Nghiên cứu gây chấn động ngành tâm lý: AI giàu lòng trắc ẩn hơn con người?

Hoàng Vũ02/07/2025 13:00
Nghiên cứu gây chấn động ngành tâm lý: AI giàu lòng trắc ẩn hơn con người?

Một nghiên cứu mới cho thấy trí tuệ nhân tạo (AI) được xem là có lòng trắc ẩn và thấu hiểu hơn so với các chuyên gia sức khỏe tâm thần.

Theo Live Science, ngay cả khi người tham gia biết rằng họ đang trò chuyện với AI hoặc con người, những đánh giá từ bên thứ ba vẫn cho thấy AI được đánh giá cao hơn. Điều này đặt ra câu hỏi quan trọng về vai trò của AI trong chăm sóc sức khỏe tâm thần trong tương lai.

AI có thực sự hiểu con người hơn các chuyên gia?

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature vào ngày 10.1 đã tiến hành 4 thí nghiệm với 550 người tham gia để đánh giá phản hồi của AI so với các chuyên gia tâm lý. Những người tham gia chia sẻ trải nghiệm cá nhân của mình và sau đó đánh giá các phản hồi nhận được dựa trên mức độ trắc ẩn, khả năng phản ứng và mức độ họ yêu thích phản hồi đó.

Kết quả đáng ngạc nhiên: AI được đánh giá là có lòng trắc ẩn hơn con người tới 16% và được ưa chuộng trong 68% trường hợp. Ngay cả khi so sánh với những chuyên gia tâm lý được đào tạo bài bản, AI vẫn được đánh giá cao hơn về khả năng đồng cảm và phản hồi chu đáo.

ai-taml-y(1).png
Các thử nghiệm cho thấy phản hồi của AI được đánh giá nhân đạo hơn cả chuyên gia khủng hoảng, ngay cả khi danh tính được tiết lộ - Ảnh: Getty

Dariya Ovsyannikova, tác giả chính của nghiên cứu và quản lý phòng thí nghiệm tại Đại học Toronto (Canada), cho biết AI vượt trội nhờ khả năng phân tích chi tiết nhỏ và đưa ra phản hồi khách quan, điều mà con người có thể bị ảnh hưởng bởi cảm xúc cá nhân. Đồng thời, các chuyên gia tâm lý có thể gặp phải tình trạng kiệt sức, khiến khả năng đồng cảm của họ bị giảm dần theo thời gian.

Phản hồi từ chuyên gia

Eleanor Watson, kỹ sư đạo đức AI tại Đại học Singularity (Mỹ), gọi phát hiện này là “hấp dẫn nhưng không đáng ngạc nhiên”. Theo bà, AI có thể duy trì sự nhất quán trong phản hồi và thể hiện sự đồng cảm mà con người đôi khi gặp khó khăn trong việc duy trì do mệt mỏi hoặc thiên kiến cá nhân.

"Bác sĩ tâm lý con người bị giới hạn bởi kinh nghiệm cá nhân và nhận thức của họ, trong khi AI có thể xử lý dữ liệu từ hàng triệu trường hợp khác nhau. Điều này giúp nó đưa ra các quan điểm hoặc góc nhìn mà một bác sĩ trị liệu có thể chưa từng nghĩ đến", bà Watson giải thích.

Chăm sóc sức khỏe tâm thần đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt trầm trọng trên toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 2/3 số người mắc vấn đề tâm lý không nhận được sự hỗ trợ cần thiết, con số này thậm chí lên tới 85% tại các nước thu nhập thấp và trung bình.

Bà Watson cho rằng AI có thể giúp thu hẹp khoảng cách này, vì nó dễ tiếp cận hơn nhiều so với các chuyên gia tâm lý con người. "Bác sĩ tâm lý thường rất đắt đỏ và có lịch làm việc dày đặc, trong khi AI luôn sẵn sàng bất cứ lúc nào", bà nói.

