Hygge đã 'xưa rồi', chuyên gia Phần Lan tiết lộ bí mật ít biết về cội nguồn hạnh phúc của người Bắc Âu

Thạch Anh16/06/2023 10:00
Hygge đã 'xưa rồi', chuyên gia Phần Lan tiết lộ bí mật ít biết về cội nguồn hạnh phúc của người Bắc Âu

Chìa khóa hạnh phúc của người Phần Lan không nằm ở thứ gì đó tương tự như Hygge, phúc lợi xã hội hay tình hình kinh tế mà là điều đơn giản hơn nhiều.

Hygge - một thuật ngữ xuất hiện từ văn hóa Đan Mạch và có ý nghĩa là cảm giác thoải mái, ấm cúng, hạnh phúc và thư giãn. Nó thường được sử dụng để miêu tả cách sống hàng ngày của người Đan Mạch. Các hoạt động có liên quan đến Hygge bao gồm ăn tối với gia đình hoặc bạn bè, sưởi ấm bên bếp lửa hoặc ánh nến, đọc sách trong căn phòng ấm cúng, hoặc đơn giản là thư giãn trong một không gian yên tĩnh. 

Hygge đã 'xưa rồi', chuyên gia Phần Lan tiết lộ bí mật ít biết về cội nguồn hạnh phúc của người Bắc Âu - Ảnh 1.
 

Tuy nhiên theo giáo sư xã hội học người Phần Lan Jukka Savolainen tại Đại học Wayne State, Hygge chỉ bùng nổ vài năm trước nhưng đã bớt "hot" khi Phần Lan "soán ngôi" Đan Mạch trong bảng xếp hạng những quốc gia hạnh phúc nhất thế giới của Gallup. Tới lúc đó, bí mật về hạnh phúc của người Phần Lan được quan tâm và mổ xẻ hơn cả.

Jukka chia sẻ, thứ tương tự với Hygge trong văn hóa Phần Lan, theo cách nhiều phương tiện truyền thông mô tả, là một cụm từ khó nhớ, khó phát âm hơn nhiều: Kalsarikännit - tức là hành động ngồi một mình trong nhà khi chỉ mặc quần lót và uống đến say khướt. Ông thành thật: "Nếu đó là bí mật cho một cuộc sống hạnh phúc thì hãy cứ để nó là bí mật đi".

Trong một bài báo trên Slate, Jukka Savolainen nhiệt thành giải thích những hiểu nhầm và cả sự thật bất ngờ về cái gọi là "bí quyết hạnh phúc" của quốc gia hạnh phúc nhất hành tinh, dưới đây là phần lược dịch.

Bí mật của hạnh phúc chỉ nằm trong 2 chữ?

"Không ai hoài nghi hơn người Phần Lan về quan điểm cho rằng chúng tôi là những người hạnh phúc nhất thế giới. Công bằng mà nói, đây không phải là thứ hạng toàn cầu duy nhất mà chúng tôi đứng đầu gần đây. Chúng tôi hoàn toàn ổn với danh tiếng là có hệ thống giáo dục tốt nhất (không đúng sự thật), mức độ tham nhũng thấp nhất (có thể), nền kinh tế bền vững nhất (sao cũng được), v.v. 

Nhưng đất nước hạnh phúc nhất? Tha cho chúng tôi đi. 

Phần Lan không phải lúc nào cũng có được danh tiếng quốc tế tuyệt vời như vậy. Vào năm 1993, khi tôi đang sống ở New York và vẫn vừa mới chân ướt chân ráo tại Mỹ, 60 Minutes có một phân đoạn về Phần Lan, mở đầu bằng mô tả về những người bộ hành Helsinki đang sinh hoạt thường nhật: 

Hygge đã 'xưa rồi', chuyên gia Phần Lan tiết lộ bí mật ít biết về cội nguồn hạnh phúc của người Bắc Âu - Ảnh 2.

Người bộ hành trên đường phố Helsinki hôm 12/1 vừa qua.

'Đây không phải là tình trạng quốc tang ở Phần Lan, đây là những người Phần Lan ở trạng thái tự nhiên; e ấp và kín đáo; chẳng giao tiếp với ai khác ngoài bản thân họ; những người nhút nhát nhất trên trái đất. Chán nản và tự hào về điều đó'. 

