Tại sao đọc sách giấy giúp ta nhớ nội dung nhiều hơn so với đọc trên màn hình?

Theo Big Think04/08/2023 10:00
Tại sao đọc sách giấy giúp ta nhớ nội dung nhiều hơn so với đọc trên màn hình?

Naomi S. Baron, Giáo sư Danh dự Ngôn ngữ học, Đại học Hoa Kỳ đã có những nghiên cứu riêng và tổng hợp cả những nghiên cứu trên thế giới về hiệu quả của việc đọc trên sách giấy và các phương tiện điện tử.

Hãy cùng đọc bài viết của bà để hiểu lý do vì sao chúng ta vẫn thường nhớ nội dung nhiều hơn khi đọc sách giấy nhé!

Là một giáo sư ngôn ngữ học, tôi đã nghiên cứu và so sánh hiệu quả của các thiết bị điện tử so với bản in ấn truyền thống trong việc học. Liệu việc đọc văn bản trên màn hình và trên giấy có mang đến khả năng hiểu như nhau không? Và việc nghe/ xem nội dung có hiệu quả như khi đọc văn bản không?

Câu trả lời cho hai câu hỏi này thường là “Không” như tôi đã thảo luận trong cuốn sách “How we read now” của mình. Các lý do dẫn đến câu trả lời này gồm nhiều yếu tố như: khả năng tập trung, tư duy giải trí và xu hướng đa nhiệm trong khi tiêu thụ nội dung số.

Việc đọc văn bản số so với trên giấy in

Khi đọc văn bản vài trăm từ trở lên, việc đọc trên giấy dường như có hiệu quả hơn trên so với việc đọc trên màn hình. Một loạt các nghiên cứu xác nhận điều này.

Lợi ích của việc đọc văn bản trên giấy in đặc biệt được thể hiện rõ khi người tham gia thử nghiệm được yêu cầu thực hiện những nhiệm vụ từ mức độ đơn giản (như xác định ý chính trong đoạn văn vừa đọc) tới phức tạp, đòi hỏi sự trừu tượng hóa tinh thần (như rút ra các suy luận từ một văn bản).

Việc đọc bản in cũng cải thiện khả năng ghi nhớ các chi tiết như màu tóc của nhân vật, nơi xảy ra các sự kiện trong một câu chuyện…

Các nghiên cứu cho thấy rằng cả học sinh tiểu học và sinh viên đại học đều CHO RẰNG họ sẽ đạt điểm cao hơn trong bài kiểm tra đọc hiểu nếu họ đã đọc nó ở dạng số hóa. Nhưng họ THỰC SỰ đạt điểm cao hơn khi đã đọc tài liệu in ấn trước khi làm bài kiểm tra.

Các nghiên cứu ở học sinh lớp 10 của Na Uy và học sinh lớp 3 đến lớp 8 của Hoa Kỳ thu được kết quả rằng điểm số cao hơn khi các bài kiểm tra được thực hiện trên giấy. Trong nghiên cứu của Hoa Kỳ, việc thực hiện bài kiểm tra dưới dạng kỹ thuật số có tác động tiêu cực đối với những học sinh có khả năng đọc kém, học sinh học tiếng Anh và học sinh giáo dục đặc biệt.

Nghiên cứu của riêng tôi và của các đồng nghiệp đã tiếp cận câu hỏi theo cách khác. Thay vì yêu cầu học sinh đọc và làm bài kiểm tra, chúng tôi đã hỏi họ cảm nhận thế nào về việc học tập của mình khi sử dụng tài liệu in và kỹ thuật số. Cả học sinh trung học và sinh viên đại học đều đánh giá việc đọc trên giấy giúp tập trung hơn và ghi nhớ hơn so với kỹ thuật số.

Nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt này một phần liên quan đến đặc tính vật lý của giấy. Với giấy, ta có thể chạm vào, cùng với đó là sự trực quan của trang giấy. Mọi người thường liên kết trí nhớ về những gì đã đọc với việc mình đã đọc được bao nhiêu trang, hoặc vị trí của chi tiết ấy nằm ở đâu trên trang giấy.

