Big Data: biên giới mới

GS John Vu07/04/2023 11:00
Big Data: biên giới mới

Big Data có thể được mô tả là “Công nghệ mới được thiết kế để trích rút giá trị từ khối lượng rất lớn của đa dạng rộng các dữ liệu bằng việc tạo khả năng nắm bắt gia tốc cao, khám phá và phân tích.”

Các ứng dụng tiềm năng của phân tích big data vẫn còn đang tăng trưởng với các ý tưởng mới, ứng dụng mới và giá trị mới. Một nhà phân tích công nghiệp viết: “Big data rất tương tự như Internet hai mươi năm trước. Khi internet được phát minh ra, chỉ vài người biết nó có thể làm được gì hay cái gì có thể xảy ra. 

Ngày nay Big data đang bắt đầu tác động tới nhiều thứ, khi nhiều công ti đang nhận ra tiềm năng này và nhanh chóng thực hiện phân tích Big data trong tiếp thị, bán hàng và vận hành. Chẳng hạn, cửa hàng bán lẻ lớn Target dùng phân tích big data này để thâu tóm thị trường sinh lời: các bố mẹ mới. Họ biết rằng các bố mẹ mới bao giờ cũng chi nhiều tiền mua sắm hơn cho đứa con mới sinh cho nên họ thu thập dữ liệu từ khách hàng những người mua vitamins, thuốc xoa da, quần áo, khăn, và các thứ phụ nữ mang thai thường mua và dùng các thuật toán đặc biệt để xác định khả năng những khách hàng nào đó có thể mang thai.

Khi Target nhận diện khách hàng, họ gửi cho khách hàng những phiếu mua đặc biệt và giảm giá ngay trước khi những người này có con. (Chẳng hạn, giảm giá 20% về quần áo trẻ con, đồ đạc trẻ con, đồ chơi v.v.) Điều này giúp phát triển mối quan hệ tốt với các bố mẹ mới để cho họ sẽ mua bán tại Target chứ không tại các cửa hàng khác. Bằng việc dùng phân tích Big data, ngày nay Target thâu tóm thị trường sinh lời cực kì vì phần lớn các bố mẹ mới đều ưa thích đi mua sắm tại Target.

Best Buy, một cửa hàng bán lẻ đồ điện tử khác cũng dùng phân tích big data để làm tăng số bán. Best Buy dùng một app di động đặc biệt có tên là “ShopSavvy” để trao đổi với khách hàng khi họ quan tâm tới việc mua cái gì đó. App này cho phép khách hàng so sánh giá của Best Buy với các cửa hàng của đối thủ cạnh tranh. Khi khách hàng bắt đầu so sánh giá, phần mềm lập tức theo dõi những đường khách hàng của cửa hàng đang đi, nhận diện họ muốn mua gì, và kiểm căn cước, con số tín dụng tài chính, và các thông tin khác để xác định liệu khách hàng có thể mua được hàng hoá không. Nếu họ có tín dụng tốt, Best Buy lập tức đưa ra đối sánh giá hay giảm giá đặc biệt để chắc khách hàng không mua từ các cửa hàng khác.

Big Data tại Best Buy được xây dựng trên cụm Hadoop được cài đặt với phần mềm đặc biệt để quét giá của mọi đối thủ cạnh tranh trong thời gian thực để chắc rằng nó bao giờ cũng có giá tốt nhất có thể. Best Buy cũng thu thập thông tin về bao nhiêu cửa hàng đang bán cùng sản phẩm, và cách họ đặt giá cho sản phẩn của họ. Mọi lần, một khách hàng được nhận diện, người quản lí cửa hàng phải có hành động để chắc rằng khách hàng không bỏ sang mua ở cửa hàng khác bằng việc đối sánh giá của đối thủ cạnh tranh hay đề nghị các khuyến khích khác như chuyển giao và lắp đặt chúng tại nhà khách hàng mà không thêm phí phụ v.v.

Google dùng phân tích big data để nhận diện bùng phát dịch cúm ở Mĩ khi nó lần đầu tiên xảy ra vì Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa thảm hoạ (CDC) cần quãng hai tuần để làm điều đó vì nó dựa trên các báo cáo từ các miền nào đó trước khi làm quyết định. Google có thể làm điều đó nhanh hơn vì mỗi ngày nó nhận được hơn ba tỉ câu hỏi tìm kiếm. Bằng việc dùng phân tích dữ liệu lớn, Google có thể nhận diện một miền đặc biệt nơi nhiều người đang tìm từ “cúm” và dùng các thuật toán phức tạp để chỉ ra mối tương quan mạnh giữa số tìm kiếm và việc bùng phát cúm thực tại.

