Những trang văn truyền cảm hứng sống của thầy Nguyễn Ngọc Ký

Hiểu Nhân29/09/2022 15:00
Những trang văn truyền cảm hứng sống của thầy Nguyễn Ngọc Ký

Trong "Tôi đi học", thầy Nguyễn Ngọc Ký kể chuyện dùng chân quặp bút chì tập viết, bị chuột rút co quắp nhưng không bỏ cuộc.

Thầy giáo, nhà văn Nguyễn Ngọc Ký qua đời rạng sáng 28/9 ở tuổi 75, sau thời gian dài chống chọi với bệnh tật khiến giới văn chương, độc giả nhiều thế hệ trong nước tiếc thương. Nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên xúc động khi nhớ tới bóng dáng đàn anh cần mẫn dùng đôi chân viết nên nhiều tác phẩm hay cho đời. "Nhà văn Nguyễn Ngọc Ký ra đi nhưng những tác phẩm của ông sẽ còn sống mãi, tác động lâu dài đến nhiều thế hệ", nhà phê bình nói.

Thầy Nguyễn Ngọc Ký thời trẻ. Ảnh tư liệu

Thầy Nguyễn Ngọc Ký thời trẻ. Ảnh tư liệu

Nguyễn Ngọc Ký truyền động lực sống qua các tác phẩm về cuộc đời mình. Ngay từ thuở nhỏ, số phận đã không mỉm cười với Nguyễn Ngọc Ký như cách ông luôn nở nụ cười với mọi người. Năm lên bốn tuổi, một cơn sốt khiến hai tay của ông bị liệt, không cử động được. Dân gian có câu "Giàu hai con mắt, khó hai bàn tay", Nguyễn Ngọc Ký dùng đôi chân, vượt lên số phận. Hành trình đó được ông khắc họa trong hồi ký Tôi đi học.

Thấy bạn bè đi học, ông cũng đòi bố mẹ cho đến trường. Ban đầu, Nguyễn Ngọc Ký học viết bằng miệng nhưng không được. Sau đó, cậu chuyển sang dùng chân, trải qua những ngày tháng khó khăn, đầy nước mắt. Trong chương Những ngày tập viết, nhà văn mô tả: "Nhiều lúc tôi đã lấy hết sức quặp thật chặt bút chì, cố nắn nót từng nét một, thì cũng nhiều lúc tôi bị chuột rút đến co quắp cả ngón chân".

Sau đó, ông đã vượt qua, không chỉ viết mà có thể làm thủ công, học bơi bằng chân. Từ lớp một đến hết phổ thông, Nguyễn Ngọc Ký luôn là học sinh giỏi. Ông từng đứng thứ năm trong kỳ thi học sinh giỏi toán lớp 7 toàn miền Bắc, hai lần được Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi huy hiệu khen ngợi, bốn lần được gặp Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Mở đầu tác phẩm, có trích lời nhận xét của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng: "Nguyễn Ngọc Ký là tấm gương vượt khó tuyệt vời. Quý lắm. Đoàn cần nhân rộng để các em học tập. Tuổi thơ Việt Nam bây giờ hơn lúc nào hết cần biết ước mơ, biết phấn đấu, đặc biệt vượt qua chính mình như Nguyễn Ngọc Ký để thành đạt".

Sách lần đầu ra mắt độc giả vào năm 1970, với tên Những năm tháng không quên. Khi đó, ông vừa tốt nghiệp khoa Ngữ Văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội. Đến nay, tác phẩm đã qua hơn 10 lần tái bản.

Nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên cho biết năm 12 tuổi, khi còn là cậu bé ngồi trên ghế nhà trường, ông cùng bạn bè chuyền tay nhau cuốn Những năm tháng không quên. Qua cách kể chuyện giản dị, ông tự tưởng tượng và thầm cảm phục về chàng trai Ký viết bằng chân nhưng học giỏi toán, viết văn hay. Thuở ấy, thầy cô hay lấy Ký làm tấm gương để nhắc nhở học trò noi theo.

