Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương Kỳ 2 – Hồ Con Rùa, thiết kế táo bạo và lãng mạn giữa Sài Gòn

Quang Thành01/01/2023 11:00
Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương Kỳ 2 – Hồ Con Rùa, thiết kế táo bạo và lãng mạn giữa Sài Gòn

Cụ D. hồi tưởng: “Trước 1972, khu vực hồ Con Rùa ít ai ghé chơi cả buổi như bây giờ lắm, có một cái hồ nước trơ trọi thì có gì mà chơi. Chủ yếu để dân chúng đi qua nghỉ chân chứ ít ai ghé vô”.

Con rùa không còn nhưng người ta vẫn gọi là “hồ Con Rùa”

Cái hồ nhỏ ấy nằm có phần đìu hiu dù giữa một khung trời đại học lãng mạn bao quanh bởi các trường đại học Luật khoa, Y khoa, Kiến trúc và “con đường Duy Tân cây dài bóng mát”. Cho đến giữa thập niên 1960, khu vực này mới có sức sống hơn với thiết kế của kiến trúc sư Nguyễn Kỳ. Thiết kế này được chọn trong cuộc thi quy hoạch mới cho một công trường tuy rộng lớn nhưng nằm vắng vẻ giữa một Sài Gòn luôn nhộn nhịp này.

Nhưng mãi cho đến cuộc trùng tu, tôn tạo từ năm 1972, khu công trường này mới thật sự trở nên sống động và trở thành hình ảnh kỷ niệm khó quên của bao thế hệ người trẻ Sài Gòn khi xa thành phố. Đó là các cột bê tông cao vút được dựng thêm ở chính giữa hồ. Trên mỗi cột là năm ngón tay xòe ra đón đỡ một nhụy hoa (bê tông) nhỏ, thanh mảnh bên trong.

Bên ngoài là vòng xoay giao thông, bên trong hồ cũng là một hệ thống lối đi xoắn ốc theo vòng xoay, hướng tới các cột trụ và một tấm bia ghi tên những nước công nhận Việt Nam Cộng Hòa lúc ấy. Bia ghi tên được thiết kế đặt trên một con rùa lớn bằng hợp kim đồng mà đám học trò chúng tôi khi đến đây đều leo lên cỡi và nghịch phá. Hầu như người nào khi đến đây chơi cũng phải tranh thủ chụp hình với con rùa này.

Thế là cái tên “hồ Con Rùa” ra đời, dù tên gọi chính thức của nó cho đến nay vẫn là Công trường Quốc tế. Thậm chí, dù con rùa đồng đã không còn sau một vụ phá hoại sau năm 1975 nhưng người ta vẫn gọi đó là “hồ Con Rùa”. Thỉnh thoảng cũng có bạn trẻ tinh nghịch thả rùa phóng sinh vô đó nhưng làm sao những chú rùa tội nghiệp này có thể sống trong một cái hồ toàn bê tông và thường xuyên được làm vệ sinh.

Bỏ qua những huyền thoại hư hư thực thực về long mạch, về chuyện trấn yểm của tổng thống Việt Nam Cộng Hòa lúc bấy giờ, có thể nói hồ Con Rùa mà những bạn trẻ tìm đến hiện nay có một thiết kế rất táo bạo. Thiết kế táo bạo rõ nhất mà xưa giờ ai đi qua cũng có thể thấy ngay, đó là một khu vui chơi, thư giãn cho người dân lại được dựng ngay ở một bùng binh, giao lộ có xe cộ qua lại tấp nập thường xuyên.

Tại sao không bị té hồ ở… hồ Con Rùa?

Mọi nơi của thành phố này, cứ nơi nào có người, nhất là có nam thanh nữ tú tập trung, dập dìu là có hàng rong. Cứ tầm chiều tối, cặp sát xung quanh hồ, lúc nào cũng có hàng chục xe hàng rong bán từ cá viên chiên, kem… đến bò bía. Cảnh sát trật tự, Công an phường đuổi hoài, dẹp hoài mà đâu vẫn cứ vào đấy. Thiết kế táo bạo như vậy với một bùng binh tới giờ coi bộ cũng hiếm, nếu không muốn nói là hầu như chưa thấy.

Ngay từ khi ra đời vào năm 1972, công trình này từng bị la hoảng khi những lối đi trên hồ uốn lượn mà không hề có lan can phòng chống... té hồ. Thế nhưng từ khi đưa vào sử dụng đến nay, chuyện té hồ hình như chưa bao giờ là vấn nạn cần phải xem xét, dù có thể thỉnh thoảng cũng có ai đó hụt chân té xuống cái hồ... “cạn sợt” này.

