Giáo dục STEM

GS John Vu27/02/2023 12:00
Giáo dục STEM

Có quan niệm sai trong các sinh viên rằng các môn như Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ và Toán học (STEM) là khó, trừu tượng, phức tạp và nên tránh vì không có nhu cầu học chúng.

Có quan niệm sai trong các thầy giáo và phụ huynh rằng khu vực STEM được ngụ ý dành cho “sinh viên thông minh” nhưng không dành cho mọi người. Sự kiện là giáo dục STEM là cần cho MỌI học sinh, ở MỌI mức, từ trung học tới đại học. Hiện thời có nhiều việc làm mở ra trong khu vực STEM hơn cho những người tốt nghiệp STEM.

Một quan chức điều hành công nghiệp nói với các sinh viên trường trung học: “Nếu các bạn KHÔNG học STEM ngày nay, các bạn sẽ KHÔNG tìm được việc làm vào lúc các bạn tốt nghiệp đại học vì từ giờ trở đi, mọi thứ sẽ yêu cầu các kĩ năng STEM bất kể bạn làm việc cho khu vực công nghiệp nào vì giáo dục STEM là chìa khoá cho miền rộng các nghề nghiệp trong nền kinh tế được dẫn lái bởi công nghệ này.”

Năm ngoái, Viện kinh tế toàn cầu – Global Economics Institute đưa ra một báo cáo dựa trên một khảo cứu ở 175 nước trong suốt 10 năm qua, tăng trưởng trong các việc làm STEM là gấp 5 lần hơn các việc làm phi-STEM. Việc làm STEM được dự kiến liên tục tăng trưởng với tốc độ nhanh hơn các việc làm khác trong hai mươi năm tới. Về trung bình, công nhân STEM kiếm được 36 phần trăm nhiều hơn công nhân phi-STEM.

Học sinh trung học thường tin rằng không có nhu cầu học STEM vì họ đã học sinh học, địa lí, tính toán và số học được dạy trong giáo trình trường trung học. Điều đó là KHÔNG ĐÚNG, những môn đó là nền tảng nhưng KHÔNG đủ bởi vì ngày nay sinh viên phải học các kĩ năng STEM phụ thêm như kĩ năng công nghệ (tức là cách dùng máy tính; cách viết các chỉ lệnh đơn giản dùng ngôn ngữ lập trình; cách tìm các thứ trên Internet v.v.) và các kĩ năng kĩ nghệ (như, giải quyết vấn đề, phân tích vấn đề, và tư duy phê phán v.v.) Họ cũng cần phát triển các kĩ năng mềm như làm việc trong tổ, trao đổi và trình bày, và kĩ năng ngoại ngữ v.v. Những kĩ năng này là rất quan trọng mà có thể được áp dụng trong nền kinh tế được dẫn lái bởi công nghệ.

Điều quan trọng với phụ huynh và sinh viên là biết rằng các kĩ năng STEM có liên quan tới thị trường việc làm. Chẳng hạn, nếu bạn học Quản trị kinh doanh, bạn cần biết cách dùng máy tính, bạn cần biết cách dùng phần mềm tài chính và kế toán nào đó, bạn cần biết cách dùng cơ sở dữ liệu v.v. Bạn không phải là người lập trình để viết mã hay thu thập dữ liệu nhưng bạn phải biết cách dùng máy tính để thực hiện việc của bạn. Ngày nay phần lớn ngân hàng, các công ti tài chính và văn phòng được tự động hoá đầy đủ bằng công nghệ thông tin. Không có các kĩ năng công nghệ cơ sở này, bạn sẽ KHÔNG có khả năng kiếm được việc làm.

Điều quan trọng cần biết là trên khắp thế giới, công nghệ đang thay thế con người bởi vì nó rẻ hơn, tốt hơn, và hiệu quả hơn. Tình huống này đôi khi đã diễn ra rồi nhưng gần đây nó tăng tốc lên. Bạn có thể thấy rằng các máy ATM đang thay thế việc làm của nhân viên ngân hàng; Hệ thống Lập kế hoạch tài nguyên doanh nghiệp (ERP) đang làm giảm nhiều công việc văn phòng, và hệ thống Quản lí quan hệ khách hàng (CRM) đang làm giảm nhiều việc làm quảng cáo và tiếp thị v.v. Việc dùng công nghệ để hiệu quả hơn, chi phí thấp hơn, và tăng lợi nhuận đang lan rộng mọi nơi và thay thế lao động thủ công và công nhân kĩ năng ít hơn.