Nhà văn Lê Phương Liên đọc cuốn sách vào năm 19 tuổi, khi đang đi sơ tán ở vùng nông thôn. Khi ấy, bà cũng bắt đầu viết văn, cảm thấy như được tiếp thêm động lực. Sau này, mỗi khi ông ra sách, bà đều mua đọc hết. Bà thích cách viết giản dị nhưng lôi cuốn, dễ đi vào lòng người. Lê Phương Liên may mắn được gặp ông trong một số buổi gặp gỡ cộng tác viên của Nhà xuất bản Kim Đồng. "Có lần tôi đến gần chào hỏi, anh cười tươi và nói đã đọc một số tác phẩm của tôi. Anh còn động viên tôi trau dồi, sáng tác nhiều hơn nữa. Tôi thực sự xúc động", bà nói.

Cuốn tự truyện Tôi đi học tái bản năm 2014. Ảnh: First News

Cuốn tự truyện "Tôi đi học" tái bản năm 2014. Ảnh: First News

Nguyễn Ngọc Ký còn viết nhiều cuốn sách khác nối tiếp câu chuyện của Tôi đi học. Với hồi ký Tôi học đại học, Nguyễn Ngọc Ký kể lại những năm tháng ông phải rời xa quê hương lên Hà Nội học tập, rồi đi sơ tán ở vùng nông thôn. Hai tay bị liệt, mọi việc phải hoàn toàn nhờ vào đôi chân, thiếu thốn đủ bề nhưng ông vẫn nỗ lực học tập. Phát hành vào tháng 9/năm 2014, sách được công chúng đón nhận, tái bản với số lượng 5.000 cuốn chỉ sau một tháng.

Những tâm hồn dấu yêu thay lời tri ân của Nguyễn Văn Ký tới cha, mẹ, thầy cô... - những người đã nâng đỡ cuộc đời ông. Khi ông nản lòng vì tập viết bằng chân, mẹ động viên: "Có gì đâu. Vạn sự khởi đầu nan mà. Người ta làm bằng tay còn khó huống hồ con làm bằng chân. Có làm, có hỏng, có sửa mới có biết. Làm cái gì cũng phải kiên trì thì mới thành, con ạ". Khoảnh khắc dùng đôi chân chăm mẹ cuối đời cũng được ông đưa vào tác phẩm: "Mẹ nằm ốm liệt giường, cả tuần lễ mẹ chỉ uống nước trắng cầm hơi. Bố thì già yếu lại mắt kém. Các chị bận việc, chỉ có tôi lặng lẽ ngồi dùng chân múc từng thìa nước đưa vào miệng cho mẹ".

Tâm huyết trao đời - tập cuối trong bộ ba hồi ký của ông - kể về hành trình bắt đầu làm nghề giáo đến khi về hưu của Nguyễn Ngọc Ký. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông về quê dạy học theo lời khuyên Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, trở thành giáo viên giỏi toàn ngành, là cán bộ xuất sắc của Phòng Giáo dục Quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh. Trong suốt thời gian đó, ông xuất bản hơn 30 đầu sách, tham gia hàng nghìn buổi giao lưu, truyền động lực sống. Sau khi về hưu, ông trở thành nhà tư vấn tâm lý qua điện thoại, truyền động lực sống cho nhiều người.

Tác phẩm phát hành năm 2017, dịp sinh nhật tròn 70 tuổi của Nguyễn Ngọc Ký. Tại sự kiện ra mắt sách, MC Hoàng Anh Quân - con trai Giáo sư Hoàng Như Mai - cho biết dù phải thường xuyên chạy thận nhân tạo, nhà văn vẫn miệt mài sáng tác, hoàn thành bản thảo theo đúng tiến độ của nhà xuất bản. Có lần, anh ghé thăm nhà, thấy ông mải mê viết đến độ máu chảy ướt cả chỗ vết thương chạy thận.

Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký ký tặng sách bạn đọc tại sự kiện ra mắt cuốn Tâm huyết trao đời năm 2017. Ảnh: Thoại Hà

Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký ký tặng sách bạn đọc tại sự kiện ra mắt cuốn "Tâm huyết trao đời" năm 2017. Ảnh: Thoại Hà

Chủ tịch nước Trần Đại Quang khi đó viết thư nhận xét về cuốn sách và nói rằng nhà văn đã làm được những điều mà không phải ai cũng làm được. Trong đó, có đoạn: "Thông qua mỗi câu chuyện kể, Nhà giáo Ưu tú, nhà văn Nguyễn Ngọc Ký cũng 'trao đời' những bài học kinh nghiệm sâu sắc, đúc rút từ chính cuộc đời mình - người thầy dạy học, viết văn bằng chân đầu tiên ở Việt Nam, với tư duy đổi mới về dạy và học, về đào tạo phát triển toàn diện con người. Đó không chỉ là những chắt lọc mang tính chuyên môn mà còn là tâm hồn, tình cảm, nhân cách cao đẹp của một nhà giáo chân chính, có sức lan tỏa tích cực trong xã hội".

Câu chuyện của thầy Ký từng truyền cảm hứng cho Trần Hồng Giang - người bị liệt từ lúc năm tuổi sau một chấn thương ở đốt sống cổ vào năm 1979. Cuộc sống của anh khi đó chỉ quanh quẩn trên chiếc giường, với chiếc đầu còn ngúc ngắc được. Năm 12 tuổi, Hồng Giang lần đầu biết đến thầy qua mà lời kể của cha anh - người cũng công tác trong ngành giáo dục tỉnh Nam Định.

Trong anh dấy lên niềm khao khát được sống, làm việc một cách đúng nghĩa. Anh tập viết bằng cách tì bút vào má rồi lúc lắc đầu theo nét chữ. Hồng Giang dần biết viết, biết đọc, rồi sau này sống bằng nghề viết lách. Hồi ký Tôi đi học của Nguyễn Ngọc Ký khi ấy là tác phẩm "gối đầu giường", là động lực cho Hồng Giang mỗi khi nản chí.

Tháng 8/2010, trong chương trình vinh danh 50 gương mặt người khuyết tật tiêu biểu ở TP HCM, Hồng Giang lần đầu tiên được gặp thầy Ký. Sau đó, thầy hay gọi anh tham gia các chương trình giao lưu ở trường học, cơ quan, xí nghiệp... Thi thoảng, anh cũng hay qua nhà riêng của thầy để chơi. Hồng Giang ấn tượng với việc thầy tự đun nước, pha trà, rót bằng chân khéo léo, không sánh ra ngoài giọt nào. Khi Nguyễn Ngọc Ký viết Tôi học đại học đã cho anh đọc từ khi còn là bản thảo. "Thầy là tấm gương lớn cho tôi soi vào, truyền cho tôi hy vọng để giờ đây tôi có thể tự tin trong cuộc sống và bước ra xã hội", anh nói.

Theo vnexpress


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Cặp cha con trong bức ảnh “cõng cả thế giới trên vai vì con” bây giờ ra sao?

"Cái ông cõng trên lưng là gia đình ông. Cái ông nắm giữ trong tay là tương lai”.
2

Ông Tây 4 lần cầu hôn cô gái bán cơm và lá thư gửi mẹ vợ Việt gây xúc động

Sau hơn 3 tháng nhắn tin, 4 lần cầu hôn và 3 chuyến bay về Việt Nam, anh Phillip (người Mỹ) đã chinh phục được chị Bích Ngân, cùng sự chấp thuận của con trai và gia đình chị.
3

Vợ chồng GS gốc Việt vừa được thăng cấp huân chương Bắc đẩu Bội tinh cao quý nhất nước Pháp

Việc hai vợ chồng cùng được nhận huân chương Bắc đẩu Bội tinh, lại cùng được thăng cấp là điều cực kỳ hiếm hoi.
4

