Giáo dục STEM

GS John Vu27/02/2023 12:00
Giáo dục STEM

Có quan niệm sai trong các sinh viên rằng các môn như Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM) là khó, trừu tượng, phức tạp và nên tránh vì không có nhu cầu học chúng.

Có quan niệm sai trong các thầy giáo và phụ huynh rằng khu vực STEM được ngụ ý dành cho “sinh viên thông minh” nhưng không dành cho mọi người. Sự kiện là giáo dục STEM là cần cho MỌI học sinh, ở MỌI mức, từ trung học tới đại học. Hiện thời có nhiều việc làm mở ra trong khu vực STEM hơn cho những người tốt nghiệp STEM.

Một quan chức điều hành công nghiệp nói với các sinh viên trường trung học: “Nếu các bạn KHÔNG học STEM ngày nay, các bạn sẽ KHÔNG tìm được việc làm vào lúc các bạn tốt nghiệp đại học vì từ giờ trở đi, mọi thứ sẽ yêu cầu các kĩ năng STEM bất kể bạn làm việc cho khu vực công nghiệp nào vì giáo dục STEM là chìa khoá cho miền rộng các nghề nghiệp trong nền kinh tế được dẫn lái bởi công nghệ này.”

Năm ngoái, Viện kinh tế toàn cầu – Global Economics Institute đưa ra một báo cáo dựa trên một khảo cứu ở 175 nước trong suốt 10 năm qua, tăng trưởng trong các việc làm STEM là gấp 5 lần hơn các việc làm phi-STEM. Việc làm STEM được dự kiến liên tục tăng trưởng với tốc độ nhanh hơn các việc làm khác trong hai mươi năm tới. Về trung bình, công nhân STEM kiếm được 36 phần trăm nhiều hơn công nhân phi-STEM.

Học sinh trung học thường tin rằng không có nhu cầu học STEM vì họ đã học sinh học, địa lí, tính toán và số học được dạy trong giáo trình trường trung học. Điều đó là KHÔNG ĐÚNG, những môn đó là nền tảng nhưng KHÔNG đủ bởi vì ngày nay sinh viên phải học các kĩ năng STEM phụ thêm như kĩ năng công nghệ (tức là cách dùng máy tính; cách viết các chỉ lệnh đơn giản dùng ngôn ngữ lập trình; cách tìm các thứ trên Internet v.v.) và các kĩ năng kĩ nghệ (như, giải quyết vấn đề, phân tích vấn đề, và tư duy phê phán v.v.) Họ cũng cần phát triển các kĩ năng mềm như làm việc trong tổ, trao đổi và trình bày, và kĩ năng ngoại ngữ v.v. Những kĩ năng này là rất quan trọng mà có thể được áp dụng trong nền kinh tế được dẫn lái bởi công nghệ.

Điều quan trọng với phụ huynh và sinh viên là biết rằng các kĩ năng STEM có liên quan tới thị trường việc làm. Chẳng hạn, nếu bạn học Quản trị kinh doanh, bạn cần biết cách dùng máy tính, bạn cần biết cách dùng phần mềm tài chính và kế toán nào đó, bạn cần biết cách dùng cơ sở dữ liệu v.v. Bạn không phải là người lập trình để viết mã hay thu thập dữ liệu nhưng bạn phải biết cách dùng máy tính để thực hiện việc của bạn. Ngày nay phần lớn ngân hàng, các công ti tài chính và văn phòng được tự động hoá đầy đủ bằng công nghệ thông tin. Không có các kĩ năng công nghệ cơ sở này, bạn sẽ KHÔNG có khả năng kiếm được việc làm.

Điều quan trọng cần biết là trên khắp thế giới, công nghệ đang thay thế con người bởi vì nó rẻ hơn, tốt hơn, và hiệu quả hơn. Tình huống này đôi khi đã diễn ra rồi nhưng gần đây nó tăng tốc lên. Bạn có thể thấy rằng các máy ATM đang thay thế việc làm của nhân viên ngân hàng; Hệ thống Lập kế hoạch tài nguyên doanh nghiệp (ERP) đang làm giảm nhiều công việc văn phòng, và hệ thống Quản lí quan hệ khách hàng (CRM) đang làm giảm nhiều việc làm quảng cáo và tiếp thị v.v. Việc dùng công nghệ để hiệu quả hơn, chi phí thấp hơn, và tăng lợi nhuận đang lan rộng mọi nơi và thay thế lao động thủ công và công nhân kĩ năng ít hơn.

