Chuyên gia Đào Trung Thành: Đừng tin AI, đến Amazon cũng từng sai lầm khi tin tưởng AI

Phan Trang15/05/2025 10:00
Chuyên gia Đào Trung Thành: Đừng tin AI, đến Amazon cũng từng sai lầm khi tin tưởng AI

Ông Đào Trung Thành - Phó Viện trưởng Viện Công nghệ Blockchain và AI nhấn mạnh rằng AI chỉ là công nghệ, không có lương tâm, cảm xúc, luân lý. Vì vậy, các vấn đề về đạo đức đều do con người đưa vào AI.

Chuyên gia Đào Trung Thành: Đừng tin AI có thể công bằng, minh bạch, đến Amazon cũng từng sai lầm khi tin tưởng AI- Ảnh 1.

Ông Đào Trung Thành - Phó Viện trưởng kiêm Chủ tịch Hội đồng Giảng viên Viện Công nghệ Blockchain và AI (ABAII).

Ngày 12/5, Khóa học "Đạo đức AI" do Viện ABAII phối hợp cùng Đại sứ quán Hoa Kỳ tổ chức, được thiết kế dành riêng cho cộng đồng chuyên gia công nghệ, cán bộ quản lý nhà nước, giảng viên và nhà nghiên cứu. Đây là khoá học về đạo đức AI đầu tiên tại Việt Nam đề cập đến chuẩn mực đạo đức và khung pháp lý trong phát triển AI, hướng tới xây dựng nguồn nhân lực phát triển AI có trách nhiệm cho Việt Nam.

Tại khóa học, lấy ví dụ chứng minh vì sao đạo đức AI lại là vấn đề quan trọng, ông Đào Trung Thành - Phó Viện trưởng kiêm Chủ tịch Hội đồng Giảng viên ABAII đưa ra 2 kịch bản giả định.

Kịch bản giả định thứ nhất là nếu một chiếc xe tự lái trên một con đường không có đèn đỏ hay vạch qua đường cho người đi bộ. Bỗng nhiên một người băng đường lao vụt ra trước chiếc xe. Xe bị hư phanh và bạn không thể kiểm soát được nó. Hệ thống AI điều khiển chiếc xe giờ có 2 lựa chọn: Tiếp tục đi thẳng và tông vào người băng đường không đúng luật. Hoặc bẻ lái lao lên vỉa hè và chắc chắn tông trúng 2 người đang đi bộ trên vỉa hè.

"Vậy hệ thống AI phải làm gì? Đây là một tình huống tiến thoái lưỡng nan về mặt đạo đức thường thấy và thể hiện rõ nét sự quan trọng của đạo đức AI", ông Thành nó.

Kịch bản giả định thứ hai là nhà quản lý nhân sự sử dụng hệ thống AI để lọc hồ sơ ứng viên, dựa trên dữ liệu tuyển dụng trước đây. Nhưng hệ thống lại ưu tiên một giới tính và loại bỏ ứng viên từ các nhóm thiểu số. Điều này dấy lên một câu hỏi lớn: Liệu hệ thống AI có đang thực sự bình đẳng?

Chuyên gia Đào Trung Thành: Đừng tin AI có thể công bằng, minh bạch, đến Amazon cũng từng sai lầm khi tin tưởng AI- Ảnh 2.
 

Để làm rõ hơn tình huống này, ông Thành lấy ví dụ thực tế từ Amazon. Trước đây, Amazon từng phát triển công cụ AI để chấm điểm ứng viên tiềm năng, theo thang điểm từ một đến năm sao, nhằm rút ngắn thời gian tuyển dụng.

Tuy nhiên, sau một năm vận hành, công cụ AI này không hề chọn các ứng viên nữ. Nguyên nhân do số lượng nữ ứng tuyển trong ngành công nghệ rất ít, làm cho công cụ AI của Amazon quen với những hồ sơ của nam giới và gần như loại bỏ từ khóa có liên quan hoặc chứa từ "phụ nữ". Cuối cùng, Amazon phải giải tán đội ngũ vận hành công cụ AI này và chọn phương án tuyển dụng ứng viên phù hợp hơn.

