Biến tiềm năng thành tài năng - Giúp bạn mở khóa tiềm năng để đạt đến điều vĩ đại

FN08/11/2024 08:00
Biến tiềm năng thành tài năng - Giúp bạn mở khóa tiềm năng để đạt đến điều vĩ đại

Trong một thế giới bị ám ảnh bởi tài năng, chúng ta cho rằng hứa hẹn nhất vẫn là những người bộc lộ tài năng từ sớm. Thế nhưng việc tán dương những thiên tài bẩm sinh sẽ khiến chúng ta dễ dàng bỏ qua những tiềm năng còn đang bị lẩn khuất.

Cuốn sách “Biến tiềm năng thành tài năng” (tựa gốc: Hidden Potential) của Adam Grant – giáo sư hàng đầu trong bảy năm liền của đại học Wharton và là tác giả cuốn “Dám nghĩ lại” nổi tiếng – sẽ giúp chúng ta mở khóa tiềm năng của mình, từ đó vươn đến những thành tựu lớn lao. Đây cũng là cuốn sách được ông Hoàng Nam Tiến,Phó Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH FPT yêu thích và viết lời giới thiệu.

Nếu cơ hội không gõ cửa, chúng ta vẫn có cách tự mình mở cửa

Trong một nghiên cứu đi tìm nguồn gốc tạo ra tài năng xuất chúng, các nhà tâm lý học đã tiến hành phỏng vấn hơn 120 người thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, từ nhạc sĩ, nghệ sĩ cho đến nhà khoa học, vận động viên đẳng cấp thế giới. Đồng thời, họ cũng phỏng vấn cả cha mẹ, giáo viên và huấn luyện viên của đối tượng được chọn. Người ta sửng sốt khi phát hiện ra rằng chỉ có một số ít trong nhóm những người đạt thành tích cao này là thần đồng. Thậm chí, một số người còn chưa bao giờ được giáo viên công nhận có khả năng đặc biệt hay nổi trội hơn bạn bè đồng trang lứa.

Suốt một thời gian dài, chúng ta vẫn nghĩ rằng những tố chất vĩ đại của con người là bẩm sinh chứ chẳng phải thứ được trau dồi. Vì thế chúng ta thường có xu hướng tôn vinh những học sinh có năng khiếu ở trường, những vận động viên có tài năng thiên phú, hoặc những thần đồng âm nhạc hiển lộ từ sớm. Thế nhưng, trong cuốn sách “Biến tiềm năng thành tài năng”, giáo sư Adam Grant đã lật ngược ván bài và cho chúng ta thấy rằng, dẫu không phải thần đồng thì chúng ta vẫn có thể đạt được những điều vĩ đại.

“Khi đánh giá tiềm năng, chúng ta mắc sai lầm chủ yếu khi tập trung vào điểm xuất phát – vào những khả năng có thể nhìn thấy tức thì. Trong một thế giới bị ám ảnh bởi tài năng bẩm sinh, chúng ta cứ cho rằng những người hứa hẹn nhất là những người nổi bật ngay lúc này. Nhưng những người đạt thành tích cao vốn có sự khác biệt rất lớn trong việc thể hiện những năng khiếu ban đầu. Nếu chúng ta đánh giá con người chỉ qua những gì họ có thể làm trong ngày đầu tiên thì tiềm năng của họ sẽ tiếp tục ở trong trạng thái bị chôn vùi” – Addam Grant cho biết.

Và qua hơn 20 năm nghiên cứu, Grant nhận ra sự phát triển không chỉ đòi hỏi tư duy mà còn cần nhiều thứ khác, trong đó có kỹ năng nhân cách – một thứ cực kỳ quan trọng nhưng thường bị lãng quên. Từng có thời gian, những kỹ năng nhân cách như tính chủ động, lòng quyết tâm, sự tò mò… bị xem nhẹ và được coi là những “kỹ năng mềm”. Thế nhưng, theo Adam Grant, chính những kỹ năng nhân cách này sẽ quyết định các con người xử lý mọi vấn đề trong cuộc sống. Nó cũng là thứ giúp chúng ta sống đúng với những nguyên tắc và giá trị của mình.

