Lẽ sống - Nhiệm vụ càng khó khăn cuộc sống càng thêm ý nghĩa

Quang Thanh17/12/2023 09:00
Lẽ sống - Nhiệm vụ càng khó khăn cuộc sống càng thêm ý nghĩa

Một phóng viên hỏi nhà vô địch cờ vua thế giới: “Theo ông nước cờ nào là hoàn hảo nhất?”. Đó là một câu hỏi ngây ngô, bởi không thể có một nước cờ hoàn hảo nào, nếu không xét nó trong một tình huống trận đấu rất cụ thể, chi tiết.

Đừng xem thường quy luật trò chơi cuộc đời

Câu chuyện này như một ngụ ngôn về vị trí của con người trong sự sống, bởi con người luôn luôn ở trong thế đối chất với câu hỏi cuộc đời; thông qua ví dụ về “nước cờ hoàn hảo nhất”, ta thấy rằng câu hỏi cuộc đời chỉ có thể được ghi nhận khi nó là một câu hỏi cụ thể, chi tiết được đặt ra ngay tại đây, ngay bây giờ.

Hãy thử hình dung: một kỳ thủ đối mặt với thế cờ nan giải thì anh ta sẽ làm gì? Anh hất tung cả bàn cờ. Đó có phải là một giải pháp cho ván cờ khó khăn? Chắc chắn là không. Nhưng đó chính xác là cơ chế của hành vi vứt bỏ sự sống của mình và nghĩ rằng nhờ đó mà anh ta tìm được giải pháp cho vấn đề dường như không có lời giải.

Anh không biết rằng khi làm như thế nghĩa là anh ta đã xem thường quy luật cuộc đời – cũng giống như người chơi cờ trong câu chuyện ngụ ngôn của chúng ta đã phớt lờ luật chơi cờ – vốn có quy định là giải quyết thế trận bằng cách di chuyển một quân mã, quân xe, hay một quân bất kỳ nào đó, nhưng ít nhất thế trận phải được giải quyết bằng một nước cờ đơn giản, tuyệt đối không phải bằng hành vi xóa bỏ bàn cờ. Lúc này, hành vi từ bỏ cuộc sống cũng đã xem thường quy luật trò chơi cuộc đời; luật không đòi hỏi ta phải thắng bằng bất cứ giá nào, nhưng luật yêu cầu ta không bao giờ được từ bỏ trận đấu.

Nhưng chẳng phải chính cuộc đời cũng trở nên vô nghĩa khi đối diện với cái chết không thể tránh khỏi sẽ tìm đến từng người vào lúc cáo chung, bởi lẽ chẳng có gì tồn tại mãi mãi. Vậy “Nếu như ta bất tử thì sao?”. Thì ta có thể trì hoãn mọi thứ, đúng không. Bởi vì, không có kết thúc hiện ra lờ mờ trước mặt ta, chẳng có giới hạn cho những khả năng của chúng ta, ta sẽ không nhìn thấy lý do để làm một việc cụ thể nào đó ngay bây giờ hoặc cứ để đó tính sau – sẽ có thời gian, chúng ta có thời gian, một lượng thời gian vô hạn.

Ngược lại, chính cái thực tế rằng chúng ta là sinh vật hữu tử, rằng cuộc sống này hữu hạn, rằng thời gian của chúng ta bị hạn chế và khả năng của chúng ta bị giới hạn, chính thực tế này mang đến ý nghĩa khi ta làm việc gì đó, sử dụng thời gian của mình và bận rộn với nó. Cái chết thôi thúc ta phải làm như thế. Do đó, cái chết hình thành nền tảng khiến hành động tồn tại trở thành một trách nhiệm.

Nếu ta nhìn bản chất sự vật theo cách này thì sẽ thấy rằng một đời người kéo dài bao lâu là điều không quá quan trọng. Thời gian kéo dài không khiến cho cuộc đời tự động có ý nghĩa và sự ngắn ngủi lại giúp cho cuộc đời có ý nghĩa. Chúng ta cũng không đánh giá cuộc đời một con người qua số trang sách miêu tả về người đó mà qua mức độ phong phú trong nội dung bao hàm.

