Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó Tập 2: Chuyện chẳng của riêng dân Ông Tạ

Thảo Thảo10/01/2023 10:00
Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó Tập 2: Chuyện chẳng của riêng dân Ông Tạ

Cuốn sách 'Sài Gòn một thuở: Dân Ông Tạ đó!' là những ghi chép về vùng đất đặc biệt của tác giả Cù Mai Công - dân xóm Ông Tạ thứ thiệt.

Sài Gòn một thuở: “Dân Ông Tạ đó!”- Tập 2 là những ghi chép về vùng đất đặc biệt của một “dân Ông Tạ” thứ thiệt: Cù Mai Công, theo gia đình đến vùng Ông Tạ năm 1954, khi còn là thằng bé “lội nước tắm mưa”, và đã long nhong học hành, rong chơi lẫn… đánh lộn ở nơi đây suốt thời thơ ấu.

Tác giả, đồng thời là một nhà báo kỳ cựu, hồi tưởng về quá khứ, những ngõ hẻm, quán ăn, cửa tiệm và bạn bè thân hữu. Nhưng vì tuổi thiếu niên của anh trùng với một giai đoạn nhiều biến động của miền nam (năm 1954 và sau 1975); cuốn sách mở ra những góc nhìn chân thực và đầy xúc cảm về một lớp người Việt từng trải qua chiến tranh, với nhiều khó khăn, ẩn ức, bi hài và cả hạnh phúc. 

Dân Ông Tạ thuở đó

Khác với tập sách đầu tiên, phác họa toàn cảnh về vùng đất và một số nhân vật, trong tập 2 này, Cù Mai Công tập trung hoàn toàn cho những con đường, ngõ hẻm, hàng quán, cùng vô số chân dung cụ thể với các chuyện kể, giai thoại… - rất phong phú và tỉ mỉ - để khắc hoạ bản sắc vùng Ông Tạ, cốt cách người Ông Tạ.

Sách có vài chương dành cho từng vùng địa lý riêng: như các trục đường chính của khu trung tâm; các xóm cần lao bên kia cầu Ông Tạ; các cư xá xung quanh.  Lại có vài chương được dành riêng cho các “khung trời ký ức” của người kể chuyện: Tết ở Ông Tạ; những khung trời tuổi thơ với bạn bè, thầy cô; “xóm Đại Lợi của tôi” với gia đình và những người hàng xóm.

Tác giả còn dành riêng hai chương cho hai con ngõ đặc biệt: Ngõ Con Mắt có nhiều nhân vật, văn nghệ sĩ khác thường; và ngõ Cổng Bom với chỉ hơn 100 nóc nhà, cư dân tần tảo, “một nắng hai sương”.

Dù ở chương nào, kể về khu nào hay “khung trời” nào, Cù Mai Công đều tỉ mỉ ôn lại từng quán cà phê, xe phở, gánh canh bún, lò bánh mì, tiệm hớt tóc, gánh nước mía, gánh cháo lòng… mà anh biết. Độc giả được phen nuốt nước miếng ừng ực khi nghe anh hồi tưởng về các món ăn thân thuộc Ông Tạ xưa (như kẹo lạc, trà Bắc, kẹo dừa nhào đường mật, bún chả, gỏi cuốn, bò viên, đậu hũ miến chiên giòn…)

Rồi anh kể đến từng cây mai, cây ổi, cây khế, một con hẻm cụt, cánh đồng rau muống, khu nghĩa địa, hồ bơi, rạp hát… Đi kèm với đó là rất nhiều những mẩu chuyện, kỷ niệm, giai thoại không đầu không cuối, hoặc ly kỳ, cảm động, hài hước hoặc rất… vu vơ.

Nhưng độc giả dần nhận ra trong cơ man vô số những địa danh, hàng quán, con người đó, tác giả chỉ cốt có một dụng ý là dựng lại cái không khí sống động, tươi đẹp, nhiều niềm vui và tình yêu thương… - điều nhiều dân Ông Tạ ngày nay luôn quay quắt nhớ về.

“Ở Ông Tạ 45 năm rồi không ngán sao?”, tác giả từng hỏi một người bạn. Câu trả lời nhận được thật đơn giản - “Ở Ông Tạ vui anh ạ” - đủ nói hết đặc trưng của vùng đất này.