Về nét mặt của người Phần Lan, không có nhiều thay đổi kể từ đó. Chúng tôi vẫn dè dặt và sầu muộn như xưa. Nếu hạnh phúc được đo bằng nụ cười, người Phần Lan sẽ là một trong những dân tộc khốn khổ nhất thế giới.

Hóa ra, Báo cáo Hạnh phúc Thế giới - nghiên cứu hàng năm chịu trách nhiệm về các bảng xếp hạng các quốc gia hạnh phúc - không chú ý đến nụ cười hay những biểu hiện vui vẻ bên ngoài khác. Thay vào đó, báo cáo dựa trên các cuộc thăm dò của Gallup, yêu cầu người trả lời tưởng tượng một cái thang với các bậc được đánh số từ 0 đến 10. 

Nấc trên cùng (10) đại diện cho cuộc sống tốt nhất bạn nghĩ có thể dành cho bạn, trong khi nấc dưới cùng (0) đại diện cho điều tồi tệ nhất. 

Những người tham gia khảo sát sau đó được hướng dẫn báo cáo con số tương ứng với bậc thang mà họ cho rằng mình đang ở vào. Nói cách khác, bạn được coi là hạnh phúc nếu hoàn cảnh sống thực tế của bạn gần đúng với kỳ vọng cao nhất của bạn. Không cần phải vỗ tay hay giậm chân (ăn mừng).

Với định nghĩa vô cảm về hạnh phúc này, không có gì ngạc nhiên khi những người đồng hương của tôi lại đạt điểm cao trong khảo sát về mức sống trung bình. 

So với hầu hết các quốc gia khác, hoàn cảnh sống khách quan ở Phần Lan thực sự rất tốt: tỷ lệ nghèo đói, vô gia cư và các hình thức thiếu thốn vật chất khác ở mức thấp nhất có thể; người dân được tiếp cận phổ cập và miễn phí với giáo dục và chăm sóc sức khỏe đẳng cấp thế giới; kỳ nghỉ thai sản cho cha mẹ rất hào phóng và các kỳ nghỉ được trả lương dài. 

Đây là những loại yếu tố mà hầu hết các chuyên gia tập trung vào khi tìm hiểu lý do tại sao Phần Lan, Đan Mạch và các quốc gia phúc lợi Bắc Âu khác thống trị bảng xếp hạng hạnh phúc.

Hygge đã 'xưa rồi', chuyên gia Phần Lan tiết lộ bí mật ít biết về cội nguồn hạnh phúc của người Bắc Âu - Ảnh 3.
 

Nhưng đó chưa phải tất cả. Chúng ta không nên bỏ qua 'kỳ vọng', biến số còn lại của công thức được sử dụng trong Báo cáo Hạnh phúc Thế giới. Kế thừa di sản Giáo hội Luther, các quốc gia Bắc Âu đều có kỳ vọng hạn chế về cuộc sống tốt nhất có thể. 

Tâm lý này được ghi lại một cách nổi tiếng trong Luật Jante - một tập hợp các điều răn được cho là chìa khóa tiên quyết cho thành công cá nhân của người Bắc Âu: "Bạn không được nghĩ rằng mình có gì đặc biệt; bạn không được tưởng tượng mình giỏi hơn tập thể; bạn không được nghĩ rằng mình giỏi bất cứ thứ gì",... 

Các đặc tính của người Bắc Âu hoàn toàn trái ngược với văn hóa Mỹ được đặc trưng bởi "việc cực kỳ chú trọng đến tích lũy của cải như một biểu tượng của sự thành công", theo quan sát của nhà xã hội học Robert K. Merton vào những năm 1930.

Các quốc gia Bắc Âu cung cấp cuộc sống đàng hoàng cho công dân và giúp họ không phải trải qua những giai đoạn khó khăn về vật chất kéo dài. Hơn nữa, họ chấp nhận một định hướng văn hóa đặt ra những giới hạn thực tế cho kỳ vọng của một người về một cuộc sống tốt đẹp. Trong những xã hội này, chiếc thang 10 bậc tưởng tượng không quá cao, bậc đầu tiên khá cao và khoảng cách giữa các bậc tương đối ngắn. 

