Thời đại thứ tư - AI sẽ cướp mất việc làm, hay giải phóng bạn khỏi “bể khổ” công việc?

NGUYÊN THẢO03/10/2023 09:00
Thời đại thứ tư - AI sẽ cướp mất việc làm, hay giải phóng bạn khỏi “bể khổ” công việc?

Nếu từng chán ghét một phần công việc hay rơi vào trạng thái burnt-out, bạn sẽ đồng tình rằng còn rất nhiều điểm chưa hoàn hảo trong mối quan hệ giữa con người và chuyện lao động kiếm sống.

Thay vì lo sợ trí tuệ nhân tạo AI sẽ cướp đi công việc, sao bạn không thử nghĩ theo chiều hướng ngược lại: AI có thể giải phóng bạn khỏi những phần nhàm chán, khó khăn của công việc, đồng thời “nâng tầm” bạn trong vai trò một người lao động?

Dưới đây là 4 điểm sáng mà AI có thể đem lại cho công việc và mức thu nhập của bạn trong tương lai. Những quan điểm này được đưa ra bởi doanh nhân, chuyên gia công nghệ Bryon Reese trong “Thời đại thứ tư” (“The Fourth Age”), cuốn sách được tờ The New York Times và Forbes bình chọn là một trong những tác phẩm cần thiết để đón đầu thời đại AI.

1. Hãy “bàn giao” cho AI các phần việc nhàm chán, ít giá trị

Dơ dáy (dirty), nguy hiểm (dangerous) và buồn tẻ (dull) - đó là ba loại công việc có liên quan đến chữ D mà con người vốn mong muốn rô-bốt có thể đảm nhận. “Bạn có thể thêm vào bốn chữ D khác là: không thích (dislike), mất giá trị con người (demeaning), mất sức (draining) và ghê tởm (detestable)”, Bryon Reese viết trong “Thời đại thứ tư” .

Theo Bryon Reese, bản chất của công nghệ luôn là giải phóng sức lao động, để chúng ta dành công sức cho những việc phức tạp và có giá trị hơn. Điều này không chỉ đúng với những công việc lao động chân tay trong các nhà máy, công xưởng, mà còn đúng với những lao động trí thức làm việc tại văn phòng.

Chẳng hạn, nếu bạn là một phóng viên, hẳn bạn từng ước ao có một công cụ nào đó giúp bạn có thể “xả băng” ghi âm một cuộc phỏng vấn dài 2 tiếng đồng hồ? Trên thực tế, hiện nay, đó là một trong những phần việc bạn có thể “bàn giao” cho AI, để bạn rảnh tay cho những công đoạn chứa nhiều chất xám hơn trong quá trình viết bài. 

Tương tự, có phải trong công việc của bạn hằng ngày, vẫn còn có rất nhiều quy trình nhàm chán, ít giá trị, lặp đi lặp lại, khiến bạn cảm giác mình như… rô-bốt khi làm chúng? “Rô-bốt không biết buồn chán, và thật lòng mà nói, con người xứng đáng được hưởng những điều tốt hơn”, tác giả Bryon Reese viết.

2. Công việc của bạn sẽ không biến mất mà chỉ biến đổi

Theo “The Future of Employment” - một báo cáo toàn diện được công bố năm 2013 của hai tác giả Carl Frey và Michael Osborne thuộc đại học Oxford - có một số liệu thoạt nhìn rất đáng kinh ngạc: Một số phần việc trong 47% công việc hiện nay sẽ được tự động hoá.

Tuy nhiên, con số 47% thật ra chẳng đáng ngạc nhiên là bao. “Hầu như những công việc hiện có đều đã được tự động hóa ở khá nhiều công đoạn. Và công việc vẫn còn đó, nó chỉ có khác đi so với trước đó thôi”, Bryon Reese phân tích.

Cụ thể, trong báo cáo trên, Frey và Osborne đã đưa ví dụ về những công việc có khả năng được vi tính hóa khoảng 65% hoặc hơn: trợ lý nghiên cứu khoa học xã hội, dược tá, chuyên gia nghiên cứu về không gian và khí quyển.

Vậy điều này có nghĩa là gì? Lẽ nào các giáo sư khoa học xã hội sẽ không có trợ giảng nữa? Tất nhiên là họ vẫn có, chỉ là công việc trợ giảng sẽ khác đi, vì phần lớn công việc sẽ được tự động hóa.

Frey và Osborne cũng nói nghề hướng dẫn viên du lịch và thợ mộc phụ nằm trong danh sách những công việc có từ 90% khả năng được vi tính hóa trở lên.

Tất nhiên, một số tác vụ của thợ mộc phụ sẽ được tự động hóa bằng máy móc, nhưng nghề này sẽ không biến mất mà chỉ biến đổi - giống như hầu hết những công việc khác, từ kiến trúc sư đến nhà nghiên cứu động vật.

