Kỹ năng thế kỉ 21

GS John Vu08/04/2023 11:00
Kỹ năng thế kỉ 21

Mặc dầu đại học KHÔNG dành cho mọi người nhưng không có giáo dục đại học, sẽ khó tìm được việc làm tốt.

Nếu bạn vào đại học nhưng không có tri thức và kĩ năng nào đó, bạn sẽ KHÔNG có được việc làm vì bằng đại học KHÔNG là đảm bảo cho việc làm thêm nữa.  Bạn có lẽ thấy rằng có nhiều người tốt nghiệp bị thất nghiệp và những người có bằng cấp nhưng làm những việc lại không yêu cầu bằng cấp.

Bạn không phải học các môn kinh tế để hiểu luật cung cầu: Khi có nhu cầu cao về kĩ năng đặc biệt nhưng cung cấp vẫn còn thấp thì thiếu hụt kĩ năng sẽ xảy ra điều dẫn tới lương cao hơn cho những người có các kĩ năng đó. Nơi có nhu cầu thấp về những kĩ năng xác định nhưng cung cấp vẫn còn cao hơn thì dư thừa kĩ năng sẽ xảy ra điều dẫn tới lương thấp hơn cho những người có các kĩ năng đó.

Ngày nay trên khắp thế giới, có nhu cầu cao về những người trong lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học), nhưng cung cấp là thấp, do đó người tốt nghiệp trong các lĩnh vực này được mong đợi để có được việc làm tốt với lương cao. Tất nhiên, điều đó KHÔNG có nghĩa là có bằng cấp trong lĩnh vực STEM, bạn sẽ tự động có được việc làm. Bạn vẫn cần tri thức và kĩ năng và bạn phải chắc rằng những kĩ năng bạn phát triển là thực hành chứ không lí thuyết.

Sinh viên thường hỏi tôi: “Tại sao em phải vào đại học nơi có nhiều người tốt nghiệp bị thất nghiệp?” Tôi cho họ một ví dụ đơn giản: “Nếu xe máy của bạn cần sửa, bạn đem nó tới cửa hàng sửa chữa. Thợ máy sửa xe máy của bạn không cần giáo dục đại học để làm điều đó. Người đó có thể học các kĩ năng từ trường hướng nghề hay có vài tháng đào tạo nhưng người đó có thể làm việc tốt vì người đó có kĩ năng và kinh nghiệm.

Tuy nhiên nếu thân thể bạn có vấn đề (chẳng hạn, bạn bị đau tim hay đột quị) điều đó sẽ là khác. Bạn cần bác sĩ y tế có giáo dục đại học tốt, nhiều kĩ năng và kinh nghiệm điều trị cho bạn. Có những việc làm KHÔNG yêu cầu giáo dục đại học và có những việc làm có yêu cầu giáo dục đại học. KHÔNG phải là việc bạn phải hay không phải vào đại học nhưng là VIỆC LÀM bạn muốn làm yêu cầu giáo dục đại học hay không.  Nếu bạn muốn là bác sĩ y tế, kĩ sư, người phát triển phần mềm, hay giáo sư toán học, thì bạn cần vào đại học và học lĩnh vực STEM.

Tuy nhiên các kĩ năng kĩ thuật là KHÔNG đủ, để thành công trong thế giới được dẫn lái bởi công nghệ này, bạn cần kĩ năng mềm. Các kĩ năng mềm truyền thống như trao đổi, làm việc tổ, trình bày, và lãnh đạo đã được biết rõ nhưng có những kĩ năng mềm mới đang nổi lên như giải quyết vấn đề, khả năng hỏi câu hỏi và thấy mọi kết nối, (Điều này là điều Steve Jobs gọi là “kết nối các chấm”) khả năng để hiểu mức ưu tiên bằng việc vẽ các đường song song và phân biệt, khả năng nghĩ trong thời tương lai, khả năng làm mọi thứ một cách khách quan, sáng tạo, và cộng tác, kĩ năng học cả đời, kĩ năng lãnh đạo đang nổi lên để bước lên khi cần và bước xuống vào lúc thích hợp, khả năng khiêm tốn và bình thản trong khủng hoảng, và khả năng đạo đức và có trách nhiệm cho hành động của bạn v.v.