Lý Tiểu Long tinh thông tuyệt kỹ 8 môn võ lợi hại bậc nhất thế giới

Lý Tiểu Long ham học hỏi, nhận nhiều cao thủ khác làm sư phụ, nhờ thế tinh thông tuyệt kỹ của 8 môn võ lợi hại bậc nhất thế giới.
5

“Đồng nghiệp qua đời ở tuổi 29, khi biết nguyên nhân, tôi thấy chính mình trong câu chuyện ấy”

Cái chết đột ngột khiến bạn bè nhận ra điều họ chưa từng nghĩ tới nhưng đang lặp đi, lặp lại mỗi ngày.

Vĩnh biệt thầy Nguyễn Ngọc Ký, một người điềm tĩnh

Tôi nghe và đọc về nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký từ khi tôi còn bé.

Tôi đi học – Tác phẩm để đời của thầy Nguyễn Ngọc Ký

Biến cố vào năm 4 tuổi, khiến đôi tay “như hai cục thịt lủng lẳng” lại là một sự khởi đầu cho một cuộc đời mới. Đó cũng là lý do để có tự truyện Tôi đi học, được xem là cuốn sách để đời của Nguyễn Ngọc Ký.

“Tâm huyết trao đời” của Nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký

Ngày 2/7, tại TPHCM đã diễn ra lễ ra mắt quyển sách “Tâm huyết trao đời”, đây là tập cuối của bộ ba hồi ký cuộc đời nhà văn, nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký.

Vĩnh biệt Nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký – Người thầy không cần phấn trắng, bảng đen

Nhà văn - Nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký (26/6/1947 – 28/9/2022), một cử nhân văn chương của Đại học Tổng hợp Hà Nội đã mở ra cho nhiều thế hệ học trò những cái nhìn mới mẻ, yêu đời…

Nhà giáo viết bằng chân Nguyễn Ngọc Ký qua đời

Nhà giáo ưu tú không tay với kỷ lục "Nhà văn Việt Nam đầu tiên viết bằng chân" Nguyễn Ngọc Ký qua đời vào sáng sớm ngày 28/9 ở tuổi 75.

Giúp bạn hơn 3 triệu đồng, 25 năm sau được trả ơn 33 tỷ

Trở thành tỷ phú, Thắng Vinh cất công đi tìm và trả ơn người 25 năm trước đã cho anh - khi đó chỉ là một công nhân - vay 1.000 tệ để khởi nghiệp.

Cụ bà nhặt đồ cũ cất giữ, 50 năm sau mở triển lãm

Có lẽ bà đã hoàn thành sứ mệnh giải cứu những món đồ cũ kỹ, để rồi được chú chim hỷ tước dẫn lối đoàn tụ với chồng.

Người đàn ông 'một tay, một chân' chèo thuyền vòng quanh thế giới trong 7 năm

Sau tai nạn kinh hoàng, Dustin Reynolds chỉ còn một chân và một tay. Không đầu hàng, anh đã lên đường thực hiện hải trình vòng quanh thế giới.

Sự thật tàn khốc: Cha mẹ càng lo lắng điều gì, con càng bị huỷ hoại bởi điều đó!

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 19/08/2025 13:00
Thực tế, cha mẹ càng lo lắng điều gì cho con cái trong quá trình trưởng thành thì con càng mất mát, tổn thất nhiều hơn.

Nobita ơi, đừng làm 3 hành động này vì chúng khiến cậu và hàng triệu bạn trẻ "xếp đáy"

Điện ảnh - Đông - 19/08/2025 12:00
Nobita, cậu bạn đáng yêu nhưng mãi thụt lùi vì ba thói quen này!

Tuyệt đối không được đăng lên Facebook những thông tin này

Kỹ năng - Huỳnh Duy - 19/08/2025 11:00
Hình ảnh này có thể bị lợi dụng để đánh cắp thông tin, thực hiện các chiêu trò lừa đảo.

