Sau đây là điều anh ấy đã chia sẻ với lớp. Thomas bắt đầu: “Trong mười năm qua tôi đã phỏng vấn hàng nghìn sinh viên và thuê hàng trăm người trong số họ. Tôi thấy rằng đa số người tốt nghiệp không được chuẩn bị tốt cho phỏng vấn việc làm cho dù họ có kĩ năng kĩ thuật tốt. Theo lời mời của giáo sư Vũ, tôi muốn chia sẻ với các bạn quan điểm của tôi về điều tôi tìm kiến trong cuộc phỏng vấn việc làm. Về căn bản, nó là đơn giản vì mọi câu hỏi của tôi đều dựa trên một điều thôi: “Tại sao tôi phải thuê bạn?” Nếu bạn có thể tới với câu trả lời hợp lí thì bạn sẽ được thuê, nếu không thì bạn bỏ lỡ cơ hội làm việc cho một trong những công ti phần mềm hàng đầu.”

Anh ấy tiếp tục: “Có tin đồn trong các sinh viên rằng người quản lí thuê người chỉ hỏi “câu hỏi chuẩn” và nếu họ có thể tìm thấy chúng, ghi nhớ câu trả lời thì họ sẽ qua được phỏng vấn việc làm. Có những cuốn sách nói rằng họ có tất cả “những câu hỏi chuẩn” này. Điều này là KHÔNG đúng vì những người này chỉ cố gắng bán sách của họ. Sự kiện là không có “câu hỏi chuẩn” vì nhiều người quản lí thuê người sẽ hỏi bất kì câu hỏi nào tới trong đầu họ, điều có nghĩa là họ có thể hỏi bạn về mọi thứ.

Không cách nào bạn có thể nhớ được vài câu trả lời và hi vọng qua được cuộc phỏng vấn việc làm cho nên đừng phí thời gian của bạn.  Lời khuyên của tôi là để chuẩn bị cho phỏng vấn việc làm; bạn phải đọc mô tả việc cẩn thận, thu thập thông tin về việc làm bạn xin làm. Bằng việc hiểu việc làm mà bạn mong đợi làm với nhiều chi tiết nhất có thể được thì bạn sẽ làm tốt. Bạn có thể cần biết cách biến đổi các kĩ năng mà bạn học ở trong trường vào trong việc làm mà bạn sẽ làm. ĐỪNG cố ghi nhớ cái gì; phỏng vấn việc làm KHÔNG phải là kiểm tra.”

“Bạn phải chứng minh rằng bạn muốn xây dựng nghề nghiệp với công ti chứ KHÔNG chỉ là việc làm. Điều này nghĩa là bạn phải nghiên cứu về công ti, biết cái gì đó về công ti cũng như việc làm bạn đang xin làm. Tìm ra thật nhiều thứ bạn có thể tìm về công tin bạn đang sắp được phỏng vấn và vị trí bạn đang được phỏng vấn cho nó. Hiểu công ti làm gì để cho khi bạn đi tới cuộc phỏng vấn với thông tin có nghĩa về điều bạn muốn làm và điều công ti đang làm đó sẽ cho bạn ưu thế đáng kể so với người khác. Nói cách khác, bạn được chuẩn bị, bạn chăm nom về điều bạn sẽ làm, và rằng bạn sẵn sàng xây dựng nghề nghiệp.

Khi tôi hỏi “Bạn biết gì về công ti của tôi” bạn sẽ phải kể cho tôi nhiều điều về công ti của tôi, có thể cái gì đó tôi thậm chí không biết thì bạn sẽ gây ấn tượng cho tôi. Nếu bạn không biết gì về công ti của tôi hay cho tôi câu trả lời kiểu như “Nó là công ti tốt.” Hay “Tôi thích công ti của các ông” thế thì điều đó nghĩa là bạn không dành thời gian để làm kế hoạch cho nghề nghiệp của bạn hay nghiêm chỉnh về công ti của tôi. Trong trường hợp đó, bạn bỏ lỡ cơ hội.”

“Bạn phải biết hỏi câu hỏi nữa. Tôi mong đợi rằng bạn sẽ thảo luận về nghề nghiệp của bạn và cho tôi biết cái gì đó về bản thân bạn để cho tôi biết cách đánh giá bạn. Bạn nên đi vào cuộc phỏng vấn với nhiều câu hỏi bạn muốn được trả lời về việc mà bạn đang được phỏng vấn. Loại vấn đề đặc biệt nào bạn sẽ giải quyết? Môi trường làm việc giống cái gì? Hỏi các câu hỏi theo dõi về những điều bạn đã biết trong nghiên cứu của bạn về công ti của tôi. Hỏi các câu hỏi về những điều mà tôi hỏi bạn trong cuộc phỏng vấn. Đừng sợ hỏi câu hỏi, cuộc phỏng vấn là cuộc đối thoại KHÔNG là bài kiểm tra. Tôi cần biết nhiều về bạn để cho tôi có thể quyết định liệu có thuê bạn hay không và tôi không muốn thuê ai đó không thể nói được.”