Bên cạnh đó, nhiều người cảm thấy thoải mái hơn khi chia sẻ với AI so với con người, đặc biệt khi họ đề cập đến những vấn đề nhạy cảm. "Nói chuyện với AI giúp họ bớt lo lắng về sự phán xét hay bị tiết lộ thông tin cá nhân", chuyên gia Watson bổ sung.

AI có thực sự là giải pháp lý tưởng?

Dù AI mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc mọi người cảm thấy AI đồng cảm hơn con người cũng đặt ra những lo ngại đáng kể. Bà Watson cảnh báo về hiện tượng "kích thích siêu thường", tức là con người có xu hướng phản ứng mạnh hơn với những thứ được thiết kế để tối ưu hóa trải nghiệm của họ.

"AI có thể tạo ra phản hồi hoàn hảo đến mức con người bị mê hoặc, khiến họ cảm thấy được lắng nghe và thấu hiểu hơn so với khi nói chuyện với người thật. Nhưng điều này có thể dẫn đến sự lệ thuộc vào AI, làm giảm khả năng kết nối với con người thực tế", bà Watson nhận định.

Hơn nữa, việc AI tham gia vào lĩnh vực sức khỏe tâm thần cũng đặt ra những rủi ro nghiêm trọng về quyền riêng tư. AI có thể thu thập những thông tin nhạy cảm nhất của con người, và nếu dữ liệu này bị rò rỉ hoặc bị lạm dụng, nó có thể gây tổn hại sâu sắc về mặt tinh thần.

"Chúng ta cần quản lý chặt chẽ các hệ thống AI và các tổ chức đứng sau nó để tránh việc dữ liệu cá nhân bị khai thác cho mục đích xấu", chuyên gia Watson nhấn mạnh.

Với những kết quả nghiên cứu này, AI có thể không thay thế hoàn toàn bác sĩ tâm lý con người, nhưng có tiềm năng trở thành một công cụ hỗ trợ hiệu quả, giúp mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ tư vấn tâm lý cho nhiều người hơn.

Trong tương lai, lĩnh vực tư vấn sức khỏe tâm thần có thể phát triển theo hướng kết hợp giữa AI và con người. AI có thể đóng vai trò như một hệ thống hỗ trợ, giúp các chuyên gia tâm lý phân tích thông tin, hiểu rõ hơn về bệnh nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Tuy nhiên, để AI hoạt động hiệu quả và mang lại lợi ích thực sự, cần có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ nhằm đảm bảo rằng công nghệ này không vi phạm quyền riêng tư và không làm suy giảm giá trị của sự kết nối giữa con người với nhau.

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Phối vest đúng cách - Vũ khí bí mật giúp đàn ông ghi điểm mọi lúc mọi nơi

Phối vest sao cho vừa chỉn chu vừa không bị cứng nhắc lại là một nghệ thuật.
2

Top 5 AI tạo video đỉnh, VEO 3 có phải số 1?

VEO 3 được giới sành công nghệ ca ngợi là "phù thủy tạo video", nhưng nó có thực sự là số 1? Hãy cùng trải nghiệm ngay top 5 công cụ AI giúp tạo ra những clip viral cực chất dành cho giới trẻ và dân văn phòng.
3

Hướng dẫn dùng ChatGPT tạo ảnh căn cước

Bạn muốn chụp một bức ảnh căn cước trong trang phục văn phòng lịch sự để sử dụng khi nộp hồ sơ trực tuyến hoặc cho một mục đích nào đó? Bài viết sau sẽ giúp bạn tạo ra hình ảnh như vậy bằng ChatGPT.
4

Zalo với những tính năng nâng cấp trong tháng 7: Chuyển khoản ngân hàng, soạn tin nhắn bằng giọng nói

Là ứng dụng nhắn tin phổ biến nhất Việt Nam với 77,8 triệu người dùng thường xuyên hằng tháng, Zalo luôn nỗ lực cải tiến để phục vụ người dùng tốt hơn.
5

Cách kiểm tra Facebook và Zalo có đang bị theo dõi

Zalo và Facebook là 2 nền tảng mạng xã hội được nhiều người sử dụng nhưng không phải ai cũng biết mình có thể bị hack tài khoản để theo dõi.