Và dĩ nhiên, chiếc iPhone của bạn có thể trở thành một hướng dẫn viên du lịch, nhưng điều này sẽ không làm cho nghề hướng dẫn viên biến mất.

3. Việc làm được tạo thêm nhờ AI sẽ nhiều hơn việc làm bị mất đi

Tiếp theo, trong trường hợp công nghệ và AI thật sự chiếm mất hoàn toàn một công việc nào đó, ta cũng cần lạc quan nghĩ về khả năng những việc làm mới sẽ được tạo thêm - nhờ chính công nghệ đó.

Hãy truy ngược về quá khứ một chút. Khi ATM xuất hiện, nhiều người cho rằng chúng sẽ loại bỏ vai trò của giao dịch viên ngân hàng. Nhưng điều thật sự diễn ra là gì? Rốt cuộc, ngân hàng vẫn cần đến các giao dịch viên thực thụ để làm việc với khách hàng - những người có nhiều nhu cầu hơn là chỉ nạp hoặc rút tiền.

Nhờ ATM, các chi nhánh ngân hàng có thể hoạt động hiệu quả hơn với chi phí thấp hơn. Nhờ đó, các ngân hàng nhận ra họ có thể mở thêm nhiều chi nhánh để tạo lợi thế cạnh tranh. Và khi đó, họ lại cần tuyển thêm nhân viên giao dịch.

“Đó là lý do vì sao thời đại của chúng ta hiện có nhiều giao dịch viên hơn bất cứ thời kỳ nào trong lịch sử”, Bryon Reese khẳng định. Và không những vậy, chúng ta còn có thêm nhiều công việc liên quan đến ATM như sản xuất, sửa chữa và nạp tiền vào máy.

Mấy ai có thể ngờ khi tạo ra giao dịch viên bằng máy, chúng ta lại cần thêm giao dịch viên bằng xương bằng thịt?

Dưới tác động của AI, các diễn biến tương tự hoàn toàn có thể xảy ra trong nhiều ngành nghề khác.

4. Bạn có sẵn sàng làm công việc khó hơn một chút không?

Cuối cùng, có một luận điểm rất đáng suy ngẫm mà Bryon Reese đưa ra, liên quan đến tiềm năng, sự linh hoạt và khả năng phi thường của con người.

Nhiều người lo lắng tự động hoá sẽ xoá sổ những công việc ở “cấp thấp” và tạo ra những công việc ở “cấp cao”. Họ cho rằng tự động hoá có thể tạo ra những việc làm mới ở cấp cao như “chuyên gia máy tính”, đồng thời loại bỏ những công việc cấp thấp như nhân viên kho.

Bạn tự hỏi, một người quản lý kho bị mất việc thì đâu có thể trở thành “chuyên gia máy tính” được? Họ sẽ cam chịu bị loại bỏ hoàn toàn ra khỏi thị trường lao động sao?

Trên thực tế, đúng là người quản lý kho không thể trở thành chuyên gia máy tính. Nhưng giáo sư công nghệ thông tin ở một trường đại học sẽ thành chuyên gia máy tính; một giáo viên dạy môn công nghệ thông tin ở trường trung học sẽ lên thay công việc của giáo sư đó; một giáo viên tiểu học dự bị sẽ lên thay công việc của giáo viên trung học đó; và một người quản lý kho chưa có việc làm hoàn toàn có thể trở thành giáo viên dự bị. “Đây là câu chuyện của sự tiến bộ. Khi có một công việc xuất hiện ở cấp cao, mọi người đều được thăng tiến”, tác giả viết.

Câu hỏi không phải là “Liệu một người quản lý kho có trở thành chuyên gia máy tính được không?”, mà là: “Liệu mọi người có thể làm những công việc khó hơn một chút so với công việc họ đang làm hay không?”

“Cho rằng người ta không thể học nghề mới chính là xem thường khả năng của con người”, tác giả Bryon Reese nhận định.

“Đa số mọi người đều có cảm giác là họ có thể làm được nhiều hơn so với những gì họ đang làm. Nếu được trao một cơ hội để làm một công việc có nhiều thử thách hơn với mức trách nhiệm và thù lao cao hơn, họ thường sẽ sẵn sàng đón nhận. Ai cũng muốn sống có ý nghĩa, có mục tiêu và tất nhiên là được nhận lương cao hơn, nếu họ có cơ hội”, ông nói thêm. 