"Bạn nghĩ rằng AI sẽ thực sự công bằng, bình đẳng. Không, nó chỉ làm việc dựa trên dữ liệu quá khứ được nạp vào. Đôi khi bản thân những người tạo ra và vận hành công cụ đó không mong muốn sự bất bình đẳng, nhưng do dữ liệu quá khứ chủ yếu tập trung vào một nhóm đối tượng khiến kết quả của AI bị thiên lệch", ông Thành nói.

Theo chuyên gia, hệ thống AI ngày càng được sử dụng trong các quyết định quan trọng (ví dụ như chẩn đoán y tế, quy trình tư pháp). Nếu các hệ thống này không được đảm bảo an toàn thì có thể dẫn đến những sai lầm nguy hiểm đến tính mạng.

Ví dụ Stat News từng đưa tin hệ thống IBM Watson for Oncology bị phát hiện đề xuất điều trị ung thư không an toàn, theo báo cáo nội bộ. Nguyên nhân là hệ thống được huấn luận trên dữ liệu giả lập thay vì bệnh nhân thực tế, dẫn đến khuyến nghị không chính xác, thậm chí có thể gây hại.

Ông Thành nhấn mạnh hệ thống AI an toàn không tự nhiên mà có. Do vậy nguyên tắc cơ bản nhất khi phát triển hệ thống AI là không gây hại. "AI không có lương tâm, cảm xúc, luân lý. Các vấn đề về đạo đức đều do con người đưa vào AI", ông khẳng định.

Ông Thành đề xuất 7 nguyên tắc đạo đức AI dựa trên tham khảo các nước và khu vực, bao gồm: hệ thống an toàn và hiệu quả; quyền riêng tư dữ liệu; bảo mật, tính bền vững và độ tin cậy; khả năng giải thích; trách nhiệm giải trình; tăng trưởng, phát triển bền vững và nâng cao phúc lợi; quyền tự chủ của con người.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

'Vua dầu mỏ' Rockefeller: Người thông minh sẽ từ bỏ 3 thứ này để sớm giàu có, hưng thịnh

Vị tỷ phú cho rằng, khoảng cách thực sự giữa người nghèo và người giàu không thể được giải quyết bằng cái gọi là “làm việc chăm chỉ”.
2

Tình trạng cận kề cái chết và giải thích của khoa học về linh hồn

Không chỉ khoa học mà cả các tôn giáo và các thuyết thần bí đều rất quan tâm đến cảm nhận về tình trạng này.
3

Tưởng người thương, hóa ra ChatGPT: AI đang thao túng hẹn hò thế nào?

Ngày càng nhiều người dùng AI để "tút" lại tin nhắn trên ứng dụng hẹn hò.
4

Bí ẩn người phụ nữ kể vanh vách chuyện "kiếp trước", gần 100 năm khoa học vẫn chưa thể lý giải

Khi mới 4 tuổi, cô bé Shanti Devi ở New Delhi, Ấn Độ, đã bắt đầu kể chi tiết về cuộc đời " kiếp trước" của mình tại một thị trấn cách nhà hơn 100km.
5

Google Maps vô tình ghi lại chuyện tình 10 năm cuối đời của đôi vợ chồng già khiến hơn 391.000 người dừng bước

Mới đây, một bài đăng cảm động đang lan truyền nhanh chóng, ghi lại cuộc sống của một cặp vợ chồng lớn tuổi ở Philippines qua ống kính Google Maps đã chạm đến trái tim của hàng trăm nghìn người.

10 điều mẹ chưa bao giờ kể với chúng ta

Chúng ta có thể nói với mẹ mọi thứ nhưng mẹ thì không vậy, có rất nhiều sự thật mẹ chưa bao giờ kể.

