Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó Tập 2: Chuyện chẳng của riêng dân Ông Tạ

Thảo Thảo10/01/2023 10:00
Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó Tập 2: Chuyện chẳng của riêng dân Ông Tạ

Cuốn sách 'Sài Gòn một thuở: Dân Ông Tạ đó!' là những ghi chép về vùng đất đặc biệt của tác giả Cù Mai Công - dân xóm Ông Tạ thứ thiệt.

Sài Gòn một thuở: “Dân Ông Tạ đó!”- Tập 2 là những ghi chép về vùng đất đặc biệt của một “dân Ông Tạ” thứ thiệt: Cù Mai Công, theo gia đình đến vùng Ông Tạ năm 1954, khi còn là thằng bé “lội nước tắm mưa”, và đã long nhong học hành, rong chơi lẫn… đánh lộn ở nơi đây suốt thời thơ ấu.

Tác giả, đồng thời là một nhà báo kỳ cựu, hồi tưởng về quá khứ, những ngõ hẻm, quán ăn, cửa tiệm và bạn bè thân hữu. Nhưng vì tuổi thiếu niên của anh trùng với một giai đoạn nhiều biến động của miền nam (năm 1954 và sau 1975); cuốn sách mở ra những góc nhìn chân thực và đầy xúc cảm về một lớp người Việt từng trải qua chiến tranh, với nhiều khó khăn, ẩn ức, bi hài và cả hạnh phúc. 

Dân Ông Tạ thuở đó

Khác với tập sách đầu tiên, phác họa toàn cảnh về vùng đất và một số nhân vật, trong tập 2 này, Cù Mai Công tập trung hoàn toàn cho những con đường, ngõ hẻm, hàng quán, cùng vô số chân dung cụ thể với các chuyện kể, giai thoại… - rất phong phú và tỉ mỉ - để khắc hoạ bản sắc vùng Ông Tạ, cốt cách người Ông Tạ.

Sách có vài chương dành cho từng vùng địa lý riêng: như các trục đường chính của khu trung tâm; các xóm cần lao bên kia cầu Ông Tạ; các cư xá xung quanh.  Lại có vài chương được dành riêng cho các “khung trời ký ức” của người kể chuyện: Tết ở Ông Tạ; những khung trời tuổi thơ với bạn bè, thầy cô; “xóm Đại Lợi của tôi” với gia đình và những người hàng xóm.

Tác giả còn dành riêng hai chương cho hai con ngõ đặc biệt: Ngõ Con Mắt có nhiều nhân vật, văn nghệ sĩ khác thường; và ngõ Cổng Bom với chỉ hơn 100 nóc nhà, cư dân tần tảo, “một nắng hai sương”.

Dù ở chương nào, kể về khu nào hay “khung trời” nào, Cù Mai Công đều tỉ mỉ ôn lại từng quán cà phê, xe phở, gánh canh bún, lò bánh mì, tiệm hớt tóc, gánh nước mía, gánh cháo lòng… mà anh biết. Độc giả được phen nuốt nước miếng ừng ực khi nghe anh hồi tưởng về các món ăn thân thuộc Ông Tạ xưa (như kẹo lạc, trà Bắc, kẹo dừa nhào đường mật, bún chả, gỏi cuốn, bò viên, đậu hũ miến chiên giòn…)

Rồi anh kể đến từng cây mai, cây ổi, cây khế, một con hẻm cụt, cánh đồng rau muống, khu nghĩa địa, hồ bơi, rạp hát… Đi kèm với đó là rất nhiều những mẩu chuyện, kỷ niệm, giai thoại không đầu không cuối, hoặc ly kỳ, cảm động, hài hước hoặc rất… vu vơ.

Nhưng độc giả dần nhận ra trong cơ man vô số những địa danh, hàng quán, con người đó, tác giả chỉ cốt có một dụng ý là dựng lại cái không khí sống động, tươi đẹp, nhiều niềm vui và tình yêu thương… - điều nhiều dân Ông Tạ ngày nay luôn quay quắt nhớ về.

“Ở Ông Tạ 45 năm rồi không ngán sao?”, tác giả từng hỏi một người bạn. Câu trả lời nhận được thật đơn giản - “Ở Ông Tạ vui anh ạ” - đủ nói hết đặc trưng của vùng đất này.