Trong phần đầu của “Biến tiềm năng thành tài năng”, Adam Grant sẽ giúp chúng ta khám phá những kỹ năng nhân cách cụ thể có thể làm bệ phóng cho chúng ta vươn lên những tầm cao hơn. Theo đó, nếu cơ hội không mở cửa, bạn vẫn có thể tự mở cho mình một cánh cửa thông qua việc học hỏi và rèn luyện. Nhưng học hỏi không thôi chưa đủ, để đi được đường dài, đòi hỏi chúng ta phải có lòng can đảm để vượt qua vùng an toàn, có khả năng chịu được sự va vấp, có năng lực tiếp thu những thông tin đúng đắn, đồng thời phải biết thoải mái với chủ nghĩa không hoàn hảo. Tác giả nhấn mạnh rằng những người chấp nhận được cảm giác khó chịu và dám mắc sai lầm thường sẽ có cơ hội phát triển lớn hơn.

Trong sách, bạn sẽ học được nhiều điều thông qua các câu chuyện khác nhau, từ một võ sĩ quyền anh đã tự học nghề kiến trúc, một người phụ nữ thoát nghèo bằng khả năng siêu hấp thụ kiến thức, cho đến những người từng gặp khó khăn ở trường nhưng hiện nay lại được xếp vào hàng những người giỏi nhất thế giới… Họ không sinh ra với siêu năng lực vô hình mà hầu hết tài năng của họ đến từ quá trình học tập hoặc tự thân rèn luyện.

Nhưng nếu chỉ dựa vào kỹ năng nhân cách thì chưa đủ để đi được quãng đường xa. Muốn vượt qua những đỉnh cao cheo leo, chúng ta cần phải có sự hỗ trợ nâng đỡ từ nhiều nguồn. Sự hỗ trợ này chính là giàn giáo. Nó giúp ta xây dựng khả năng phục hồi để vượt qua những trở ngại có nguy cơ đàn áp và hạn chế sự phát triển của bản thân. Những giàn giáo này có thể đến từ gia đình, bạn bè, người hướng dẫn, và cả bản thân bạn.

Trong phần hai của cuốn sách, Adam Grant sẽ hướng dẫn bạn xây dựng những giàn giáo để thúc đẩy bản thân. Bạn sẽ hiểu được vì sao chơi có chủ đích lại có thể ngăn ngừa sự nhàm chán và kiệt sức, hay nguyên nhân vì sao đôi khi đường vòng lại là cách hữu hiệu nhất để tiến về phía trước. Trong phần này, chúng ta được giới thiệu một nhạc công đã xây dựng được cấu trúc tạm thời để khắc phục một khiếm khuyết vĩnh viễn, một huấn luyện viên đã giúp một vận động viên mờ nhạt trở thành ngôi sao, và một nhóm những người từng bị coi thường đã trở thành những sĩ quan da đen đầu tiên của nước Mỹ.

Nhìn chung, ngay cả khi sở hữu những kỹ năng nhân cách mạnh mẽ, thì không phải ai cũng có thể tránh khỏi tình trạng kiệt sức, nghi ngờ hoặc rơi vào trạng thái trì trệ. Lúc ấy, có thể bạn nghĩ rằng mình đã sa lầy hay đã thất bại, thế nhưng, “sự tiến bộ không chỉ nằm trong những đỉnh cao bạn chinh phục được, mà còn hiện hữu trong những thung lũng bạn đã vượt qua”.

Xây vùng đất cơ hội cho những nhân tài nở muộn

Kỹ năng nhân cách và giàn giáo có thể giúp chúng ta khai mở tiềm năng ẩn giấu trong bản thân và những người xung quanh. Nhưng để đạt được những điều lớn lao hơn, chúng ta cần tạo ra cơ hội trên quy mô lớn hơn cho những người yếu thế và những người thành công muộn. Bởi lẽ, chính những cánh cửa đáng lý phải mở ra cho những người có tiềm năng to lớn lại thường bị đóng chặt vì một vài lý do.