Mọi người được xã hội hóa để tin rằng những gì họ có là tốt nhất có thể - hoặc đủ gần. Tư duy này giải thích tại sao người Phần Lan là những người hạnh phúc nhất trên thế giới mặc dù sống trong những căn hộ nhỏ, có thu nhập khiêm tốn - với sức mua thậm chí còn hạn chế hơn do giá cả và thuế cao - và, không giống như Iceland, thậm chí còn chưa từng tham dự World Cup!

Vì vậy, đúng là tôi nghĩ rằng văn hóa đóng vai trò rất lớn trong việc hiểu được tại sao các quốc gia như Phần Lan, Đan Mạch, Iceland, Na Uy và Thụy Điển đạt điểm cao về chỉ số hạnh phúc cụ thể này. Nhưng đặc điểm văn hóa liên quan không phải là Hygge cũng không phải là Kalsarikännit. Nếu tôi phải chọn một từ của người Scandinavia để thâu tóm thành phần văn hóa chính xác trong hạnh phúc của người Bắc Âu, thì đó có thể là thuật ngữ Lagom của Thụy Điển và Na Uy, nên được dịch là "vừa đủ", tức là không quá nhiều cũng không quá ít

Tương tự như Hygge ở Đan Mạch, Lagom thường được cho là nắm bắt được bản chất của văn hóa Thụy Điển - đề cao sự khiêm tốn và từ chối sự thái quá - nhưng trên thực tế, những giá trị này đặc trưng cho toàn bộ khu vực Bắc Âu và chắc chắn nhất là Phần Lan. 

Xét về kỳ vọng về một cuộc sống tốt đẹp, Lagom khuyến khích sự hài lòng với những nhu cầu cơ bản của cuộc sống. Nếu bạn đã có những thứ đó, bạn không có gì phải phàn nàn. Thế là, bạn đang hạnh phúc".

---------

Nói tóm lại, bí mật hạnh phúc của người Phần Lan nói riêng hay Bắc Âu nói chung hóa ra nằm ở "biết đủ". Tất nhiên, đó chỉ là một định nghĩa đơn lẻ về hạnh phúc và không phải ai cũng cần đồng ý với định nghĩa này.

Đơn cử như bản thân Jukka, định nghĩa về hạnh phúc của ông cũng khác với đa số đồng hương. Với ông (và có lẽ cả nhiều người khác), hạnh phúc bao gồm niềm vui, tình yêu và sự gắn kết có ý nghĩa với những người xung quanh, đôi khi là cả trong một bầu không khí hướng ngoại, nhộn nhịp. 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Xuất hiện ‘người chuột chũi’ dưới lòng thành phố làm rúng động cõi mạng

Câu chuyện về người phụ nữ xuất hiện tại miêng cống thoát nước đã lan truyền khắp mạng xã hội thời gian qua. Đằng sau những hình ảnh không ngờ ấy lại là thực trạng đáng buồn của cả một cộng đồng dân cư.
2

“Thế hệ cợt nhả” rủ nhau làm giàu bằng sự lạc quan: Giàu trải nghiệm là được, hết tiền thì tính sau?

"Hết lúa chúa lại ban, hết tiền tiên lại phát". Câu nói này bỗng nổi lên như một hiện tượng vào thời điểm không thể hợp cảnh hơn: Mùa hè!
3

Nạn nhân của "Thức khuya để trả thù" đang ở khắp nơi

Nhiều khi thức khuya không phải vì bận chạy deadline hay đang hóng dở drama tình ái nào đó, mà chỉ đơn giản là thấy ấm ức vì cả ngày chưa có thời gian cho riêng mình.
4

Làm người không muốn, chỉ muốn thành "người chuột": Cuộc đời này bạc lắm, cố gắng để làm gì?

"Chúng ta đã chán ngán lối sống hào nhoáng, vội vã, ép buộc mà mình đang phải chịu đựng. Thứ chúng ta muốn là được tự do nằm xuống bất cứ khi nào và bất cứ nơi nào".
5

Cô gái trẻ "người chuột chũi" chui lên từ miệng cống khiến nhiều người ám ảnh là ai?

Khoảnh khắc một cô gái trẻ từ từ chui lên từ miệng cống ngầm ở thành phố Makati (Philippines) khiến nhiều người bị ám ảnh. Danh tính của cô gái cũng được nhiều người quan tâm.

