Một xu hướng video TikTok về lịch sử do AI tạo ra tưởng vô hại nhưng hệ quả phía sau thế nào?

Phong Lam05/03/2025 11:00
Một xu hướng video TikTok về lịch sử do AI tạo ra tưởng vô hại nhưng hệ quả phía sau thế nào?

Những video lịch sử do AI tạo ra đang bùng nổ trên mạng xã hội, thu hút hàng triệu lượt xem.

Một xu hướng video TikTok do AI tạo ra đang bùng nổ: Tưởng chừng vô hại nhưng hệ quả phía sau thế nào?- Ảnh 1.

Hãy tưởng tượng bạn thức dậy ở Rome cách đây 2.000 năm, trên dòng sông Nile thời Ai Cập cổ đại hoặc trên những con phố Luân Đôn thời kỳ Cái chết Đen vào thế kỷ 14 - với đầy đủ những cảnh tượng, âm thanh và khó khăn thường nhật chân thực nhất.

Gần đây, những video do AI tạo ra, mô phỏng góc nhìn của một người sống trong các giai đoạn lịch sử khác nhau, đã trở thành xu hướng trên TikTok.

Dan và Hogne là hai nhà sáng tạo đứng sau các tài khoản POV Lab và Time Traveller POV. Dan, sống tại Anh, chia sẻ với BBC rằng anh thực hiện các video này vì “ý tưởng nhìn về quá khứ qua góc nhìn thứ nhất là một cách độc đáo để làm sống lại lịch sử”. Trong khi đó, Hogne, một chàng trai 27 tuổi đến từ Na Uy, cho biết các video của anh giúp mọi người “khám phá những khía cạnh thú vị của lịch sử và học hỏi điều mới mẻ”.

Dù những video này đã mở ra một cánh cửa đưa hàng triệu người quay ngược thời gian, nhiều nhà sử học vẫn bày tỏ lo ngại về độ chính xác của nội dung. Liệu AI có thể thực sự tái hiện quá khứ, hay chỉ đang tạo ra một phiên bản lịch sử được trau chuốt, hiện đại hóa nhằm thu hút người xem?

Những con phố mờ sương, dân làng ho sặc sụa và tiếng chuông của bác sĩ dịch hạch vang vọng từ xa - tất cả đều xuất hiện trong video được xem nhiều nhất của Hogne, thu hút tới 53 triệu lượt xem.

Video này khơi gợi sự tò mò của nhiều người, nhưng nhà sử học, Tiến sĩ Amy Boyington, lại nhận xét rằng nó “thiếu chuyên môn” và mang tính “giật gân, gợi cảm xúc” hơn là tái hiện lịch sử một cách chính xác. “Nó trông giống như một cảnh trong trò chơi điện tử, một thế giới được tạo ra để trông có vẻ chân thực nhưng thực chất là giả tạo”.

Bà chỉ ra những điểm sai lệch, như hình ảnh các ngôi nhà có cửa sổ kính lớn hay đường ray tàu hỏa chạy xuyên qua thị trấn - những thứ không hề tồn tại vào thế kỷ 14.

Tiến sĩ Hannah Platts, một nhà sử học và khảo cổ học, cũng nhận thấy nhiều sai sót nghiêm trọng trong video mô phỏng vụ phun trào núi lửa Vesuvius tại Pompeii.

“Dựa trên ghi chép của Pliny the Younger - một nhân chứng trực tiếp - chúng ta biết rằng vụ phun trào không bắt đầu bằng dung nham phun trào khắp nơi. Việc không tận dụng nguồn tư liệu lịch sử dồi dào này khiến video trở nên hời hợt và cẩu thả”.

Một xu hướng video TikTok do AI tạo ra đang bùng nổ: Tưởng chừng vô hại nhưng hệ quả phía sau thế nào?- Ảnh 2.

Những video do AI tạo ra về dịch hạch đen và vụ phun trào núi lửa Vesuvius đang gây bão trên TikTok

“Làm sai lệch lịch sử”

Tuy nhiên, Tiến sĩ Boyington lo ngại về tác động của những diễn giải mang tính nghệ thuật này đối với cách lịch sử được ghi nhận. “Nó có thể trở nên nguy hiểm khi ai đó cố tình bóp méo lịch sử".

