Nghệ sĩ chụp ảnh Nude: 'Cuộc chơi' nhiều cam go

15/08/2018 11:18
Nghệ sĩ chụp ảnh Nude: 'Cuộc chơi' nhiều cam go

Không có nghệ thuật nào chịu nhiều định kiến như nhiếp ảnh khỏa thân. Bản thân sự nhạy cảm của đề tài đã dẫn đến rất nhiều sự dè dặt trong tiếp nhận của người xem, của người làm công tác quản lý văn hóa, và cả sự dấn thân của người nghệ sĩ.​

Lần đầu tiên một triển lãm ảnh khỏa thân được chính thức cấp phép ở tầm quốc gia vừa qua. Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Cục Mỹ thuật Nhiếp ảnh và Triển lãm đã tổ chức một triển lãm ảnh khỏa thân tại địa chỉ quen thuộc của giới Mỹ thuật, Nhà triển lãm 29 Hàng Bài.

Lựa chọn tác phẩm tiêu biểu của 10 tác giả là nhiếp ảnh gia gắn bó với đề tài ảnh nude, triển lãm được xem là mở một nút thắt cho ảnh nude lâu nay vẫn là lãnh địa nằm trong bóng tối nhiều hơn. Sự cởi mở này, gắn với lần triển lãm đầu tiên công khai đã thu hút một lượng lớn người xem.

Theo thống kê của đơn vị tổ chức triển lãm, chỉ trong 4 ngày đầu diễn ra, triển lãm ảnh khỏa thân nghệ thuật đã có tới 6.000 lượt người xem, một con số kỷ lục so với các triển lãm ảnh trước đó. Để có được dấu mốc đáng nhớ này, những nghệ sĩ, nhiếp ảnh gia trong lĩnh vực ảnh khỏa thân đã phải trải qua rất nhiều khó khăn trước đó. Họ phải sống với định kiến và chấp nhận nhiều thiệt thòi để đeo bám công việc mình trót đam mê.                
Tác phẩm của nhiếp ảnh gia Dương Quốc Định.

Định kiến

Không có nghệ thuật nào chịu nhiều định kiến như nhiếp ảnh khỏa thân. Bản thân sự nhạy cảm của đề tài đã dẫn đến rất nhiều sự dè dặt trong tiếp nhận của người xem, của người làm công tác quản lý văn hóa, và cả sự dấn thân của người nghệ sĩ.

Từ trước năm 2017, chưa từng có một triển lãm nghệ thuật ảnh khỏa thân nào được cấp phép chính thức. Hai triển lãm cá nhân được địa phương cấp phép (cụ thể là Sở VH-TT&DL TP Hồ Chí Minh) trong năm 2017 cho hai nghệ sĩ tên tuổi là Thái Phiên và Hạo Nhiên chính là những tín hiệu mở đầu cho cuộc “cởi trói” cần thiết của ngành văn hóa đối với ảnh khỏa thân.

Nhìn lại lịch sử ảnh khỏa thân từ trước đến nay, có thể nói, các nhiếp ảnh gia đã phải lao động sáng tạo âm thầm trong bóng tối của định kiến rất lâu.

Một nghệ sĩ, là bạn của cố nghệ sĩ nhiếp ảnh Trọng Thanh - một người sinh thời theo đuổi ảnh nude và được giới nhiếp ảnh xem như người có tinh thần tiên phong, dấn thân với thể loại ảnh này kể lại:

“Hồi đó anh Trọng Thanh mê chụp ảnh nude lắm. Đối với ảnh, chụp cơ thể người phụ nữ khỏa thân không phải là cái gì dung tục, mà là tôn vinh vẻ đẹp của con người. Tất nhiên cái đẹp này phụ thuộc vào tài năng, ý tưởng, kỹ thuật chụp của người cầm máy.

Tuy nhiên, xã hội lúc đó không chấp nhận cuộc chơi của Trọng Thanh. Nhà quản lý văn hóa và công chúng nói chung vẫn đầy định kiến. Người ta nghĩ chụp ảnh một người nữ không mặc áo quần là một cái gì kinh khủng lắm, gần với nghĩa xấu chứ chẳng có mấy nghĩa tích cực. Anh Thanh cũng không thể nói công khai với mọi người về niềm đam mê nghệ thuật đó của mình.