Điều quan trọng cần lưu ý là ngày nay nhiều nước đang phát triển đang đối diện với vấn đề thất nghiệp của thanh niên do hệ thống giáo dục lỗi thời và thiếu hiểu biết về xu hướng công nghệ. Không có giáo dục đúng, những nước này không thể tăng trưởng hay dựa vào lao động chi phí thấp để làm việc trong khu vực chế tạo khi có dịch chuyển chính sang tự động hoá mọi thứ.

Sự kiện là các xưởng chế tạo sẽ KHÔNG CÒN cần công nhân lao động vì họ sẽ dùng robots. Trong năm năm qua, công nghiệp robotic đã tăng trưởng trên 400% với nửa triệu robots được sản xuất. Người ta dự đoán rằng trong vòng năm năm, trên 40% khu vực công nghiệp chế tạo sẽ được tự động hoá đầy đủ bằng robots và do tính hiệu quả của chúng; chúng sẽ kiểm soát 93% thị trường. Điều đó nghĩa là các cơ xưởng không tự động hoá sẽ bị xoá bỏ và hàng triệu việc làm lao động cũng sẽ bị mất.

Trong tương lai gần, phần lớn việc làm sẽ yêu cầu tri thức STEM, tri thức chuyên gia, thông tin và kĩ năng trao đổi. Trong tiến trình biến đổi, hàng triệu lao động sẽ mất việc làm, phần lớn sẽ bị thất nghiệp trong thời gian dài và nhiều người sẽ bị buộc phải sống trong nghèo nàn cho phần còn lại của đời họ.

Điều quan trọng là hiểu quá trình biến đổi công nghệ. Đa số chi phí tới lúc bắt đầu, trong việc thu nhận phần cứng (như, máy móc tự động hoá và robots) và phần mềm vận hành những máy móc này nhưng khi được làm xong, chi phí của hệ thống là rất thấp (bảo trì và thay thế phần bị hỏng) bước tiếp là đào tạo công nhân để vận hành những máy này. Khi toàn thể hệ thống chạy trơn chu, có ít chi phí ngoại trừ vật tư thô để tạo ra sản phẩm.

Một người quản lí giải thích: “Trong công nghiệp chế tạo của chúng tôi, chúng tôi thường thuê vài nghìn công nhân lao động nhưng từ khi chúng tôi dùng robots, chúng tôi chỉ cần không đầy một trăm công nhân, người quản lí các robot với chi phí tiết kiệm vài triệu đô la. Về căn bản, lực dẫn lái trong việc áp dụng công nghệ là giảm chi phí qua việc thay thế con người.”

Các nước đang phát triển cần hiểu tình huống này. Công nhân lao động, dù rẻ tới đâu cũng không thành vấn đề, sẽ trở nên ít quan trọng hơn trong nền kinh tế được dẫn lái bởi công nghệ. Tài sản then chốt cho tăng trưởng và việc làm tốt hơn là công nhân tri thức, điều yêu cầu đầu tư vào giáo dục và đào tạo. Có giáo dục STEM là cách tốt nhất cho các nước đang phát triển để đi vào nền kinh tế toàn cầu. Lí do sinh viên thường tránh khu vực STEM là vì chúng bị coi là “khó” nhưng sự kiện là phương pháp dạy truyền thống về đọc bài giảng và học lí thuyết làm cho cho STEM thành trừu tương và đờ đẫn.

Để thúc đẩy STEM, các nước phải dùng phương pháp khác nơi sinh viên học qua hành thay vì ghi nhớ. Không ai có thể là người lập trình chỉ bằng việc ghi nhớ cú pháp viết mã hay cấu trúc dữ liệu. Không ai có thể làm toán bằng việc ghi nhớ công thức. Để học STEM, sinh viên phải làm nó lật qua lật lại cho tới khi họ làm chủ chủ đề. Điều đó nghĩa là cả chương trình đào tạo giáo dục VÀ phương pháp giảng dạy phải thay đổi.