Về con người, Cù Mai Công kể từ văn nghệ sĩ cho đến lính tráng; từ doanh nhân nổi tiếng cho đến bà con vô danh, tần tảo; từ nhà báo, công chức, mục sư cho đến… giang hồ. Qua những chân dung khác nhau, tác giả cũng phần nào làm rõ cốt cách của người Ông Tạ: “như thóc với khoai”, chan hòa, giản dị (“đi xe máy cùi, áo thun, dép lê, xăng đan”); nhưng trong số đó cũng lắm kẻ kiêu mạn, có máu liều, “lì thấy ớn”.

Việt Nam qua chân dung một lớp người

Như câu “của để dành”, chương cảm xúc nhất của cuốn sách dường như lại nằm ở gần cuối - khi Cù Mai Công kể về “xóm Đại Lợi của tôi”. Trong đó, anh viết rất kỹ và cảm động về tình cảm, tâm tư những người hàng xóm láng giềng.

Cái xóm Đại Lợi, theo tác giả, như đại diện rõ nhất cho nét bản sắc của người Ông Tạ: Có người gốc Bắc, có người Nam cố cựu, có người quê miền Trung, có người Tàu; nhưng họ sống chung với nhau vẫn thuận hoà, đùm bọc, yêu thương: “Mẹ tôi kể: lúc mẹ sinh nở xong, ông bà Tàu nấu gà ác mang sang. Bên đó xây nhà, cả nhà sang nhà tôi ở nhờ”.

“Bắc - Trung - Nam sống đẹp bên nhau, gần gũi và học hỏi nhau, chỉnh sửa cho nhau mọi điều, kể cả giọng nói, ẩm thực... Sau năm 1975, bà con xứ khác về đây nhiều hơn. Tất cả đều thành một gia đình mà giờ có người xa nhau đã nhớ nhau, nhắc về nhau đầy yêu thương”, tác giả viết.

Trong giới văn chương nghệ thuật, người ta thường rỉ tai nhau câu: “Cứ đi đến tận cùng cái riêng thì sẽ chạm vào cái chung”. Trong Sài Gòn một thuở: “Dân Ông Tạ đó!”, khi viết chân thành về những hồi ức cá nhân, về bạn bè, người quen, tác giả đồng thời cũng đánh động những cảm xúc chung có ở hầu hết bạn đọc, dù là “cái chung” vui hay “cái chung” buồn.

Đó là tuổi thơ êm đềm và tươi đẹp, là tình thân gia đình, tình bạn, tình hàng xóm…

Đó còn là nỗi niềm ly hương, chia ly, giã biệt… của người Việt Nam thời loạn lạc, chiến tranh. Như ai từng xa quê sẽ chạnh lòng khi đọc đến đoạn kể về nhạc sĩ Văn Giảng trong xóm Đại Lợi: Dù ở Sài Gòn hay hải ngoại, ông vẫn luôn thương nhớ quê nhà xứ Huế, có dòng sông Hương trong bài hát “Ai về sông Tương” của ông; như nhạc sĩ Hoài An (tác giả “Câu chuyện đầu năm”, “Tâm sự ngày xuân”) nhớ những thôn làng Hải Phòng xưa khi đêm đêm nhìn ra những mảnh đất trồng rau khu Ông Tạ…

Ta cũng biết hơn về những thân phận đi qua thời bao cấp nhiều vất vả - thấy rõ mồn một - dù chỉ từ vài chân dung nhỏ bé là người bạn của tác giả. “Sau năm 1975, khó khăn, mấy anh em nó mở tiệm sửa xe. Tôi hay ghé đó chơi và phụ bơm xe, cạy vỏ. Làm ở đó ít khách, có lúc nó mang đồ nghề ra ngồi trước nhà tôi trên đường Thoại Ngọc Hầu. Gương mặt học trò đẫm mồ hôi với cuộc mưu sinh trợ giúp cha mẹ”...

Trong Sài Gòn một thuở: “Dân Ông Tạ đó!”- Tập 2, Cù Mai Công vẫn giữ giọng kể bình dân, tỉnh rụi, làm đôi chỗ ta thấy giống một bác hàng rong, bác xe ôm Sài Gòn vẫn kể ta nghe thường ngày...