Nhà kinh tế học Raj Chetty và các đồng nghiệp của ông đã tìm hiểu về cách thức cơ hội định hình những ai sẽ trở thành người đem lại sự đổi mới. Khi liên kết các tờ khai thuế thu nhập liên bang với hồ sơ bằng sáng chế của hơn một triệu người Mỹ, họ đã tìm thấy một kết quả đáng báo động. Những người thuộc nhóm 1% gia đình có thu nhập cao nhất có khả năng trở thành nhà phát minh cao gấp mười lần so với những người thuộc các gia đình có thu nhập dưới mức trung bình. Nói cách khác, nếu lớn lên trong gia đình giàu có, khả năng bạn được cấp bằng sáng chế là 8/1.000. Nếu bạn lớn lên trong gia đình nghèo khó, khả năng đó giảm xuống còn 8/10.000.

Về điều này, Adam Grant chỉ ra: “Khi nghĩ thiên tài là những người có khả năng phi thường, chúng ta đã bỏ qua tầm quan trọng của hoàn cảnh sống đối với việc hình thành nên con người họ. Khi có ý tưởng, trẻ em trong một gia đình sung túc sẽ bắt tay vào thực hiện ý tưởng. Một số người kém may mắn hơn có thể là những Einstein không gặp thời: họ có thể trở thành những nhà tiên phong vĩ đại nếu như có cơ hội”.

Chúng ta có thể thấy một câu chuyện hy hữu về một cá nhân tạo được sự đột phá sau khi bị đánh giá thấp hoặc bị coi thường, thế nhưng, vẫn còn có hàng ngàn, ngàn triệu tiềm năng bị chôn vùi chưa từng được cơ hội gõ cửa để vươn lên. Vì lẽ đó, phần ba của “Biến tiềm năng thành tài năng” tập trung vào việc xây dựng hệ thống để mở rộng cơ hội cho tất cả mọi người. Adam Grant đã đưa ra nhiều ví dụ và cách thức để xã hội mở rộng cánh cửa cơ hội và giải phóng những tiềm năng đang ẩn trong cộng đồng.

Nếu được thiết kế đúng cách, các hệ thống tuyển sinh và tuyển dụng có thể nhận ra tiềm năng của những nhân tài “nở muộn”, những người có triển vọng đường dài. Các hệ thống tổ chức và đội nhóm có thể nhận ra rằng những ý tưởng hay, không chỉ đến từ cấp trên mà còn có thể xuất phát từ các thành viên cấp dưới. Và các hệ thống giáo dục có thể mang đến cho những trẻ em xuất phát chậm một cơ hội chiến đấu để tiến lên phía trước. Khi ấy, chúng ta sẽ giảm thiểu nguy cơ mất đi những Einstein – và cả những Carver, Curie, Hopper và Lovelace nữa.

Với lập luận sắc bén cùng nhiều dẫn chứng thực tiễn, khoa học, Adam Grant đã khai mở cho chúng ta cách để trở thành một phiên bản tốt hơn. Cuốn sách của Grant không chỉ truyền cảm hứng mà còn mang đến một cái nhìn toàn diện về cách chúng ta có thể khai phá tiềm năng của bản thân và những người xung quanh.

Adam Grant (sinh năm 1981) được công nhận là giáo sư hàng đầu trong bảy năm liền của Đại học Wharton. Grant là nhà tâm lý học tổ chức, được công nhận là một trong mười nhà tư tưởng về quản lý có tầm ảnh hưởng nhất thế giới theo tạp chí HR và nằm trong danh sách 40 giáo sư kinh doanh tài giỏi nhất thế giới dưới 40 tuổi.