Vụ 4 đứa trẻ sống sót sau 40 ngày máy bay rơi: Kỹ năng thoát nạn trong rừng

4 đứa trẻ đã sống sót sau 40 ngày trong rừng rậm Amazon ở Colombia sau khi máy bay bị rơi vào tháng trước. Vụ tai nạn khiến cả 3 người lớn trên máy bay thiệt mạng, bao gồm cả mẹ của những đứa trẻ.

Cử nhân, thạc sĩ Trung Quốc ‘bán rong kiến thức’

Trang Sixth Tone cho biết khi việc bán hàng rong bùng nổ trở lại trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc khó khăn, một mặt hàng mới bất ngờ được bày bán. Đó chính là kiến thức.

Thôi Vạn Chí từng bị kỳ thị vì khiếm khuyết: "Nếu không thay đổi hiện thực, chỉ có thể thay đổi chính mình"

Anh là một "quý ông" mang trong mình khiếm khuyết và nghị lực bền bỉ vượt lên số phận, chạm đến ước mơ. Câu chuyện của anh đã làm cảm động vô số người và truyền cảm hứng cho mọi người.

Đầu tư cho bản thân là khoản đầu tư đem lại tỷ suất lợi nhuận cao nhất

Tôi không có gì khi ở độ tuổi 30 nhưng tôi luôn tin rằng chỉ cần quản lý bản thân thật tốt, sẽ luôn có cơ hội xoay chuyển tình thế”, nhà văn Nhật Bản Yataro Matsuura đã dùng chính cuộc đời ngoạn mục của mình để minh chứng cho quyết tâm ấy.

Hành trình xuyên Việt 'mang sách đi chơi' đầy nhân văn của Nguyễn Thị Bích Lan

"Tôi thấy vui khi cuối cùng đã thực hiện được điều mà bản thân mong muốn. Mọi thứ đến tự nhiên, không quá khó, quá đáng sợ như những gì tưởng tượng trước đó."

Tina Turner ra đi: Càng bị dìm xuống đáy, càng ngoi lên mãnh liệt

Nữ ca sĩ gạo cội Tina Turner đã qua đời ở tuổi 83 trong ngày 24/5 vừa qua (theo giờ Mỹ). Trong cuộc đời mình, bà đã vượt qua việc bị chồng cũ bạo hành rồi một tay gây dựng lại sự nghiệp.

Thót tim cô gái Việt treo dây ngủ qua đêm giữa vách đá dựng đứng

Buộc người vào những sợi dây cáp sau đó từ từ thả mình xuống vách núi. Thùy Dương nằm trên chiếc "giường" cheo leo của mình đọc một chương sách, uống một lon bia.

Rửa bát suốt 12 năm để trả món nợ hơn 2 tỷ đồng thay cho người con trai đã qua đời

Người phụ nữ có tên Cong Huiyu, đến từ tỉnh Giang Tô thuộc miền đông Trung Quốc. Bà đã dành 12 năm làm việc tại một nhà hàng để trả các khoản nợ mà con trai mắc phải, đáng chú ý hơn, người con trai này của bà đã qua đời từ năm 2011.

TikTok ra mắt công cụ AI tạo video quảng cáo từ văn bản

Kỹ năng - Anh Tú - 23/06/2025 13:00
Trong khuôn khổ Liên hoan quảng cáo Cannes Lions tại Pháp ngày 16.6, TikTok đã ra mắt các công cụ quảng cáo mới sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), cho phép các nhà tiếp thị tạo video quảng cáo từ văn bản hoặc hình ảnh.

Là "trùm", suốt ngày bắt nạt người khác, nhưng Chaien mới là đứa trẻ đáng thương nhất!

Điện ảnh - Đông - 23/06/2025 12:00
Chaien không hề đáng ghét, mà thậm chí còn là đứa trẻ đáng thương.

Cô nàng siêu robot Sophia từng tuyên bố “sẽ hủy diệt loài người” bây giờ ra sao?

Thư giãn - PV - 23/06/2025 11:00
Trong thời điểm AI bùng nổ, lời nói năm xưa của Sophia có đáng lo sợ?

