Con đường chuyển hóa - Để không trở thành nạn nhân của vọng tưởng

Quìn16/01/2025 08:00
Con đường chuyển hóa - Để không trở thành nạn nhân của vọng tưởng

Khi đối diện một vấn đề, ta thường hay tự mình suy diễn, tưởng tượng đủ thứ, để rồi phiền não, đau buồn vì cái tưởng của mình. Nhưng ít ai nhận ra rằng, cái mà ta thấy chỉ là ảo ảnh do tâm tạo nên chứ không phải cái biết chân thật của mình.

Vì sao có vọng tưởng?

Chúng ta ai cũng có “tưởng”, bởi vì tưởng giúp ta nhận diện những gì mình tiếp xúc qua các giác quan. Ví dụ, khi nhìn thấy một bông hoa, tưởng giúp bạn nhận biết đó là hoa hồng, hoa sen hay hoa cúc. Nhưng có khi, chúng ta không chỉ đơn thuần nhận biết sự vật mà còn mang những ý niệm, hình ảnh không có thực vào suy nghĩ của mình, từ đó tạo thành vọng tưởng.

Giống như việc bạn nhìn thấy trên mạng bức ảnh một người bạn đang ngồi trong quán cà phê sang trọng tại Paris, ánh mắt bạn ngay lập tức bị cuốn hút bởi vẻ hoa lệ và khao khát được trải nghiệm không gian ấy. Trong bạn dấy lên mong muốn chụp một bức ảnh tương tự để mọi người phải trầm trồ. Từ đó, bạn lao vào làm việc ngày đêm, tiết kiệm từng đồng, hạn chế mọi chi tiêu để thực hiện "giấc mơ Paris".

Rồi ngày ấy cũng đến. Bạn đặt chân tới Paris, ngồi trong không gian từng ao ước, thưởng thức cà phê và chụp ảnh. Thế nhưng, niềm vui không kéo dài. Trải nghiệm không mang lại sự hạnh phúc như bạn hình dung. Bạn cảm thấy hụt hẫng và tự hỏi: “Đây có thật là điều mình mong muốn?”

Trong cuốn sách “Con đường chuyển hóa", sa môn Thích Pháp Hòa chia sẻ: “Vì chúng ta ai cũng có tưởng – tưởng trong ngũ uẩn: sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Tưởng là một trong năm yếu tố làm nên con người đang hoạt động, đang sống của chúng ta đây. Sắc là sắc thân, thọ là cảm thọ, còn tưởng là tưởng tượng, vọng tưởng. Chúng ta thường vọng tưởng nhiều hơn là nhận biết cái chân thật”.

Những gì bạn đã tưởng ấy chưa hẳn là thật, có khi đó chỉ là sự vọng tưởng ở trong tâm bạn. Giống như khi nói “tôi yêu Paris, tôi sẽ hạnh phúc khi được đến với Paris”, ấy chưa hẳn là tình yêu bạn dành cho Paris mà chỉ là sự vọng tưởng – một loại cảm giác thoáng qua, nảy sinh từ khao khát khẳng định bản thân và không muốn thua kém người khác. Chính tâm trạng thiếu hiểu biết và không soi chiếu bản thân đã khiến bạn nhầm tưởng giấc mơ ấy là hạnh phúc.

Như thầy Thích Pháp Hòa đã giảng giải: “Vọng” là đem cái khác vô tâm trí mình, nên Phật mới gọi là vọng tưởng, mà vọng tưởng thì điên đảo. “Điên đảo” có nghĩa là gì? “Điên” là sai, “đảo” là ngược, tức là mình vừa thấy sai, vừa thấy ngược. Mà vừa thấy sai, vừa thấy ngược thì làm sao thấy được cứu cánh Niết bàn, tức là lẽ thật rốt ráo? Cho nên nếu mình muốn có được sự bình an, sự viên mãn, thì đừng sống với vọng tưởng.

Nhưng làm thế nào để không sống với vọng tưởng?

Đáp án rất đơn giản, đó là chánh niệm. Nghĩa là sống với những gì đang xảy ra trong giây phút hiện tại. Trong khi ăn gì, mình biết mình đang ăn cái đó và không đem cái khác vô so sánh, “Sao bữa nay nó mặn hơn hôm qua?”. Cái “hôm qua” đó không thật, nó đã qua rồi, mà nhiều khi mặn có cái ngon của mặn. 