Về con người, Cù Mai Công kể từ văn nghệ sĩ cho đến lính tráng; từ doanh nhân nổi tiếng cho đến bà con vô danh, tần tảo; từ nhà báo, công chức, mục sư cho đến… giang hồ. Qua những chân dung khác nhau, tác giả cũng phần nào làm rõ cốt cách của người Ông Tạ: “như thóc với khoai”, chan hòa, giản dị (“đi xe máy cùi, áo thun, dép lê, xăng đan”); nhưng trong số đó cũng lắm kẻ kiêu mạn, có máu liều, “lì thấy ớn”.

Việt Nam qua chân dung một lớp người

Như câu “của để dành”, chương cảm xúc nhất của cuốn sách dường như lại nằm ở gần cuối - khi Cù Mai Công kể về “xóm Đại Lợi của tôi”. Trong đó, anh viết rất kỹ và cảm động về tình cảm, tâm tư những người hàng xóm láng giềng.

Cái xóm Đại Lợi, theo tác giả, như đại diện rõ nhất cho nét bản sắc của người Ông Tạ: Có người gốc Bắc, có người Nam cố cựu, có người quê miền Trung, có người Tàu; nhưng họ sống chung với nhau vẫn thuận hoà, đùm bọc, yêu thương: “Mẹ tôi kể: lúc mẹ sinh nở xong, ông bà Tàu nấu gà ác mang sang. Bên đó xây nhà, cả nhà sang nhà tôi ở nhờ”.

“Bắc - Trung - Nam sống đẹp bên nhau, gần gũi và học hỏi nhau, chỉnh sửa cho nhau mọi điều, kể cả giọng nói, ẩm thực... Sau năm 1975, bà con xứ khác về đây nhiều hơn. Tất cả đều thành một gia đình mà giờ có người xa nhau đã nhớ nhau, nhắc về nhau đầy yêu thương”, tác giả viết.

Trong giới văn chương nghệ thuật, người ta thường rỉ tai nhau câu: “Cứ đi đến tận cùng cái riêng thì sẽ chạm vào cái chung”. Trong Sài Gòn một thuở: “Dân Ông Tạ đó!”, khi viết chân thành về những hồi ức cá nhân, về bạn bè, người quen, tác giả đồng thời cũng đánh động những cảm xúc chung có ở hầu hết bạn đọc, dù là “cái chung” vui hay “cái chung” buồn.

Đó là tuổi thơ êm đềm và tươi đẹp, là tình thân gia đình, tình bạn, tình hàng xóm…

Đó còn là nỗi niềm ly hương, chia ly, giã biệt… của người Việt Nam thời loạn lạc, chiến tranh. Như ai từng xa quê sẽ chạnh lòng khi đọc đến đoạn kể về nhạc sĩ Văn Giảng trong xóm Đại Lợi: Dù ở Sài Gòn hay hải ngoại, ông vẫn luôn thương nhớ quê nhà xứ Huế, có dòng sông Hương trong bài hát “Ai về sông Tương” của ông; như nhạc sĩ Hoài An (tác giả “Câu chuyện đầu năm”, “Tâm sự ngày xuân”) nhớ những thôn làng Hải Phòng xưa khi đêm đêm nhìn ra những mảnh đất trồng rau khu Ông Tạ…

Ta cũng biết hơn về những thân phận đi qua thời bao cấp nhiều vất vả - thấy rõ mồn một - dù chỉ từ vài chân dung nhỏ bé là người bạn của tác giả. “Sau năm 1975, khó khăn, mấy anh em nó mở tiệm sửa xe. Tôi hay ghé đó chơi và phụ bơm xe, cạy vỏ. Làm ở đó ít khách, có lúc nó mang đồ nghề ra ngồi trước nhà tôi trên đường Thoại Ngọc Hầu. Gương mặt học trò đẫm mồ hôi với cuộc mưu sinh trợ giúp cha mẹ”...

Trong Sài Gòn một thuở: “Dân Ông Tạ đó!”- Tập 2, Cù Mai Công vẫn giữ giọng kể bình dân, tỉnh rụi, làm đôi chỗ ta thấy giống một bác hàng rong, bác xe ôm Sài Gòn vẫn kể ta nghe thường ngày...