Nghiên cứu của ĐH Stanford: Tại sao ám ảnh lo âu trở thành ‘căn bệnh thời hiện đại’ và cách vượt qua

1-Chia tay người yêu ở tuổi 35 không có nghĩa là bạn sẽ cô độc mãi mãi, bị sa thải ở tuổi 40 không có nghĩa sẽ thất nghiệp tới cuối đời.

Thiên kiến AI

Trong những năm gần đây, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống và công việc của con người, từ chăm sóc sức khỏe, tài chính đến giáo dục và sáng tạo nội dung.

Facebook gieo mầm cô đơn, Mark Zuckerberg nay lại kêu gọi kết bạn và trò chuyện với AI

Trong tầm nhìn mới nhất của Mark Zuckerberg (Giám đốc điều hành Meta Platforms) về tương lai, chúng ta có thể lấp đầy những khoảng trống cô đơn bằng cách trò chuyện với AI.

8 câu nói để đời của "huyền thoại đầu tư" Warren Buffett

Warren Buffett sẽ rời bỏ vị trí CEO Berkshire Hathaway vào cuối năm 2025. Dù về hậu trường, những câu nói kinh điển của ông vẫn là kim chỉ nam bất hủ cho giới đầu tư toàn cầu.

Sự cố 60 triệu người mất điện khiến tôi "sáng mắt": Có nhiều tiền mà lâm vào cảnh này cũng vô dụng

Việc bị ngắt kết nối đột ngột khiến cuộc sống của nhiều người bị ảnh hưởng, họ nhận ra mình đã phụ thuộc vào công nghệ quá nhiều.

Skype: Hành trình suy tàn của một tượng đài gọi video trực tuyến

Từng cách mạng hóa giao tiếp toàn cầu, nền tảng Skype đã không thể thích ứng kịp với sự thay đổi và chính thức dừng hoạt động.

Bài học quan trọng nhất từ ​​sai lầm lớn của OpenAI với ChatGPT

OpenAI đã mắc lỗi trong một bản cập nhật ChatGPT vào cuối tháng 4 và vừa đăng bài viết thừa nhận sai lầm.

Vì sao "Hồng Tỷ" lừa tình được gần 1.700 trai đẹp: Câu trả lời khiến người ta hoảng hốt nhưng "không thể cãi"

Suy ngẫm - VV - 11/07/2025 13:00
Câu trả lời nằm ở tâm lý học xã hội và nhu cầu cảm xúc bị đánh trúng tâm lý nam giới hiện đại.

Nhờ phim Sex Education mà tôi kịp bình tĩnh khi phát hiện kho tàng nhạy cảm của con trai

Điện ảnh - Thanh Hương - 11/07/2025 12:00
Con trai tôi đã khen bố mẹ văn minh và tinh tế.

Tra cứu mã vùng điện thoại cố định của 34 tỉnh thành

Kỹ năng - PT - 11/07/2025 11:00
Theo đó, mã vùng điện thoại cố định của 11 tỉnh, thành phố không thay đổi. Các quy định về định tuyến, quay số và tính cước giữ nguyên như hiện hành.

Google Maps vô tình ghi lại chuyện tình 10 năm cuối đời của đôi vợ chồng già khiến hơn 391.000 người dừng bước

Suy ngẫm - Phạm Trang - 11/07/2025 10:00
Mới đây, một bài đăng cảm động đang lan truyền nhanh chóng, ghi lại cuộc sống của một cặp vợ chồng lớn tuổi ở Philippines qua ống kính Google Maps đã chạm đến trái tim của hàng trăm nghìn người.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Từ sách - Phim - FN - 11/07/2025 09:00
Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?

Hạnh phúc tuổi trẻ - “Điều tốt cũng có thể hủy hoại bạn”, nghe vô lý nhưng chính bạn đang làm điều đó mỗi ngày

Từ sách - Phim - Quìn - 11/07/2025 08:00
Chúng ta lớn lên với niềm tin rằng phải giữ lấy điều tốt và loại bỏ điều xấu, như thể đó là cách duy nhất để sống hạnh phúc. Nhưng vì sao càng chạy theo những lựa chọn ấy, tâm trí lại càng mệt mỏi, càng đầy xung đột và lo lắng?