Công ti trực tuyến eBay dùng phân tích Big data để nhận diện việc mất tài năng để ngăn ngừa công nhân khỏi rời bỏ công ti. Phần mềm phân tích big data của họ quét qua hồ sơ nhân viên của công ti để tìm các công nhân đã từng ở trong việc làm hơn ba năm nhưng chưa được cất nhắc, đổi vai trò, hay tăng lương để kết luận rằng có xác suất lớn hơn về việc họ có thể bỏ sang công ti khác.

Vì có thiếu hụt công nhân có kĩ năng trong công nghiệp và chi phí tìm và thuê công nhân là đắt, eBay phải giữ những công nhân này hài lòng. Khi một danh sách nhân viên tiềm năng những người có thể rời bỏ được nhận diện, người quản lí phải hành động nhanh chóng để kiểm điểm và làm bất kì cái gì họ có thể làm để ngăn cản điều đó khỏi xảy ra.

Vì phân tích Big data là lĩnh vực mới, nhiều sinh viên đang hỏi làm sao họ có thể có được việc làm nhu cầu cao này. Để làm việc trong khu vực này, bạn cần có ít nhất là bằng thạc sĩ trong Khoa học dữ liệu hay tương đương như thạc sĩ trong Kĩ nghệ phần mềm hay thạc sĩ trong Quản lí hệ thông tin.

Nhà khoa học Big Data phải là chuyên gia chuyên lĩnh vực người có khả năng giải thích cách phân tích thông tin có thể giúp cho người lãnh đạo doanh nghiệp làm quyết định thích hợp trong thời gian thực. Do đó, nhà khoa học Big data phải hiểu các qui trình doanh nghiệp trong toàn công ti, từ tiếp thị, bán hàng, phân phối, vận hành, làm giá, sản phẩm, tài chính, rủi ro v.v. Nhà khoa học Big data phải là một chuyên gia về cơ sở dữ liệu người có hiểu biết tốt về các nguồn dữ liệu bên ngoài và bên trong, cách chúng được thu thập và lưu giữ. (Đó là lí do tại sao sinh viên trong Quản lí hệ thông tin là khớp hơn trong lĩnh vực này.)

Nhà khoa học Big data phải có khả năng trích rút, biến đổi và tải các kho dữ liệu này từ các nguồn nội bộ cũng như truy lục dữ liệu từ các nguồn ngoài như internet, phương tiện xã hội hay các nguồn khác rồi thao tác chúng bằng việc dùng Hadoop, Hive, Pig, MapReduce, Mahoot v.v. để phân tích dữ liệu và phát sinh các báo cáo đặc biệt nơi các giá trị nhìn sâu đặc biệt được nhận diện. Điều này KHÔNG tương tự như các kĩ thuật cơ sở dữ liệu và trinh sát doanh nghiệp truyền thống  vì nó giải quyết với khối lượng rất lớn  dữ liệu từ nhiều nguồn trong đó dữ liệu là có cấu trúc và phi cấu trúc. (Lưu ý: Trinh sát doanh nghiệp truyền thống chỉ giải quyết với các dữ liệu có cấu trúc xác định được lưu trong cơ sở dữ liệu và hội tụ vào dữ liệu quá khứ). Vì Big data đang giải quyết với dự báo theo thời gian thực hay tương lai, nhà khoa học Big data phải có khả năng xác định các kĩ thuật thống kế thích hợp nhất cho việc đề cập tới khả năng này. Nhà khoa học Big data phải có khả năng áp dụng các kĩ thuật liên quan, và dịch thành kết quả và phát sinh ra “báo cáo nhìn sâu” theo cách người lãnh đạo công ti có thể hiểu và hành động rất nhanh để nắm bắt được giá trị. Điều này yêu cầu nhà khoa học Big data phải có hiểu biết kĩ lưỡng về các kĩ thuật thống kê (như, phân tích hồi qui, phân tích cụm, và kĩ thuật tối ưu) và các công cụ và ngôn ngữ được dùng để cho chạy việc phân tích như “SAS” hay “R”. Để làm điều đó nhà khoa học Big data phải có khả năng viết phần mềm đặc biệt thực hiện các kĩ thuật tính toán như học máy, xử lí ngôn ngữ tự nhiên, phân tích mạng đồ thị/xã hội, lưới thần kinh, và mô hình hoá mô phỏng. Phần lớn những ứng dụng này đều được viết trong đa dạng ngôn ngữ như Java, Python, C++, Math lab và R. (Đó là lí do tại sao sinh viên Kĩ nghệ phần mềm là khớp tốt hơn trong lĩnh vực này.)