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Thuyết Mặc Kệ Họ’ - Bí quyết để ngừng lo âu

Điều gì sẽ xảy ra nếu chìa khóa dẫn đến hạnh phúc, thành công và tình yêu chỉ là ba từ đơn giản: hãy để họ.
2

Sức mạnh của người thấu cảm - Vẻ đẹp trong sự nhạy cảm của bạn

 “Sự nhạy cảm của tôi là một siêu năng lực!"
3

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 3: Mở cửa phục hồi

Ngày 04/5/2020 Ý đã mở cửa lại các cơ sở sản xuất và các nước châu Âu khác cũng bắt đầu nới lỏng một số biện pháp hạn chế.
4

‘Tiến vào đồng cỏ hoang’ - Câu chuyện ngụ ngôn về những bất đồng với mẹ

Đây là câu chuyện ngụ ngôn xoay quanh những sự việc xảy ra với một cậu bé và bạn gấu Walter, khi cả hai bỏ trốn khỏi nhà. Bởi cậu bé cảm thấy bị mất tự do và quá chán nản với việc phải ngoan ngoãn, tuân theo những qui tắc do mẹ đặt ra.
5

7 chiến lược để sống sung túc và hạnh phúc - Triết lý sống giúp hàng triệu người vươn lên từ con số 0

Không ai sinh ra đã hoàn hảo. Thậm chí người từng bị gắn mác "vô dụng" vẫn có thể bắt đầu đọc một cuốn sách hay, làm điều gì đó mới mẻ và thay đổi cuộc đời họ bắt đầu từ hôm nay.

Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó: Đọc dân cư Ông Tạ của Cù Mai Công, hiểu 'linh hồn phố thị'

Nhà báo Cù Mai Công (thư ký tòa soạn báo Tuổi Trẻ) vừa 'tung' ra tác phẩm dày gần 300 trang Sài Gòn một thuở - "Dân Ông Tạ đó!" - tập 2.

Học viện thành công - Những thành tố tạo nên động lực cho thành công

Những người thâm trầm nhất trong chúng ta cuối cùng kết lại rằng thành công cá nhân phải tồn tại bên trong nếu nó có tồn tại.

‘Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương’ - Những mảng màu ký ức rực rỡ

Gia Định hay Sài Gòn không chỉ là những cái tên, nó còn gắn liền với những giai thoại mà kể mãi chẳng bao giờ hết, và cũng không biết phải kể như thế nào mới đủ tường tận.

‘Sài Gòn một thuở - Dân Ông Tạ đó! tập 2’ - Ký ức thân thương từng cung đường, ngõ hẻm với cả ngàn nhân vật, sự kiện đáng nhớ

Có lẽ bạn đọc sẽ phải sững sờ trước hình ảnh từng cung đường, lối ngõ, hẻm hóc... của một góc nhỏ Sài Gòn - Gia Định xưa, nơi mà khu vực trung tâm là ngã ba Ông Tạ, chợ Ông Tạ, cầu Ông Tạ...

Dám nghĩ lại - Đắc nhân tâm trong tranh luận

Một người thương thuyết đến với cuộc tranh luận bằng tư duy của một nhà khoa học luôn tìm kiếm thêm thông tin và tìm ra những phương cách để đôi bên cùng có lợi.

Dám nghĩ lại - Cuộc tranh cãi lý tưởng sẽ giúp cả hai cất cánh bay lên

Mặc dù anh em nhà Wright đã sống bên nhau cả đời, đủ để hiểu ngòi nổ của nhau ở chỗ nào, nhưng không có nghĩa là lúc nào họ cũng giữ được bình tĩnh.

Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương Kỳ 2 – Hồ Con Rùa, thiết kế táo bạo và lãng mạn giữa Sài Gòn

Cụ D. hồi tưởng: “Trước 1972, khu vực hồ Con Rùa ít ai ghé chơi cả buổi như bây giờ lắm, có một cái hồ nước trơ trọi thì có gì mà chơi. Chủ yếu để dân chúng đi qua nghỉ chân chứ ít ai ghé vô”.

Học viện thành công – Phát triển trên cánh đồng kim cương của bạn

Chính ra Ali Hafed nên ở nhà và đào xới khu vườn, hay bên dưới những cánh đồng lúa mì, thay vì lâm vào cảnh khốn cùng, đói khát và phải quyên sinh ở xứ lạ…

Xem "Sex Education", tôi gửi con gái tin nhắn và nhận được kỳ tích sau 2 tháng

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/08/2025 12:00
Bây giờ mỗi khi nhắc lại chuyện cũ, con gái vẫn thường cảm ơn tôi vì tin nhắn tối hôm đó.

Vì sao không nên dùng Face ID để mở khóa điện thoại?

Kỹ năng - KV - 20/08/2025 11:00
Mở khóa bằng khuôn mặt đã trở thành một phản xạ của nhiều người dùng iPhone. Nhưng sẽ ra sao nếu kẻ xấu không cần bẻ khóa, mà chỉ cần ép chính bạn dùng chìa khóa đó để chống lại mình?