Những kĩ năng mềm mới này thiết lập nên tổ hợp mới là bản chất cho làm việc tổ trong đó từng thành viên điều chỉnh và thích ứng với môi trường thay đổi và chúng là mấu chốt cho mọi công ti điều hình thành nên nền kinh tế toàn cầu ngày nay.

Cho dù bạn KHÔNG vào đại học, bạn vẫn phải học các kĩ năng nào đó. Ngày nay việc học là tuyệt đối quan trọng bởi vì có nhiều thông tin bạn cần biết, nhiều kĩ năng bạn cần có. Không lâu trước đây, các kĩ năng cơ bản như đọc, viết và kĩ năng toán học cơ bản là đủ nhưng ngày nay bạn cũng cần phải có các kĩ năng công nghệ thông tin. Bạn làm cái gì không thành vấn đề, bạn cần biết cách dùng máy tính vì nhiều thứ ở trên máy tính. Bạn đọc báo trực tuyến, mua các thứ từ cửa hàng trực tuyến, kiểm thông tin trực tuyến và làm kinh doanh trực tuyến nữa. Ở một số nước, có nhiều thứ bạn có thể chỉ mua trực tuyến vì cửa hàng vật lí không bán chúng nữa.

Nông dân và ngư dân bây giờ kiểm thông tin thời tiết trực tuyến thay vì phụ thuộc vào báo cáo tin tức vì chúng chính xác hơn và cập nhật cứ năm phút một. Có các chỗ để học những kĩ năng này, cho dù bạn không vào đại học, bạn vẫn có thể học từ các website trực tuyến. Nhiều đại học hàng đầu cung cấp các môn học trực tuyến tự do cho bất kì ai muốn học (MOOC).

Có nhiều bài dạy với đa dạng chủ đề trên internet. Nếu bạn tìm cái gì đó để học, bạn bao giờ cũng có thể tìm thấy nó trên Internet, từ nấu ăn tới ngoại ngữ. Internet cung cấp mọi loại lớp mà bạn có thể học, nếu bạn muốn. Bạn cũng có thể học mọi kĩ năng bạn cần để có được việc làm từ Internet. Tất nhiên, đầu tiên bạn phải học cách dùng máy tính và đó là lí do tại sao kĩ năng này là quan trọng thế ngày nay. Để thành công trong thị trường việc làm ngày nay; bạn phải cung cấp giá trị theo cách người khác không có. Bạn phải có kĩ năng xứng đáng cái gì đó cho công ti, và bạn phải chứng minh cho họ rằng bạn có những kĩ năng đó.

Trong hai mươi năm qua, tiến bộ công nghệ đã khử bỏ đi nhiều việc làm đã tồn tại trong hàng trăm năm trong khi tạo ra toàn thể những việc làm mới chưa bao giờ có trước đây. Vì công nghệ thay đổi nhanh, bạn sẽ cần theo kịp bằng phát triển thái độ học cả đời. Bước đầu tiên là đọc nhiều và đi theo xu hướng công nghệ cũng như xu hướng kinh tế để đặt ra phương hướng rõ ràng về nơi bạn muốn đi vào trong nghề nghiệp của bạn. Bạn cũng cần thực hành và uyển chuyển điều chỉnh theo các thay đổi. Nếu bạn là sinh viên đại học, bạn nên nhìn vào tương lai để xác định lĩnh vực nào có nhu cầu cao lúc bạn tốt nghiệp vì bạn không nên dựa vào thị trường việc làm hôm nay vì  mọi thứ sẽ thay đổi.