Thế giới toàn cầu hoá ngày nay đầy những ý tưởng mới và công nghệ mới. Thích nghi với điều này sẽ yêu cầu thay đổi về cách nghĩ, chính sách, đầu tư (đặc biệt trong giáo dục STEM). Bằng việc hiểu xu hướng công nghệ và thị trường ở đâu, các nước đang phát triển có thể có hành động để thâu tóm những cơ hội này và thịnh vượng hoặc tiếp tục duy trì truyền thống chờ đợi và để cho cơ hội tuột sang kẻ khác.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Bàn về AI, GS John Vu nói thẳng: Nếu máy móc vượt trội, con người sẽ trở nên vô giá trị và có thể bị đào thải

Nói về việc đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào giáo dục, Giáo sư John Vu – Nguyên Phong cho rằng AI có thể hỗ trợ, nhưng tuyệt đối không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc định hình nhân cách cho thế hệ trẻ.
2

Giáo sư John Vu – Nguyên Phong bàn về AI trong giáo dục

Nói về việc đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào giáo dục, Giáo sư John Vu – Nguyên Phong cho rằng AI có thể hỗ trợ, nhưng tuyệt đối không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc định hình nhân cách cho thế hệ trẻ.
3

Người lập trình hay người phát triển

Tuần trước tôi nhận được một email hỏi: “Khác biệt giữa người lập trình và người phát triển phần mềm là gì? Người lập trình có thể trở thành người phát triển được không?

Lập trình trong Big data

Một sinh viên viết: “Vì Big data có nhu cầu cao trong mọi ngành công nghiệp, em cần kĩ năng lập trình nào để làm việc trong khu vực này? Xin thầy giúp.”

Cách tiếp cận Thác đổ và Agile

Một sinh viên viết cho tôi: “Ngày nay nhiều công ti đang dùng cách tiếp cận Agile, tại sao chúng em cần học về vòng đời Thác đổ vì nó không còn tác dụng? Các trường có thể dạy Agile thay thế không? Xin thầy bình luận.”

Người quản lý mới

Khi các công ti thành công trong một kinh doanh, họ bành trướng sang kinh doanh khác dùng vốn lớn của họ, thương hiệu nổi tiếng, và tri thức chuyên gia về quản lí.

Lập kế hoạch tương lai của bạn

Có nhiều người tốt nghiệp bị thất nghiệp ở nước em, liệu có lĩnh vực học tập nào đảm bảo rằng người tốt nghiệp sẽ có việc làm không?

Thư gửi học sinh tốt nghiệp trung học

Các bạn học sinh thân mến, Khi các bạn tốt nghiệp trung học, các bạn kết thúc một kiểu giáo dục nhưng một số trong các bạn sẽ bắt đầu một kiểu giáo dục khác: Giáo dục đại học.

Sinh viên phải hiểu rằng bằng cấp đại học không còn là đảm bảo cho việc làm

“Ngày nay bất kì ai cũng có thể vào đại học bất kể năng lực của họ đó là lí do tại sao nhiều người thế thất bại hay không thể tìm được việc làm.”

Phụ nữ trong lĩnh vực STEM

Nhiều phụ nữ hiểu rằng, việc làm tốt nhất đều liên quan tới giáo dục STEM cho nên nhiều người trong số họ đang ghi danh vào các lĩnh vực STEM thay vì các nghề nghiệp truyền thống.

Kỹ thuật tự đánh giá

“Là một thầy giáo mới, tôi muốn biết việc dạy của tôi hiệu quả thế nào? Làm sao tôi biết liệu sinh viên của tôi có học hay không? Có kĩ thuật mà tôi có thể dùng để đo tính hiệu quả của việc học của họ và việc dạy của tôi không? Xin thầy lời khuyên.”

Những dấu hiệu người dùng Facebook cần đổi mật khẩu ngay

Kỹ năng - Anh Quang - 01/10/2025 13:00
Tài khoản Facebook có thể bị xâm nhập mà bạn không hay biết – nhận diện sớm những dấu hiệu bất thường sẽ giúp bạn bảo vệ thông tin cá nhân kịp thời.

Xem "Sex Education", tôi quyết định trao quyền: Con thay đổi hẳn, không còn lấm lét giấu giếm

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 01/10/2025 12:00
Đây không chỉ là bộ phim về giới tính mà còn là lời nhắc cho các bậc phụ huynh trong giáo dục con đúng cách.

"Thành phố lăng mộ" tiền tỷ ở làng chài nghèo khó một thời

Thư giãn - Cao Tiến - DT - 01/10/2025 11:00
Làng An Bằng ở thành phố Huế vốn là vùng quê nghèo ven biển, người dân mưu sinh bằng nghề chài lưới, giờ đây được mệnh danh "thành phố lăng mộ" với nhiều công trình hàng tỷ đồng.

Lạm dụng AI đe dọa sự sáng tạo tri thức, gây ‘thoái hóa’ tư duy con người

Suy ngẫm - Băng Băng - 01/10/2025 10:00
Các nghiên cứu cho thấy sự phụ thuộc vào AI có thể đem lại những hệ lụy khôn lường.

