
Một năm sau, họ đón đứa con đầu tiên và đặt tên là Jessica Rowling Milford Arantes. Cuộc sống hôn nhân của Rowling không hạnh phúc. Bà sảy thai, chồng thất nghiệp, cờ bạc, rượu chè. Jorge thường xuyên đánh đập vợ. Họ ly thân năm 1993 sau 13 tháng chung sống. Rowling đưa con gái về Scotland sinh sống nhưng vẫn liên tục bị chồng làm phiền. Họ hoàn tất thủ tục ly hôn vào năm 1994.
Cuộc sống không ngừng thử thách Rowling. 7 năm sau khi tốt nghiệp đại học và hăm hở vào đời với đầy những ước vọng, đam mê theo đuổi nghiệp viết lách, Rowling trở thành một bà mẹ đơn thân, bị ám ảnh bởi những ký ức bạo hành từ chồng. Bà sống trong cảnh nghèo khó, thất nghiệp và phải dựa vào tiền trợ cấp xã hội. Thời gian này, bà bị trầm cảm nặng và không ít lần có ý định tự vẫn.
Tuy nhiên, sự đồng hành của con gái và động viên của chị gái giúp bà vượt qua những năm tháng khó khăn. Rowling cố gắng đi xin việc và được nhận làm giáo viên ở Scotland. Bà học cao học tại Đại học Edinburgh sau khi hoàn thành cuốn sách đầu tiên.
Năm 1995, Rowling hoàn thành bản thảo của tập Harry Potter đầu tiên. Sau khi nhận được phản hồi rất tích cực, hãng Christopher Little trở thành đại diện của Rowling. Họ đem bản thảo của bà nộp cho 12 nhà xuất bản khác nhau nhưng không nơi nào chấp nhận.
Một năm sau, Nhà xuất bản Bloomsbury chấp nhận bản thảo của Rowling vì cô con gái 9 tuổi của Giám đốc nhà xuất bản yêu thích tác phẩm. Song, không ai tin rằng Rowling sẽ trở thành tác giả nổi tiếng hay Harry Potter là cuốn sách bán chạy toàn cầu. Đại diện hãng Christopher Little khuyên bà nên tìm một công việc khác và đừng mộng mơ về việc viết lách.
Năm 1997, Nhà xuất bản Bloomsbury in 1.000 bản Harry Potter và Hòn đá Phù thủy. 5 tháng sau, quyển sách được trao giải thưởng đầu tiên - The Nestle Smarties Book Prize. Tháng 2/1998, quyển sách được trao thêm giải The Book of the year (Cuốn sách của năm).
Đầu năm 1998, buổi đấu giá quyền xuất bản Harry Potter diễn ra tại Mỹ và cuốn sách được bán đấu giá bản quyền với giá 105.000 USD. Sau khi nhận tiền, Rowling đã mua tặng con gái một con gấu bông, món quà mà cô bé Jessica ước mơ từ lâu.
Tháng 7/1998, cuốn Harry Potter và căn phòng Bí mật được xuất bản. Cuốn sách này đã đem về cho Rowling giải Smarties Prize lần hai. Tháng 12/1999, cuốn Harry Potter và tên tù ngục Azkaban ra mắt và khiến Rowling trở thành tác giả đầu tiên nhận giải Smarties Prize 3 lần liên tiếp.
Tập 4 của Harry Potter - Harry Potter và Chiếc cốc lửa ra mắt đồng thời ở Anh và Mỹ vào năm 2000 và lập nhiều kỷ lục về lượt tiêu thụ. Năm 2003, tập 5 của Harry Potter - Harry Potter và Hội Phượng hoàng được xuất bản. Hai năm sau, tập 6 của Harry Potter - Harry Potter và Hoàng tử lai được trình làng và bán được 9 triệu bản chỉ sau 24 giờ phát hành. Năm 2007, tập cuối của bộ truyện Harry Potter - Harry Potter và Bảo bối Tử thần ra mắt và chỉ trong ngày đầu tiên, cuốn sách đã bán được 11 triệu bản.
Từ một cuốn sách bị 12 nhà xuất bản từ chối, Harry Potter trở thành cuốn sách gây sốt toàn cầu và trị giá ước tính 15 tỷ USD. Bộ sách được dịch ra 84 thứ tiếng, trong đó có tiếng Việt và được dựng thành phim. Bộ sách cũng thay đổi hoàn toàn cuộc đời của một người mẹ đơn thân từng sống trong trầm cảm và chán nản.
Năm 2004, Forbes lần đầu tiên đưa Rowling vào danh sách tỷ phú. Dù rất giàu có nhưng Rowling thường giữ im lặng về khối tài sản của mình. "Tôi đã có rất nhiều tiền, nhiều tiền hơn tôi từng mơ ước nhưng tôi không phải là tỷ phú", Rowling nói vào năm 2005. Ngoài việc viết Harry Potter, Rowling còn có khoản thu nhập khủng ăn theo từ thương hiệu đình đám này.
Theo Headspacegroup, nữ văn sĩ đứng thứ 7 trong danh sách 10 doanh nhân giàu có nhất nước Anh với khối tài sản ước tính 1 tỷ USD. Tờ Dailymail đưa tin, Rowling sở hữu một ngôi nhà sang trọng 6 phòng ngủ giá 5,6 triệu USD tại con phố Kensington hào nhoáng ở thủ đô London, Anh. Đây cũng là nơi nhà văn nổi tiếng sinh sống cùng người chồng hiện tại, Neil Murray. Họ kết hôn từ năm 2001.
Năm 2015, Rowling từng chi đến 29 triệu USD để mua chiếc du thuyền xa xỉ từng thuộc về tài tử điện ảnh Johnny Depp. Tác giả của Harry Potter cũng tích cực tham gia các hoạt động thiện nguyện trong nhiều năm qua, với tổng số tiền quyên góp lên tới hơn 150 triệu USD.
Ngoài Harry Potter, Rowling còn ra mắt một tác phẩm dành cho người lớn mang tên The Casual Vacancy vào năm 2012 và bán được 2 triệu bản. Cuốn sách này còn được dựng thành phim. Năm 2013, Rowling thực hiện ước mơ viết một cuốn truyện trinh thám và cuốn sách mang tên Cormoran Strike.