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?
2

Đơn giản mà nói - Cái bẫy của sự phức tạp trong marketing hiện đại

Trong cuốn sách "Đơn giản mà nói" (Simply Put), tác giả Ben Guttmann đưa ra một quan điểm tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng: giữa thế giới quá tải thông tin, thương hiệu nào càng rõ ràng, dễ hiểu, thương hiệu đó có cơ hội tồn tại.
3

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 3: Mở cửa phục hồi

Ngày 04/5/2020 Ý đã mở cửa lại các cơ sở sản xuất và các nước châu Âu khác cũng bắt đầu nới lỏng một số biện pháp hạn chế.
4

Con đường chuyển hóa - Khổ đau không đến từ người thân, mà từ cách ta thương yêu họ

Chỉ vì một câu nói không vừa ý, một ánh nhìn vô tâm, hay một lần không được lắng nghe – mà ta tổn thương. Mà đau nhất không phải vì người ngoài, mà là vì người mình thương nhất lại vô tình làm mình buồn nhất.
5

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 2: Cả thế giới đối phó với cuộc khủng hoảng

Trước quy mô của cuộc khủng hoảng Covid-19, FED đã công bố một loạt biện pháp bổ sung, bao gồm cung cấp thêm 2,3 ngàn tỷ đô-la cho vay hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và chính quyền địa phương, đồng thời mở rộng các biện pháp hỗ trợ thị trường nợ doanh nghiệp.

Bẻ khóa bí mật triệu phú - Tái bản

Mặc đồ hiệu, đi xe sang, xài tiền như nước... có vẻ như là hình mẫu chung khi hình dung về triệu phú. Thế nhưng trong cuốn sách 'Bẻ khóa bí mật triệu phú' của Thomas J. Stanley, William D. Danko lại chỉ ra những điều ngược lại.

Hành trình về phương Đông - Yoga kỳ 3: Kiểm soát tư tưởng là mục đích môn Raja Yoga

Tại sao ta cứ nghĩ pháp môn này mới hay, tôn giáo kia mới tốt? Tốt hơn cả hãy tự biết mình. Thay vì tìm một chân lý tuyệt đối hãy tìm sự tuyệt đối nơi mình vì chân lý để sống chứ không phải để dạy.

Nghệ thuật sáng tạo cuộc sống - Không được chạy sau lưng người khác

Richard Petty là tay đua đã nhiều lần giành chức vô địch thế giới. Khi chia sẻ về thành công của mình, ông luôn kể lại câu chuyện có ảnh hưởng rất lớn đến sự nghiệp của ông.

Hành trình về phương Đông - Yoga Kỳ 2: Làm cách nào để kéo dài đời sống?

Việc đầu tiên là phải ngồi cho thoải mái, tránh ngồi trên ghế bành, rất có hại cho xương sống, con đường vận hành chính của luồng Hỏa hầu Prana, và là nguyên nhân gây nên các chứng đau lưng, bại xuội, phong thấp.

Hành trình về phương Đông - Yoga kỳ 1: Khi yoga bị hạ thấp thành một môn thể dục

Ðối với đa số, Yoga đã bị hạ thấp xuống thành một môn thể dục để thân thể khỏe mạnh cường tráng. Tuy thế, nếu luyện thế đúng cách nó vẫn mang lại nhiều kết quả tốt cho thể xác.

FOMO - Đừng sợ lỡ cuộc chơi - 3 yếu tố chính khiến FOMO trở thành một phần trong tâm lý con người

Ngày nay, có hơn mười triệu kết quả cho từ khóa “FOMO” trên Google và hashtag #FOMO xuất hiện hàng trăm nghìn lần trên các trang mạng xã hội như Twitter và Instagram.

Tu giữa đời thường – Hành động để chuyển hoá bản thân

Tu giữa đời thường là cuốn sách dành cho những người sống trong một cộng đồng dân cư có mật độ dân số cao, thường gặp phải những áp lực công việc từ lối sống bận rộn và phụ thuộc nhiều vào môi trường sống, môi trường làm việc.

Nghệ thuật sống vững vàng - Rèn luyện lối sống chánh niệm để vượt qua sự xao nhãng của bản thân

Chánh niệm, một trạng thái của thiền mà chúng ta sẽ thảo luận ở đây, giúp phát triển trí tuệ, lòng trắc ẩn và sự tập trung vào hiện tại để sống thật trọn vẹn.

Bạn chọn sách giấy hay sách điện tử?

Kỹ năng - TĐ - 27/07/2025 13:00
Với những người mê đọc thì cuộc chiến giữa e-book (sách điện tử) và sách giấy chưa bao giờ kết thúc.

18 câu cổ ngữ bị hiểu sai suốt cả ngàn năm: Hóa ra sách vở vẫn chưa kể hết sự thật này!

Suy ngẫm - Tích Thành - 27/07/2025 12:00
Bạn nghĩ mình đã hiểu rõ những câu nói xưa? Thật tiếc, có lẽ bạn chỉ mới biết một nửa. Có những chân lý cổ xưa đã bị con người hiểu sai và truyền miệng lệch lạc suốt hàng ngàn năm qua và đây là 18 ví dụ kinh điển nhất.

