Trong cuộc sống, hẳn có không ít lần chúng ta muốn được tự do như chim tung cánh. Ngày bé, dưới sự quản thúc của bố mẹ, chúng ta ao ước được lớn thật nhanh để thoát khỏi sự ràng buộc đó, để được ăn, được ngủ, được chơi theo cách mình muốn. Khi lớn lên, ta lại thấy mình mệt mỏi trước những áp lực từ xã hội, pháp luật, và những trách nhiệm nặng nề. Chúng ta mơ ước được tự do, được sống mà không phải tuân theo lề thói, được làm bất cứ điều gì mà chẳng phải lo nghĩ về hậu quả hay trách nhiệm.
Thế nhưng, với “bậc thầy tâm linh” Osho, điều ấy cũng chẳng phải là tự do thật sự. Ông cho rằng sự do chỉ đơn giản là cơ hội để tìm thấy một định nghĩa cho chính bạn, một tính cá nhân đích thực, chân thật, và một niềm vui khi khiến cho thế giới quanh bạn tốt hơn một chút, xinh đẹp hơn một chút.
“Ngay cả khi tự do thì bạn vẫn phải tuân thủ luật giao thông; bằng không, giao thông sẽ trở nên hỗn loạn. Nếu xe cộ và con người cứ chạy lung tung, rẽ ngang rẽ dọc tùy thích, không thèm chú ý đến đèn giao thông, thì tất cả mọi người sẽ gặp tai nạn, sẽ chết. Khi đó, người ta lại cần đến quân đội để đảm bảo rằng bạn phải đi bên phải hoặc bên trái, theo bất kỳ luật định nào của đất nước, nhưng không ai được đi giữa đường. Rồi đến khi cầm súng, bạn cũng sẽ phải tuân theo những điều luật tương tự” - Osho nhấn mạnh.
Sự tự do, theo định nghĩa của Osho, phải đi kèm với trách nhiệm. Chừng nào chưa nhận trách nhiệm về mình, bạn sẽ không bao giờ trở nên mạnh mẽ, không bao giờ trở nên độc lập, và cũng sẽ không bao giờ nếm trải được tự do. Nhưng nếu biết tự chịu trách nhiệm, bạn sẽ bắt đầu trưởng thành và sống động hơn. Những bông hoa bắt đầu hé mở và tỏa hương thơm ra quanh bạn.
Trong cuốn sách “Tự do - Như chim tung cánh”, Osho khẳng định: “Tự do không có nghĩa là hỗn loạn. Tự do có nghĩa là chịu trách nhiệm nhiều hơn, nhiều đến mức không cần ai phải can thiệp vào cuộc sống của bạn. Rằng bạn có thể sống một mình, rằng chính phủ không cần can thiệp vào cuộc sống của bạn, rằng cảnh sát không cần can thiệp vào cuộc sống của bạn, rằng pháp luật chẳng liên quan gì đến bạn – bạn chỉ đơn giản là ở bên ngoài thế giới của họ”.
Như thế, càng có trách nhiệm, bạn càng tự do. Và ngược lại, càng tự do thì bạn càng phải có trách nhiệm. Khi đó, bạn phải rất tỉnh táo với việc mình đang làm, điều mình đang nói. Ngay cả với những cử chỉ vô thức nhỏ bé của mình, bạn cũng phải rất tỉnh táo, bởi vì không có ai khác kiểm soát bạn cả, chỉ một mình bạn mà thôi.
“Hãy tỉnh táo. Hãy nhìn sâu vào bất cứ thứ gì khiến bạn sợ hãi. Và bạn sẽ ngạc nhiên rằng nếu bạn nhìn sâu vào thứ khiến mình sợ hãi, thứ đó sẽ biến mất. Không có gì phải sợ trên thế giới này. Khi đó, bạn có thể tận hưởng tự do và trách nhiệm mà nó mang lại.
Trách nhiệm khiến bạn trưởng thành. Bạn trở nên ngày càng có trách nhiệm hơn với mọi hành động, mọi ý nghĩ, mọi cảm nhận. Nó khiến bạn kết tinh. Nó lấy đi tất cả mọi xiềng xích đang trói buộc bạn và tâm lý của bạn” - Osho kết luận.