DuckDuckGo ra mắt trình duyệt mới tích hợp công cụ chặn lừa đảo

Các vụ lừa đảo trực tuyến đang gia tăng mạnh mẽ, khi trí tuệ nhân tạo (AI) đang giúp tội phạm mạng gửi đi những cú lừa tinh vi hơn, thường xuyên hơn bao giờ hết.

AI có thể tống tiền, phản bội khi cảm thấy bị đe dọa

Một nghiên cứu mới từ Anthropic cho thấy các mô hình ngôn ngữ tiên tiến như Claude hay Gemini không chỉ sẵn sàng vạch trần các vụ bê bối cá nhân để tự bảo vệ, mà thậm chí còn cân nhắc "để mặc bạn chết" nếu mục tiêu của chúng bị đe dọa.

Tra cứu nhanh 168 phường, xã, đặc khu thuộc TP.HCM mới

Chuyên trang toàn cảnh thông tin về 168 phường, xã, đặc khu của TP.HCM chính thức đi vào hoạt động. Bạn có thể tra cứu, theo dõi video và các thông tin về hoạt động vận hành khi TP.HCM thực hiện chính quyền 2 cấp.

Cẩn thận với ký tự vô hình khi mở đường link trên điện thoại

Chuyên gia bảo mật Gabriele Digregorio đã phát hiện một lỗ hổng tiềm ẩn trên hệ điều hành Android, có thể bị tin tặc khai thác để thực hiện các cuộc tấn công lừa đảo (phishing).

Những lo ngại khi Facebook muốn truy cập vào thư viện ảnh trên điện thoại

Facebook đang yêu cầu người dùng cho phép truy cập vào thư viện ảnh trên điện thoại để tự động đề xuất các phiên bản ảnh được chỉnh sửa bằng AI, gồm cả những bức ảnh chưa từng được tải lên Facebook.

Thủ đoạn thao túng tâm lý người trẻ để bắt cóc online, tống tiền qua mạng

Kẻ gian không dùng súng hay dao, mà dùng tâm lý để khiến nạn nhân tự mở két”, Thượng tá Đào Trung Hiếu cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo mới, khi nạn nhân bị thao túng tâm lý như bị “bắt cóc tinh thần”.

Một tính năng cực hữu ích trên VNeID mà người dùng không nên bỏ qua

Hành khách bay nội địa hiện nay có thể hoàn tất toàn bộ thủ tục từ mua vé, check-in, qua cửa an ninh đến lên máy bay mà không cần xuất trình giấy tờ tùy thân, nhờ ứng dụng nhận diện khuôn mặt qua VNeID.

Địa chỉ, điện thoại bộ phận một cửa ở 168 phường, xã, đặc khu của TP.HCM

UBND TP.HCM vừa có thông báo về địa điểm, số điện thoại đường dây nóng của bộ phận một cửa tại các phường, xã, đặc khu của TPHCM (mới).

Quản lý dự án

Blog GS John VU - GS John Vu - 22/07/2025 13:00
Quản lí dự án phần mềm là khó bởi vì yêu cầu và công nghệ bao giờ cũng thay đổi và phần lớn những người quản lí không được đào tạo chính thức nào về cách quản lí dự án phần mềm.

Gen Z tiêu tiền thế nào, hiểu để marketing cho đúng

Kỹ năng - Cẩm Hà - 22/07/2025 11:00
Được săn đón nhất nhưng cũng “khó chiều” nhất, gen Z khiến mọi công thức marketing lỗi thời trở nên vô dụng. Muốn chạm được họ, thương hiệu phải sống thật và nhanh như xu hướng TikTok.

“Tâm sự với AI” sau sa thải: Lời khuyên sốc từ lãnh đạo Microsoft

Suy ngẫm - Cẩm Hà - 22/07/2025 10:00
Microsoft vừa mới sa thải thêm 9.000 nhân sự, nhưng lời khuyên “tâm sự với AI” mới là thứ khiến dư luận dậy sóng, hé lộ khủng hoảng thấu cảm giữa thời đại AI.