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?
2

Đơn giản mà nói - Cái bẫy của sự phức tạp trong marketing hiện đại

Trong cuốn sách "Đơn giản mà nói" (Simply Put), tác giả Ben Guttmann đưa ra một quan điểm tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng: giữa thế giới quá tải thông tin, thương hiệu nào càng rõ ràng, dễ hiểu, thương hiệu đó có cơ hội tồn tại.
3

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 3: Mở cửa phục hồi

Ngày 04/5/2020 Ý đã mở cửa lại các cơ sở sản xuất và các nước châu Âu khác cũng bắt đầu nới lỏng một số biện pháp hạn chế.
4

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - EMDR: Liệu pháp giúp viết lại ký ức và chữa lành tổn thương

Trong cuốn The Body Keeps the Score, tác giả Bessel van der Kolk viết về một dạng trị liệu có tên là EMDR hay giải mẫn cảm và tái xử lý thông tin thông qua chuyển động mắt.
5

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 2: Cả thế giới đối phó với cuộc khủng hoảng

Trước quy mô của cuộc khủng hoảng Covid-19, FED đã công bố một loạt biện pháp bổ sung, bao gồm cung cấp thêm 2,3 ngàn tỷ đô-la cho vay hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và chính quyền địa phương, đồng thời mở rộng các biện pháp hỗ trợ thị trường nợ doanh nghiệp.

Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó: Đọc dân cư Ông Tạ của Cù Mai Công, hiểu 'linh hồn phố thị'

Nhà báo Cù Mai Công (thư ký tòa soạn báo Tuổi Trẻ) vừa 'tung' ra tác phẩm dày gần 300 trang Sài Gòn một thuở - "Dân Ông Tạ đó!" - tập 2.

Học viện thành công - Những thành tố tạo nên động lực cho thành công

Những người thâm trầm nhất trong chúng ta cuối cùng kết lại rằng thành công cá nhân phải tồn tại bên trong nếu nó có tồn tại.

‘Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương’ - Những mảng màu ký ức rực rỡ

Gia Định hay Sài Gòn không chỉ là những cái tên, nó còn gắn liền với những giai thoại mà kể mãi chẳng bao giờ hết, và cũng không biết phải kể như thế nào mới đủ tường tận.

‘Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó! tập 2’ - Ký ức thân thương từng cung đường, ngõ hẻm với cả ngàn nhân vật, sự kiện đáng nhớ

Có lẽ bạn đọc sẽ phải sững sờ trước hình ảnh từng cung đường, lối ngõ, hẻm hóc... của một góc nhỏ Sài Gòn - Gia Định xưa, nơi mà khu vực trung tâm là ngã ba Ông Tạ, chợ Ông Tạ, cầu Ông Tạ...

Dám nghĩ lại - Đắc nhân tâm trong tranh luận

Một người thương thuyết đến với cuộc tranh luận bằng tư duy của một nhà khoa học luôn tìm kiếm thêm thông tin và tìm ra những phương cách để đôi bên cùng có lợi.

Dám nghĩ lại - Cuộc tranh cãi lý tưởng sẽ giúp cả hai cất cánh bay lên

Mặc dù anh em nhà Wright đã sống bên nhau cả đời, đủ để hiểu ngòi nổ của nhau ở chỗ nào, nhưng không có nghĩa là lúc nào họ cũng giữ được bình tĩnh.

Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương Kỳ 2 – Hồ Con Rùa, thiết kế táo bạo và lãng mạn giữa Sài Gòn

Cụ D. hồi tưởng: “Trước 1972, khu vực hồ Con Rùa ít ai ghé chơi cả buổi như bây giờ lắm, có một cái hồ nước trơ trọi thì có gì mà chơi. Chủ yếu để dân chúng đi qua nghỉ chân chứ ít ai ghé vô”.

Học viện thành công – Phát triển trên cánh đồng kim cương của bạn

Chính ra Ali Hafed nên ở nhà và đào xới khu vườn, hay bên dưới những cánh đồng lúa mì, thay vì lâm vào cảnh khốn cùng, đói khát và phải quyên sinh ở xứ lạ…

Xem Doraemon thấy Nobita quá tội nghiệp, giờ lớn lên mới nhận ra người cần được thương là mình!

Điện ảnh - Đông - 29/07/2025 09:00
Tuổi thơ tôi từng khóc cho Nobita. Bây giờ, tôi khóc cho chính mình.