‘Thuyết mặc kệ họ’ - Hãy bắt đầu bằng yêu thương chính mình

Từ sách - Phim - Thu An - 01/10/2025 09:00
Nếu bạn đang trầy trật nỗ lực để thay đổi cuộc sống, để đạt được mục tiêu, để cảm thấy hạnh phúc hơn, nhưng cứ mãi loay hoay, không thoát ra được, không tiến lên được, bạn hãy thử đọc “Thuyết mặc kệ họ” của Mel Robbins.

Bàn về AI, GS John Vu nói thẳng: Nếu máy móc vượt trội, con người sẽ trở nên vô giá trị và có thể bị đào thải

Blog GS John VU - Diệu Đan - 01/10/2025 08:00
Nói về việc đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào giáo dục, Giáo sư John Vu – Nguyên Phong cho rằng AI có thể hỗ trợ, nhưng tuyệt đối không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc định hình nhân cách cho thế hệ trẻ.

Xem "Sex Education", tôi nhớ câu nói: "Con không bằng cái móng tay của anh" và hành trình chữa lành đầy nước mắt

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 30/09/2025 12:00
Mẹ tôi rất tốt, hết lòng vì gia đình và thương con, nhưng chính mẹ cũng là nguyên nhân khiến anh em tôi xa cách suốt nhiều năm

Đa phần con cái thành công bắt nguồn từ một câu nói “lạnh lùng” của cha mẹ

Kỹ năng - Đinh Anh - 30/09/2025 11:00
Tóm lại điều quan trọng không phải là cha mẹ dạy con giỏi đến đâu, mà là dạy con biết làm chủ cuộc đời mình. Sự nghiệp, hôn nhân, tài chính hay những mối quan hệ xã hội sau này đều không thể chỉ dựa vào bố mẹ.

Phó giáo sư Việt kể chuyện học sinh bị đuổi học: Nếu dung túng, chúng ta đang tiếp tay cho cái xấu

Suy ngẫm - Hiểu Đan - CFB - 30/09/2025 10:00
Có yêu thương mà không có giới hạn, đó là phản nhân văn.

Giáo sư John Vu – Nguyên Phong bàn về AI trong giáo dục

Blog GS John VU - GS John Vu - 30/09/2025 09:00
Nói về việc đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào giáo dục, Giáo sư John Vu – Nguyên Phong cho rằng AI có thể hỗ trợ, nhưng tuyệt đối không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc định hình nhân cách cho thế hệ trẻ.

Đứa trẻ được nuôi trong chuồng chó - Khi yêu thương quan trọng hơn mọi liệu pháp

Từ sách - Phim - Quìn - 30/09/2025 08:00
Chỉ khi hiểu rõ quá trình phát triển của não bộ và cơ chế hoạt động của tâm trí, ta mới có thể ngăn ngừa và chữa lành những nỗi đau tinh thần của trẻ em. Sau sang chấn, trẻ không cần lời khuyên lạnh lùng hay biện pháp cưỡng bách, mà cần cảm giác an toàn, quyền kiểm soát và niềm tin vào người lớn quanh mình.

Xem Sex Education rồi nghĩ đến những tin tức gần đây mà tôi giật mình

Điện ảnh - Thanh Hương - 29/09/2025 13:00
Có một câu thoại mà mãi về sau tôi mới thấy sức nặng của nó.

5 bí mật của phim cổ trang Trung Quốc, hóa ra lâu nay chúng ta bị lừa

Thư giãn - Ngọc Hà - 29/09/2025 12:00
Để có những cảnh phim cổ trang chất lượng cao, các đạo diễn Trung Quốc đã sáng tạo ra nhiều phương pháp độc đáo.

5 câu lệnh biến ChatGPT thành gia sư học ngoại ngữ miễn phí

Kỹ năng - Nguyệt Phạm - 29/09/2025 11:00
Bạn sẽ ngạc nhiên khi biết chỉ với 5 câu lệnh, ChatGPT có thể dạy ngoại ngữ từ A đến Z miễn phí mà hiệu quả chẳng kém gì gia sư đắt tiền.

AI gây thiệt hại cho doanh nghiệp vì làm giảm hiệu suất công việc

Suy ngẫm - Bích Ngọc - 29/09/2025 10:00
Nghiên cứu cho thấy trí tuệ nhân tạo (AI) đang gây suy giảm hiệu suất làm việc nhóm, gây nên thiệt hại hàng triệu USD cho doanh nghiệp.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 01/10/2025