Ảnh khỏa thân của anh được nguời trong giới đánh giá cao về bố cục, ảnh sáng, ý tưởng. Nhưng ảnh chẳng bao giờ dám mơ về một cuộc trưng bày tác phẩm của mình công khai. Chỉ có những nhóm nhỏ, là bạn bè hoặc đồng nghiệp thân thiết đến xem ảnh của anh khi anh cho phép”.

Những năm 80-90 thế kỷ 20, gần như không có ảnh khỏa thân chụp ngoài thiên nhiên. Chủ yếu là ảnh chụp mẫu trong không gian phòng kín, với sự sắp đặt ánh sáng, bố cục của người nghệ sĩ là chính. Điều này nói rằng, xã hội khi đó không cởi mở với nghệ thuật khỏa thân, khác hẳn với những bức ảnh hiện nay, khi các nhiếp ảnh gia được chụp người mẫu ngoài thiên nhiên khá thoải mái.

Tuy nhiên, ngay cả khi xã hội nhìn về nghệ thuật khỏa thân thoải mái hơn thì cái nhìn của nhà quản lý văn hóa vẫn còn đầy khắt khe, dè dặt. Điều này cũng dễ hiểu, vì văn hóa Việt Nam, văn hóa Phương Đông hiện đại vẫn chưa hoàn toàn chấp nhận sự trần trụi của cơ thể người phụ nữ trên ảnh, và ngay cả trong hội họa nữa.

Với một loại hình nghệ thuật nhạy cảm, lằn ranh cực kỳ mong manh giữa dung tục và thánh thiện, sẽ dễ gây ra những tranh cãi, nhà quản lý không thể dễ dàng hay dễ dãi cấp phép cho các cuộc triển lãm công khai.

Nghệ sĩ Thái Phiên kể, anh đã từng rất nản khi nhiều lần đi xin cấp phép cho triển lãm cá nhân mà không được chấp thuận. “Suốt 10 năm, tôi đã 3 lần đi xin giấy phép, 2 lần không được, 1 lần được nhưng sau đó lại bị thu hồi. Tự ái của người nghệ sĩ nhiều khi khiến tôi nghĩ mình không cần thiết phải triển lãm nữa”.

Các nghệ sĩ khác như Hạo Nhiên, Dũng Art hay Dương Quốc Định cũng có chung tâm trạng. Trong quãng thời gian dằng dặc theo đuổi nhiếp ảnh khỏa thân đã qua, họ chỉ biết âm thầm với con đường mình chọn, sống với định kiến, chấp nhận những cuộc trưng bày nhỏ lẻ trong bạn bè, người quen hay công chúng đặc biệt đam mê. Họ chụp ảnh rồi để đấy, chờ một ngày được công khai những sáng tạo của mình.

Không bán được ảnh

Nhiếp ảnh vốn là cuộc chơi của những người giàu. Quả đúng như vậy, một tay máy nghèo sẽ khó khăn theo đuổi nhiếp ảnh nghệ thuật. Dẫu có tài năng đến đâu, ý tưởng lớn đến đâu, người nghệ sĩ vẫn cần sự hỗ trợ đặc biệt của phương tiện sáng tạo. Ở đây là máy ảnh.

Máy ảnh càng đắt tiền càng dễ dàng hơn trong việc đáp ứng các đòi hỏi về ý tưởng nghệ thuật của người nghệ sĩ. Thời chụp ảnh bằng phim, nghệ sĩ rất tốn kém tiền mua phim. Rồi tiền thuê người mẫu, tiền đạo cụ, tiền rửa ảnh, tráng phim… đủ mọi thứ đánh vào hầu bao nghệ sĩ.

                
Một bức ảnh khỏa thân nghệ thuật của nhiếp ảnh gia Nguyễn Á.

