Khai mở hạnh phúc - Sáu lầm tưởng về hạnh phúc
Chúng ta đã bắt đầu quyển sách bằng cách tìm hiểu xem hạnh phúc là gì, giờ là lúc để nghĩ xem hạnh phúc không phải là gì.
Mọi chuyện đều bắt đầu từ một quyết tâm và suy nghĩ khác biệt.
“Các em hiện tại ở Việt Nam vẫn có thể sống dựa vào gia đình cha mẹ, hay đi theo những lối mòn dễ bước - nhưng các em vẫn có thể tự mình tạo nên những điều khác biệt cho chính sự nghiệp và cuộc đời mình. Bởi các em chính là tương lai và hy vọng của Việt Nam.
Hiện nay có khá nhiều sách về các tấm gương khởi nghiệp. Tuy nhiên nếu các em mua sách, đọc sách, tham gia các khóa đào tạo khởi nghiệp, chỉ để lắng nghe, bàn luận về khởi nghiệp, nhưng không định hướng quyết tâm xem thực sự mình thích gì, muốn làm gì, thì các em đang lãng phí thời gian quí báu của chính mình.
Dù các em còn là sinh viên hay đã ra trường, các em không cần phải là một "chuyên gia" để khởi nghiệp. Thật ra trong khởi nghiệp không có ai là chuyên gia hết. Những người thành công đều từng là những người đã thất bại nhiều lần nhưng có can đảm, học từ những thất bại này, để tiếp tục theo đuổi ước mơ của họ. Điều quan trọng là họ biết lắng nghe, quan sát học hỏi và quyết tâm.
Hãy nhìn vào những người khởi nghiệp thành công, không kể tới những người nổi tiếng như Steve Jobs, Bill Gates hay Mark Zuckerberg mà rất nhiều người trẻ có ý chí đã thành công ở các Châu lục. Họ đều là những người còn rất trẻ như các em, không hề có kinh nghiệm, không hề được học về khởi nghiệp, cũng không được đọc các cuốn sách về khởi nghiệp nhưng họ đã có ý chí quyết tâm xây dựng thành công các công ty trị giá hàng hàng trăm triệu, hàng tỷ đô la.
Tại sao những người đó thành công? Tôi nghĩ tất cả đều có thức tỉnh và ý muốn quyết tâm thật sự để tạo ra một sản phẩm khác biệt hay dịch vụ hữu ích gì đó có “Giá trị mới” để thay đổi thị trường. Họ có niềm đam mê và động lực cùng với lòng can đảm để "Làm điều chưa từng đó" và sẵn sàng học từ thất bại.
Các em nên biết việc tạo ra một sản phẩm có “Giá trị mới” không phải là phải là cần phát minh ra những gì quá vĩ đại, lớn lao - nhưng cần biết nhìn thật rõ nhu cầu của khách hàng - xem họ thật sự cần gì để đáp ứng và tạo ra những “giá trị mới” cần thiết đó.
 |
iPod là một thí dụ điển hình thấy rõ. Nó không hề là thiết bị nghe nhạc di động đầu tiên. Sony đã có máy nghe nhạc di động Walkman hơn 20 năm trước đó rồi. iPod cũng không phải là thiết bị nghe nhạc có thể chứa hàng ngàn bài hát được ưa thích. Microsoft đã phát minh kỹ thuật MP3 và hàng trăm công ty lớn nhỏ đã sử dụng nó rồi. ITunes cũng không phải là hệ sinh thái chia sẽ âm nhạc đầu tiên vì trước đó đã có Napster, Grokster, Kazaa rồi.
Gã khổng lồ Apple là kẻ đến sau, rất muộn nhưng Steve Jobs đã biết sử dụng tài năng của mình để tổng hợp tất cả các yếu tố này vào một thiết bị duy nhất, thiết kế rất tốt và dễ sử dụng, rồi gắn nó vào một nền tảng giữ cho thiết bị đó được cập nhật âm nhạc trên nền tảng kỹ thuật mới mỗi lúc. Steve Jobs không hề phát minh gì cả nhưng ông biết rõ nhu cầu của khách hàng là có một thiết bị tiện lợi, để dùng, và thật đẹp, tiện lợi. Đó là lý do chính mà ông đã thành công vượt bậc và tạo ra cuộc cách mạng âm nhạc mới.
Tôi nghĩ các em ở Việt Nam có thể làm như thế, nếu cương quyết thực hiện giấc mơ khởi nghiệp của mình. Các em cần học hỏi và phát triển kỹ năng cần thiết để có thể mau chóng suy nghĩ, tìm cách phù hợp hiệu quả nhất thành lập những công ty khởi nghiệp thành công. Tôi đưa ra một câu nói của nhà hiền triết kiêm khoa học gia Hy Lạp nổi tiếng thế giới Archimedes: "Hãy cho tôi một đòn bẩy và một điểm tựa vững chắc, tôi sẽ di chuyển cả trái đất.
GS. John Vu, 1/9/2022
(Nguyên Kỹ sư Trưởng Boeing - Viện Trưởng Viện Công Nghệ Sinh Học ĐH Carnegie Mellons, Mỹ - Tác giả Muôn Kiếp Nhân Sinh).