Chẳng hạn, hai mươi năm trước ít người có điện thoại di động nhưng ngày nay, nhiều người đang dùng nó. Không lâu trước đây, Apple là một công ti nhỏ đặt trong ga ra của bố mẹ của Steve Jobs nhưng ngày nay nó là một trong những công ti lớn nhất trên thế giới. Mười năm trước không ai biết về YouTube hay Facebook nhưng ngày nay họ có hàng tỉ người dùng. Ngày nay công nghệ thay đổi nhanh chóng và bạn phải điều chỉnh nhanh bởi vì thế giới đang thay đổi nhanh nữa.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Chảy não

Với toàn cầu hoá hiện tượng “chảy não” kéo tới.
2

Nghề phần mềm

Nhiều sinh viên đã hỏi tôi họ có thể làm gì sau khi làm việc như người phát triển phần mềm trong nhiều năm. Có nhiều con đường nghề nghiệp mà người phát triển có kinh nghiệm có thể lựa chọn. Sau đây là một số con đường:

Big Data: biên giới mới

Big Data có thể được mô tả là “Công nghệ mới được thiết kế để trích rút giá trị từ khối lượng rất lớn của đa dạng rộng các dữ liệu bằng việc tạo khả năng nắm bắt gia tốc cao, khám phá và phân tích.”

Dạy và học

Một thầy giáo trẻ nói với tôi: “Tôi muốn là thầy giáo giỏi nhất và tôi đã dành nhiều thời gian học cách nói lưu loát để cho tôi có thể là giảng viên giỏi nhất cho sinh viên.”

Big Data và tác động của nó

Một sinh viên Kĩ nghệ phần mềm viết cho tôi: “Công nghệ thay đổi nhanh và khó học được mọi thứ. Theo ý thầy, cái nào là công nghệ quan trọng nhất? Nếu em có thể đưa nỗ lực vào học một hay hai công nghệ, chúng sẽ là cái gì? Xin thầy lời khuyên.”

Dạy Công nghệ thông tin

Trên khắp thế giới, từ châu Á tới châu Phi, từ châu Âu tới Australia, mọi trường đang xô vào chấp nhận Công nghệ thông tin (CNTT) trong chương trình của họ.

Học Big Data ở đâu?

Nếu Big data là quan trọng như thầy đã viết, em học nó ở đâu?

Nhu cầu về Big data

Trong sáu tháng qua, nhiều công ti tới CMU để tìm người tốt nghiệp Big data vì thiếu hụt kĩ năng này đang tới lúc gay cấn.

Điện thoại thông minh

“Chúng em thảo luận về công nghệ và em trích dẫn blog của thầy về điện thoại thông minh sẽ thay thế cho máy tính cá nhân. Phần lớn sinh viên trong lớp không tin điều đó. Họ nói điện thoại là thiết bị liên lạc và không thể thay thế cho máy tính được.”

Thế giới được công nghệ dẫn lái

Chúng ta hiện thời đang trong “Thời đại tri thức” nơi công nghệ đang làm thay đổi nhiều điều và tạo ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp nếu họ biết cách nắm lấy chúng.

Chảy não

Blog GS John VU - GS John Vu - 21/07/2025 13:00
Với toàn cầu hoá hiện tượng “chảy não” kéo tới.

Cách kiểm tra Facebook và Zalo có đang bị theo dõi

Kỹ năng - Lê Tỉnh - 21/07/2025 12:00
Zalo và Facebook là 2 nền tảng mạng xã hội được nhiều người sử dụng nhưng không phải ai cũng biết mình có thể bị hack tài khoản để theo dõi.

Người đàn ông cưới AI làm "vợ hai", cuộc hôn nhân viên mãn suốt 5 năm nhưng bối rối khi cô ấy đề nghị sinh con

Thư giãn - Nguyễn Phượng - 21/07/2025 11:00
Mỗi ngày, cặp đôi cùng nhau nấu ăn, xem phim và đi dã ngoại lãng mạn. Thực tế, Travis luôn mang Lily Rose theo bên mình mọi lúc mọi nơi – chủ yếu là vì cô ấy sống trong túi anh, với tư cách là người vợ AI.

Người đàn ông bại não trở thành thạc sĩ Đại học Harvard

Truyền cảm hứng - Hoàng Hà - 21/07/2025 10:00
Ding mắc bệnh bại não, không được cha yêu thương và bị bạn học bắt nạt tuy nhiên tình yêu của mẹ giúp anh trở thành thạc sĩ luật của Đại học Havard.