Đừng để phim ảnh đánh lừa, chỉ 8 cao thủ này có thể đánh bại Giang Nam Thất Quái trong các trận đối đầu

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 27/07/2025 11:00
Những cao thủ có thể đối đầu với Giang Nam Thất Quái là ai?

Lật lại cái chết bí ẩn của ngôi sao võ thuật Lý Tiểu Long

Phong cách sống - Mi Vân - 27/07/2025 10:00
Ngôi sao võ thuật Lý Tiểu Long đột ngột qua đời ở tuổi 33. Sau đó, nhiều giả thuyết đã lan truyền, nhưng cho tới giờ, sự ra đi đó vẫn là một bí ẩn.

Xem lại cảnh Ngọc Hoàng chui gầm bàn, tôi càng thích mê Tây Du Ký 1986: Thật sự thâm sâu!

Điện ảnh - Trương Lương - 27/07/2025 09:00
Phim Tây Du Ký 1986 được đạo diễn bởi Dương Khiết, dựa trên nguyên tác của Ngô Thừa Ân, đa tầng ý nghĩa, thật sự thâm sâu.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Khi căng thẳng trở thành chất độc

Từ sách - Phim - Quìn - 27/07/2025 08:00
Căng thẳng không chỉ khiến bạn mất ngủ hay cáu gắt. Nó thực sự là một chất độc lặng lẽ phá hoại cơ thể và tinh thần từng chút một, ngay cả khi bạn không nhận ra.

Tuyệt đỉnh Kungfu - "Làm người phải biết nhân nghĩa, bằng không giỏi đến mấy cũng chỉ là cặn bã"

Điện ảnh - Trương Lương - 26/07/2025 12:00
Cao thủ thực sự không cần đến danh tiếng..."

"Trí tuệ du lịch" của giới trẻ, họ giải quyết nhiều vấn đề khó khăn mà không tốn bất kỳ chi phí nào!

Kỹ năng - Nhật Anh - 26/07/2025 11:00
Khi đi du lịch, bạn phải theo kịp tốc độ của những người trẻ tuổi. Một số "trí tuệ du lịch" mà họ nghĩ ra thật tuyệt vời đến nỗi mọi người không thể không khen ngợi khi nhìn thấy chúng.

Kinh khủng hơn bất hiếu là kiểu con cái đang ăn mòn nhiều gia đình này

Suy ngẫm - Đông - CFB - 26/07/2025 10:00
Đáng sợ hơn, kiểu con cái này lại thường được ngụy trang dưới vẻ ngoài bận rộn.

‘Sức mạnh của người thấu cảm’ - Mở ra cánh cửa ‘siêu năng lực’ của người thấu cảm

Từ sách - Phim - FN - 26/07/2025 09:00
Sự thấu cảm như con dao hai lưỡi. Một mặt, nó là nền tảng của sự tử tế, lòng trắc ẩn và khả năng chữa lành, nhưng nếu không biết cách sử dụng, người thấu cảm có thể trở thành ‘thảm chùi chân’ của người khác đến mức đánh mất chính mình.

Muốn dữ liệu tạo ra giá trị, đừng bỏ qua 5 câu hỏi cốt lõi này

Từ sách - Phim - Quìn - 26/07/2025 08:00
Nhiều doanh nghiệp đổ tiền vào hệ thống, AI, phân tích... nhưng quên mất một điều: dữ liệu chỉ hữu ích khi phục vụ đúng mục tiêu.

Công nghiệp phần mềm ở Ấn Độ

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/07/2025 13:00
Trong cuộc viếng thăm của tôi ở Ấn Độ, Ts. Prasad một giáo sư về kĩ nghệ phần mềm đã chia sẻ với tôi một cuộc điều tra ông ấy đã tiến hành tháng trước.

Con người nói chuyện ngày càng giống ChatGPT

Suy ngẫm - Nam Đoàn - 25/07/2025 12:00
Nghiên cứu mới đây tiết lộ một xu hướng đáng kinh ngạc: Thay vì AI học cách giao tiếp như con người, chính chúng ta lại đang dần "nói chuyện giống ChatGPT".

Người dùng Meta AI đang bị khai thác dữ liệu nhạy cảm mà không hề biết

Kỹ năng - Nam Đoàn - 25/07/2025 11:00
Hãy tưởng tượng một cảnh phim kinh dị thế kỷ 21: Lịch sử duyệt web cá nhân của bạn bị công khai mà bạn không biết, đây chính là cảm giác mà nhiều người dùng đang trải qua với ứng dụng Meta AI.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 28/07/2025