Cuộc sống là cơ hội cho một điều gì đó

Đừng quên rằng mỗi con người cá nhân đều không hoàn hảo và theo những cách riêng của mỗi người. Chính vì vậy, mỗi con người bất toàn một cách độc đáo, vô song. Như vậy, nếu diễn đạt theo hướng tích cực, người ấy đã trở thành độc nhất vô nhị, không thể bị bất kỳ ai thay thế, đại diện, hoán đổi.

Giờ đây, khi nhìn nhận theo hướng tích cực, ta có thể thấy rằng tính bất toàn của con người vô cùng ý nghĩa vì nó đại diện cho tính cá nhân thuộc về con người nội tại cốt lõi của chúng ta. Tuy nhiên, dưới khía cạnh là một giá trị tích cực thì tính độc nhất này không thể tồn tại đơn lẻ. Tương tự như giá trị chức năng của tế bào đơn lẻ đối với toàn bộ cơ thể sinh vật, tính cá thể độc nhất của mỗi con người chỉ có giá trị thông qua mối quan hệ tương quan với một tổng thể bao quát – cụ thể ở đây là một cộng đồng.

Tính cá nhân chỉ có giá trị khi nó không tư lợi mà hướng về cộng đồng. Việc mỗi con người đều có vân tay hoàn toàn khác biệt chỉ quan trọng đối với các nhà tội phạm học trong việc nghiên cứu tội ác hoặc điều tra một vụ phạm tội; nhưng “tính cá nhân” về mặt sinh học này không tự động biến con người trở thành cá thể có giá trị cho xã hội.

Khi cố gắng khái quát bản chất độc nhất của con người trên phương diện “cho đi” (tức là tính độc nhất hướng đến người khác và cộng đồng), ta lại được nhắc nhở về trách nhiệm khủng khiếp và vinh quang của con người bởi tính hệ trọng của cuộc đời họ. Bàn luận về “ý nghĩa” cuộc đời, ta có thể kết luận: cuộc sống có nghĩa là bị tra vấn, là trả lời; mỗi người phải có trách nhiệm với sự tồn tại của chính mình. Cuộc sống không còn hiện diện trước mặt ta như một thứ được trao tặng, mà là một nhiệm vụ được giao phó cho chúng ta trong từng khoảnh khắc. Do đó, nhiệm vụ càng khó khăn thì cuộc sống càng thêm ý nghĩa.

Vận động viên, người leo núi luôn tích cực tìm kiếm nhiệm vụ, thậm chí tự tạo ra khó khăn cho chính mình: người leo núi đó vui mừng biết bao khi nhận ra một khó khăn mới tiềm ẩn trong tảng đá, một “biến thể” thậm chí còn khó khăn hơn những nhiệm vụ trước đây của anh ta!

Tóm lại, nói về “giá trị” của cuộc sống, quan điểm thể hiện đúng ý ta muốn nói nhất có lẽ nằm trong những lời của Hebbel, nhà soạn kịch, nhà thơ người Đức, ông đã phát biểu rằng: “Cuộc sống không phải là một điều gì đó, cuộc sống là cơ hội cho một điều gì đó!”.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?
2

Đơn giản mà nói - Cái bẫy của sự phức tạp trong marketing hiện đại

Trong cuốn sách "Đơn giản mà nói" (Simply Put), tác giả Ben Guttmann đưa ra một quan điểm tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng: giữa thế giới quá tải thông tin, thương hiệu nào càng rõ ràng, dễ hiểu, thương hiệu đó có cơ hội tồn tại.
3

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 3: Mở cửa phục hồi

Ngày 04/5/2020 Ý đã mở cửa lại các cơ sở sản xuất và các nước châu Âu khác cũng bắt đầu nới lỏng một số biện pháp hạn chế.
4

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào - EMDR: Liệu pháp giúp viết lại ký ức và chữa lành tổn thương

Trong cuốn The Body Keeps the Score, tác giả Bessel van der Kolk viết về một dạng trị liệu có tên là EMDR hay giải mẫn cảm và tái xử lý thông tin thông qua chuyển động mắt.
5

Sức mạnh của người thấu cảm - Vẻ đẹp trong sự nhạy cảm của bạn

 “Sự nhạy cảm của tôi là một siêu năng lực!"

