Đắc nhân tâm - Chỉ trích là vô bổ, nó chỉ gây ra thái độ chống đối và bào chữa

Quìn08/01/2024 08:00
Đắc nhân tâm - Chỉ trích là vô bổ, nó chỉ gây ra thái độ chống đối và bào chữa

“Nỗi sợ bị lên án ở con người cũng lớn như việc khao khát được tán thưởng” - Hans Selye

John Wanamaker, người sáng lập chuỗi cửa hàng bán lẻ mang tên ông, từng thừa nhận rằng: “Cách đây ba mươi năm, tôi hiểu rằng mắng nhiếc người khác là ngu ngốc. Tôi đã gặp nhiều rắc rối tưởng như không thể chịu đựng trước khi hiểu được một sự thật hiển nhiên là Thượng Đế trao cho mỗi người một đặc điểm riêng, không ai giống ai. Và, chính vì vậy, tôi không thể đòi hỏi mọi người hành xử giống nhau và mọi người đều biết tự phê phán mình khi họ làm một điều gì đó không tốt”.

Quả là Wanamaker tài ba đã sớm rút ra được bài học đó trong khi tôi phải mất cả một phần ba thế kỷ mày mò tìm kiếm mới bắt đầu hiểu ra rằng có đến 99% trong chúng ta không bao giờ tự phê phán mình vì bất cứ điều gì, cho dù chúng ta có sai lầm đến đâu đi nữa.

Chỉ trích là vô bổ, nó chỉ gây ra thái độ chống đối và bào chữa. Chỉ trích còn có thể trở nên nguy hiểm vì nó chạm vào lòng kiêu hãnh cố chấp của con người, gây tổn thương tới ý thức về tầm quan trọng của họ và kết cuộc chỉ tạo nên sự tức giận, căm thù. Chỉ trích còn gây phản ứng chối bỏ trách nhiệm, đồng thời phát sinh tâm lý chán nản và nhụt chí trong khi lỗi lầm vẫn không được giải quyết.

B. F. Skinner, nhà tâm lý học nổi tiếng thế giới đã chứng minh qua thực nghiệm rằng một con thú nuôi được khen vì hành vi tốt sẽ học nhanh và nhớ tốt hơn một con thú bị trừng phạt vì hành vi xấu. Những công trình nghiên cứu gần đây cho thấy phát hiện này cũng đúng với con người.

Nhà tâm lý học lỗi lạc Hans Selye cho biết: “Nỗi sợ bị lên án ở con người cũng lớn như việc khao khát được tán thưởng”. George B. Johnston ở Enid, Oklahoma, là người phụ trách về an toàn lao động cho công nhân trong một công ty thiết kế. Trách nhiệm quan trọng của ông là làm sao cho các công nhân đội nón bảo hộ mỗi khi họ làm việc ở công trường. Ông kể lại rằng, mỗi khi bắt gặp công nhân không đội nón bảo hộ, ông thường dùng quyền lực ép buộc họ phải tuân theo quy định. Họ miễn cưỡng chấp nhận. Thế nhưng ngay khi ông quay lưng, họ lại cất nón đi.

Sau khóa huấn luyện tại trung tâm chúng tôi, ông quyết định thử một cách tiếp cận khác. Khi thấy một vài công nhân không đội nón bảo hộ, ông hỏi họ phải chăng chiếc nón không thích hợp hay có điều gì đó không ổn. Sau đó ông nhắc rằng khi làm việc họ nên đội nón bảo hộ để khỏi bị tổn thương hay gặp nguy hiểm khi có sự cố ngoài ý muốn xảy ra. Kết quả là số công nhân chấp nhận đội nón đã tăng lên mà không có sự phản đối hay thái độ khó chịu nào nảy sinh.

Có thể dễ dàng tìm thấy vô số thất bại do tính cách hay phê phán chỉ trích của con người trong suốt chiều dài lịch sử của mọi dân tộc. Bản chất con người là thế. Những kẻ gây ác, chê trách người khác không bao giờ tự chê trách và nhìn lại mình. Và, những lời chỉ trích giống như chim bồ câu đưa thư, bao giờ cũng quay trở về nơi xuất phát. Có một điều rất nguy hiểm là những người mà ta chỉ trích, lên án, chắc chắn đều sẽ tìm lý lẽ tự biện hộ cho mình và kết án ngược lại chúng ta.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Tại sao có lúc bạn lại trở thành ‘Người lạ với chính ta’?

Tâm thần học đã làm thay đổi thế giới bằng cách đưa nỗi đau tinh thần ra khỏi bóng tối của mê tín và đặt nó vào ngôn ngữ của khoa học, giúp những người từng bị xem là “ma quỷ ám” thành những bệnh nhân có thể được chữa trị và đồng cảm.
2

X6 Điệp viên hoàn hảo – Giải mã những bí ẩn về người hùng thầm lặng Phạm Xuân Ẩn

Trong dòng chảy của lịch sử Việt Nam, có những câu chuyện, những con người mãi mãi trở thành huyền thoại, định hình nên bản sắc và tinh thần của dân tộc. Một trong số đó là Phạm Xuân Ẩn, điệp viên hoàn hảo mang mật danh X6.
3

Thuyết Mặc kệ họ - Liệu có phải là chìa khóa đến bình yên tuyệt đối trong thế giới đầy áp lực?