Điều quan trọng cần lưu ý là ngày nay nhiều nước đang phát triển đang đối diện với vấn đề thất nghiệp của thanh niên do hệ thống giáo dục lỗi thời và thiếu hiểu biết về xu hướng công nghệ. Không có giáo dục đúng, những nước này không thể tăng trưởng hay dựa vào lao động chi phí thấp để làm việc trong khu vực chế tạo khi có dịch chuyển chính sang tự động hoá mọi thứ.

Sự kiện là các xưởng chế tạo sẽ KHÔNG CÒN cần công nhân lao động vì họ sẽ dùng robots. Trong năm năm qua, công nghiệp robotic đã tăng trưởng trên 400% với nửa triệu robots được sản xuất. Người ta dự đoán rằng trong vòng năm năm, trên 40% khu vực công nghiệp chế tạo sẽ được tự động hoá đầy đủ bằng robots và do tính hiệu quả của chúng; chúng sẽ kiểm soát 93% thị trường. Điều đó nghĩa là các cơ xưởng không tự động hoá sẽ bị xoá bỏ và hàng triệu việc làm lao động cũng sẽ bị mất.

Trong tương lai gần, phần lớn việc làm sẽ yêu cầu tri thức STEM, tri thức chuyên gia, thông tin và kĩ năng trao đổi. Trong tiến trình biến đổi, hàng triệu lao động sẽ mất việc làm, phần lớn sẽ bị thất nghiệp trong thời gian dài và nhiều người sẽ bị buộc phải sống trong nghèo nàn cho phần còn lại của đời họ.

Điều quan trọng là hiểu quá trình biến đổi công nghệ. Đa số chi phí tới lúc bắt đầu, trong việc thu nhận phần cứng (như, máy móc tự động hoá và robots) và phần mềm vận hành những máy móc này nhưng khi được làm xong, chi phí của hệ thống là rất thấp (bảo trì và thay thế phần bị hỏng) bước tiếp là đào tạo công nhân để vận hành những máy này. Khi toàn thể hệ thống chạy trơn chu, có ít chi phí ngoại trừ vật tư thô để tạo ra sản phẩm.

Một người quản lí giải thích: “Trong công nghiệp chế tạo của chúng tôi, chúng tôi thường thuê vài nghìn công nhân lao động nhưng từ khi chúng tôi dùng robots, chúng tôi chỉ cần không đầy một trăm công nhân, người quản lí các robot với chi phí tiết kiệm vài triệu đô la. Về căn bản, lực dẫn lái trong việc áp dụng công nghệ là giảm chi phí qua việc thay thế con người.”

Các nước đang phát triển cần hiểu tình huống này. Công nhân lao động, dù rẻ tới đâu cũng không thành vấn đề, sẽ trở nên ít quan trọng hơn trong nền kinh tế được dẫn lái bởi công nghệ. Tài sản then chốt cho tăng trưởng và việc làm tốt hơn là công nhân tri thức, điều yêu cầu đầu tư vào giáo dục và đào tạo. Có giáo dục STEM là cách tốt nhất cho các nước đang phát triển để đi vào nền kinh tế toàn cầu. Lí do sinh viên thường tránh khu vực STEM là vì chúng bị coi là “khó” nhưng sự kiện là phương pháp dạy truyền thống về đọc bài giảng và học lí thuyết làm cho cho STEM thành trừu tương và đờ đẫn.

Để thúc đẩy STEM, các nước phải dùng phương pháp khác nơi sinh viên học qua hành thay vì ghi nhớ. Không ai có thể là người lập trình chỉ bằng việc ghi nhớ cú pháp viết mã hay cấu trúc dữ liệu. Không ai có thể làm toán bằng việc ghi nhớ công thức. Để học STEM, sinh viên phải làm nó lật qua lật lại cho tới khi họ làm chủ chủ đề. Điều đó nghĩa là cả chương trình đào tạo giáo dục VÀ phương pháp giảng dạy phải thay đổi.

Thế giới toàn cầu hoá ngày nay đầy những ý tưởng mới và công nghệ mới. Thích nghi với điều này sẽ yêu cầu thay đổi về cách nghĩ, chính sách, đầu tư (đặc biệt trong giáo dục STEM). Bằng việc hiểu xu hướng công nghệ và thị trường ở đâu, các nước đang phát triển có thể có hành động để thâu tóm những cơ hội này và thịnh vượng hoặc tiếp tục duy trì truyền thống chờ đợi và để cho cơ hội tuột sang kẻ khác.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Kỹ năng công nghệ nào được cần tới?