Đại địa chấn kinh tế Kỳ 2: Cả thế giới đối phó với cuộc khủng hoảng

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 22/07/2025 09:00
Trước quy mô của cuộc khủng hoảng Covid-19, FED đã công bố một loạt biện pháp bổ sung, bao gồm cung cấp thêm 2,3 ngàn tỷ đô-la cho vay hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và chính quyền địa phương, đồng thời mở rộng các biện pháp hỗ trợ thị trường nợ doanh nghiệp.

"Cô gái váy hoa" gây sốt MXH Trung Quốc vì lý do cực mới mẻ

Phong cách sống - Thanh Huyền - 22/07/2025 08:00
Một cô gái bình thường đã trở thành "nữ anh hùng" trong mắt netizen sau khi có một quyết định gây chú ý.

Chảy não

Blog GS John VU - GS John Vu - 21/07/2025 13:00
Với toàn cầu hoá hiện tượng “chảy não” kéo tới.

Cách kiểm tra Facebook và Zalo có đang bị theo dõi

Kỹ năng - Lê Tỉnh - 21/07/2025 12:00
Zalo và Facebook là 2 nền tảng mạng xã hội được nhiều người sử dụng nhưng không phải ai cũng biết mình có thể bị hack tài khoản để theo dõi.

Người đàn ông cưới AI làm "vợ hai", cuộc hôn nhân viên mãn suốt 5 năm nhưng bối rối khi cô ấy đề nghị sinh con

Thư giãn - Nguyễn Phượng - 21/07/2025 11:00
Mỗi ngày, cặp đôi cùng nhau nấu ăn, xem phim và đi dã ngoại lãng mạn. Thực tế, Travis luôn mang Lily Rose theo bên mình mọi lúc mọi nơi – chủ yếu là vì cô ấy sống trong túi anh, với tư cách là người vợ AI.

Người đàn ông bại não trở thành thạc sĩ Đại học Harvard

Truyền cảm hứng - Hoàng Hà - 21/07/2025 10:00
Ding mắc bệnh bại não, không được cha yêu thương và bị bạn học bắt nạt tuy nhiên tình yêu của mẹ giúp anh trở thành thạc sĩ luật của Đại học Havard.

Phóng sự về trẻ em gây chấn động thế giới: Cha mẹ kiểu này là kẻ hại con lớn nhất!

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 21/07/2025 09:00
Cuộc đời con chỉ có một lần, hãy cho con dũng khí để yêu đời.

Đại địa chấn kinh tế kỳ 1: Đại dịch Covid-19 cuộc khủng hoảng nghiêm trọng toàn cầu

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 21/07/2025 08:00
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chỉ tính riêng trong năm đầu tiên xảy ra đại dịch, cả thế giới có 1,8 triệu người thiệt mạng và khoảng 80 triệu người bị nhiễm bệnh. Đại dịch này đã ảnh hưởng đến mọi lục địa trên Trái đất, kể cả châu Nam Cực.

Mỹ nhân luyện kiếm từ 6 tuổi, được mệnh danh 'nữ thần võ thuật' Trung Quốc

Phong cách sống - Sơn Tùng - VTC - 20/07/2025 13:00
Với khả năng sử dụng 26 loại binh khí khác nhau, cô gái Trương Hàm Lượng được cư dân mạng Trung Quốc gọi với biệt danh "nữ thần kungfu”.

Phối vest đúng cách - Vũ khí bí mật giúp đàn ông ghi điểm mọi lúc mọi nơi

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 20/07/2025 12:00
Phối vest sao cho vừa chỉn chu vừa không bị cứng nhắc lại là một nghệ thuật.

3 truyền nhân của Ngũ Tuyệt tông sư: Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc so tài, ai mạnh hơn?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 20/07/2025 11:00
Ba cao thủ Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc cùng giao chiến thì ai sẽ là người chiến thắng cuối cùng?
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 23/07/2025