Nội lực - Đôi điều về thất bại

Bạn có biết: Về mặt tâm lý, những mất mát sẽ ảnh hưởng mạnh GẤP ĐÔI so với thành tựu.

Lẽ sống - Cách giải quyết khó khăn sẽ thể hiện ta là ai và giúp ta sống ý nghĩa hơn

Ta không chỉ chứng kiến việc nhịn đói khó khăn như thế nào khi một người không có “đạo đức”, mà ta còn chứng kiến việc đòi hỏi đạo đức từ một người đã bị bỏ đói cũng khó khăn không kém.

‘Nội lực’ - 6 nguyên tắc xây dựng luật hấp dẫn để thiết lập một cuộc đời như ý

Theo tiến sĩ Tara Swart, Luật hấp dẫn là trọng tâm của nội lực. Nó mô tả cách ta có thể tạo ra các mối quan hệ, hoàn cảnh và vật chất trong cuộc đời từ suy nghĩ của mình.

Cú hích - Phiên bản cuối cùng: Khi nào người ta thật sự cần một cú hích?

Người ta có thể thật sự cần một cú hích khi đứng trước những lựa chọn đòi hỏi khả năng ghi nhớ hoặc có tác động chậm.

Lẽ sống - Cuộc đời có thể không đẹp nhưng vẫn luôn đáng sống 

Lẽ sống là một tác phẩm đầy triết học và tích cực, làm thức tỉnh lòng tin và sức mạnh tinh thần của mỗi cá nhân, đồng thời giúp con người có thể nhìn nhận ý nghĩa cuộc sống trong mọi tình huống.

Xoay chuyển tình hình Biến Đông – ‘Sóng gió’ vây bủa nghề cá và môi trường Biển Đông

Với những ghi chép thực địa sống động và nguồn tư liệu dồi dào, “Xoay chuyển tình hình Biển Đông” - viết bởi nhà báo James Borton - đem đến một cái nhìn toàn diện, đầy cảm xúc về những “sóng gió” đang vây bủa nghề cá và môi trường Biển Đông.

'Cú hích - Phiên bản cuối cùng' giúp ta đưa ra lựa chọn khôn ngoan

Chừng nào con người chưa thể đưa ra những lựa chọn hoàn hảo thì chừng đó một vài thay đổi trong kiến trúc lựa chọn còn có thể làm cho cuộc sống của họ trở nên tốt đẹp hơn.

Lẽ sống - Hạnh phúc không bao giờ là một mục tiêu mà chỉ có thể là kết quả

Một cuộc đời có viên mãn hay không chẳng hề phụ thuộc vào việc bán kính hành động của một người có phạm vi rộng lớn như thế nào mà hầu hết chỉ phụ thuộc vào việc liệu vòng tròn đó có được lấp đầy hay không.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

Xem "Sex Education", nữ sinh lập tức bị chinh phục vì 1 lý do, thốt lên ‘đầy giá trị’

Điện ảnh - Trà My - 02/08/2025 12:00
Một nữ sinh Mỹ cho rằng phim “Sex Education” là một bộ phim đầy giá trị và rất đáng xem.

2 câu chuyện người bố ông Hoàng Nam Tiến dạy con khiến ai nghe cũng rưng rưng: Con khỉ mất mẹ và chiếc bát vỡ

Phong cách sống - Hiểu Đan - 02/08/2025 10:00
Đây là điều vô cùng khác biệt ở ba, để lại cho ông Tiến một bài học giáo dục con cái rất lớn.