Adam Grant là tác giả bán chạy số một theo đánh giá của New York Times, với những tựa sách đã bán hàng triệu bản và được dịch sang 45 ngôn ngữ như Think Again (Dám nghĩ lại), Give and Take (Cho và nhận), Originals (Tư duy ngược dịch chuyển thế giới)... và Hidden Potential (Biến tiềm năng thành tài năng) là cuốn sách mới nhất. Những cuốn sách của ông luôn có mặt trong danh sách những cuốn sách hay nhất trong năm trên Amazon, Apple, tạp chí Financial Times và Wall Street Journal.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Hạnh phúc tuổi trẻ’ - Những lá thư Krishnamurti gửi bạn trẻ

Trong một thế giới tràn ngập thông tin như hiện nay, nhiều người trẻ đang mắc kẹt trong cuộc chạy đua điên cuồng: không ngừng tìm kiếm thành công, tình yêu, sự an toàn, thấu hiểu, tự do... Nhưng nghịch lý là, càng tìm kiếm, họ càng xa rời chính mình.
2

‘Đại địa chấn kinh tế’ – Bài học cho Việt Nam từ những cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu

Với vỏn vẹn 336 trang, nhà kinh tế học Linda Yueh không chỉ “vẽ” nên một bức tranh kỳ vĩ đến tàn khốc của nền kinh tế thế giới trong gần một thế kỷ mà còn mang đến những bài học lớn giúp chúng ta ứng phó trong một nền kinh tế không ngừng biến động.
3

'Khai mở cảm xúc' và 'Khai mở hạnh phúc' - Đừng che giấu cảm xúc bằng hai chữ “Ổn mà”

“Ổn mà” – hai chữ ngắn ngủi nhưng lại là câu trả lời phổ biến nhất trong những khoảnh khắc ta cảm thấy tệ nhất.
4

Minh triết trong ăn uống của phương Đông - Bạn đang ăn vì thích… hay ăn để sống khỏe?

Chúng ta đang sống trong một thời đại thịnh vượng chưa từng có với công nghệ phát triển, đời sống tiện nghi, y học hiện đại. Nhưng nghịch lý thay, bệnh tật lại ngày càng phổ biến, thậm chí còn “trẻ hóa” một cách đáng sợ.
5

Quên hôm qua, sống cho ngày mai: Học cách tha thứ, món quà bạn có thể tặng cho chính mình

Tha thứ – nghe thì nhẹ tênh, nhưng mấy ai làm được dễ dàng? Bởi khi lòng mình còn đau, còn tổn thương, thì làm sao có thể dễ dàng bỏ qua cho ai đó đã từng làm mình rơi nước mắt?

Miền đất hứa - Obama, người truyền cảm hứng từ những thử thách chính trường

Cuốn sách Miền đất hứa của Cựu Tổng thống Barack Obama là một hồi ký sâu sắc và chân thật về cuộc đời và sự nghiệp chính trị của ông.

Những câu chuyện thú vị về chính trường Mỹ từ vợ chồng Obama

Bạn có bao giờ thắc mắc về việc những con người ở trong Nhà Trắng và nắm giữ quyền lực trong tay thì sẽ sống cuộc đời như thế nào? Bạn có biết làm tổng thống là như thế nào không?

Tư duy ngược dịch chuyển thế giới - Để trở nên độc đáo, bạn cần chấp nhận những rủi ro

Niềm tin này khắc sâu trong tinh thần văn hóa của chúng ta đến mức hiếm khi ta dừng lại để suy nghĩ về nó.

Bầu cử tổng thống Mỹ, cùng nhìn lại hành trình của cựu tổng thống Barack Obama qua hồi ký “A Promised Land"

Giấc mơ về "Promised Land" - vùng đất hứa của sự thịnh vượng, công bằng và dân chủ đã luôn là kỳ vọng của hàng triệu người Mỹ, và ước mong ấy càng sục sôi hơn trước thềm bầu cử nhiệm kỳ mới.