Dù phần lớn khán giả hiểu rằng những nội dung này không phản ánh chính xác lịch sử, vấn đề đáng lo ngại là “nhiều bạn trẻ có thể tiếp cận một giai đoạn lịch sử lần đầu tiên thông qua những video này”.

Dan bác bỏ những lo ngại trên và khẳng định rằng video của anh “không được tạo ra để xem như sự thật lịch sử tuyệt đối”: “Tôi luôn khuyến khích người xem tự nghiên cứu thêm về lịch sử nếu họ quan tâm. Tôi coi những video này như một cách khơi gợi sự tò mò về quá khứ, chứ không phải thay thế giáo dục lịch sử thực thụ”.

Hogne cũng cho biết anh cảm thấy “trách nhiệm” khi tạo ra các video này và đang cố gắng nâng cao độ chính xác, “đặc biệt là khi hàng triệu người đang theo dõi chúng”.

Tiến sĩ Platts lo ngại rằng thông tin sai lệch có thể lan truyền mà không được kiểm soát, nhất là khi nhiều khán giả trong phần bình luận dường như không nhận ra rằng các video này không dựa trên dữ kiện lịch sử thực tế. “Chúng ta thấy ngày càng nhiều học sinh sử dụng AI, và điều đáng lo ngại là khi chúng tiếp nhận những nội dung này, rồi sau đó phản ánh lại như thể đó là sự thật”.

Dan khẳng định rằng tất cả video của anh đều được dán nhãn là nội dung do AI tạo ra, trong khi Hogne nhấn mạnh rằng thông tin sai lệch đã tồn tại từ lâu trước khi AI xuất hiện, và “mọi người cần suy nghĩ phản biện về tất cả những gì họ xem”.

“Có thể mang lại lợi ích to lớn”

Tất cả các nhà sử học mà BBC phỏng vấn đều đồng ý rằng video của Dan và Hogne có những giá trị nhất định.

Tiến sĩ Boyington nhận xét rằng chúng có thể đóng vai trò như một “cánh cửa dẫn vào lịch sử, truyền cảm hứng để ai đó tự nghiên cứu thêm”. Trong khi đó, giáo sư Ai Cập học Elizabeth Frood cho rằng “nếu được thực hiện một cách chính xác và đáng tin cậy, những video này sẽ mang lại lợi ích to lớn cho công chúng bằng cách khơi gợi sự quan tâm và nhận thức về lịch sử”.

Giáo sư Barbara Keys, chuyên gia lịch sử Mỹ tại Đại học Durham, cũng đã xem qua một video do AI tạo ra mô phỏng cảnh một công nhân làm việc tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl vào ngày 6/4/1986 - chỉ vài tuần trước khi lò phản ứng phát nổ.

Dù nhìn thấy tiềm năng của những video này, Giáo sư Keys gọi đoạn clip về Chernobyl là một “hộp đen”, vì không có bất kỳ thông tin nguồn hay sự minh bạch nào về dữ liệu đầu vào mà AI đã sử dụng.

Bà chỉ ra một lỗi sai nghiêm trọng: hình ảnh lò phản ứng trong video được dựa trên những bức ảnh chụp sau thảm họa, thay vì trước đó. “Điều này khiến mọi người nghĩ rằng công nghệ Liên Xô thực sự tệ hại, trong khi trên thực tế, nó rất tinh vi.”

Bà cho rằng sức hút của những video này ít liên quan đến nội dung lịch sử, mà chủ yếu xuất phát từ sự tò mò của công chúng về khả năng của AI. “Video không có gì quá đặc sắc, cũng không cung cấp thông tin về vụ tai nạn hay những gì xảy ra sau đó, nên sự quan tâm có lẽ đến từ việc AI có thể làm được gì.”

Giáo sư Frood cũng bày tỏ lo ngại về tính chính xác và độ tin cậy của các video, nhấn mạnh rằng bất kỳ nỗ lực tái hiện lịch sử nào cũng cần dựa trên nghiên cứu chuyên sâu và các nguồn tài liệu có thể kiểm chứng. “Chúng ta cần tiếp cận một cách phản biện, vì chúng ta hoàn toàn không biết video này lấy dữ liệu từ đâu hay AI đã sử dụng những thông tin gì để tạo ra nó”.

