Năm 2018, khi qua Á Châu giảng dạy, tôi thấy có rất nhiều khóa huấn luyện “Khởi nghiệp cấp tốc” được tổ chức khắp nơi. Một vài sinh viên tham dự các khóa đó đã kể rằng họ phải trả nhiều tiền để tham dự với hy vọng được “làm giàu mau chóng”.
Tôi giải thích: “Nếu làm giàu quá dễ dàng và mau chóng như thế, tại sao những người dạy không trở thành triệu phú mà phải kiếm tiền bằng việc chỉ dạy người khác “Làm triệu phú”? Phải chăng họ đang làm giàu từ tiền bạc của các em thay vì thực sự muốn giúp các em giàu có? Phải chăng những người này đang bán cho các em ảo vọng như “Trở thành triệu phú trong 6 tháng.” hay “Trở thành một Bill Gates thứ hai.”.v.v… Họ biết nhiều người trẻ còn rất nông nổi, muốn trở thành triệu phú mau chóng, nên rao bán giấc mộng làm giàu kiểu như thế. Điều tôi ngạc nhiên là những khoá đào tạo vài ngày hời hợt như thế đều có số ghi tên tham dự rất đông.
Tôi thường khuyên 10 điều cần thiết dành cho các sinh viên muốn khởi nghiệp thực sự như sau:
1) Không bỏ học để khởi nghiệp. (Đừng nói noi gương Bill Gates). Bởi vì chắc chắn không có kiến thức, không có kỹ năng, không có kinh nghiệm thực tế, không thể khởi nghiệp.
2) Học thật nhiều bằng việc thường xuyên đọc sách tìm hiểu về các xu hướng công nghệ và nhu cầu thị trường trong mỗi giai đoạn.
3) Phát triển cả kỹ năng kĩ thuật và kinh doanh quản trị rồi cải tiến thêm kỹ năng mềm ngay khi còn đi học. (Đừng nói theo gương Steve Jobs, vì thiếu kỹ năng quản trị, nên bị đuổi ra khỏi Apple.)
4) Không ai thành công ngay lúc đầu nên phải biết học từ thất bại. Thất bại nhiều, càng học nhiều hơn, nếu biết rút kinh nghiệm cho lần sau. Phải kiên trì, không bỏ cuộc.
5) Có ý tưởng là dễ, nhưng làm cho ý tưởng đó trở thành hiện thực khó hơn rất nhiều.
6) Tìm hiểu thật nhiều các mặt về nhu cầu thực sự của khách hàng vì đó chính là cơ hội tốt giúp cho ý tưởng trở nên thực tế hơn.
7) Xây dựng công ty khởi nghiệp mất nhiều thời gian. Không thể trong vài tháng hay trong một năm được.
8 ) Thành công không có nghĩa là kiếm nhiều tiền hay trở thành tỷ phú. Nếu có thể duy trì công ty bền vững, tạo thêm việc làm, giúp nhiều người có việc làm là đồng nghĩa với thành công rồi.
9) Phải có trách nhiệm và đạo đức trong mọi việc làm trong hành trình khởi nghiệp.
10) Đừng dễ dàng tin lời người khác khi chưa bỏ thời gian thực sự tìm hiểu kỹ thực tế. Nếu cái gì mới đầu quá tốt hay quá dễ dàng - phải cẩn thận vì nó có thể không có thực.
GS. John Vu
