Tiến vào đồng cỏ hoang
Thế giới tuổi thơ luôn là thế giới thần tiên, vì trẻ con có trí tưởng tượng mà người lớn hiếm khi nào có được.
Có những vết thương không để lại sẹo, nhưng âm ỉ trong lòng người suốt nhiều năm. Tổn thương từ gia đình nguyên sinh là một trong số đó. Chúng không chỉ hình thành trong những trận đòn roi mà còn nằm trong sự im lặng, trong tình yêu vô điều kiện nhưng sai cách và cả trong những kỳ vọng lặng lẽ mà con cái không bao giờ hiểu được phải làm gì để đáp lại.
"Tôi từng nghĩ mình chỉ là đứa lười biếng, vô dụng, nằm dài trong phòng trách mẹ, trách đời. Cho đến khi tôi nhận ra tôi đang mang theo cả tuổi thơ chưa từng được chữa lành", đây là lời mở đầu trong bài tâm sự dài trên trang Zhihu (Trung Quốc) đang thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.
Nam chính trong câu chuyện năm nay 26 tuổi. Anh chàng này từng sống với ông bà, ở nơi đó anh phải đón nhận những lời mắng mỏ và đòn roi đến sớm hơn tuổi thơ đúng nghĩa. Sau này, khi về ở với bố mẹ, mọi thứ cũng không khá hơn khi bố anh thường xuyên uống rượu và trút giận lên con, mẹ anh thì vì muốn bù đắp nên sẵn sàng làm mọi việc thay con, từ nấu ăn, giặt giũ đến… che chở cho những sai lầm mà anh chưa từng bị bắt buộc phải sửa.
Tình yêu thương của mẹ ngày qua ngày dần hóa thành chiếc kén, trong khi sự bạo lực của bố lại như một cây gậy. Một đứa trẻ lớn lên giữa hai thái cực ấy hoặc sẽ bùng nổ, hoặc sẽ tê liệt, riêng với chàng trai, anh trưởng thành với một nội tâm đầy mâu thuẫn khi vừa yếu đuối, vừa bướng bỉnh; vừa khao khát được yêu thương, vừa đẩy người thân ra xa; không tin vào bản thân, cũng chẳng dám chịu trách nhiệm.
Anh từng bỏ nhà ra đi khi học cấp 3, trốn tránh thi lại khi bị rớt môn đại học, nói dối trong công việc và cuối cùng bị giáng chức. Suy sụp, cậu chọn cách nằm dài trong phòng, đổ lỗi cho mẹ vì đã bao bọc quá nhiều nhưng cũng chẳng biết mình nên bắt đầu thay đổi từ đâu.
"Tôi từng bị giáng chức vì nói dối trong công việc. Thay vì đối mặt, tôi bỏ việc, trách mẹ đã bao bọc tôi từ bé, biến tôi thành kẻ không biết chịu trách nhiệm" , chàng trai trẻ viết.
Mọi thứ chỉ thay đổi khi người mẹ quyết định không chịu đựng nữa. Bà tìm đến một chuyên gia trị liệu và cùng con tham gia các buổi trò chuyện. Lúc ấy, cả hai mới bắt đầu thực sự lắng nghe nhau.
Hóa ra mẹ của chàng trai từng thiếu thốn tình cảm nên dồn hết tình yêu thương vào con với mong muốn "bù đắp". Nhưng tình yêu không đi kèm giới hạn sẽ trở thành gánh nặng. Còn con cái lớn lên trong những lời mắng mỏ và bàn tay quá mức bao bọc lại học được cách nói dối, trốn tránh rồi đổ lỗi như một cơ chế phòng vệ.
Sau quá trình trị liệu, người mẹ học cách lùi lại. Bà bắt đầu đặt ranh giới, từ chối giặt đồ thay con, học cách lắng nghe cảm xúc thay vì áp đặt. Còn người con trai lần đầu tiên trong đời đã được tự tay nấu bữa cơm, giặt chiếc áo và học cách gọi tên cảm xúc của chính mình.
Rõ ràng không có ai sai hoàn toàn trong mối quan hệ này. Sai lầm nằm ở chỗ cả hai bên đều yêu thương nhưng không biết cách yêu sao cho đúng.
Nhiều người trẻ hôm nay mang theo những tổn thương cũ và xem đó như một định mệnh. Nhưng quá khứ không thể thay đổi, còn tương lai thì vẫn có thể. Sự chữa lành không đến từ một phía, nó cần cả sự buông tay của cha mẹ lẫn sự trưởng thành thật sự từ con cái.
Tình yêu giữa cha mẹ và con cái cũng vậy. Yêu thương con thực sự không nằm ở việc làm hết cho con mà là tin rằng con có thể tự làm được. Chỉ khi cha mẹ bước lùi một bước, đứa trẻ mới có không gian để tiến lên.
Không ai được chọn nơi mình sinh ra, nhưng ai cũng có thể chọn cách mình sống tiếp. Quá khứ có thể từng đau đớn, nhưng không nên là cái cớ để ta mãi dậm chân. Thật ra, người trẻ không sợ khổ. Họ chỉ sợ bị thương mà không ai hiểu, bị bóp nghẹt bởi tình yêu sai cách - thứ tình yêu khiến họ không dám lớn lên.
Đừng đợi đến lúc tuyệt vọng mới chịu thay đổi. Nếu bạn là cha mẹ, hãy học cách yêu con mà không kiểm soát. Nếu bạn là con cái, hãy học cách sống mà không đổ lỗi. Chỉ khi cả hai cùng dám bước ra khỏi cái bóng của quá khứ, gia đình mới thực sự là nơi để trở về.