Bình luận của bà đặc biệt nhắm đến một video mô phỏng cuộc sống của một đứa trẻ tại Ai Cập vào năm 1250 TCN. Điều đầu tiên khiến Giáo sư Frood chú ý là cách những video này có xu hướng “đồng nhất hóa các nền văn minh cổ đại vốn rất phức tạp”.

“Ai Cập kéo dài hàng nghìn năm, nhưng nhiều người có thể không nhận ra rằng video này chỉ là một lát cắt nhỏ trong lịch sử”, bà giải thích. Nhìn chung, bà nhận xét video có vẻ “nghiên cứu chưa kỹ lưỡng”, đồng thời chỉ ra một chi tiết sai lệch: trong một cảnh tại trường học, giáo viên đọc chữ tượng hình theo hướng ngược lại - đáng lẽ phải đọc từ phải sang trái.

Hogne, người tạo ra video, thừa nhận rằng có những sai sót lịch sử trong nội dung của mình, giải thích rằng “AI có thể mắc nhiều lỗi, nhưng trong tương lai, các công cụ này sẽ trở nên chính xác hơn”.

“Tôi cố gắng phát hiện lỗi khi có thể, nhưng tôi không phải là chuyên gia lịch sử nên không phải lúc nào cũng nhận ra, đặc biệt là những chi tiết nhỏ”, anh nói thêm.

Khi được hỏi về sự thiếu minh bạch trong nguồn tài liệu, Hogne cho biết anh có thể cân nhắc việc thêm liên kết đến các nguồn thông tin trong tương lai. “Sẽ rất tuyệt nếu có thể làm video chính xác hoàn toàn dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng hiện tại tôi chỉ có một mình và mất khoảng tám giờ để tạo ra mỗi video”.

Làm thế nào để tạo ra những video này?

Hogne dựa vào Chat GPT để nghiên cứu về một giai đoạn lịch sử, yêu cầu AI cung cấp thông tin về diện mạo con người và cảnh vật thời đó. Sau đó, anh tạo ra hình ảnh ban đầu của một nhân vật đang nhìn ra quang cảnh xung quanh và từ đó “phải chỉnh sửa qua lại rất nhiều để đạt được kết quả ưng ý”.

Dan cho biết mỗi video của anh mất khoảng 4 giờ để hoàn thành. Anh sử dụng nhiều công cụ AI khác nhau để tạo ra hình ảnh chất lượng cao, làm chúng chuyển động và xây dựng âm thanh sao cho chân thực nhất.

Trước khi bắt đầu làm video, anh xem các tài liệu và video về thời kỳ đó để đảm bảo nội dung có “một mức độ chính xác lịch sử nhất định”.

“Bạn phải cung cấp cho AI mọi chi tiết, từ ‘áo choàng truyền thống của người Ý’ đến ‘sàn lát đá cuội’, nếu không AI sẽ tự sáng tạo ra những thứ ngẫu nhiên mà bạn không muốn”.

Nguồn: BBC


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Thủ đoạn lừa đảo mới, những con số có thể khiến người dùng mất sạch tiền trong tài khoản

Cơ quan công an và các ngân hàng liên tục phát đi cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo mới nhắm vào người sử dụng tài khoản ngân hàng.
2

Lotus Chat vượt Zalo, Messenger, lọt top 3 app chat được tải nhiều nhất tại Việt Nam

Giữa một rừng ứng dụng nhắn tin trong và ngoài nước, Lotus Chat bất ngờ vươn lên trở thành từ khóa đột phá trên Google thời gian gần đây.
3

‘Cô gái quá xinh khi khóc’ kêu cứu vì bị lạm dụng ảnh trên nhiều trang web đen

Nữ sinh viên 19 tuổi được khen là “quá xinh khi khóc” đang tìm cách đòi lại công bằng cho bản thân. Cô không biết mình đã làm gì sai.
4

Những điểm nhấn công nghệ hiện đại tại nhà ga T3 Tân Sơn Nhất

Nhà ga hành khách T3 thuộc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất - công trình có tổng vốn đầu tư gần 11.000 tỉ đồng - được áp dụng nhiều công nghệ hàng không hiện đại.
5

Nước luộc trứng tưởng vô dụng hóa ra là báu vật kích thích mọc tóc con

Sau khi luộc trứng, hầu hết mọi người đều đổ bỏ phần nước luộc mà không biết rằng tận dụng đúng cách thì cực nhiều lợi ích.