Cùng chúng tôi đi trên các lối đi lát đá rửa, chàng kiến trúc sư trẻ Đậu Việt Đức (nhà trên đường Phạm Ngọc Thạch) nhận định: “Vị kiến trúc sư thiết kế nơi đây đã khéo léo dẫn dắt tầm nhìn của người đi trên các con đường xoắn ốc trên hồ đến khu trung tâm (các cột bê tông và bia rùa) nên đã ít nhiều hạn chế tai nạn té hồ”. Anh nói thêm: “Đây là thiết kế đơn giản nhưng lãng mạn một cách rất táo bạo - giữa một Sài Gòn ít nhiều chú trọng công năng, hình khối lúc ấy; nhất là thực hiện ở một khu vực dành cho bao người qua lại hằng ngày”.

Và nét lãng mạn ấy đã vượt qua thử thách của thời gian, không chỉ vững chắc sau hơn nửa thế kỷ trên mặt hồ đội mưa nắng mà còn gây dấu ấn đối với bao thế hệ bạn trẻ, học trò, người dân Sài Gòn tìm đến và nhớ về, như một trong những địa điểm đáng yêu nhất Sài Gòn.

Khi còn làm việc ở báo Khăn Quàng Đỏ - Mực Tím sát bên hồ cho đến tận hôm nay, lúc nào tôi cũng thấy hàng trăm bạn trẻ tập trung sinh hoạt quanh bờ hồ. Có những đôi bạn ngồi chuyện trò trên cả những lối đi vào bên trong, chân buông xuống mặt hồ in bóng mây trời và hàng cây xanh mát trên đầu, không khỏi gợi nhớ đến hình ảnh quen thuộc của những tà áo dài nữ sinh ngồi thả bóng xuống hồ trước 1975.

Phía cầu thang lên đài cao có khi là một đôi trai gái với ánh mắt ngời hạnh phúc đang chụp hình cưới trong lúc một gia đình trẻ cùng hai con nhỏ đang tung tăng chân sáo vừa bước vào từ bên kia đường. Bản thân tôi nhiều lần cũng được bạn đọc tuổi mới lớn của báo Mực Tím kéo ra hồ chụp hình.

Dù trải qua bao đổi thay, hồ Con Rùa vẫn nằm im đó như chứng kiến thời thanh xuân của bao thế hệ học trò, lắng nghe những lời hẹn ước, cả niềm hạnh phúc lẫn tan vỡ của những đôi tình nhân, và cũng là nơi tìm về của sự đoàn viên gia đình. Hồ Con Rùa, cái tên tưởng bình dị thân quen bỗng trở thành ký ức khó quên của những người con Sài Gòn xa xứ.

Hồ Con Rùa năm 1972 với con rùa bằng đồng đội tấm bia - Nguồn: Dick Leonhardt.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Cuốn sách tiên phong về Sang chấn Phức tạp

Sẽ ra sao nếu một ngày ta nhận ra mình đã bị bạo hành dưới danh nghĩa yêu thương? Liệu câu chuyện tổn thương của ta chỉ là nỗi đau mang tính cá nhân hay là bi kịch chung của một cộng đồng?
2

‘Đại địa chấn kinh tế’ – Bài học cho Việt Nam từ những cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu

Với vỏn vẹn 336 trang, nhà kinh tế học Linda Yueh không chỉ “vẽ” nên một bức tranh kỳ vĩ đến tàn khốc của nền kinh tế thế giới trong gần một thế kỷ mà còn mang đến những bài học lớn giúp chúng ta ứng phó trong một nền kinh tế không ngừng biến động.
3

Đơn giản mà nói - Cái bẫy của sự phức tạp trong marketing hiện đại

Trong cuốn sách "Đơn giản mà nói" (Simply Put), tác giả Ben Guttmann đưa ra một quan điểm tưởng chừng đơn giản nhưng vô cùng quan trọng: giữa thế giới quá tải thông tin, thương hiệu nào càng rõ ràng, dễ hiểu, thương hiệu đó có cơ hội tồn tại.
4

Con đường chuyển hóa - Khổ đau không đến từ người thân, mà từ cách ta thương yêu họ

Chỉ vì một câu nói không vừa ý, một ánh nhìn vô tâm, hay một lần không được lắng nghe – mà ta tổn thương. Mà đau nhất không phải vì người ngoài, mà là vì người mình thương nhất lại vô tình làm mình buồn nhất.
5

Tài chính cho mọi người - Bạn đang làm chủ tiền bạc, hay tiền bạc đang dẫn dắt bạn?