Miền đất hứa - 15 trích dẫn của Barack Obama về một nước Mỹ lý tưởng mà ông muốn

15 trích dẫn thể hiện lý tưởng của Barack Obama về một nước Mỹ mà ông muốn hướng tới, và theo ông cuốn sách này là dành cho những người trẻ tuổi với lời mời gây dựng lại một nước Mỹ sánh ngang với tất cả những gì tốt đẹp nhất...

Phá vỡ khuôn mẫu - Rất khó để xây dựng lại lòng tin, nhưng bạn có thể làm được

Học cách tin tưởng bản thân và người khác thêm lần nữa là một việc khó khăn. Cô đã rất dũng cảm khi cố gắng làm điều này với người yêu của mình. Gọi tên và chia sẻ vết thương tin tưởng với anh là bước đầu tiên.

Đôi điều cần suy ngẫm - J.Krishnamurti: “Hạnh phúc không xuất hiện khi bạn tìm kiếm nó”

Như một vòng tròn luẩn quẩn, hầu hết chúng ta đều không ngừng đi tìm kiếm hạnh phúc thông qua vô vàn sự thay đổi ở mỗi giai đoạn tuổi tác của chúng ta.

'Chia sẻ từ trái tim' - 4 điều Phật dạy vợ chồng nên làm để gia đình luôn hạnh phúc

Sa môn Thích Pháp Hòa khuyên các cặp vợ chồng cần thực hành, theo lới Phật dạy bốn nguyên tắc sau để gia đình luôn bền vững và hạnh phúc trong cuốn sách “Chia sẻ từ trái tim”:

Người lạ với chính ta

Rachel Aviv, bằng những báo cáo y khoa và những hồi ký chưa xuất bản, kể về những con người bất thường trong mắt người khác trong cuốn sách “Người lạ với chính ta” (tựa gốc: Strangers to Ourselves).

Cảnh báo khẩn từ thói quen chụp ảnh màn hình điện thoại

Kỹ năng - An Nhiên - 03/07/2025 13:00
Theo các chuyên gia an ninh mạng, người dùng hãy sử dụng các dịch vụ lưu trữ đám mây hoặc trình quản lý mật khẩu tốt nhất để lưu trữ những thông tin quan trọng một cách an toàn.

Xem Sex Education, tôi phát hiện bí mật nhạy cảm của con gái, nhờ vậy tôi giúp con "quay xe"

Điện ảnh - Thanh Hương - 03/07/2025 12:00
Tôi đã bình tĩnh và có cuộc nói chuyện chân thành với con.

Vì sao trào lưu nhìn lại quá khứ qua Google Maps gây bão mạng?

Kỹ năng - Nhật Thùy - 03/07/2025 11:00
Không cần cỗ máy thời gian, với vài thao tác, bạn có thể "gặp lại" người thân đã khuất, ngôi nhà hay thú cưng năm xưa với trào lưu nhìn lại quá khứ qua Google Maps.

Học sinh sử dụng AI: Công cụ hỗ trợ hay làm suy yếu tư duy?

Suy ngẫm - Anh Tú - 03/07/2025 10:00
Khi máy tính bỏ túi lần đầu tiên xuất hiện trong lớp học, nhiều người lo ngại rằng chúng sẽ làm suy yếu kỹ năng toán học của học sinh.

Gia đình bác sĩ đáng yêu:"Tuổi thơ các con ngắn lắm, sợ sau lớn hơn không thích đi chơi với bố mẹ nữa"

Phong cách sống - Tiểu Nguyễn - 03/07/2025 09:00
Những chia sẻ chânh thành, dễ thương từ cặp vợ chồng BS Lưu Tuấn Phong và Đặng Hiền khiến chúng ta một lần nữa thấy ý nghĩa thiêng liêng của "gia đình".

Người lạ với chính ta

Tủ sách - FN - 03/07/2025 08:00
Rachel Aviv, bằng những báo cáo y khoa và những hồi ký chưa xuất bản, kể về những con người bất thường trong mắt người khác trong cuốn sách “Người lạ với chính ta” (tựa gốc: Strangers to Ourselves).