Nhưng có một điều quan trọng không kém là quan điểm tinh thần, và cái mà các nhà nghiên cứu gọi là “giả thuyết nông cạn”. Theo đó, mọi người tiếp cận các văn bản kỹ thuật số với  tư duy rằng đó là các phương triện truyền thông xã hội thông thường nên dành ít nỗ lực tinh thần hơn so với khi đọc bản in.

Podcast và video trực tuyến

Với việc xuất hiện ngày càng nhiều các lớp học “đảo ngược” - nơi học sinh nghe hoặc xem nội dung bài giảng trước khi đến lớp - cùng với các podcast và nội dung video trực tuyến công khai hơn, nhiều bài tập ở trường mà trước đây yêu cầu phải đọc đã được thay thế bằng nghe hoặc xem. Hình thức này càng phát triển trong thời kỳ đại dịch.

Một khảo sát đã được thực hiện ở các giảng viên đại học Hoa Kỳ và Na Uy vào năm 2019, Giáo sư Anne Mangen của Đại học Stavanger và tôi nhận thấy rằng 32% giảng viên Hoa Kỳ hiện đang thay thế văn bản bằng tài liệu video, và 15% bằng âm thanh. Các con số có phần thấp hơn ở Na Uy. Nhưng ở cả hai quốc gia, 40% số người được hỏi cho biết ngày nay họ ít đọc hơn.

Lý do là học sinh từ chối làm bài tập liên quan đến việc đọc. Một nghiên cứu năm 2015 với hơn 18.000 sinh viên năm cuối đại học cho thấy chỉ 21% thường xuyên hoàn thành tất cả các bài đọc được giao trong khóa học.

Âm thanh và video có thể mang lại cảm giác hấp dẫn hơn so với văn bản, và do đó, các giảng viên ngày càng sử dụng đến những công nghệ này. Chẳng hạn, cùng một nội dung nhưng người ta thích nghe TED hơn là đọc một trang báo.

Tập trung tinh thần tối đa

Các nhà tâm lý học đã chứng minh rằng khi người lớn đọc những câu chuyện thời sự hoặc tiểu thuyết, họ sẽ nhớ nội dung nhiều hơn so với khi họ nghe những mẩu tin giống hệt nhau.

Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy kết quả tương tự với sinh viên đại học đọc một bài báo so với nghe podcast của một văn bản. Một nghiên cứu liên quan lại xác nhận rằng học sinh suy nghĩ nhiều hơn khi nghe âm thanh hơn là khi đọc.

Trong khi đó, một nghiên cứu ở Síp đã kết luận rằng mối quan hệ giữa kỹ năng nghe và đọc thay đổi khi trẻ trở thành những người đọc trôi chảy hơn. Trong khi học sinh lớp hai hiểu tốt hơn khi nghe thì học sinh lớp tám lại thể hiện khả năng hiểu tốt hơn khi đọc.

Các nhà nghiên cứu ở Tây Ban Nha phát hiện ra rằng học sinh lớp 4 đến lớp 6 đọc văn bản thể hiện khả năng tiếp thu tài liệu tốt hơn nhiều so với học sinh xem video. Các tác giả nghi ngờ rằng học sinh “đọc” video một cách hời hợt hơn vì họ thường xem video với mục đích giải trí chứ không phải học tập.

Loạt nghiên cứu trên cho thấy phương tiện kỹ thuật số có các đặc điểm chung là giảm khả năng tập trung, thường khiến người sử dụng có tư duy giải trí, có xu hướng đa nhiệm, thiếu điểm tham chiếu vật lý, giảm hành động ghi chú và ít xem lại đã đọc, nghe hoặc xem.

Văn bản kỹ thuật số, âm thanh và video đều có vai trò giáo dục, đặc biệt là khi cung cấp các tài nguyên không có sẵn trên giấy in. Tuy nhiên, để tối đa hóa việc học tập khi cần tập trung tinh thần và gợi nhớ, các nhà giáo dục và phụ huynh nên hiểu bản chất của các phương tiện để sử dụng cho phù hợp.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

8 thủ thuật tâm lý giúp bạn thu phục người khác dễ dàng

Gọi tên đối phương thường xuyên trong cuộc trò chuyện là một trong những thủ thuật tâm lý đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả giúp bạn chiếm được cảm tình của họ.
2

15 lời khuyên "thực dụng" nhất dành cho người phụ nữ muốn sống sáng suốt và cưới đúng người