“Đừng nghĩ quá nhiều về tiền hay lương trong cuộc phỏng vấn. Nếu bạn làm việc trong khu vực Công nghệ thông tin, bạn sẽ làm ra nhiều tiền. Khi bạn xây dựng nghề nghiệp, phải chắc rằng đó là vì bạn yêu thích làm kiểu việc này. Phải chắc rằng bạn muốn làm việc cho công ti của tôi, và là người làm việc ở đó trong thời gian dài. Nếu bạn chỉ muốn một việc làm hay nếu bạn chỉ muốn tiền thì bạn sẽ không kéo dài lâu kiểu công việc này.

Có thể một ngày nào đó bạn sẽ không hạnh phúc, có thể trong vài năm bạn muốn đổi việc làm, có thể bạn muốn nhiều tiền hơn nhưng vào lúc này bạn phải cam kết xây dựng nghề nghiệp và không chỉ việc làm ngắn hạn. Với tôi, trung thành là quan trọng nhưng bạn phải trung thành với bản thân bạn trước hết. Tôi muốn biết cách hỏi các câu hỏi để xem bạn là kiểu công nhân nào. Bạn có phải là kiểu chỉ muốn tiền hay bạn muốn xây dựng nghề nghiệp? Bạn có phải là kiểu sẽ chuyển việc sau vài năm hay bạn sẽ ở lại và xây dựng nghề nghiệp cùng công ti. Bạn có là ai đó mà chúng tôi có thể dựa vào hay bạn là ai đó chỉ đi làm việc bởi vì bạn cần việc làm. Tôi biết cách xác định kiểu công nhân nào mà tôi sẽ thuê bởi vì đó là việc của tôi.”

“Mặc dầu cuộc phỏng vấn không yêu cầu bạn mặc kiểu quần áo nào nhưng bạn phải dùng cách hiểu thông thường của bạn. Đừng kiêu căng và nghĩ bạn có thể mặc bất kì cái gì bạn muốn vào cuộc phỏng vấn. Nếu bạn mặc quần gin xanh, áo T Shirt và đi dép xăng đan vào cuộc phỏng vấn, nó là dấu hiệu bất kính hay dấu hiệu chưa trưởng thành. Tôi biết cách xử trí với những người kiểu như thế vì tôi sẽ lịch sự mời họ về nhà và thay quần áo trước khi tôi nói chuyện với họ. Khi bạn đi phỏng vấn xin việc, bạn không còn là sinh viên mà là nhà chuyên nghiệp cho nên cần hành động như nhà chuyên nghiệp.”

“Xin tới sớm trước cuộc phỏng vấn đừng tới muộn vì tôi không muốn chờ đợi. Có nhiều người tôi cần phỏng vấn và bạn KHÔNG phải là một người duy nhất. Nếu bạn không xuất hiện đúng giờ, ai đó khác sẽ tới và họ có thể lấy việc làm của bạn. Đừng dùng cái cớ nào nếu bạn tới muộn bất kể đó là thời tiết hay giao thông, chả thành vấn đề với tôi. Nếu bạn không tới, điều đó nghĩa là bạn không quan tâm và trong trường hợp đó tại sao tôi muốn thuê bạn? Xin nhớ cho là các kĩ năng kĩ thuật chỉ là một nửa của các kĩ năng, có các kĩ năng khác như trưởng thành, kĩ năng mềm, và phần lớn các tính cách của bạn, nhân cách của bạn, trung thực của bạn v.v. Tôi không chỉ hỏi bạn về kĩ năng kĩ thuật mà tôi sẽ hỏi nhiều câu hỏi về các điều khác để tìm ra nhiều điều về bạn trước khi tôi quyết định.”

“Lời khuyên cuối cùng của tôi: Đừng bồn chồn, cuộc phỏng vấn là một thời kì ngắn mà tôi muốn biết nhiều về bạn như bạn cũng muốn biết nhiều về công ti của tôi cho nên nó là cuộc đối thoại mà cả hai bên đều cố hiểu nhau. Đây KHÔNG phải là bài kiểm tra, nó CHƯA BAO GIỜ là bài kiểm tra cho nên cứ bình tĩnh, tôi muốn thuê bạn và nếu bạn được chuẩn bị và trung thực, tôi chắc có chỗ cho bạn trong công ti của tôi.”

