Sách 'Lịch sử cà phê - Vàng đen hay những cuộc du hành tăm tối' - Ảnh: T.V
Khởi đi từ toàn cảnh một nền thương mại cà phê toàn cầu đầy sôi động và không ít phi lý, Antony Wild lần ngược về lịch sử cà phê thông qua các cuộc khảo cổ, các bộ hồ sơ lịch sử giao thương, tôn giáo và chính trị để làm rõ điều gì làm nên sức hút của thứ thức uống có tính toàn cầu hóa này. Từ Ethiopia, Yemen, nơi phát tích, gắn liền với đạo Hồi cho đến sự lan tỏa ra các vùng thị trường châu Âu theo các tàu buôn và sang Trung Hoa theo con đường tơ lụa… Cuốn sách ghi lại “vết loang” của cà phê mang theo bóng tối của những cuộc tranh đoạt và cả sự khai minh.
Antony Wild phát hiện ra những cuộc cách mạng đã được ấp ủ trong các quán cà phê, các đoàn hội bí mật và các liên minh thương mại được hình thành từ đây, cùng những tranh luận bất tận về chính trị và nghệ thuật. Ngành công nghiệp cà phê hiện là nhà tuyển dụng lớn nhất thế giới với hàng trăm triệu nhân công, cũng là nguồn tài chính của nhiều quốc gia thuộc thế giới thứ ba.
Với lịch sử 5 thế kỷ, tiếp biến qua những cuộc va chạm văn hóa vùng miền, quốc gia, châu lục… câu chuyện lịch sử ly cà phê gần với thuật giả kim, hàm chứa nhiều tri thức nhân học, thơ ca và chính trị, khoa học và chế độ chiếm hữu nô lệ, và cả một ngành công nghiệp thời toàn cầu hóa chứa đựng nhiều phi lý.
Lịch sử cà phê - Vàng đen hay những cuộc du hành tăm tối (tựa gốc: Coffee: A Dark History, Nguyễn Hoàng Yến Phương dịch, Phanbook và NXB Đà Nẵng ấn hành tháng 9.2020) là công trình nghiêm cẩn và cũng đầy phóng khoáng của Antony Wild, một chuyên gia cà phê uy tín, một nhà nghiên cứu chủ nghĩa thực dân và là nhà văn tài năng. Ông đặt ly cà phê trong một lịch sử liên ngành để kể một câu chuyện toàn cầu hóa súc tích, hấp dẫn, đầy dư vị.
Việt Nam là nước xuất khẩu cà phê đứng thứ 2 trên thế giới đã được tác giả cuốn sách này “ghi nhận” như thế nào? Phần trả lời cho câu hỏi ấy trong sách, những tín đồ cà phê, những ai tham gia vào kinh doanh ngành cà phê, xây dựng văn hóa cho quán, chuỗi cà phê và hoạch định chính sách nông sản cà phê cần được biết.
Antony Wild không chỉ viết về lịch sử mà còn giải mã hiện tại, đưa ra viễn kiến cho tương lai của ngành công nghiệp cà phê.
Antony Wild sinh năm 1955, từng là giám đốc thu mua cho nhà rang xay cà phê hảo hạng, nổi tiếng bậc nhất nước Anh trong 13 năm. Ông được công chúng ghi nhận là người đã mang các loại cà phê hảo hạng đến với Anh quốc. Sau đó, ông làm việc như một nhà tư vấn, nhà báo và nhà văn, chuyên gia nghiên cứu về chế độ thực dân.
Tiểu Vân