“Chánh niệm là trạng thái tĩnh lặng khi chúng ta nhận biết rõ ràng mọi điều đang diễn ra trong cuộc sống” - Sa môn Thích Pháp Hòa nhấn mạnh.

Vượt qua vọng tưởng – con đường đến an lạc

Trong xã hội hiện đại, áp lực về công việc, danh vọng và tài chính khiến tâm trí chúng ta dễ bị xáo động, dễ bắt nhầm những tín hiệu sai lầm như “giấc mơ Paris”. Nhưng khi thực hành chánh niệm, bạn sẽ tìm lại được sự an lạc trong những điều bình dị: một hơi thở sâu vào buổi sáng, một bữa cơm ấm áp cùng gia đình, hay nụ cười thân thiện của người bảo vệ ở nơi làm việc.

Nhưng bạn cũng đừng lầm tưởng rằng chỉ cần ngồi thiền hay niệm Phật là sẽ có thể dứt sạch vọng tưởng, tâm hoàn toàn trống trơn. Sự thật là tâm trí của chúng ta không bao giờ trống trơn, hay không có suy nghĩ. Điều chúng ta thật sự cần làm là dẹp bỏ những tạp niệm, vọng niệm không chính đáng, để không còn suy diễn, phiền não.

Như thầy Thích Pháp Hòa đã nói: “Mình không phải là người xưa nay không dính bụi, mà xưa nay mình dính quá xá, bây giờ phải lau chùi. Nhưng chùi một ngày làm sao sạch, nên phải chùi hoài, chùi mỗi ngày, cho đến khi nào mình giống như lúc ban đầu”.

Để không trở thành nạn nhân của vọng tưởng, điều quan trọng là chúng ta cần soi chiếu bản thân mỗi ngày, thực hành chánh niệm mỗi ngày. Đó có thể là việc nhận diện cảm xúc của bản thân, xem rằng mình có thực sự mong muốn điều gì đó, hay chỉ là những vọng tưởng thoáng qua trong đầu mình? Đó có thể là thực hành quán chiếu tâm của mình và tự hỏi “Mình có đang chạy theo người khác?”. Hay chỉ đơn giản là tập trung vào hiện tại, không tiếc nuối quá khứ hay lo sợ về tương lai.

Điều quan trọng không phải là từ bỏ mọi ước mơ hay khát vọng, mà là hiểu rõ bản chất của chúng. Bằng cách đó, bạn có thể tự giải thoát khỏi những đau khổ không đáng có và tìm thấy niềm vui thực sự trong cuộc sống.

“Gương bị bụi đóng cứng lâu ngày, lau một lần sao hết được? Mỗi ngày mình cầm khăn lau một chút, lau nhiều ngày thì bụi mới mềm dần, mỏng dần, rồi mới sạch bụi được. Tu cũng giống như vậy, chỉ bằng cách tinh tấn, chúng ta mới chuyển hóa được những tán loạn, hôn trầm, giãi đãi của mình” - thầy Thích Pháp Hòa chia sẻ.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Chiến thắng con quỷ bên trong - Phụ nữ muốn sống một cuộc đời rực rỡ, nhất định phải hiểu 3 điều này

Khi nhận diện được những nỗi sợ đang chi phối mình, bạn đã đi được nửa chặng đường đến tự do.
2

Đường vào thiền - Osho Tôi đã cố gắng kiểm soát cảm xúc, nhưng vì sao càng kiểm soát càng mệt mỏi?

Có thể bạn quyết định mình sẽ không tức giận; bạn có thể nghĩ rằng giận dữ là xấu, nhưng khi cơn giận ập tới, suy nghĩ của bạn bị gạt qua một bên và bạn trở nên tức giận.
3

Thay vì chữa lành hãy 'Chăm sóc bản thân thật sự'

Trước đây, chúng ta đã quá quen thuộc với những lời khuyên về "chữa lành", nhưng có lẽ thay vì đi tìm sự cứu rỗi từ bên ngoài, thứ ta thật sự cần là học cách chăm sóc bản thân thật sự (Real self-care) từ bên trong.
4

Lời tiên tri Celestine - Bạn có đang lắng nghe những thông điệp từ vũ trụ

Đã bao giờ bạn chợt nghĩ đến một người mà rất lâu không liên lạc, rồi ngay hôm đó họ bất ngờ nhắn tin cho bạn?
5

Tự do - Như chim tung cánh: Liệu chúng ta có thực sự tự do?