Một số trong các bạn đã hỏi tôi về các kĩ năng công nghệ là quan trọng trong kinh doanh ngày nay. Là sinh viên kĩ nghệ phần mềm, bạn muốn biết kĩ năng nào bạn sẽ cần có để kiếm được việc tốt trong thế giới toàn cầu này.
2

Kế hoạch dự án phần mềm

Theo nhiều nghiên cứu, phần lớn những người quản lí phần mềm đã KHÔNg nhận được đào tạo về quản lí dự án CHÍNH THỨC và nhiều giáo trình quản lí dự án tại đại học KHÔNG thích hợp do thiếu “khía cạnh thực hành”.
3

Lời khuyên khác cho người quản lí dự án

Người quản lí dự án giỏi phải có cả kĩ năng kĩ thuật và kĩ năng trao đổi.
4

Kinh doanh khoán ngoài

Các công ti toàn cầu đã dùng công nghệ thông tin như chiến lược để cải tiến tính hiệu quả, giảm chi phí, tăng lợi nhuận, và cải tiến chất lượng.

Lập trình trong Big data

Một sinh viên viết: “Vì Big data có nhu cầu cao trong mọi ngành công nghiệp, em cần kĩ năng lập trình nào để làm việc trong khu vực này? Xin thầy giúp.”

Cách tiếp cận Thác đổ và Agile

Một sinh viên viết cho tôi: “Ngày nay nhiều công ti đang dùng cách tiếp cận Agile, tại sao chúng em cần học về vòng đời Thác đổ vì nó không còn tác dụng? Các trường có thể dạy Agile thay thế không? Xin thầy bình luận.”

Người quản lý mới

Khi các công ti thành công trong một kinh doanh, họ bành trướng sang kinh doanh khác dùng vốn lớn của họ, thương hiệu nổi tiếng, và tri thức chuyên gia về quản lí.

Lập kế hoạch tương lai của bạn

Có nhiều người tốt nghiệp bị thất nghiệp ở nước em, liệu có lĩnh vực học tập nào đảm bảo rằng người tốt nghiệp sẽ có việc làm không?

Thư gửi học sinh tốt nghiệp trung học

Các bạn học sinh thân mến, Khi các bạn tốt nghiệp trung học, các bạn kết thúc một kiểu giáo dục nhưng một số trong các bạn sẽ bắt đầu một kiểu giáo dục khác: Giáo dục đại học.

Sinh viên phải hiểu rằng bằng cấp đại học không còn là đảm bảo cho việc làm

“Ngày nay bất kì ai cũng có thể vào đại học bất kể năng lực của họ đó là lí do tại sao nhiều người thế thất bại hay không thể tìm được việc làm.”

Phụ nữ trong lĩnh vực STEM

Nhiều phụ nữ hiểu rằng, việc làm tốt nhất đều liên quan tới giáo dục STEM cho nên nhiều người trong số họ đang ghi danh vào các lĩnh vực STEM thay vì các nghề nghiệp truyền thống.

Kỹ thuật tự đánh giá

“Là một thầy giáo mới, tôi muốn biết việc dạy của tôi hiệu quả thế nào? Làm sao tôi biết liệu sinh viên của tôi có học hay không? Có kĩ thuật mà tôi có thể dùng để đo tính hiệu quả của việc học của họ và việc dạy của tôi không? Xin thầy lời khuyên.”

Kỹ năng công nghệ nào được cần tới?

Blog GS John VU - GS John Vu - 25/08/2025 13:00
Một số trong các bạn đã hỏi tôi về các kĩ năng công nghệ là quan trọng trong kinh doanh ngày nay. Là sinh viên kĩ nghệ phần mềm, bạn muốn biết kĩ năng nào bạn sẽ cần có để kiếm được việc tốt trong thế giới toàn cầu này.

Bị chê là kém tài nhất, Nobita hoá ra lại có một đặc điểm không ai địch nổi

Điện ảnh - Trang Vũ - 25/08/2025 12:00
Là fan của bộ truyện lâu năm liệu bạn đã biết?

Điện thoại không bí mật nghe lén như chúng ta tưởng, nhưng sự thật còn nguy hiểm và đáng lo hơn nhiều

Kỹ năng - Thùy Anh - 25/08/2025 11:00
Dù không chia sẻ, nhưng những thông tin riêng tư của chúng ta trong điện thoại có thể đã rơi vào tay của một bên thứ ba.