Phóng sự về trẻ em gây chấn động thế giới: Cha mẹ kiểu này là kẻ hại con lớn nhất!

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 21/07/2025 09:00
Cuộc đời con chỉ có một lần, hãy cho con dũng khí để yêu đời.

Đại địa chấn kinh tế kỳ 1: Đại dịch Covid-19 cuộc khủng hoảng nghiêm trọng toàn cầu

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 21/07/2025 08:00
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chỉ tính riêng trong năm đầu tiên xảy ra đại dịch, cả thế giới có 1,8 triệu người thiệt mạng và khoảng 80 triệu người bị nhiễm bệnh. Đại dịch này đã ảnh hưởng đến mọi lục địa trên Trái đất, kể cả châu Nam Cực.

Mỹ nhân luyện kiếm từ 6 tuổi, được mệnh danh 'nữ thần võ thuật' Trung Quốc

Phong cách sống - Sơn Tùng - VTC - 20/07/2025 13:00
Với khả năng sử dụng 26 loại binh khí khác nhau, cô gái Trương Hàm Lượng được cư dân mạng Trung Quốc gọi với biệt danh "nữ thần kungfu”.

Phối vest đúng cách - Vũ khí bí mật giúp đàn ông ghi điểm mọi lúc mọi nơi

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 20/07/2025 12:00
Phối vest sao cho vừa chỉn chu vừa không bị cứng nhắc lại là một nghệ thuật.

3 truyền nhân của Ngũ Tuyệt tông sư: Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc so tài, ai mạnh hơn?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 20/07/2025 11:00
Ba cao thủ Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc cùng giao chiến thì ai sẽ là người chiến thắng cuối cùng?

3 kiểu người mẹ dễ khiến con dễ "trở mặt thành thù" nhất

Suy ngẫm - Thiên An - CFB - 20/07/2025 10:00
Hy vọng bạn không phải kiểu nào trong số đó.

Xem Sex Education, tôi bật khóc vì 1 phút im lặng mà con gồng mình làm "người tốt" suốt 6 năm

Điện ảnh - Thanh Hương - 20/07/2025 09:00
Chính sự im lặng của tôi đã khiến con bắt đầu thay đổi.

'Đại địa chấn kinh tế' - 10 cuộc khủng hoảng tài chính tàn khốc

Từ sách - Phim - Hồ Lam - TTO - 20/07/2025 08:00
'Đại địa chấn kinh tế' dẫn ta đi qua 10 cuộc khủng hoảng tài chính tàn khốc của thế giới, từ cuộc Đại sụp đổ 1929, khủng hoảng tiền tệ ở Mỹ Latinh, châu Âu cho đến khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 hay những chấn động của đại dịch COVID-19.

Tôi từng nghĩ mình tiêu dùng khôn ngoan cho đến khi chứng kiến 10 thói quen "ngược đời" của giới trẻ

Kỹ năng - Phương Trần - 19/07/2025 13:00
Không chạy theo giảm giá, không nâng cấp đồ điện tử, không sắm mới chỉ vì… hết hứng – thế hệ trẻ hiện nay đang âm thầm sống khác, tiêu khác. Họ tiết kiệm được hàng chục triệu mỗi năm nhờ những lựa chọn "ngược dòng" so với tư duy của người đi trước.

Xem "Sex Education", tôi quyết định xóa tình bạn 5 năm ra khỏi cuộc đời

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 19/07/2025 12:00
Một câu nói đã khiến tôi dừng lại và suy nghĩ về cách tôi nhìn nhận tình bạn, cũng như tầm quan trọng của việc yêu thương và tôn trọng bản thân.

Chẳng phải tự sáng tạo, hóa ra Chu Bá Thông học lỏm tuyệt kỹ Song thủ hỗ bác từ thời Thiên Long Bát Bộ

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 19/07/2025 11:00
Tuyệt kỹ Song thủ hỗ bác nổi tiếng của Chu Bá Thông đã từng được một cao thủ thời Thiên Long Bát Bộ sử dụng.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 22/07/2025