English version

Job Interview: Another perspective

Thomas Lewis is a hiring manager for a large U.S. software company who often come to CMU to recruit students for his company. Last week I invited him to give a talk about interview techniques to my students. Following was what he shared with the class.

Thomas began: “For the past ten years I have interviewed thousands of students and hired hundreds of them. I found that a majority of graduates were not well prepared for job interview even they had good technical skills. At the invitation of Professor Vu, I would like to share with you my view of what I am looking for in a job interview. Basically, it is simple because all my questions are based on one thing: “Why should I hire you?” If you can come up with reasonable answers to my questions then you will get hired, if not then you miss a chance to work for one of the top software companies.”

He continued: “There is rumor among students that hiring managers only ask “standard questions” and if they can find them, memorize the answers then they will pass the job interview. There are books that claim that they have all these “Standard questions”. This is NOT true as these people only try to sell you their books. The fact is there are no “standard questions” as each hiring manager will ask whatever questions that comes to their mind, which means they can ask you about everything. There is no way you can memorize few answers and hope to pass a job interview so do not waste your time.  My advice is in order to prepare for a job interview; you must read the job description careful, gathering information about the job that you are applying. By understand the job that you are expected to do with as much as detail possible then you will do well. You may need to know how to transform the skills that you learn in school into the job that you will do. Do NOT try to memorize anything; job interview is NOT a test.”

“You must prove that you want to build a career with the company NOT just a job. This means you must research about the company, know something about the company as well as the job that you are applying. Find out as much as you can about the company you are interviewing for and the position you are interviewing for. Understand what the company does so when you come to the interview with significant information about what you want to do and what the company is doing will give you significant advantage over others. In other words, you are prepared, you care about what you will be doing, and that you are ready to build a career. As I ask “What do you know about my company” you will tell me many things about my company, maybe something I do not even know then you will impress me. If you know nothing about my company or give me answers such as “It is a good company.” Or “I like your company” then it means you do not spend time to plan for your career or serious about my company. In that case, you miss the opportunity.”

“You must know to ask questions too. I am expected that you will discuss your career and let me know something about yourselves so I know how to evaluate you. You should go in the interview with several questions you want answered about the job you’re interviewing for. What kinds of specific problems will you be solving? What is the working environment like? Ask follow-up questions about things you learned during your research about my company. Ask questions about the things that I ask you in the interview. Do not be afraid to ask questions, an interview is a conversation NOT a test. I need to know more about you so I can make decision whether to hire you or not and I do not want to hire someone who cannot talk.”

“Do not think too much about money or salary during the interview. If you work in the Information technology area, you will make a lot of money. As you are building a career, make sure that it is because you love to do this type of work. Make sure that you want to work for my company, and the people who work there for a long time. If you only want a job or if you only want money then you will not last long in this type of work. Maybe someday you will not happy, maybe in few years you want to change job, maybe you want more money but at this time you must commit to build a career and not just a short term job. To me, loyalty is important but you must be loyal to yourself first. I know how to ask questions to see what type of workers you are. Are you the types that only want money or you want to build a career? Are you the type that will switch job after few years or you will stay and build a career with the company. Are you someone we can rely on or are you someone who just go to work because you need a job. I know how to determine what type of workers that I will hire because it is my job.”

“Although the interview does not ask you to wear certain type of clothes but you must use you common sense. Do not be arrogant and think you can wear whatever you want to the interview. If you wear blue jeans, T Shirt and sandals to the interview, it is a sign of disrespect or a sign of immature. I know how to deal with people like that as I will politely tell them to go home and change clothes before I will talk to them. As you are interviewing for a job, you are no longer a student but a professional so act like a professional.”

“Please arrive early to the interview do not be late as I do not want to wait. There are many people that I need to interview and you are NOT the only one. If you do not show up on time, somebody else and they may take your job. Do not use excuse if you come late regardless whether it is weather or traffic, it does not matter to me. If you do not come, it means you do not care and in that case why do I want to hire you? Please remember that technical skills are only half of the skills, there are others such as maturity, soft-skills, and most of all your characters, your personality, your honesty etc. I do not only ask you about technical skills but I will ask a lot of questions about other things to find out more about you before I make decision.”

“My last advice: Do not be nervous, the interview is a short period that I want to know more about you as you also want to know more about my company so it is a conversation that both sides try to understand each other. This is NOT a test, it is NEVER a test so stay calm, I want to hire you and if you are prepared and be honest, I am sure there are place for you in my company.”