Mỗi ngày mạng xã hội không ngừng "nạp" vào tâm trí bạn những hình ảnh về sự hoàn hảo, thành công, và hạnh phúc. Để rồi bạn thường xuyên bị cuốn vào một vòng xoáy so sánh, lo âu và áp lực phải đáp ứng những kỳ vọng từ bên ngoài...
4

Chân trần Chí thép – Khi sức mạnh không chỉ đến từ vũ khí tối tân

Có những cuốn sách không chỉ để đọc, mà còn để sống cùng tinh thần mà nó khơi gợi. Chân Trần, Chí Thép của James G. Zumwalt chính là một tác phẩm như vậy.
5

Sức mạnh của người thấu cảm Kỳ 3: 7 công cụ giúp bạn học cách nói 'không'

Bây giờ khi đã hiểu tầm quan trọng của việc nói “không”, bạn cần học cách đối mặt với cảm giác tội lỗi có thể nảy sinh từ đó.

Là bạn nhưng vạn lần tốt hơn – Nhiên liệu cho Con người tối ưu

Bạn sẽ hiếu kỳ về chính mình, cũng như sẵn lòng và tập trung vào việc đạt được những thay đổi vì Con Người Tối Ưu của bạn. Ở đây chúng ta không đặt mục tiêu phấn đấu để có sức khỏe hoàn hảo; mà là phấn đấu để khỏe mạnh hơn.

Sống tối giản - 8 điều quan trọng nhất cần đơn giản hóa để có cuộc sống cân bằng

Chúng ta đều khao khát được sống có ý nghĩa, một cuộc sống có thể mang lại sự khác biệt cho thế giới xung quanh. Mỗi chúng ta đều được sinh ra với khao khát được sống vì một điều gì đó vĩ đại hơn bản thân mình.

Là bạn nhưng vạn lần tốt hơn - Khi Con người phản diện bóp nghẹt sức khỏe chúng ta

Con Người Tối Ưu muốn bạn làm bất cứ điều gì cần thiết để giữ gìn, bảo vệ và cải thiện sức khỏe thể chất của bạn. Bởi nếu bạn không khỏe mạnh, bạn không thể thể hiện đầy đủ trong bất kỳ lĩnh vực nào của cuộc sống.

Trí tuệ cảm xúc trong kinh doanh - "Trì hoãn sự thỏa mãn tức thì" là nhân tố quan trọng dẫn đến thành công

Theo bạn một đứa trẻ bốn tuổi với một cái kẹo dẻo ngon lành trước mặt sẽ làm gì?

Là bạn nhưng vạn lần tốt hơn - Bạn chỉ cần trở thành phiên bản tuyệt vời nhất của chính mình

“Là bạn những vạn lần tốt hơn” là một cuốn sách có tính tương tác và dễ tiếp cận, chắt lọc tất cả kiến ​​thức của Mike Bayer thành một hướng dẫn ngắn gọn, tập trung sẽ khơi dậy mong muốn thay đổi của bất kỳ ai.

‘Lẽ sống’ - Nỗi đau khổ đơn độc của một người cũng có tính độc nhất

Có bao giờ bạn đặt ra một câu hỏi cho bản thân rằng, liệu sự đau khổ của con người có thể được đo lường hay định giá theo cách so sánh với sự đau khổ của người khác hay không?

‘Là bạn nhưng vạn lần tốt hơn’ – Dù ở đâu, bạn vẫn có thể đạt đến cuộc đời mà mình mong muốn

Liệu bạn có muốn thử đọc một tác phẩm được viết bằng trải nghiệm của chính tác giả - một người nghiện ma túy nặng ở tuổi đôi mươi nhưng nay đã thành “Coach Mike” nổi tiếng ở nước Mỹ nhờ khám phá được Con người Tối ưu của chính mình?

Nội lực - 5 “người bạn” thầm lặng của động lực

Điều gì đứng sau sự bền chí của một người? Trong cuốn sách “Nội lực” (tựa gốc: “The Source”), nhà thần kinh học, nhà khai vấn Tara Swart đã đưa ra những quan điểm thú vị: 

Xem Sex Education, tôi học được cách dạy con cực hay

Điện ảnh - Thanh Hương - 14/09/2025 13:00
Bạn hãy thử áp dụng cách dạy con này xem sao.

Ai hay kiểm tra khoá cửa nhiều lần sau khi ra ngoài đích thị mắc chứng rối loạn tâm thần

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 14/09/2025 12:00
Người hay kiểm tra khoá cửa sau khi ra khỏi nhà, không ngừng nghĩ về nó có thể mắc chứng rối loạn lo âu.