Nở rộ nghề 'bác sĩ' chuyên sửa Labubu

Phong cách sống - Hoàng Hà - 19/08/2025 10:00
Cơn sốt búp bê nhồi bông Labubu góp phần tạo nên làn sóng nghề nghiệp mới tại Trung Quốc là làm "bác sĩ đồ chơi".

Chăm sóc bản thân thật sự - Đã đến lúc định nghĩa lại “yêu bản thân”

Từ sách - Phim - Quìn - 19/08/2025 09:00
Nếu “chăm sóc bản thân” là đặt lịch spa, hay book một chuyến nghỉ dưỡng sang chảnh, nhưng nếu sáng hôm sau bạn vẫn thức dậy với cảm giác kiệt sức, lo âu, và chẳng biết mình đang sống vì điều gì… thì rõ ràng, vấn đề nằm sâu hơn thế.

Không cần ngân sách quảng cáo khổng lồ, Inbound Marketing là chìa khóa thu hút khách hàng thời đại số

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 19/08/2025 08:00
Trong thời đại chuyển đổi số, doanh nghiệp ngày nay hầu hết đã chuyển đổi sang hình thức inbound marketing để tối ưu hóa không gian mạng và xây dựng nội dung phù hợp với từng nhóm khách hàng mục tiêu.

4 cách uống cà phê tốt nhất cho sức khỏe

Kỹ năng - Minh Nhật - 18/08/2025 11:00
Cà phê không chỉ giúp đầu óc tỉnh táo, tăng sự tập trung mà nếu uống đúng cách, loại đồ uống quen thuộc này còn mang lại nhiều lợi ích cho tim mạch, gan, cân nặng và đường huyết.

“Đồng nghiệp qua đời ở tuổi 29, khi biết nguyên nhân, tôi thấy chính mình trong câu chuyện ấy”

Phong cách sống - Trần Hà - 18/08/2025 10:00
Cái chết đột ngột khiến bạn bè nhận ra điều họ chưa từng nghĩ tới nhưng đang lặp đi, lặp lại mỗi ngày.

Thuyết Mặc Kệ Họ - Từ bỏ kiểm soát để giành lại sức mạnh của chính mình

Từ sách - Phim - TĐ - 18/08/2025 08:48
Thuyết Mặc Kệ Họ không chỉ là một mẹo tư duy. Nó có nền tảng là những triết lý cổ xưa và các khái niệm tâm lý vốn đã giúp con người chúng ta định hướng cuộc đời mình bao thế kỷ qua.

"Khai mở cảm xúc" và "Khai mở hạnh phúc" - Tàu lượn cảm xúc và bánh kẹp hạnh phúc

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 18/08/2025 08:45
Bộ sách “Khai mở cảm xúc” và “Khai mở hạnh phúc” của bác sĩ tâm thần Emma Hepburn không chỉ giải thích tường tận vai trò của cảm xúc trong đời sống tinh thần mà còn hướng dẫn cách tận dụng chính những rung động nội tâm ấy để mang tới hạnh phúc bền vững.

4 kiểu trả lời tin nhắn của EQ thấp, ai cũng muốn né xa

Kỹ năng - Minh Ánh - 17/08/2025 12:00
Người EQ thấp trả lời tin nhắn tùy hứng, không chọn lọc từ ngữ, và ít quan tâm tới cảm xúc của người đối diện.

Tại sao Kiều Phong lại là người yếu nhất trong số các cao thủ tứ tuyệt của Thiên Long?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 17/08/2025 11:00
Bài viết phân tích sức mạnh của các cao thủ trong Thiên Long Bát Bộ, đặc biệt là tứ tuyệt, và đặt ra nghi vấn về vị trí của Kiều Phong. Liệu "chiến thần" Kiều Phong có thực sự xứng đáng với danh hiệu này khi so sánh nội lực với các cao thủ khác?
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 20/08/2025