Sinh viên hỏi xoáy "Các chuyên gia AI làm gì khi bị mất điện", ông Hoàng Nam Tiến xuống gặp tận nơi để trả lời

Suy ngẫm - Nguyễn Phượng - 02/08/2025 09:00
Trước câu hỏi khó, được đánh giá ‘cực hay và triết lý’ của sinh viên, ông Hoàng Nam Tiến liền đứng dậy, xuống tận nơi sinh viên đó để đưa ra đáp án.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

Từ sách - Phim - Thu An - 02/08/2025 08:00
“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

Anh-Thu Nguyen - Nữ phi công gốc Việt tử nạn ở Mỹ trên hành trình vòng quanh thế giới

Truyền cảm hứng - 01/08/2025 13:00
Nữ phi công gốc Việt tử nạn trong vụ rơi máy bay tại Greenwood thuộc bang Indiana – Mỹ là người phụ nữ thứ 10 từng bay một mình vòng quanh thế giới.

Xem Sex Education, lần đầu tiên tôi nhận ra, chính mình khiến con trai sống trong mặc cảm, lo sợ

Điện ảnh - Thanh Hương - 01/08/2025 12:00
Tôi đã không làm gì sai. Nhưng tôi cũng không làm gì đúng.

PGS.TS Giáo dục: Thủ thuật thao túng tâm lý - Dù con bạn thông minh, nhưng liệu có thắng nổi

Kỹ năng - Trang Đào - 01/08/2025 11:00
Gần đây, những kẻ lừa đảo chỉ cần lời nói được lập trình tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. TS. Phạm Mạnh Hà cảnh báo: ngay cả những đứa trẻ thông minh, được giáo dục tốt vẫn có thể trở thành nạn nhân nếu không được trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò.

Cụ ông 111 tuổi vẫn lái ô tô mỗi ngày chia sẻ bí quyết sống lâu, sống khỏe

Phong cách sống - Hoàng Hà - 01/08/2025 10:00
Ở tuổi 111, ông Vincent Dransfield vẫn lái ô tô mỗi ngày, ham chạy bộ, tự nấu ăn và không cần ai hỗ trợ trong sinh hoạt, con cái chỉ cần đến thăm mỗi tuần một lần.

“Bắt cóc online”: Nạn nhân tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình

Suy ngẫm - PV - 01/08/2025 09:00
18 vụ "bắt cóc online" chỉ trong 4 tháng. Không có dây trói, không ai tiếp xúc, nhưng nạn nhân đa phần là sinh viên vẫn tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình.

Thuyết mặc kệ họ

Tủ sách - FN - 01/08/2025 08:00
Điều gì sẽ xảy ra nếu chìa khóa dẫn đến hạnh phúc, thành công và tình yêu chỉ là ba từ đơn giản: hãy kệ họ.

12 chân lý cuộc sống, ai ngộ ra sớm người ấy hạnh phúc

Suy ngẫm - Tích Thành - 31/07/2025 13:00
Có những câu nói chỉ vài chữ nhưng đủ để khiến lòng người bừng tỉnh, đủ để dẫn lối ta vượt qua bão giông cuộc đời. 12 câu nói dưới đây là những chân lý giản dị nhưng sâu sắc, dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên giữa thế giới đầy xô bồ.

Xem “Sex Education”: Dù trẻ có thông minh đến mấy, cha mẹ vẫn phải chỉ dạy cho con điều này

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 31/07/2025 12:00
Từ câu hỏi ngây thơ của con, tôi chợt nhận ra bản thân cũng cần học cách trò chuyện và đồng hành cùng con một cách tinh tế hơn.

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Phong cách sống - Thiên Ân - 31/07/2025 11:00
Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".

Gia cảnh đáng thương và cách hành xử 10 điểm của nữ sinh giữa lũ lịch sử ở Nghệ An

Truyền cảm hứng - Hải My - 31/07/2025 10:00
Bạn này vừa đẹp người, vừa đẹp nết”, một cư dân mạng bình luận.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 02/08/2025