Một nhiếp ảnh gia khác với nhà văn ở chỗ, anh phải có tiền để mua các phương tiện làm nghệ thuật, chứ không chỉ cần mỗi cây bút với quyển sổ là xong. Họa sĩ cũng tốn kém tiền mua màu, mua toan nhưng nếu nổi tiếng, họ có thể bán tranh và thu bộn tiền.

Nhưng nhiếp ảnh khỏa thân, trong một thời kỳ còn đầy rẫy định kiến, chưa được chấp nhận rộng rãi như vậy, người nghệ sĩ không thể bán ảnh cho ai cả. Những giao dịch công khai gần như không có. Thảng hoặc một vài giao dịch trong bóng tối, khi có một vài người mê ảnh nude muốn mua và nghệ sĩ muốn bán. Tuy nhiên, nó chẳng đáng là gì so với công sức mà người nghệ sĩ bỏ ra.

Ở các nước phương Tây hoặc các nước có cái nhìn thoải mái với tranh ảnh khỏa thân, người nghệ sĩ có thể bán một bức ảnh nude nghệ thuật giá vài ngàn đến vài chục ngàn USD là chuyện bình thường. Ở Việt Nam, nghệ sĩ kiếm được tiền từ ảnh nude còn rất hiếm hoi. Phần lớn các họa sĩ, nhiếp ảnh gia sở hữu hàng trăm hoặc nhiều hơn thế những tác phẩm đề tài nude nhưng lại chưa từng bán tác phẩm nào.

Ngay cả những nhà sưu tập tranh, ảnh nổi tiếng trong nước, họ có thể bỏ tiền mua các bộ tranh, ảnh với các đề tài khác, nhưng gần như chưa định bỏ tiền sưu tầm tranh, ảnh nude.

Thói quen treo tranh hay ảnh nude trong không gian sống của người Việt cũng chưa có. Cho nên, dù rất thích các bức ảnh nude khi đến ngắm tại triển lãm, nhưng bỏ tiền mua tác phẩm về treo trong nhà thì người ta vẫn khá e dè.

Nguyên do, việc treo tranh, ảnh khỏa thân trong nhà vẫn chưa được cho là “hợp mắt” lắm với người già và trẻ con. Nữ nghệ sĩ Himiko Nguyễn mặc dù sở hữu hàng trăm tác phẩm nude nghệ thuật được đánh giá cao nhưng đến khi bệnh tật vẫn phải sống trong nghèo khó. Bà muốn bán tác phẩm của mình, nhưng nhiều nhà sưu tập dù thích vẫn chưa xuống tiền. Là bởi trên thị trường nội địa, mọi thứ liên quan đến nghệ thuật nude chưa có những giao dịch mua bán chuyên nghiệp. Trong khi người đầu tư thì muốn phải có lãi, hay chí ít phải có giao dịch.

Nghệ sĩ Dương Quốc Định tuyên bố, nếu có người kinh doanh ảnh nude thực sự, anh sẽ nhượng bản quyền để họ giúp anh bán tất cả tác phẩm anh đang có, lấy tiền phục vụ cho các dự án mới. Tiếc là không dễ để có những thương vụ mua bán tranh ảnh nude dễ dàng như các thể loại tranh ảnh nghệ thuật khác.

Ngay cả triển lãm đầu tiên các tác phẩm ảnh khỏa thân vừa diễn ra tại Hà Nội, việc bán tác phẩm cũng không công khai như các triển lãm ảnh hay tranh khác. Ban tổ chức không khuyến khích việc đề giá bán trên mỗi tác phẩm, mà quan niệm rằng việc bán tác phẩm là việc của tác giả với người mua, và giao dịch đó là “trong bóng tối”.

Đây cũng là một điểm để nói rằng, ảnh khỏa thân nghệ thuật vẫn còn những khó khăn nhất định để đạt tới sự bình đẳng với các loại hình nghệ thuật khác.