'Câu hỏi về thế giới bên kia' từ góc độ khoa học: Sự va chạm giữa thực nghiệm và ảo tưởng

Suy ngẫm - Đức Khương - 20/08/2025 10:00
Câu hỏi "liệu có thế giới bên kia sau khi chết không" như một bí ẩn lớn mà con người luôn tìm cách giải đáp. Tuy nhiên, do vượt ra ngoài phạm vi quan sát trực tiếp và kiểm chứng thực nghiệm, khoa học truyền thống vẫn chưa thể đưa ra câu trả lời thuyết phục.

Sức mạnh của người thấu cảm - Sự khác biệt giữa người nhạy cảm và người thấu cảm

Từ sách - Phim - Quìn - 20/08/2025 09:00
Bạn từng thấy mệt mỏi vì “cảm” quá nhiều? Hay thấy mình dễ bị cuốn vào cảm xúc của người khác đến mức quên mất bản thân? Có thể bạn là một người nhạy cảm, hoặc thậm chí là một người thấu cảm.

Mẹ quét rác ở Đầm Sen, con trai bán vé số vươn lên thành chủ tịch công ty đa lĩnh vực

Truyền cảm hứng - Trần Hà - 20/08/2025 08:00
Câu chuyện được chia sẻ trong chương trình Gõ cửa thăm nhà mới đây thu hút sự chú ý của dư luận.

Sự thật tàn khốc: Cha mẹ càng lo lắng điều gì, con càng bị huỷ hoại bởi điều đó!

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 19/08/2025 13:00
Thực tế, cha mẹ càng lo lắng điều gì cho con cái trong quá trình trưởng thành thì con càng mất mát, tổn thất nhiều hơn.

Nobita ơi, đừng làm 3 hành động này vì chúng khiến cậu và hàng triệu bạn trẻ "xếp đáy"

Điện ảnh - Đông - 19/08/2025 12:00
Nobita, cậu bạn đáng yêu nhưng mãi thụt lùi vì ba thói quen này!

Tuyệt đối không được đăng lên Facebook những thông tin này

Kỹ năng - Huỳnh Duy - 19/08/2025 11:00
Hình ảnh này có thể bị lợi dụng để đánh cắp thông tin, thực hiện các chiêu trò lừa đảo.

Nở rộ nghề 'bác sĩ' chuyên sửa Labubu

Phong cách sống - Hoàng Hà - 19/08/2025 10:00
Cơn sốt búp bê nhồi bông Labubu góp phần tạo nên làn sóng nghề nghiệp mới tại Trung Quốc là làm "bác sĩ đồ chơi".

Chăm sóc bản thân thật sự - Đã đến lúc định nghĩa lại “yêu bản thân”

Từ sách - Phim - Quìn - 19/08/2025 09:00
Nếu “chăm sóc bản thân” là đặt lịch spa, hay book một chuyến nghỉ dưỡng sang chảnh, nhưng nếu sáng hôm sau bạn vẫn thức dậy với cảm giác kiệt sức, lo âu, và chẳng biết mình đang sống vì điều gì… thì rõ ràng, vấn đề nằm sâu hơn thế.

Không cần ngân sách quảng cáo khổng lồ, Inbound Marketing là chìa khóa thu hút khách hàng thời đại số

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 19/08/2025 08:00
Trong thời đại chuyển đổi số, doanh nghiệp ngày nay hầu hết đã chuyển đổi sang hình thức inbound marketing để tối ưu hóa không gian mạng và xây dựng nội dung phù hợp với từng nhóm khách hàng mục tiêu.

4 cách uống cà phê tốt nhất cho sức khỏe

Kỹ năng - Minh Nhật - 18/08/2025 11:00
Cà phê không chỉ giúp đầu óc tỉnh táo, tăng sự tập trung mà nếu uống đúng cách, loại đồ uống quen thuộc này còn mang lại nhiều lợi ích cho tim mạch, gan, cân nặng và đường huyết.

“Đồng nghiệp qua đời ở tuổi 29, khi biết nguyên nhân, tôi thấy chính mình trong câu chuyện ấy”

Phong cách sống - Trần Hà - 18/08/2025 10:00
Cái chết đột ngột khiến bạn bè nhận ra điều họ chưa từng nghĩ tới nhưng đang lặp đi, lặp lại mỗi ngày.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 20/08/2025