Viết và Sống
Anne Lamott xuất bản cuốn sách “Viết và Sống” (Bird by bird) năm 1994, chỉ một năm trước khi Internet bùng nổ toàn cầu, làm thay đổi vĩnh viễn thói quen đọc, viết và tiêu thụ văn hóa của nhân loại.
Dự Lễ trao giải có ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Vũ Đức Đam, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; ông Nguyễn Mạnh Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; ông Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; ông Đỗ Tiến Sỹ, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam...
Ông Hoàng Vĩnh Bảo, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia báo cáo Giải thưởng (Ảnh: Mạnh Quân)
Đây là giải thưởng của Nhà nước được tổ chức hằng năm, do Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam thực hiện. Giải thưởng được trao cho những cuốn sách, bộ sách có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, các nhà khoa học và những người làm công tác xuất bản; góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc; thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển.
Phát biểu khai mạc buổi lễ, ông Hoàng Vĩnh Bảo, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia cho biết, giải thưởng được tổ chức, triển khai theo đúng Điều lệ, Quy chế của giải và có những nét mới.
Tham dự giải lần này có 47 nhà xuất bản tham gia, với 284 bộ sách và tên sách, gồm 365 cuốn, thuộc 5 mảng: Chính trị, kinh tế; khoa học tự nhiên và công nghệ; khoa học xã hội và nhân văn; văn hóa, văn học và nghệ thuật; thiếu nhi. So với mùa giải lần thứ ba, mùa giải lần này ít hơn 1 nhà xuất bản tham gia, nhưng nhiều hơn 29 tựa sách và 3 cuốn sách.
Số lượng sách tham dự tập trung vào các mảng: Văn hóa, văn học và nghệ thuật có 74 tên sách và bộ sách, gồm 94 cuốn; chính trị, kinh tế có 64 tên sách và bộ sách gồm 77 cuốn; khoa học xã hội và nhân văn có 62 tên sách và bộ sách gồm 71 cuốn; khoa học tự nhiên và công nghệ có 57 tên sách và bộ sách gồm 61 cuốn; thiếu nhi có 27 tên sách và bộ sách, gồm 62 cuốn.
Theo ông Hoàng Vĩnh Bảo, nét nổi bật trong mùa giải lần này là mảng sách thiếu nhi. Tuy số lượng không nhiều so với các mảng sách khác, thể loại khá phong phú, chất lượng được đánh giá cao hơn so với những năm trước. Trong mùa giải này, sách thiếu nhi chiếm 1 giải A, 4 giải B, 2 giải C.
Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu tại buổi lễ trao giải (Ảnh: Mạnh Quân).
Phát biểu tại lễ trao giải, Bí thư trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh sách là kho tàng tri thức của nhân loại. Tư tưởng về học tập suốt đời, thường xuyên, đã trở thành hệ tư tưởng nổi bật…
Để giải thưởng sách quốc gia tiếp tục được lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội, ông Nguyễn Trọng Nghĩa đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội xuất bản Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, đổi mới tổ chức tốt hơn nữa giải thưởng sách quốc gia hàng năm; nâng tầm giải cả về quy mô và chất lượng tác phẩm, chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá cho giải thưởng, huy động sự tham gia tích cực của các nhà xuất bản, đơn vị phát hành các tác giả dịch giả cũng như sự ủng hộ của toàn xã hội đối với giải thưởng. Qua đó, đưa giải thưởng sách quốc gia trở thành một trong những giải thưởng uy tín, một thước đo về hiệu quả chất lượng của công tác xuất bản.
"Chúng ta phải làm sao tiếp tục là đưa sách đến với nhân dân, phải làm sao đưa xuống nhanh nhất và nhân dân được tiếp cận nhiều nhất để góp phần vào việc học tập, nâng cao trình độ về văn hóa về tinh thần và hướng tới cuộc sống chân thiện mỹ trong tình hình mới. Sau giải thưởng này, Ban tổ chức và các cơ quan chức năng chúng ta cần đẩy mạnh kế hoạch tuyên truyền các tác phẩm được giải thưởng, phối hợp với các đài phát thanh truyền hình xây dựng các chuyên trang chuyên mục giới thiệu sách hay sách có giá trị và số hóa các tác phẩm nhằm lan tỏa rộng rãi các tác phẩm đạt giải tác phẩm hay đến đông đảo bạn đọc", Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh.
Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, và Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trao giải A - Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ tư cho các tác giả (Ảnh: Mạnh Quân).
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông và ông Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trao giải B cho các tác giả, đại diện nhóm tác giả, nhà xuất bản và đơn vị liên kết (Ảnh: Mạnh Quân).
Ông Đỗ Tiến Sỹ, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam và ông Hoàng Vĩnh Bảo, Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ tư, trao 13 giải C - giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ tư (Ảnh: Mạnh Quân).
Năm nay, Giải thưởng Sách quốc gia đã tìm ra 24 tên sách, bộ sách để tôn vinh trong đó có 2 giải A, 9 giải B, 13 giải C thuộc 5 mảng sách: Chính trị, kinh tế; Khoa học tự nhiên và công nghệ; Khoa học xã hội và nhân văn; Văn hóa, văn học và nghệ thuật; Thiếu nhi.
Giải A được trao cho 2 tác phẩm: Súng, vi trùng và thép - Định mệnh của các xã hội loài người, tác giả Jared Diamond, người dịch: Trần Tiễn Cao Đăng, Nhà xuất Thế giới, đơn vị liên kết: Công ty CP Sách Omega Việt Nam; Chang hoang dã - Gấu, tác giả và lời: Trang Nguyễn, tranh: Jeet Zdung, Nhà xuất bản Kim Đồng.
Các đại biểu tham quan khu vực trưng bày các tác phẩm xuất sắc tại giải thưởng Sách Quốc gia năm nay (Ảnh: Mạnh Quân).
Cuốn Súng, vi trùng và thép - Định mệnh của các xã hội loài người của tác giả Jared Diamond xuất bản vào năm 1997, đây cuốn sách khoa học phổ thông thứ hai và nổi tiếng nhất của ông. Cuốn sách cung cấp một lược sử về các xã hội của loài người trong khoảng 13 nghìn năm trở lại đây. Cuốn sách tập trung tìm lời giải đáp cho câu hỏi tại sao lịch sử đã diễn ra trên mỗi châu lục 1 khác. Với 4 phần chính chia làm 20 chương sách, tác giả chỉ ra những nguyên nhân cốt lõi đã sản sinh ra các xã hội khác nhau trên khắp các châu lục hiện nay.
Tuy cuốn sách về lịch sử đã qua song chủ đề của nó lại có ý nghĩa quan trọng trong thế giới hôm nay. Lịch sử những tương tác giữa các dân tộc khác nhau là cái định hình thế giới hiện đại. Sách đã được trao giải Pulitzer năm 1997. Bản dịch tiếng Việt được đánh giá dễ hiểu, hấp dẫn, lôi cuốn.
2 tác phẩm đoạt giải A năm nay là "Súng, vi trùng và thép - Định mệnh của các xã hội loài người" và "Chang hoang dã - Gấu" (Ảnh: Mạnh Quân).
Còn sách tranh Chang hoang dã - Gấu của tác giả Trang Nguyễn đã chinh phục giới làm sách và bạn đọc bởi lời dẫn, tranh sinh động, gửi thông điệp về giá trị của thiên nhiên, sự sống của trái đất và muôn loài. Đồng thời đây cũng là câu chuyện đầy cảm hứng khích lệ những trái tim nhỏ bé dám dấn thân thực hiện ước mơ bằng ngọn lửa bừng sáng.
Sách dựa trên trải nghiệm của chính tác giả Trang Nguyễn (Nguyễn Thị Thu Trang) - nhà sáng lập và giám đốc điều hành WildAct (tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực bảo tồn động vật hoang dã và môi trường tại Việt Nam).
Cuốn sách kể hành trình đưa chú gấu Sorya về với thiên nhiên. Khi 8 tuổi, trong một lần đi học về, nhân vật Chang vô tình chứng kiến cảnh những chú gấu bị hành hạ trong trại để lấy mật. Hình ảnh khiến cô hứa với bản thân khi lớn lên sẽ không để các loài động vật hoang dã bị hành hạ như vậy nữa. Sau khi ra mắt bạn đọc Việt, cuốn sách đã được phát hành tại Anh, Mỹ, Hàn Quốc; được mua bản quyền để xuất bản ở Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Na Uy, Nga...
Nguyễn Hằng