Thành Duy/CSTC


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Chuyện thực phẩm: Những món thèm thuồng suốt tháng năm dài

Tôi nhớ thỉnh thoảng bu tôi mua trên chợ huyện con cá đé nướng kẹp bằng thanh tre tươi, mở gói lá chuối ra tỏa mùi thơm phức, béo ngậy. Anh trai tôi thì thầm cá đé là thứ “gần mũi xa miệng”, ý muốn bảo ngửi thôi chứ ít được ăn.

Nhà báo Lưu Minh Vũ: 'Do số phận nên bố Lưu Quang Vũ và má Quỳnh sống chết cùng nhau'

Nhân kỷ niệm 30 năm ngày mất của vợ chồng Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh cùng con trai Lưu Quỳnh Thơ, chương trình “Đêm thơ nhạc kịch Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh: Tình yêu ở lại” sẽ được tổ chức vào đêm 26.8 tại Hà Nội.

Diễn viên Thanh Trúc: ‘Đau đớn đủ rồi, tôi đứng dậy để làm lại cuộc đời sau vấp ngã’

Sau những đớn đau, nữ diễn viên phim "Cha và con" đã tự rút ra cho mình bài học quý giá về hôn nhân. “3 năm là một khoảng thời gian không quá dài, nhưng nó đủ để trái tim tôi dịu lại sau bao ngày tháng đau khổ vì sự đổ vỡ của hôn nhân”, cô chia sẻ.

'Diên Hy công lược' bản phụ đề Việt tạm ngưng phát sóng trên Youtube

Đây chắc chắn là một tin buồn đối với những người hâm mộ của 'Diên Hy công lược'. Bởi vì bộ phim này đã đi được hơn nửa chặng đường và đang tiến vào giai đoạn kịch tính nhất của câu chuyện.

Tâm sự của cô gái tật nguyền vô danh trong phim ‘Đảo của dân ngụ cư’

Bên cạnh dàn diễn viễn viên nổi tiếng trong phim "Đảo của dân ngụ cư" có một vai diễn mà ít người để ý đến, đó là đôi chân tật nguyền của nhân vật Chu: đôi chân của Lê Hiền Hạnh, một cô gái tật nguyền thật sự ngoài đời.

Phạm Quỳnh Anh lo lắng khi lần đầu hát nhạc Lam Phương

Mới đây trên trang cá nhân, nữ ca sĩ Phạm Quỳnh Anh bất ngờ chia sẻ về sự kết hợp đặc biệt cùng ca sĩ Hoàng Hiệp. Theo đó, cả hai sẽ bắt tay thực hiện một series live music video với tên gọi Lam Phương - The Gift, phát vào tối thứ 7 hằng tuần trên YouTube, bắt đầu từ ngày 18.8.

Quán quân 'Thần tượng bolero' ra MV về tình mẫu tử trong mùa Vu lan

Trong mùa Vu lan báo hiếu năm 2018, quán quân Thần tượng bolero - học trò của Ngọc Sơn, ca sĩ Duy Cường đã ra MV đầu tay kể về tuổi thơ nghèo khó và báo hiếu mẹ của mình.

Phim mới của Jason Statham và Lý Băng Băng đứng đầu phòng vé dù bị chê dở

Tuy không đánh giá cao "The Meg" nhưng khán giả vẫn ùn ùn kéo đến rạp.

Mẹ sử dụng lò vi sóng theo cách rất tiện lợi lại tốt cho sức khỏe

Kỹ năng - Mỹ Diệu - 01/06/2025 12:00
Có thể bạn nghĩ rằng lò vi sóng chỉ có thể dùng để hâm nóng đồ ăn. Nhưng hãy để tôi cho bạn thấy cách mẹ tôi dùng nó, đúng là "gừng càng già càng cay"!.

Vì sao Âu Dương Phong hễ thấy hai cao thủ này là né tránh?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 01/06/2025 11:00
Điều gì ẩn giấu đằng sau thái độ khác biệt này của Âu Dương Phong?

Người đàn ông rong ruổi các tỉnh miền Tây chụp biển địa giới trước sáp nhập

Phong cách sống - Nguyễn Ngoan - 01/06/2025 10:00
Nghe tin các tỉnh miền Tây quê mình dự kiến sáp nhập, anh An dành 3 ngày chạy xe máy đến từng biển địa giới chụp ảnh lưu giữ kỷ niệm.