Nhiều người tin rằng chỉ cần có tiền, có địa vị là họ sẽ có tự do, nhưng thực tế, đôi khi chính những thứ đó lại trở thành xiềng xích vô hình trói buộc chúng ta.

Biến tiềm năng thành tài năng -  Tìm kiếm sự công nhận là một cái hố không đáy

Theo Giáo sư Adam Grant, tìm kiếm sự công nhận là một cái hố không đáy, bởi lẽ, sự khao khát địa vị sẽ không bao giờ được thỏa mãn.

Quên hôm qua – Sống cho ngày mai: Để có những mối quan hệ tốt đẹp

Đôi khi, cuộc đời buộc ta dừng lại để hỏi: 'Ta là ai?' và 'Ta muốn trở thành người như thế nào?'. Chính trong những khoảnh khắc đó, ta tìm thấy khao khát hồi sinh, mạnh mẽ đứng dậy và xây dựng một tương lai đáng sống hơn.

Chăm sóc bản thân thật sự - 3 điều cám dỗ khiến chúng ta chăm sóc bản thân giả tạo

​​​​​​​Có ba điểm bạn cần lưu ý về những điều có thể cám dỗ chúng ta, khiến chúng ta bị cuốn vào, lệch ra khỏi những gì thuộc về chăm sóc bản thân thực thụ và gần hơn với chăm sóc bản thân giả tạo.

Trí tuệ cảm xúc trong kinh doanh – Chìa khóa bán hàng đột phá cho người khởi nghiệp

Nhân viên bán hàng rất hiếm khi được dạy những kỹ năng trí tuệ cảm xúc, cũng như cách quản lý cảm xúc nhằm đạt được kết quả bán hàng mong muốn. 

Chăm sóc bản thân thật sự - 4 nguyên tắc để có hạnh phúc an lạc

Chúng ta đang cố gắng xây dựng một cuộc sống được toàn quyền lựa chọn sử dụng thời gian và năng lượng của mình như thế nào. Song, chúng ta dễ trở nên mù quáng khi theo đuổi mục tiêu đó, bị lạc lối và không biết mình đang đi về đâu.

Dám nghĩ lại – Tái tư duy giúp bạn đối mặt với bất kỳ thử thách nào trong cuộc sống

Trong cuốn sách "Dám nghĩ lại" (Think Again), tác giả Adam Grant chỉ ra rằng tái tư duy không chỉ là kỹ năng mà còn là một cách sống.

Tự do - Như chim tung cánh: Ba chiều kích của tự do theo 'bậc thầy tâm linh' Osho

Nhiều người cho rằng tự do là được làm điều mình muốn, sống theo cách mình muốn, nhưng “bậc thầy tâm linh” Osho cho rằng sự tự do thực sự còn sâu sắc hơn nhiều.

Con đường chuyển hóa - Chỉ có tình thương và lòng tha thứ mới tiêu tan hận thù

Con đường chuyển hóa như một tấm gương phản chiếu để mỗi người nhận ra rằng: Hạnh phúc không đến từ việc hơn thua, mà từ sự buông bỏ và tha thứ.

Chi phí hẹn hò ngày càng cao, nhiều người “quay xe” quen búp bê người lớn

Suy ngẫm - Trang Đào - 28/03/2025 12:00
Chi phí tương tác ngoài đời thực ngày càng cao cũng là lý do khiến cho "bạn gái AI" đã trở thành lựa chọn tiết kiệm. Một nhà đầu tư thẳng thắn nói: "Những gì chúng tôi bán không phải là silicon, mà là thuốc giảm đau để chống lại sự cô đơn".

ChatGPT thêm tính năng chỉnh sửa ảnh dễ hơn, tạo biểu đồ và infographic cho công việc tốt hơn

Kỹ năng - Sơn Vân - 28/03/2025 11:00
Các tính năng mới này có sẵn cho cả người dùng ChatGPT miễn phí và trả phí thông qua mô hình GPT-4o của OpenAI.

Vì sao có nhiều cô gái biết tình yêu độc hại, "red flag" tứ tung vẫn "đâm đầu" vào bằng được để chịu tổn thương?

Phong cách sống - Chi Chi - 28/03/2025 10:00
Tình yêu và cách con người yêu từ lâu vẫn là một bài toán không thể giải mã hoàn toàn.

10 lời thoại nhói lòng trong "Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt": Ai rồi cũng sống như trẻ mồ côi...

