Viết và Sống
Anne Lamott xuất bản cuốn sách “Viết và Sống” (Bird by bird) năm 1994, chỉ một năm trước khi Internet bùng nổ toàn cầu, làm thay đổi vĩnh viễn thói quen đọc, viết và tiêu thụ văn hóa của nhân loại.
Trong mối quan hệ bạn bè, điều quan trọng không chỉ nằm ở sự thân thiết mà còn ở cách cư xử và giao tiếp với nhau. Những người có EQ (trí tuệ cảm xúc) thấp thường không nhận ra rằng lời nói của họ có thể gây tổn thương hoặc tạo cảm giác khó chịu cho người khác.
Dưới đây là 7 câu nói phổ biến mà người EQ thấp hay buột miệng với bạn bè và lý do vì sao chúng khiến mối quan hệ dần rạn nứt.
1. “Tại sao cậu nhạy cảm thế?”
Đây là câu nói cực kỳ thiếu tinh tế. Khi một người chia sẻ rằng họ buồn, thất vọng hay tổn thương, phản ứng này thể hiện sự phớt lờ cảm xúc của người khác. Thay vì đồng cảm, người EQ thấp đẩy trách nhiệm cảm xúc về phía đối phương, khiến họ cảm thấy như bản thân "có lỗi" vì đã cảm thấy… có cảm xúc.
Thay vì nói vậy, hãy thử:* “Tớ nói gì khiến cậu buồn à? Cho tớ biết nhé, tớ muốn hiểu".
2. “Mình nói thật chứ không có ý gì đâu”
Người EQ thấp hay dùng cụm này để “hợp pháp hóa” những lời nói phũ phàng, mang tính công kích. Dù là “nói thật”, thì việc lựa chọn từ ngữ và cách nói vẫn thể hiện sự tôn trọng người nghe. Người có EQ cao sẽ biết cách truyền đạt sự thật mà không làm tổn thương người khác.
Sự thẳng thắn không bao giờ là cái cớ để thiếu tế nhị.
3. “Mình đã bảo rồi mà, bạn không nghe”
Khi bạn gặp thất bại hay khó khăn, người EQ thấp thường phản ứng bằng cách "kể công" hay nhấn mạnh việc họ đã đúng. Câu này không chỉ thiếu đồng cảm, mà còn khiến người nghe cảm thấy bị trách móc, chứ không được chia sẻ.
Trong trường hợp này, người EQ cao sẽ nói: “Tớ biết chuyện này không dễ. Có cách nào tớ giúp được không?”.
4. “Bạn khổ cái gì, nhìn người ta kìa”
So sánh nỗi khổ là cách nhanh nhất khiến người khác cảm thấy vô hình. Mỗi người có một ngưỡng chịu đựng và bối cảnh khác nhau. Câu nói này không giúp người kia “tỉnh ra”, mà chỉ khiến họ cảm thấy cô lập hơn trong cảm xúc của mình.
Lắng nghe và gật đầu cảm thông luôn là liều thuốc hữu hiệu nhất. Đây là cách mà bạn có thể tham khảo và áp dụng.
5. “Mình thấy chuyện đó chẳng có gì to tát cả”
Một trong những biểu hiện của EQ thấp là phủ nhận hoặc xem nhẹ cảm xúc của người khác. Khi bạn bè chia sẻ nỗi lo, sự thất vọng hoặc bức xúc, câu nói này giống như dội gáo nước lạnh, làm tê liệt nhu cầu được thấu hiểu.
Thay vào đó, hãy hỏi: “Chuyện đó khiến cậu thấy sao? Tớ nghe đây".
6. "Mình không phải kiểu người thích nói lời ngọt ngào”
Người EQ thấp thường ngụy biện cho cách nói thiếu khéo léo bằng cụm này. Trong thực tế, tử tế và khéo léo không liên quan đến việc "ngọt ngào" hay không. Nó liên quan đến việc bạn có cân nhắc cảm xúc người nghe trước khi nói hay không.
Biết cách động viên và an ủi không làm giảm giá trị bản thân, ngược lại còn cho thấy bạn trưởng thành về cảm xúc.*
7. “Mình nói vậy mà cũng giận à?”
Đây là dấu hiệu điển hình của người không kiểm soát được tác động lời nói lên người khác. Họ không nhận trách nhiệm cho cảm xúc mà mình tạo ra, lại còn ngạc nhiên hoặc đổ lỗi cho người kia vì… dám buồn.
Một người EQ cao sẽ chủ động nhận lỗi, không bắt bạn bè phải “chịu đựng” sự vô tâm của mình.
Giao tiếp không chỉ là việc truyền đạt thông tin, mà còn là quá trình tương tác cảm xúc giữa con người với nhau. Những người EQ thấp thường không ý thức được rằng lời nói là “dao hai lưỡi”: một bên có thể kết nối, còn bên kia dễ làm đứt đoạn mối quan hệ. Nếu trong nhóm bạn bè của bạn có ai đó thường xuyên buông những lời kiểu trên, hãy lắng lại và cân nhắc: mối quan hệ đó đang khiến bạn cảm thấy thoải mái hay chỉ khiến bạn phải chịu đựng?
Và nếu bạn nhận ra mình từng thốt ra những câu đó, đây là lúc tốt để học cách điều chỉnh. Vì một tình bạn bền lâu cần nhiều hơn lòng chân thành, đó còn là sự tinh tế, biết lắng nghe và trân trọng cảm xúc của nhau.