Hỏi: “Chuyên gia tâm lý có bị sa thải không?” - DeepSeek đưa ra câu trả lời cực thuyết phục!

Khi AI định hình lại ngành công nghiệp, các nhà tư vấn tâm lý cần chuyển đổi thành "kiến trúc sư công nghệ tâm lý".

Mất việc ở tuổi 40 phải làm gì? – DeepSeek đưa ra 5 bước giúp chuyển bại thành thắng

Hãy nhớ rằng, thất nghiệp không phải là kết thúc mà là "khoảng nghỉ giữa giờ" của cuộc sống.

Tranh cãi việc chatbot AI Grok 3 của Elon Musk không ngần ngại ‘nói chuyện người lớn’

Công ty xAI của tỷ phú Elon Musk đang thúc đẩy sự khác biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo bằng cách cung cấp một trải nghiệm táo bạo và không ngại rủi ro hơn so với các đối thủ cạnh tranh.

Nạn nhân của DeepSeek: Phải cảnh giác, bởi ai cũng có thể dễ dàng “ăn quả lừa” tức tưởi!

Hãy cẩn thận! Nhóm người đầu tiên sử dụng DeepSeek đã bị lừa một cách tồi tệ!

'Áo giáp' cho tài xế công nghệ

Nhiều vụ việc xâm phạm sức khỏe, tính mạng và tài sản của shipper, tài xế công nghệ trong thời gian gần đây cho thấy dường như lái xe công nghệ cũng là “nghề nguy hiểm”, nhất là khi nữ giới cầm lái.

Xuất hiện chiêu lừa đảo "vạch mặt người thứ 3"

Đối tượng lừa đảo đánh vào tâm lý của người vợ/chồng, để gửi tin nhắn có nội dung một trong hai người đang có quan hệ ngoài luồng, kèm với đường link lưu trữ "bằng chứng" ngoại tình.

Cảnh báo thủ đoạn lừa đảo từ các 'cuộc gọi mồi'

Thường được gọi là “cuộc gọi mồi” - những cuộc gọi trong tích tắc rồi tắt máy, để người dùng điện thoại thấy cuộc gọi nhỡ và gọi lại, kết quả sẽ tốn rất nhiều tiền trong vài giây ngắn ngủi mà không nghe đối phương nói gì.

Cảnh giác với ứng dụng AI thay đồ!

Bên cạnh sự tiện lợi và sáng tạo, những ứng dụng AI cũng đang đặt ra không ít lo ngại về tin giả, hình ảnh phản cảm và nguy cơ lạm dụng công nghệ.

Không còn bệnh tim - Bí mật cho trái tim khỏe mạnh từ một phân tử nhỏ bé kỳ diệu 

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 31/05/2025 09:00
Hãy đọc "Không còn bệnh tim" (No More Heart Disease) để khám phá những bí mật của trái tim và bắt đầu hành trình chăm sóc sức khỏe chủ động ngay hôm nay. Vì một trái tim khỏe mạnh, chính là nền tảng của một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa.

55 nguyên tắc ứng xử thiết yếu để thành công - Đừng đợi đến khi con lớn mới dạy con cách ứng xử

Từ sách - Phim - Quìn - 31/05/2025 08:00
Là cha mẹ, ai cũng mong con mình trở thành người tử tế, tự lập và mạnh mẽ. Nhưng đó không phải là điều trẻ học được trong một sớm một chiều, mà là kết quả của sự rèn luyện từng ngày, bắt đầu từ những điều nhỏ nhất trong ứng xử hằng ngày.

Xem ‘Sex Education’, tôi ân hận vì nói với con: ‘Chuyện này không dành cho con nít’

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 30/05/2025 13:00
Tôi từng né tránh chuyện tình yêu, giới tính để bảo vệ con.

Vợ u não sống thực vật, chồng hát, nhảy mỗi ngày để đánh thức và phép màu xảy ra

Truyền cảm hứng - Nhật Thùy - 30/05/2025 12:00
Bác sỹ khuyên từ bỏ khi người vợ u não chuyển sang sống thực vật, tiền đã cạn, nhưng phép màu đã xảy ra sau nhiều tháng Deng nhảy và hát để cố gắng đánh thức cô.