Sư phụ của Hoàng Dược Sư là Đoàn Dự hay Hư Trúc: 3 chi tiết trong nguyên tác hé lộ câu trả lời

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 14/09/2025 11:00
Hoàng Dược Sư, nhân vật nổi tiếng với võ công cái thế và tài hoa xuất chúng trong tiểu thuyết của Kim Dung, nhưng sư phụ của ông là ai vẫn còn là một bí ẩn.

Cô gái bị ngồi tù vì cắn đứt lưỡi kẻ tấn công tình dục, 61 năm sau sự thật được đưa ra ánh sáng

Truyền cảm hứng - Nguyễn Phượng - 14/09/2025 10:00
79 tuổi, bà lão vui sướng tìm lại được công lý sau 61 năm mang án oan.

"Lọ Lem" thời hiện đại: Mỹ nhân 27 tuổi cưới tỷ phú 89 tuổi, ngờ đâu chỉ mở ra bi kịch

Phong cách sống - Minh Hồng - 14/09/2025 09:00
Câu chuyện của mỹ nhân này trở thành một trong những bi kịch nổi tiếng nhất Hollywood – nơi sắc đẹp và tham vọng không đủ để cứu một người phụ nữ khỏi vòng xoáy của hào quang, đồng tiền và mất mát.

Muôn kiếp nhân sinh - Bạn đang gieo hạt gì cho 9 năm sắp tới?

Từ sách - Phim - Quìn - 14/09/2025 08:00
Bạn có bao giờ tự hỏi: vì sao cùng một độ tuổi, có người thăng tiến nhanh, có người vẫn loay hoay? Vì sao có người yêu một lần là đúng người, có người lại đi qua hết lần đổ vỡ này đến lần khác? Tất cả không chỉ là “may mắn”, mà còn là cách bạn đang gieo mầm cho cuộc đời mình.

Xem Sex Education tôi giật mình: Có những thứ nếu cứ né tránh có ngày con cái gặp nạn

Điện ảnh - Thanh Hương - 13/09/2025 13:00
Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về việc này.

Cảnh báo các kịch bản lừa đảo nếu dữ liệu cá nhân tại CIC bị lộ

Kỹ năng - Lê Trai - 13/09/2025 12:00
Công an TPHCM cho rằng, nếu tội phạm có trong tay dữ liệu như số CMND/CCCD, số điện thoại, tài khoản ngân hàng, lịch sử tín dụng... thì các nhóm lừa đảo trực tuyến sẽ có các chiêu thức tinh vi hơn.

"Kiểu hành vi bất hiếu mới" đang lan rộng, cha mẹ đau lòng nhưng khó bắt bẻ

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 13/09/2025 10:00
Bạn có đang mắc phải kiểu "bất hiếu" này?

'Tôi đọc người đọc mỗi ngày' - Hành trình gắn kết với bạn đọc qua 40 năm của nhà báo Huỳnh Sơn Phước

Từ sách - Phim - Tuấn Khang – Ảnh: Bảo Hân - 13/09/2025 09:00
"Tôi đọc người đọc mỗi ngày" của nhà báo kỳ cựu Huỳnh Sơn Phước không chỉ là một cuốn sách, mà là một tấm gương phản chiếu tâm hồn độc giả vào từng trang báo, từng dòng tin.

Tịch tịnh - Buông bỏ để trở về với hạnh phúc vốn có

Từ sách - Phim - Quìn - 13/09/2025 08:00
Cuối cùng, con người sẽ nhận ra một sự thật giản dị nhưng sâu xa: trong cuộc đời này, không có gì thật sự để đạt được hay nắm giữ mãi mãi. Tất cả những gì ta vẫn miệt mài tìm kiếm bên ngoài từ thành công, tình yêu cho đến niềm vui chóng vánh đều chỉ là những trải nghiệm thoáng qua.

Xem Sex Education, tôi dạy con bài học bỏ thói kiêu căng và học cách sống như 1 đứa trẻ bình thường!

Điện ảnh - Thanh Hương - 12/09/2025 12:00
Một trải nghiệm nhớ đời đã khiến con phải lắng nghe bài học mẹ kể.

Làm việc với tỷ phú Jeff Bezos trong 15 năm, tôi rút ra được 6 bài học quan trọng

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 12/09/2025 11:00
Những lời khuyên của ông Ethan Evans - lãnh đạo cấp cao tại Amazon sẽ mang lại sự hữu ích cho mọi người.

Đừng chạy theo guồng quay của người khác, cuộc đời mới thật sự có chất lượng

Suy ngẫm - Tích Thành - 12/09/2025 10:00
Chạy theo "đồng hồ xã hội" chỉ khiến bạn kiệt sức trong cuộc đua không có đích đến. Chỉ khi sống đúng nhịp điệu của chính mình, bạn mới tìm được niềm vui và ý nghĩa thật sự của cuộc đời.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 15/09/2025