10 năm sau vụ án con hại mẹ, phân tích nguyên nhân mới thấy lỗ hổng dạy con đáng báo động

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 25/08/2025 10:00
Là tội phạm có chỉ số IQ cao, nam sinh này sở hữu khả năng phản điều tra cực mạnh, khiến cảnh sát mất gần 4 năm mới bắt giữ được hắn.

Đại địa chấn kinh tế - Liệu sự kiện sụp đổ của bong bóng dot-com có tái diễn trong thời đại AI?

Từ sách - Phim - Ngọc Tú - 25/08/2025 09:00
Cuộc khủng hoảng dot-com đầu những năm 2000 không chỉ là một biến cố tài chính, mà còn là lời cảnh báo cho bất kỳ thời đại công nghệ nào.

Danh tính vị mạnh thường quân đi dép xanh đỏ hớt hải bỏ chạy sau khi trao quà gây bất ngờ

Truyền cảm hứng - Nam An - 25/08/2025 08:00
Một nữ mạnh thường quân trong chương trình Mái ấm gia đình Việt gây chú ý khi lặng lẽ mang quà tặng rồi nhiều lần “bỏ chạy” khỏi sân khấu, để lại ấn tượng về tấm lòng thiện nguyện thầm lặng.

Xem Sex and the City, tôi ngừng hỏi con “Ăn gì chưa?”: Hóa ra con gái không vô tâm, chỉ là tôi không hiểu

Điện ảnh - Nguyễn Phượng - 24/08/2025 13:00
Một tập phim Sex and the City khiến tôi nhận ra lý do con gái tuổi teen luôn cáu gắt với bố mẹ. Hóa ra, không phải vì nó vô tâm mà vì tôi đã yêu sai cách.

6 loại trứng đã không bổ béo còn “phá hủy” nội tạng, mê mấy cũng phải nhịn

Kỹ năng - Ngọc Ái - 24/08/2025 12:00
Không chỉ dạ dày, nhiều cơ quan nội tạng khác cũng có thể “gặp nguy” nếu bạn ăn phải 6 loại trứng dưới đây.

Hé lộ lai lịch Cô Cô khi Khưu Xứ Cơ không truy sát Tiểu Long Nữ

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 24/08/2025 11:00
Là nữ chính của Thần điêu đại hiệp, Tiểu Long Nữ có vai trò đặc biệt.

Người đàn ông chết trong 45 phút bỗng sống lại và kể về “thế giới bên kia”

Suy ngẫm - Lam Chi - 24/08/2025 10:00
Tôi nhìn thấy cơ thể của chính mình đang nằm đó. Cảm giác như đang xem một bộ phim mà nhân vật chính trông giống mình, nhưng lại không phải là mình”, người đàn ông kể lại.

Người lạ với chính ta - Có phải chúng ta đang bắt chước cách thể hiện sự đau khổ để trở thành một ai đó tốt hơn?

Từ sách - Phim - TĐ - 24/08/2025 09:00
Có những câu chuyện cứu rỗi chúng ta, và cũng có những câu chuyện giam hãm chúng ta, và khi đang ở giữa cơn bệnh, thật khó để biết đâu là điều gì…

Bùng nổ xu hướng sinh con nhưng không kết hôn – Phụ nữ tự tin vào 2 điều đàn ông không ngờ tới

Phong cách sống - Ứng Hà Chi - 24/08/2025 08:00
Ngày càng nhiều phụ nữ trên thế giới lựa chọn sinh con mà không cần chồng, sẵn sàng bỏ tiền mua tinh trùng để làm mẹ đơn thân. Trào lưu gây tranh cãi này đang tạo nên làn sóng bàn luận dữ dội về hôn nhân, tình yêu và vai trò của đàn ông trong xã hội hiện đại.

Xem "Sex Education" tôi bật khóc vì đã tìm ra cách cứu đứa con ngoan giỏi khỏi nguy hiểm

Điện ảnh - Vỹ Đình - 23/08/2025 13:00
Câu nói đó như một tát nước vào mặt tôi. Tôi đã bật khóc nức nở...

Thành công phụ thuộc vào 20% IQ, 80% còn lại nằm ở điều này – Cha mẹ cần biết để nuôi dạy con đúng cách

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 23/08/2025 12:00
Những người có chỉ số thông minh cao chưa chắc đã đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống.

Nếu Đoàn Dự của Thiên Long Bát Bộ đến thế giới Thần Điêu Hiệp Lữ, chỉ có một cao thủ có thể đánh bại

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 23/08/2025 11:00
Liệu Đoàn Dự có thể khuynh đảo giang hồ nếu đặt chân đến thế giới Thần Điêu Hiệp Lữ?
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 26/08/2025