Lotus Chat - ứng dụng vừa vượt Zalo, Messenger về lượt tải: Người dùng đánh giá gì?

Kỹ năng - Phan Trang - 30/05/2025 11:00
Lotus Chat - ứng dụng nhắn tin của người Việt đang nhận được nhiều đánh giá tích cực của người sử dụng.

Chuyện tình của Tổng thống Pháp cùng Phu nhân: Từ mối tình tuổi 15 với cô giáo đến hành trình khiến nước Pháp ngưỡng mộ

Phong cách sống - Phạm Trang - 30/05/2025 10:00
Từ những định kiến, ngờ vực, họ cùng nhau viết nên một câu chuyện tình hiếm có vượt thời gian.

Đường vào thiền - Osho: Đừng tự làm khổ mình vì những lỗi lầm đã qua

Từ sách - Phim - Quìn - 30/05/2025 09:00
Có những đêm nằm trằn trọc vì một lỗi lầm đã qua, một lời nói khiến ai đó tổn thương, hay một lựa chọn sai lầm đổi cả cuộc đời. Quá khứ vẫn còn đó không thể xoá đi, nhưng bạn hoàn toàn có thể bước ra khỏi nó.

Khám phá vật liệu quanh ta – Gieo mầm tri thức từ những điều gần gũi

Từ sách - Phim - Quìn - 30/05/2025 08:00
Làm mẹ, ai cũng muốn con lớn lên vừa tò mò, vừa hiểu biết. Nhưng bạn có từng ngạc nhiên khi con hỏi: "Sao cái bàn gỗ cứng thế?", "Nhựa đến từ đâu?", hay "Tại sao cao su lại co giãn được?"

Tại sao con thứ thường thông minh hơn con cả? Sự thật khiến nhiều phụ huynh chạnh lòng...

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 29/05/2025 13:00
Chính môi trường và trải nghiệm sống khác nhau đã tạo nên những "kiểu thông minh" khác nhau ở mỗi người.

Lotus Chat vượt Zalo, Messenger, lọt top 3 app chat được tải nhiều nhất tại Việt Nam

Kỹ năng - Huỳnh Duy - 29/05/2025 11:00
Giữa một rừng ứng dụng nhắn tin trong và ngoài nước, Lotus Chat bất ngờ vươn lên trở thành từ khóa đột phá trên Google thời gian gần đây.

Cô gái Phú Thọ mất tay chân, 'hồi sinh' nhờ tình yêu của mẹ

Truyền cảm hứng - Thanh Minh - VNN - 29/05/2025 10:00
Người mẹ Phú Thọ như sinh con ra một lần nữa nhưng lần này, hành trình làm mẹ của bà gian nan và nhiều nước mắt hơn.

Cách mạng - Emmanuel Macron: Hành trình đột phá từ người vô danh đến ông chủ Điện Elysée

Từ sách - Phim - Quìn - 29/05/2025 09:00
Vào một buổi chiều tháng 5/2017, cả nước Pháp chứng kiến một khoảnh khắc chưa từng có: một người đàn ông 39 tuổi, chưa từng giữ vị trí dân cử đã chính thức bước vào Điện Elysée với tư cách là Tổng thống Pháp.

Con đường chuyển hóa – Chìa khóa đưa bạn đến bình an nội tâm

Từ sách - Phim - Quìn - 29/05/2025 08:00
Trong cuộc sống ngày càng hối hả và nhiều bộn bề lo toan, thật dễ hiểu khi tâm hồn chúng ta thường xuyên rối bời, mất phương hướng. Nhưng bạn biết không, chỉ cần giữ được sự tĩnh lặng bên trong, mỗi ngày chúng ta đều có thể tìm thấy bình an.

Xem Sex Education, tôi nhớ lại tuổi thơ đầy cay đắng, đến giờ tôi vẫn chẳng muốn về nhà

Điện ảnh - Thanh Hương - 28/05/2025 13:00
Tôi quyết tâm không bao giờ lặp sai lầm này lên 2 đứa con của mình.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 31/05/2025