Khoán ngoài toàn cầu

Blog GS John VU - GS John Vu - 02/07/2025 14:00
Ngày nay Ấn Độ vẫn còn là nhà khoán ngoài CNTT mạnh, với $87 tỉ đô la xuất khẩu phần mềm so với $2.6 tỉ đô la dành cho Trung Quốc và $1.1 tỉ đô la cho Nga (dữ liệu 2009).

Nghiên cứu gây chấn động ngành tâm lý: AI giàu lòng trắc ẩn hơn con người?

Kỹ năng - Hoàng Vũ - 02/07/2025 13:00
Một nghiên cứu mới cho thấy trí tuệ nhân tạo (AI) được xem là có lòng trắc ẩn và thấu hiểu hơn so với các chuyên gia sức khỏe tâm thần.

Xem Sex Education, tôi phát hiện chính tôi khiến con gái sống trong tình trạng rất tồi tệ

Điện ảnh - Thanh Hương - 02/07/2025 12:00
Khi nghe con nói chuyện, tôi đã rất bàng hoàng. Chính tôi đã khiến con trở nên như vậy!

DuckDuckGo ra mắt trình duyệt mới tích hợp công cụ chặn lừa đảo

Kỹ năng - Anh Tú - 02/07/2025 11:00
Các vụ lừa đảo trực tuyến đang gia tăng mạnh mẽ, khi trí tuệ nhân tạo (AI) đang giúp tội phạm mạng gửi đi những cú lừa tinh vi hơn, thường xuyên hơn bao giờ hết.

Sinh con trai bị bại não, người mẹ giúp con trở thành thạc sĩ Harvard: "Đêm dài nào rồi cũng sẽ qua”

Truyền cảm hứng - Nguyễn Phượng - 02/07/2025 10:00
Từng bị chẩn đoán bại não, liệt nửa người, bố chối bỏ, cánh cửa cuộc đời của cậu bé Ding Zheng năm ấy dường như đã đóng lại. Nhưng rồi, tình yêu và sự kiên trì không bao giờ từ bỏ của mẹ anh đã viết nên điều kỳ diệu.

Sức mạnh của người thấu cảm

Tủ sách - FN - 02/07/2025 09:00
Có bao giờ bạn phủ nhận cảm xúc của mình để làm hài lòng người khác, luôn nói “có” dẫu trong lòng muốn nói “không”, tự ép bản thân vào khuôn mẫu để không bị xem là khác biệt?

Oola – Tìm bình yên giữa vạn biến - Cuốn sách giúp bạn thoát khỏi vòng xoáy kiệt sức

Từ sách - Phim - Quìn - 02/07/2025 08:00
Mỗi đêm, dù đã gắng hết sức, bạn vẫn mang theo nỗi mệt mỏi và câu hỏi nhức nhối: “Mình đang sống vì điều gì?”. Áp lực, căng thẳng, cảm giác mất kết nối với chính mình âm thầm bào mòn bạn từng ngày, biến mọi nỗ lực thành cuộc chạy đua không có vạch đích.

12 nghệ sĩ hát trong MV "Rực rỡ ngày mới", truyền tải thông điệp nhân văn

Giải trí - Bích Phương - 01/07/2025 15:54
Mang giai điệu tươi sáng và thông điệp ý nghĩa, MV "Rực rỡ ngày mới" gây xúc động khi lan tỏa tinh thần nhân ái đến khán giả, bạn đọc nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập báo điện tử Dân Trí.

Ảnh địa phận 29 tỉnh thành chỉ còn trong kỷ niệm, chạm cảm xúc nhiều người

Thư giãn - Việt Hà - 01/07/2025 13:19
Từ năm 2020 tới nay, anh Duy An rong ruổi tới khắp các vùng miền trên Tổ quốc, ghi lại bức ảnh về địa phận từng tỉnh thành. Không ngờ bộ ảnh nhận sự quan tâm đặc biệt do chạm tới cảm xúc nhiều người.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 5, 03/07/2025