Mẹo nhỏ khi kết hợp tệp âm thanh với OpenAI

Kỹ năng - Anh Tú - 10/07/2025 13:00
Việc sử dụng các dịch vụ AI của OpenAI một cách nhanh chóng có thể khiến bạn tốn kém. Tuy nhiên, có một mẹo hữu ích giúp tiết kiệm chi phí: sử dụng API để tổng hợp các bản ghi âm.

Xem 'Sex Education', tôi học được hoá ra sống không vì chính mình sẽ khiến cuộc đời lao dốc

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 10/07/2025 12:00
Thông qua bộ phim, tôi nhận ra bấy lâu nay mình luôn sống một cuộc đời tẻ nhạt, thiếu ý nghĩa cuộc sống.

ChatGPT có bao nhiêu mô hình và bạn nên chọn loại nào là 'chân ái'?

Kỹ năng - Anh Tú - 10/07/2025 11:00
Lần đầu tiên, OpenAI cung cấp một bảng so sánh toàn diện 6 mô hình hiện có và đưa ra khuyến nghị rõ ràng về việc nên dùng mô hình nào trong từng trường hợp.

Bí ẩn người phụ nữ kể vanh vách chuyện "kiếp trước", gần 100 năm khoa học vẫn chưa thể lý giải

Suy ngẫm - Mộc Miên - 10/07/2025 10:00
Khi mới 4 tuổi, cô bé Shanti Devi ở New Delhi, Ấn Độ, đã bắt đầu kể chi tiết về cuộc đời " kiếp trước" của mình tại một thị trấn cách nhà hơn 100km.

Không còn bệnh tim - "Một quyển sách quý, rất đáng quý"

Từ sách - Phim - Chân Diệu Mỹ - 10/07/2025 09:00
Đọc xong cuốn sách "Không còn bệnh tim" (No More Heart Disease) của Tiến sĩ Louis J. Ignarro tôi nhận thấy đây là một quyển sách quý, rất đáng quý. Quý bởi vì tác giả đoạt giải Nobel về Y học sau 24 năm nghiên cứu về một thứ mà lúc khởi đầu chưa ai biết gì về nó...

Quán quân Olympia có sự nghiệp rộng mở ở nước ngoài vẫn từ chối lương cao để về nước

Phong cách sống - Kim Linh - 10/07/2025 08:00
Sau khoảng thời gian học tập và làm việc tại Úc và Anh, Quán quân Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 9 quyết định về nước công tác tại ĐH Huế.

AI có đang âm thầm làm suy thoái ngôn ngữ của chúng ta?

Kỹ năng - Anh Tú - 09/07/2025 13:00
Liệu AI có đang làm suy thoái ngôn ngữ của chúng ta? Không nhất thiết phải như vậy. Chuyên gia tư vấn ngôn ngữ Anne-Kathrin Gerstlauer chia sẻ những mẹo giúp người dùng cải thiện kỹ năng ngôn ngữ của mình.

Xem Sex Education, chồng tôi bật khóc như mưa thú nhận đã dạy con sai lầm

Điện ảnh - Thanh Hương - 09/07/2025 12:00
Lần đầu tiên tôi nhận ra, nuôi dạy sai cách có thể ảnh hưởng đến tâm hồn một người như nào.

Google ra mắt ứng dụng AI phục vụ ngành thời trang

Thư giãn - Anh Tú - 09/07/2025 11:00
Google vừa thông báo ra mắt một ứng dụng thử nghiệm mới có tên Doppl, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hình dung bạn sẽ trông như thế nào khi mặc các bộ trang phục khác nhau. Ứng dụng hiện đã có mặt trên iOS và Android tại Mỹ.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 11/07/2025