Và nếu họ có thể trả lời nó một cách đúng đắn, họ sẽ có được việc làm. Tất nhiên, không ai sẽ hỏi họ “một cách trực tiếp” nhưng đó là “câu hỏi then chốt” đằng sau mọi câu hỏi phỏng vấn. Sinh viên không được chuẩn bị để trả lời cho câu hỏi này sẽ trượt cuộc phỏng vấn.”
Nhiều sinh viên sẽ nói “Nếu ông thuê tôi, tôi sẽ làm việc chăm chỉ.” Tất nhiên công ti mong đợi bạn làm việc chăm chỉ, bằng không họ đuổi bạn. Nhưng đó không phải là câu trả lời mà công ti muốn có. Những người khác có thể nói: “Tôi muốn làm việc cho công ti của các ông.” Điều đó không trả lời cho câu hỏi nữa vì nếu bạn không muốn làm việc cho họ thì sao phải xin vào. Một số sinh viên nói: “Các ông thuê tôi vì tôi là sinh viên giỏi.” Điều đó không trả lời cho câu hỏi mà họ muốn. Người nào nói “Tôi là sinh viên kém?”
Vài người thậm chí còn phạm sai lầm bằng việc nói “Tôi là người giỏi nhất cho việc này.” Đó là câu trả lời phủ định vì nó có nghĩa là bạn kiêu căng và có thể không có thái độ làm việc tổ tốt. Đừng bao giờ kiêu căng bằng việc nói rằng bạn là giỏi nhất trong cái gì đó hay thông minh hơn ai đó. Thái độ kiêu căng là dấu hiệu cho việc KHÔNG thuê bạn.
Vậy bạn có trả lời cho câu hỏi khó này không?
Câu trả lời là rất đơn giản: “Nói tới điều công ti cần và điều bạn có thể cung cấp.”
Trước khi làm đơn xin bất kì việc nào, bạn phải đọc mô tả việc làm một cách kĩ lưỡng để nhận diện các kĩ năng và kinh nghiệm được liệt kê. Bạn phải tự hỏi bản thân bạn liệu bạn có tri thức và kĩ năng để hoàn thành chúng không rồi dùng điều đó làm nền tảng cho mọi câu trả lời của bạn.
Nếu công ti đang tìm kĩ năng phát triển phần mềm thì nói với họ về các môn lập trình hay ngôn ngữ lập trình mà bạn biết, bạn có thể nói cho họ về vòng đời phát triển, các phương pháp và công cụ mà bạn quen thuộc. Nếu công ti cần kĩ năng quản lí dự án thì nói với họ về môn quản lí dự án, môn kĩ năng yêu cầu, và kĩ năng mềm mà bạn có v.v.
Những sinh viên thành công nhất không chờ đợi cho tới khi tốt nghiệp mới đọc mô tả việc khi họ đi tìm việc làm. Họ đọc về việc mở ra các vị trí mới và mô tả việc khi họ bắt đầu lập kế hoạch nghề nghiệp của mình. Là sinh viên Khoa học máy tính, Kĩ nghệ phần mềm, hay Quản lí hệ thông tin, họ phải lập kế hoạch nghề nghiệp của họ sớm nhất có thể được.
Bằng việc biết nhu cầu thị trường việc làm và kĩ năng nào được cần, họ có thể để nhiều nỗ lực hơn vào phát triển tri thức và kĩ năng mà sẽ giúp cho họ thu được ưu thế hơn so với người khác. Bằng việc gióng thẳng mục đích học tập của họ với yêu cầu việc làm tương lai, họ có chiều hướng rõ ràng cho mọi việc học của họ. Bằng việc hiểu CÁI GÌ họ phải biết, TẠI SAO họ phải học cái gì đó, họ được động viên hơn nhiều để học tập chăm chỉ hơn. Bằng việc hội tụ câu trả lời của họ vào việc chứng tỏ rằng họ có thể đáp ứng cho “nhu cầu” của công ti, họ bao giờ cũng thành công có được việc làm mong muốn.
Tôi bao giờ cũng khuyên sinh viên của tôi: “Hội tụ vào điều các em có thể làm cho công ti, không vào điều họ có thể làm cho các em. VÀ phải chắc nhận diện kĩ năng của các em sẽ có ích thế nào cho công ti.” Tất nhiên cần tránh kiêu căng, tôi khuyên các sinh viên đưa ra bằng chứng cho từng câu trả lời của họ. Chẳng hạn sinh viên có thể nói với người quản lí thuê người rằng họ học rất tốt các môn lập trình với điểm cao hay trong dự án Capstone, họ là người quản lí dự án v.v.
Đừng nói rằng các em là giỏi hơn hay thông minh hơn bất kì ai mà chỉ cho họ bằng chứng để thẩm tra kĩ năng của các em. Các em có thể nói: “Tôi nghĩ kĩ năng phát triển phần mềm của tôi sẽ cho phép tôi đóng góp cho công ti của các ông ngay với đào tạo tối thiểu.” Hay “Đây là cái gì đó mà tôi đã làm trong dự án trong lớp nơi tôi đã viết hơn vài nghìn dòng mã mà không có lỗi.” Hay “Tôi đã hoàn thành ba hàm chính trong Dự án Capstone. Đây là một số mã của tôi và tài liệu dự án Capstone cuối cùng.”
Bằng việc tổ chức ý nghĩ của bạn dựa trên nhu cầu của công ti, bạn sẽ trả lời câu hỏi duy nhất mà công ti muốn: “Tôi nghĩ các ông có thể cân nhắc tới tôi vì kĩ năng của tôi mà tôi đã chứng tỏ qua những dự án này và tôi nghĩ bằng việc hoàn thành những dự án này đúng thời gian, với chất lượng cao làm cho tôi khớp rất nhiều cho công ti của các ông.”