Điện ảnh - Van Nguyen - 28/03/2025 09:00
Góp phần làm nên thành công của Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt chính là những câu thoại đầy cảm xúc!

Đường vào thiền - Yêu là cho đi, điều gì bạn nhận được đều là phúc lành

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 28/03/2025 08:00
Trên thế gian chỉ có hai kiểu người: những người đau khổ vì tình dục và những người biến năng lượng tình dục thành tình yêu.

Chủ tịch Alibaba nêu những thứ siêu AI không thể có, hoài nghi về robot hình người

Suy ngẫm - Sơn Vân - 27/03/2025 15:00
Phát biểu tại sự kiện Jumpstarter của gã khổng lồ thương mại điện tử Alibaba ở Hồng Kông (Trung Quốc), Chủ tịch Thái Sùng Tín cho rằng phần lớn những giá trị con người trân trọng không được phản ánh trong dữ liệu huấn luyện AI.

Sống an vui - Liệu có cách nào để tìm thấy bình yên giữa cuộc đời?

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 27/03/2025 14:00
“Sống an vui” của Khangser Rinpoche xuất hiện như một người bạn đồng hành, giúp ta tìm lại sự bình an trong tâm hồn.

Xem phim "Sex Education" tôi thấy phải yêu thương con gấp bội phần

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 27/03/2025 13:00
Xem phim "Sex Education" tôi bật khóc đau đớn khi nhận ra một sai lầm chí mạng trong cách hành xử với con cái chỉ nhờ một câu thoại đắt giá

9 sự thật phũ phàng của cuộc đời mà ai cũng phải chấp nhận

Suy ngẫm - Diệp Anh - 27/03/2025 12:00
Thực sự, 9 điều này không ai nói với bạn về cuộc sống, nhưng nghe đều thấm thía.

10 chiêu cứu mạng mà bố mẹ nào cũng phải dạy, giúp con luôn an toàn trong mọi tình huống khẩn cấp

Kỹ năng - Hiểu Đan - 27/03/2025 11:00
Những kỹ năng tự vệ này nhất định phải dạy cho con. Đừng để "mất bò mời lo làm chuồng".

Nữ diễn viên 87 tuổi được Lưu Đức Hoa xin số điện thoại đã định nghĩa lại tuổi trẻ

Truyền cảm hứng - Diệp Anh - 27/03/2025 10:00
Khi nhắc đến diễn viên Ngô Ngạn Xu không phải ai cũng nhớ ra bà là ai, nhưng khi nhìn thấy ảnh, chắc hẳn bạn sẽ nhận ra bà. Bởi bà thực sự đẹp lão và mang lại thiện cảm ngay từ ánh nhìn đầu tiên.

Biến tiềm năng thành tài năng - Mắc kẹt không phải thất bại, ổn định không phải thành công

Từ sách - Phim - Quìn - 27/03/2025 09:00
Có bao giờ bạn cảm thấy mình bị mắc kẹt, mọi thứ cứ lặp đi lặp lại mà không có bất kỳ sự tiến triển nào?

Bí quyết sống tỉnh thức trong 8 ngày - Sống chậm lại, bí quyết tỉnh thức giúp bạn thoát khỏi căng thẳng

Từ sách - Phim - Quìn - 27/03/2025 08:00
Bạn có bao giờ cảm thấy tâm trí lúc nào cũng mệt mỏi? Những áp lực vô hình khiến bạn kiệt sức, dù nghỉ ngơi bao nhiêu cũng không thấy nhẹ nhõm hơn? Nhưng sự bình yên không phải là thứ xa vời – nó có thể đến từ chính những khoảnh khắc đơn giản trong ngày.

Tỷ phú Rockefeller dặn con: Trên đời có 2 loại người không thể giàu có

Suy ngẫm - Ánh Lê - 26/03/2025 13:00
Những người thích tiết kiệm, khư khư giữ tiền trong ngân hàng để an toàn. Nhưng làm như vậy không khác gì đóng băng tiền, bạn phải biết rằng bạn không thể làm giàu bằng cách dựa vào lãi suất", tỷ phú Rockefeller nhắn nhủ con trai.

Từ thế hệ "bông tuyết" đến "thuỷ tinh": Chúng ta đang nuôi dạy con trẻ mong manh hơn hay chỉ đổi tên?

Phong cách sống - Trang Vũ - 26/03/2025 12:00
Thế hệ trẻ giờ đây đang bị gắn cho những cái tên nghe vừa kêu vừa… đáng lo.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 28/03/2025