Phụ nữ nào cũng mơ một tình yêu đẹp, một bến đỗ bình yên nhưng vẫn giữ được sự tự chủ và giá trị của chính mình.
3

Giáo sư khuyên: Mỗi ngày nói 6 câu này, bạn sẽ không còn quát mắng con nữa

Con cái sẽ không nhớ bạn đã quát gì, nhưng sẽ mãi mãi khắc ghi ánh mắt, gương mặt bạn khi quát mắng.
4

PGS.TS Giáo dục: Thủ thuật thao túng tâm lý - Dù con bạn thông minh, nhưng liệu có thắng nổi

Gần đây, những kẻ lừa đảo chỉ cần lời nói được lập trình tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. TS. Phạm Mạnh Hà cảnh báo: ngay cả những đứa trẻ thông minh, được giáo dục tốt vẫn có thể trở thành nạn nhân nếu không được trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò.
5

Mẹ bé gái 13 tuổi chia sẻ hành trình tìm con: gia đình kiểm soát chặt chẽ nhưng vẫn bị bất ngờ

"Em xin gửi lời biết ơn sâu sắc tới tất cả mọi người,” – người mẹ mở đầu bài chia sẻ sau khi con gái được đón về vào chiều Chủ nhật, ngày 27/7. Bé Kiều Tr. được tìm thấy vào thứ Bảy, 26/7, sau khi mất tích từ ngày 24/7.

Top những lợi ích của sách giấy mang lại cho các "mọt"

Bạn đã biết hết những lợi ích của sách giấy chưa? Cùng điểm qua một số lợi ích của sách giấy nhen các "mọt sách"

Gen Z có thể tận dụng sự bùng nổ của AI

Trang Business Insider cho biết lao động thuộc Gen Z sử dụng công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) chẳng hạn như chatbot nhiều hơn người thuộc các thế hệ khác.

2 khoản đầu tư chắc chắn sẽ thắng, bỏ ra càng nhiều càng dễ thành công

Thông thường, các khoản đầu tư luôn đi kèm rủi ro, nhưng hai lĩnh vực này lại là ngoại lệ.

Michelin, đỉnh cao tiếp thị khi đánh giá nhà hàng chỉ để bán... lốp xe

Chuyến phiêu lưu của Michelin vào lĩnh vực ẩm thực xuất phát từ mong muốn... bán được nhiều lốp xe hơn.

Nhà tuyển dụng: "Có bao nhiêu ô kính trong thành phố?"

Từ một người không có quan hệ, không có bằng khoa học máy tính và hoàn toàn không có kinh nghiệm làm việc tương tự, nữ ứng viên vẫn xuất sắc được nhận vào vị trí trợ lý CEO tại tập đoàn nổi tiếng toàn cầu.

20-30 tuổi là 10 năm vàng của đời người: Tận dụng tốt, phần đời sau ung dung, nhàn hạ!

Độ tuổi từ 20 tới 30 là một thời kì tốt để khai thác và phát triển, vậy mà chúng ta lại đang ngồi đó và phung phí nó.

Vì sao người trúng số dễ rơi vào bi kịch cay đắng, 'tan cửa nát nhà'?

Với nhiều người trúng số, giải thưởng độc đắc với số tiền khổng lồ không phải may mắn mà là lời nguyền khiến họ rơi vào bi kịch đau đớn

4 'luật ngầm' mà người EQ cao thường sử dụng nơi công sở

Ở nơi công sở, đừng lúc nào cũng chỉ vùi đầu làm một cách thụ động. Hãy làm tốt bốn điều này để nâng cao năng lực cạnh tranh cốt lõi của mình, có như vậy mới dễ dàng thăng tiến.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

‘Bắt cóc ảo’ đòi tiền thật: Những cạm bẫy từ môi trường mạng

Kỹ năng - Thanh Hà - 02/08/2025 13:00
Một thực trạng đáng báo động xảy ra thời gian vừa qua là việc nhiều học sinh, sinh viên nhận được cuộc gọi từ đối tượng giả danh cơ quan công an đe dọa liên quan đến vụ án đang điều tra nhằm thao túng tâm lý, buộc nạn nhân liên hệ về gia đình chuyển tiền chuộc.