Sức mạnh của người thấu cảm - Vẻ đẹp trong sự nhạy cảm của bạn

Từ sách - Phim - TĐ - 29/07/2025 08:00
 “Sự nhạy cảm của tôi là một siêu năng lực!"

Phỏng vấn xin việc các công ty toàn cầu

Blog GS John VU - GS John Vu - 28/07/2025 13:00
Tôi đã nhận được nhiều email hỏi về “việc làm với các công ti toàn cầu” mà tôi đã viết vài tuần trước đây. Nhiều người hỏi về cách qua được cuộc phỏng vấn với họ, cho nên sau đây là vài lời khuyên:

Xem Sex Education, tôi nhớ lại câu chuyện "cười ra nước mắt" của hàng xóm

Điện ảnh - Minh Châu - 28/07/2025 12:00
Câu chuyện khiến tôi phải suy nghĩ nhiều về cách dạy con.

15 lời khuyên "thực dụng" nhất dành cho người phụ nữ muốn sống sáng suốt và cưới đúng người

Kỹ năng - Ái Vi - 28/07/2025 11:00
Phụ nữ nào cũng mơ một tình yêu đẹp, một bến đỗ bình yên nhưng vẫn giữ được sự tự chủ và giá trị của chính mình.

Ngày tàn của Internet truyền thống đang đến gần

Suy ngẫm - Trung Nam - 28/07/2025 10:00
Sự ra đời của trí tuệ nhân tạo (AI) đang định hình lại một cách sâu sắc cách chúng ta tương tác với Internet.

‘Đại địa chấn kinh tế’ - Những bài học từ khủng hoảng

Từ sách - Phim - Thu An - 28/07/2025 09:00
Không có gì chắc chắn trong lĩnh vực kinh tế, ngoại trừ một điều: sẽ lại có một cuộc khủng hoảng tài chính nữa xuất hiện.

Bộ ảnh con gái chụp ảnh bố mẹ khiến người xem bật khóc

Phong cách sống - Chi Chi - 28/07/2025 08:00
Những bức hình đen trắng nhưng sống động, rực rỡ và chứa đầy ánh sáng.

Bạn chọn sách giấy hay sách điện tử?

Kỹ năng - TĐ - 27/07/2025 13:00
Với những người mê đọc thì cuộc chiến giữa e-book (sách điện tử) và sách giấy chưa bao giờ kết thúc.

18 câu cổ ngữ bị hiểu sai suốt cả ngàn năm: Hóa ra sách vở vẫn chưa kể hết sự thật này!

Suy ngẫm - Tích Thành - 27/07/2025 12:00
Bạn nghĩ mình đã hiểu rõ những câu nói xưa? Thật tiếc, có lẽ bạn chỉ mới biết một nửa. Có những chân lý cổ xưa đã bị con người hiểu sai và truyền miệng lệch lạc suốt hàng ngàn năm qua và đây là 18 ví dụ kinh điển nhất.

Đừng để phim ảnh đánh lừa, chỉ 8 cao thủ này có thể đánh bại Giang Nam Thất Quái trong các trận đối đầu

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 27/07/2025 11:00
Những cao thủ có thể đối đầu với Giang Nam Thất Quái là ai?

Lật lại cái chết bí ẩn của ngôi sao võ thuật Lý Tiểu Long

Phong cách sống - Mi Vân - 27/07/2025 10:00
Ngôi sao võ thuật Lý Tiểu Long đột ngột qua đời ở tuổi 33. Sau đó, nhiều giả thuyết đã lan truyền, nhưng cho tới giờ, sự ra đi đó vẫn là một bí ẩn.

Xem lại cảnh Ngọc Hoàng chui gầm bàn, tôi càng thích mê Tây Du Ký 1986: Thật sự thâm sâu!

Điện ảnh - Trương Lương - 27/07/2025 09:00
Phim Tây Du Ký 1986 được đạo diễn bởi Dương Khiết, dựa trên nguyên tác của Ngô Thừa Ân, đa tầng ý nghĩa, thật sự thâm sâu.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - Khi căng thẳng trở thành chất độc

Từ sách - Phim - Quìn - 27/07/2025 08:00
Căng thẳng không chỉ khiến bạn mất ngủ hay cáu gắt. Nó thực sự là một chất độc lặng lẽ phá hoại cơ thể và tinh thần từng chút một, ngay cả khi bạn không nhận ra.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 29/07/2025