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Làm việc theo tổ

Trong cuộc họp, nhiều cựu sinh viên tới gặp tôi kể về việc “Làm việc theo tổ”. Họ bảo tôi rằng họ đã làm việc trong tổ xây dựng phần mềm nhưng khi tôi hỏi thêm các câu hỏi, dường như là họ đã làm việc “trong nhóm” mà KHÔNG “trong tổ”.

Dạy và học

Một thầy giáo trẻ nói với tôi: “Tôi muốn là thầy giáo giỏi nhất và tôi đã dành nhiều thời gian học cách nói lưu loát để cho tôi có thể là giảng viên giỏi nhất cho sinh viên.”

Big Data và tác động của nó

Một sinh viên Kĩ nghệ phần mềm viết cho tôi: “Công nghệ thay đổi nhanh và khó học được mọi thứ. Theo ý thầy, cái nào là công nghệ quan trọng nhất? Nếu em có thể đưa nỗ lực vào học một hay hai công nghệ, chúng sẽ là cái gì? Xin thầy lời khuyên.”

Dạy Công nghệ thông tin

Trên khắp thế giới, từ châu Á tới châu Phi, từ châu Âu tới Australia, mọi trường đang xô vào chấp nhận Công nghệ thông tin (CNTT) trong chương trình của họ.

Học Big Data ở đâu?

Nếu Big data là quan trọng như thầy đã viết, em học nó ở đâu?

Nhu cầu về Big data

Trong sáu tháng qua, nhiều công ti tới CMU để tìm người tốt nghiệp Big data vì thiếu hụt kĩ năng này đang tới lúc gay cấn.

Điện thoại thông minh

“Chúng em thảo luận về công nghệ và em trích dẫn blog của thầy về điện thoại thông minh sẽ thay thế cho máy tính cá nhân. Phần lớn sinh viên trong lớp không tin điều đó. Họ nói điện thoại là thiết bị liên lạc và không thể thay thế cho máy tính được.”

Thế giới được công nghệ dẫn lái

Chúng ta hiện thời đang trong “Thời đại tri thức” nơi công nghệ đang làm thay đổi nhiều điều và tạo ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp nếu họ biết cách nắm lấy chúng.

Các trang web học Big data

Nhiều sinh viên viết cho tôi hỏi lời khuyên về các công vụ và kĩ thuật Hadoop và MapReduce mà họ muốn học. Sau đây là những bài học nhanh về Hadoop mà bạn có thể dễ dàng học:

Putin - Logic của quyền lực : Nhân vật lịch sử hay biểu tượng của kiểm soát tuyệt đối?

Trong thời đại mà hình ảnh các nhà lãnh đạo thường bị bóp méo bởi truyền thông, thì "Putin – Logic của quyền lực" như một cánh cửa hiếm hoi hé lộ hậu trường quyền lực thực sự.

Xem "Sex Education", tôi chết lặng vì hành động từng làm với cha: Có những tổn thương mà ta day dứt cả đời

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 10/05/2025 13:00
Đôi khi, ước mơ đẹp nhất không phải là những điều lớn lao, mà chính là hạnh phúc giản dị của những người thân yêu.

Tại sao không nên dùng vân tay để mở khóa điện thoại?

Kỹ năng - KV - 10/05/2025 12:00
Touch ID (khóa vân tay) từng một thời được coi là phương pháp bảo mật lý tưởng, nhưng qua thực tiễn lại bộc lộ những điểm yếu về khả năng bảo mật.

Có phải vì biểu ca, Vương Ngữ Yên rời bỏ Đoàn Dự, câu trả lời đến từ Vân Trung Hạc

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 10/05/2025 11:00
Vì sao Đoàn Dự thất bại trong cuộc chinh phục trái tim Vương Ngữ Yên?

8 câu nói để đời của "huyền thoại đầu tư" Warren Buffett

Suy ngẫm - Cẩm Hà - 10/05/2025 10:00
Warren Buffett sẽ rời bỏ vị trí CEO Berkshire Hathaway vào cuối năm 2025. Dù về hậu trường, những câu nói kinh điển của ông vẫn là kim chỉ nam bất hủ cho giới đầu tư toàn cầu.

Phạm Xuân Ẩn, vị tướng tình báo huyền thoại của Việt Nam khiến địch lầm tưởng CIA

Phong cách sống - Thiên Bình - 10/05/2025 09:00
Tài năng và nhân cách của ông khiến giới báo chí quốc tế phải bày tỏ sự kính trọng, cho rằng trong lịch sử tình báo chiến tranh, ít ai thành công như ông.