Xem "Sex Education", nữ sinh lập tức bị chinh phục vì 1 lý do, thốt lên ‘đầy giá trị’

Điện ảnh - Trà My - 02/08/2025 12:00
Một nữ sinh Mỹ cho rằng phim “Sex Education” là một bộ phim đầy giá trị và rất đáng xem.

2 câu chuyện người bố ông Hoàng Nam Tiến dạy con khiến ai nghe cũng rưng rưng: Con khỉ mất mẹ và chiếc bát vỡ

Phong cách sống - Hiểu Đan - 02/08/2025 10:00
Đây là điều vô cùng khác biệt ở ba, để lại cho ông Tiến một bài học giáo dục con cái rất lớn.

Sinh viên hỏi xoáy "Các chuyên gia AI làm gì khi bị mất điện", ông Hoàng Nam Tiến xuống gặp tận nơi để trả lời

Suy ngẫm - Nguyễn Phượng - 02/08/2025 09:00
Trước câu hỏi khó, được đánh giá ‘cực hay và triết lý’ của sinh viên, ông Hoàng Nam Tiến liền đứng dậy, xuống tận nơi sinh viên đó để đưa ra đáp án.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

Từ sách - Phim - Thu An - 02/08/2025 08:00
“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

Anh-Thu Nguyen - Nữ phi công gốc Việt tử nạn ở Mỹ trên hành trình vòng quanh thế giới

Truyền cảm hứng - 01/08/2025 13:00
Nữ phi công gốc Việt tử nạn trong vụ rơi máy bay tại Greenwood thuộc bang Indiana – Mỹ là người phụ nữ thứ 10 từng bay một mình vòng quanh thế giới.

Xem Sex Education, lần đầu tiên tôi nhận ra, chính mình khiến con trai sống trong mặc cảm, lo sợ

Điện ảnh - Thanh Hương - 01/08/2025 12:00
Tôi đã không làm gì sai. Nhưng tôi cũng không làm gì đúng.

PGS.TS Giáo dục: Thủ thuật thao túng tâm lý - Dù con bạn thông minh, nhưng liệu có thắng nổi

Kỹ năng - Trang Đào - 01/08/2025 11:00
Gần đây, những kẻ lừa đảo chỉ cần lời nói được lập trình tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. TS. Phạm Mạnh Hà cảnh báo: ngay cả những đứa trẻ thông minh, được giáo dục tốt vẫn có thể trở thành nạn nhân nếu không được trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò.

Cụ ông 111 tuổi vẫn lái ô tô mỗi ngày chia sẻ bí quyết sống lâu, sống khỏe

Phong cách sống - Hoàng Hà - 01/08/2025 10:00
Ở tuổi 111, ông Vincent Dransfield vẫn lái ô tô mỗi ngày, ham chạy bộ, tự nấu ăn và không cần ai hỗ trợ trong sinh hoạt, con cái chỉ cần đến thăm mỗi tuần một lần.

“Bắt cóc online”: Nạn nhân tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình

Suy ngẫm - PV - 01/08/2025 09:00
18 vụ "bắt cóc online" chỉ trong 4 tháng. Không có dây trói, không ai tiếp xúc, nhưng nạn nhân đa phần là sinh viên vẫn tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình.

Thuyết mặc kệ họ

Tủ sách - FN - 01/08/2025 08:00
Điều gì sẽ xảy ra nếu chìa khóa dẫn đến hạnh phúc, thành công và tình yêu chỉ là ba từ đơn giản: hãy kệ họ.

12 chân lý cuộc sống, ai ngộ ra sớm người ấy hạnh phúc

Suy ngẫm - Tích Thành - 31/07/2025 13:00
Có những câu nói chỉ vài chữ nhưng đủ để khiến lòng người bừng tỉnh, đủ để dẫn lối ta vượt qua bão giông cuộc đời. 12 câu nói dưới đây là những chân lý giản dị nhưng sâu sắc, dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên giữa thế giới đầy xô bồ.

Xem “Sex Education”: Dù trẻ có thông minh đến mấy, cha mẹ vẫn phải chỉ dạy cho con điều này

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 31/07/2025 12:00
Từ câu hỏi ngây thơ của con, tôi chợt nhận ra bản thân cũng cần học cách trò chuyện và đồng hành cùng con một cách tinh tế hơn.

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Phong cách sống - Thiên Ân - 31/07/2025 11:00
Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 02/08/2025