Quét não người dùng ChatGPT suốt 4 tháng, các nhà khoa học phát hiện sự thật kinh hoàng

Suy ngẫm - Nguyễn Hải - 23/06/2025 10:00
Cho dù có thể giúp người dùng cải thiện năng suất làm việc trong ngắn hạn, nghiên cứu chỉ ra rằng việc lệ thuộc vào ChatGPT có thể gây hại lâu dài cho não bộ của người dùng.

Cô gái trẻ "người chuột chũi" chui lên từ miệng cống khiến nhiều người ám ảnh là ai?

Phong cách sống - Huy Hoàng - 23/06/2025 09:00
Khoảnh khắc một cô gái trẻ từ từ chui lên từ miệng cống ngầm ở thành phố Makati (Philippines) khiến nhiều người bị ám ảnh. Danh tính của cô gái cũng được nhiều người quan tâm.

Khai mở cảm xúc - Lo âu và sợ hãi giúp bạn an toàn và sống sót

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 23/06/2025 08:00
Lo âu là cái tên mà ta dùng để gọi nhiều phản ứng của cơ thể và tâm trí, chẳng hạn như những suy nghĩ dồn dập hoặc cảm giác nôn nao ở dạ dày.

Adobe ra mắt ứng dụng đắc lực cho dân chụp ảnh bằng iPhone

Kỹ năng - Anh Tú - 22/06/2025 12:00
Nếu bạn yêu thích chụp ảnh bằng iPhone, ứng dụng mới của Adobe có thể nhanh chóng trở thành công cụ ưa thích của bạn.

Kim Dung giải thích vì sao Kiều Phong 1 chưởng đánh Vô Danh Thần Tăng gãy xương mà không giết nổi con hổ?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 22/06/2025 11:00
Sự khác biệt về thực lực của Kiều Phong được giải thích thế nào?

Nước mắt "thánh nữ" Maria Ozawa: "Người ta chỉ nhìn thấy tôi trên màn ảnh, nhưng không biết tôi là ai khi tắt máy quay"

Giải trí - Nguyễn Phượng - 22/06/2025 10:00
Trên khuôn mặt trái xoan là cái mũi dọc dừa và đôi mắt ma mị. Maria Ozawa có thể “giết chết” trái tim đàn ông chỉ bằng một ánh mắt. Nhưng phía sau máy quay, chẳng ai tin "nữ hoàng" cũng phải khóc.

Đường vào thiền - Nhờ mối phân tâm này mà bạn không nhìn thấy nỗi đau bên trong

Từ sách - Phim - FN - 22/06/2025 09:00
Hãy nhìn vào những gì bạn đang làm: bạn có tìm cách quên đi nỗi đau không? Nếu tất cả cách thức mà bạn đang sử dụng để quên đi nỗi đau đó bị tước mất, bạn sẽ càng đau khổ hơn.

Vượt lên nghịch cảnh – Chiến thắng con quỷ bên trong chính mình

Từ sách - Phim - Quìn - 22/06/2025 08:00
Trong cuốn sách "Chiến thắng con Quỷ bên trong" (Outwitting the Devil: The Secret to Freedom and Success), Napoleon Hill không chỉ vạch trần những nỗi sợ hãi vô hình mà còn chỉ ra một sự thật sâu sắc: nghịch cảnh không phải là kẻ thù, mà là người thầy vĩ đại nhất.

Tôi đọc người đọc mỗi ngày - Làm báo chân chính là cần đối thoại với người đọc mỗi ngày

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 21/06/2025 14:00
"Tôi đọc người đọc mỗi ngày" là một câu chuyện nghề nghiệp, tinh lọc từ sổ tay biên tập của nhà báo Huỳnh Sơn Phước, sau 40 năm hành nghề tại báo Tuổi Trẻ.

Hàng chục nghìn webcam kết nối Internet đang vô tình 'phản chủ'

Kỹ năng - Anh Tú - 21/06/2025 13:00
Theo một nghiên cứu mới từ công ty an ninh mạng Bitsight, hơn 40.000 webcam trên toàn thế giới đang ở trong tình trạng có thể truy cập công khai qua Internet – thường là mà chủ nhân không hề hay biết.

Xem "Sex Education", tôi bẽ bàng nhận ra lý do con luôn quý bạn hơn quý mẹ

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 21/06/2025 12:00
Tôi cố hết sức để gần gũi, tâm sự với con. Nhưng đáp lại, con chỉ thích đi chơi với bạn.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 24/06/2025