Putin - Logic của quyền lực : Nhân vật lịch sử hay biểu tượng của kiểm soát tuyệt đối?

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 10/05/2025 08:00
Trong thời đại mà hình ảnh các nhà lãnh đạo thường bị bóp méo bởi truyền thông, thì "Putin – Logic của quyền lực" như một cánh cửa hiếm hoi hé lộ hậu trường quyền lực thực sự.

Xem "Sex Education", tôi hối hận vì lỗi với mẹ: Bài học đắt giá từ một câu nói của cô gái nghèo khó

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 09/05/2025 13:00
Bộ phim "Sex Education" đã giúp tôi thoát khỏi những ám ảnh về tuổi thơ. Tôi cũng nhận ra lỗi sai nghiêm trọng của mình đối với mẹ.

'Bố ơi, mình đi đâu thế?' trở lại: Nhiều khoảnh khắc 'đốn tim' khán giả

Truyền hình - Hạ Vĩ - 09/05/2025 12:00
Qua các thử thách “siêu ngầu” như chải tóc ngựa, đánh răng hà mã, các cặp bố con “triệu view” mang đến tiếng cười, nước mắt và bài học ấm áp về tình cha con. Biến hành trình tập sự thành chuyến đi, các ông bố cùng con khám phá thế giới rộng lớn hơn tất cả những gì các bé từng biết.

Cách giành lại quyền làm chủ bộ não khi nghiện ChatGPT và các chatbot AI

Kỹ năng - Sơn Vân - 09/05/2025 11:00
Nhiều thanh thiếu niên đang ở trên ranh giới mong manh giữa nhờ ChatGPT hỗ trợ nhiều thứ và sự lệ thuộc quá mức vào chatbot trí tuệ nhân tạo của OpenAI.

5 châm ngôn của Warren Buffett: Giá trị hơn cả mã cổ phiếu; tiết lộ bí quyết trường thọ

Phong cách sống - Trang Đào - 09/05/2025 10:00
Warren Buffett, 94 tuổi, không nói về các mô hình tài chính phức tạp mà nói với chúng ta bằng những lời thẳng thắn nhất: Đầu tư là một cuộc chạy marathon, đừng để bị phân tâm bởi những tiếng ồn ngắn hạn.

Bộ sách Khai mở cảm xúc và Khai mở hạnh phúc

Tủ sách - FN - 09/05/2025 09:00
Cảm xúc là gì, xuất hiện từ đâu? Chúng hoạt động như thế nào trong não và cơ thể? Có tốt hơn nếu chỉ trải nghiệm những cảm xúc tốt đẹp và rũ bỏ tất cả cảm xúc khó chịu? Và hạnh phúc là gì? Chúng ta có nhất thiết phải liên tục hạnh phúc, mãi mãi hạnh phúc không?

“Cứ tu thôi, đừng đổ thừa”: Phật pháp đời thường qua lời Thầy Thích Pháp Hòa

Từ sách - Phim - Quìn - 09/05/2025 08:00
"Chia sẻ từ trái tim" và "Con đường chuyển hóa" là hai cuốn tuyển tập những bài pháp thoại được nhiều người yêu mến của Thầy Pháp Hòa, được chọn lọc kỹ lưỡng nhằm giữ nguyên giọng văn mộc mạc nhưng thấm đẫm chiều sâu.

Sự cố 60 triệu người mất điện khiến tôi "sáng mắt": Có nhiều tiền mà lâm vào cảnh này cũng vô dụng

Suy ngẫm - Thùy Anh - 08/05/2025 12:00
Việc bị ngắt kết nối đột ngột khiến cuộc sống của nhiều người bị ảnh hưởng, họ nhận ra mình đã phụ thuộc vào công nghệ quá nhiều.

Giáo viên, dân văn phòng đều thích: AI tóm tắt tài liệu của Google “nói” được tiếng Việt

Kỹ năng - Lê Duy - 08/05/2025 11:00
Sau khi triển khai NotebookLM đến hơn 200 quốc gia vào năm ngoái, giờ đây, tính năng Audio Overviews của NotebookLM đã có tiếng Việt.

Tỷ phú Warren Buffett mượn cũi khi con chào đời, mời Bill Gates ăn bằng phiếu giảm giá và khoản đầu tư tệ nhất

Phong cách sống - Sơn Vân - 08/05/2025 10:00
Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett hiện có giá trị tài sản ròng 169 tỉ USD, theo Bloomberg Billionaires Index (chỉ số tỉ phú Bloomberg) và trở thành người giàu thứ năm thế giới.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 11/05/2025