5 bài học dạy con của ''Vua dầu mỏ'' Rockefeller giúp gia tộc giàu 7 đời

Suy ngẫm - Khuê Hiền - 01/06/2025 09:00
Tỷ phú Rockefeller luôn đánh giá cao sự nỗ lực của mỗi cá nhân trên chặng đường làm giàu.

Khai mở hạnh phúc - Sáu lầm tưởng về hạnh phúc

Từ sách - Phim - TĐ - 01/06/2025 08:00
Chúng ta đã bắt đầu quyển sách bằng cách tìm hiểu xem hạnh phúc là gì, giờ là lúc để nghĩ xem hạnh phúc không phải là gì. 

Không phải Nữ Oa hay Tây Vương Mẫu, đây là nữ thần có thể giết Tôn Ngộ Không

Điện ảnh - Nguyệt Phạm - 31/05/2025 13:00
Bà là một vị thần quan trọng trong các tín ngưỡng dân gian.

Dịch vụ giúp "biến mất" khỏi Internet

Kỹ năng - Thái Nguyễn - 31/05/2025 12:00
Từ nhu cầu xóa dấu vết online đến dịch vụ “ẩn thân kỹ thuật số” bùng nổ, câu chuyện biến mất khỏi Internet đang dần trở thành trào lưu thời hiện đại.

Kiếm hiệp Kim Dung: Điều gì giúp Quách Tĩnh thắng được 4 cao thủ Ngư - Tiều - Canh - Độc?

Thư giãn - Quốc Tiệp - 31/05/2025 11:00
Chính sự kết hợp giữa sự chân thành của Quách Tĩnh và trí thông minh của Hoàng Dung đã giúp họ đến gặp được Nhất Đăng đại sư.

Gen Alpha - Thế hệ học trên TikTok, ôn thi qua hashtag

Phong cách sống - Trang Vũ - 31/05/2025 10:00
Thế hệ này đã biến việc học thành xu hướng, biến bài giảng thành nội dung viral.

Không còn bệnh tim - Bí mật cho trái tim khỏe mạnh từ một phân tử nhỏ bé kỳ diệu 

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 31/05/2025 09:00
Hãy đọc "Không còn bệnh tim" (No More Heart Disease) để khám phá những bí mật của trái tim và bắt đầu hành trình chăm sóc sức khỏe chủ động ngay hôm nay. Vì một trái tim khỏe mạnh, chính là nền tảng của một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa.

55 nguyên tắc ứng xử thiết yếu để thành công - Đừng đợi đến khi con lớn mới dạy con cách ứng xử

Từ sách - Phim - Quìn - 31/05/2025 08:00
Là cha mẹ, ai cũng mong con mình trở thành người tử tế, tự lập và mạnh mẽ. Nhưng đó không phải là điều trẻ học được trong một sớm một chiều, mà là kết quả của sự rèn luyện từng ngày, bắt đầu từ những điều nhỏ nhất trong ứng xử hằng ngày.

Xem ‘Sex Education’, tôi ân hận vì nói với con: ‘Chuyện này không dành cho con nít’

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 30/05/2025 13:00
Tôi từng né tránh chuyện tình yêu, giới tính để bảo vệ con.

Vợ u não sống thực vật, chồng hát, nhảy mỗi ngày để đánh thức và phép màu xảy ra

Truyền cảm hứng - Nhật Thùy - 30/05/2025 12:00
Bác sỹ khuyên từ bỏ khi người vợ u não chuyển sang sống thực vật, tiền đã cạn, nhưng phép màu đã xảy ra sau nhiều tháng Deng nhảy và hát để cố gắng đánh thức cô.

Lotus Chat - ứng dụng vừa vượt Zalo, Messenger về lượt tải: Người dùng đánh giá gì?

Kỹ năng - Phan Trang - 30/05/2025 11:00
Lotus Chat - ứng dụng nhắn tin của người Việt đang nhận được nhiều đánh giá tích cực của người sử dụng.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 01/06/2025