Nhiều người tin rằng thẻ tín dụng là biểu tượng của tự do tài chính. Nhưng thực tế, nó không làm bạn giàu lên. Nó chỉ khiến bạn cảm thấy như mình đang giàu hơn hiện tại.

Học viện thành công – Phát triển trên cánh đồng kim cương của bạn

Chính ra Ali Hafed nên ở nhà và đào xới khu vườn, hay bên dưới những cánh đồng lúa mì, thay vì lâm vào cảnh khốn cùng, đói khát và phải quyên sinh ở xứ lạ…

Dám nghĩ lại Kỳ 2: Nếu làm chủ nghệ thuật tái tư duy, bạn sẽ thành công và hạnh phúc hơn

Trong một thế giới đầy biến động, con người cần có một bộ kỹ năng nhận thức khác quan trọng hơn nhiều: đó là khả năng tái tư duy và quên đi những điều đã học.

Dám nghĩ lại kỳ 1 - chúng ta đều phạm cùng kiểu sai lầm như người lính cứu hỏa

Sau một chuyến bay giằng xóc, 15 người đàn ông nhảy xuống từ máy bay trên bầu trời Montana. Họ là đội lính cứu hỏa trên không, được đưa đến để dập tắt vụ cháy rừng do sét đánh vào hôm trước.

Gia Định là nhớ, Sài Gòn là thương Kỳ 1 - Hồ Con Rùa nhưng không có… rùa

Trên con đường Duy Tân “cây dài bóng mát” nổi tiếng trong thi ca miền Nam trước 1975, có một cảnh quan mà nếu thiếu vắng nó, có lẽ khung trời đại học này sẽ bớt đi vẻ lãng mạn nhiều lắm, đó là bùng binh hồ Con Rùa.

Dám nghĩ lại - Kỹ năng sống còn trong thời đại biến động hiện nay

Khi thế giới thay đổi liên tục và tri thức mở rộng không ngừng, con người phải thường xuyên ‘xoá’ những điều đã biết để đối mặt với điều ‘tôi không biết’.

Dám nghĩ lại - Định luật Murphy nếu một điều gì đó có thể sai thì chắc chắn nó sai

Khi chúng ta bị kiểm soát về mặt tư duy, khi những suy nghĩ của chúng ta cứ mãi đi theo một lối mòn...

Dám nghĩ lại - Sức mạnh của việc biết những gì bạn không biết

Dám nghĩ lại của Adam Grant xem xét việc đặt câu hỏi về niềm tin của bạn và biết những gì bạn không biết có thể dẫn bạn đến thành công trong công việc và hạnh phúc như thế nào.

Dám nghĩ lại - Một hiệu ứng tâm lý để bạn hiểu hơn về sự tự tin trong chính mình

Vào năm 1933, nhà triết học Bertrand Russell đã viết rằng “nguyên nhân cơ bản của rắc rối là trong thế giới hiện đại, những kẻ ngu ngốc luôn tự tin trong khi những người thông minh thì đầy nghi ngờ”.

Chảy não

Blog GS John VU - GS John Vu - 21/07/2025 13:00
Với toàn cầu hoá hiện tượng “chảy não” kéo tới.

Cách kiểm tra Facebook và Zalo có đang bị theo dõi

Kỹ năng - Lê Tỉnh - 21/07/2025 12:00
Zalo và Facebook là 2 nền tảng mạng xã hội được nhiều người sử dụng nhưng không phải ai cũng biết mình có thể bị hack tài khoản để theo dõi.

Người đàn ông cưới AI làm "vợ hai", cuộc hôn nhân viên mãn suốt 5 năm nhưng bối rối khi cô ấy đề nghị sinh con

Thư giãn - Nguyễn Phượng - 21/07/2025 11:00
Mỗi ngày, cặp đôi cùng nhau nấu ăn, xem phim và đi dã ngoại lãng mạn. Thực tế, Travis luôn mang Lily Rose theo bên mình mọi lúc mọi nơi – chủ yếu là vì cô ấy sống trong túi anh, với tư cách là người vợ AI.

Người đàn ông bại não trở thành thạc sĩ Đại học Harvard

Truyền cảm hứng - Hoàng Hà - 21/07/2025 10:00
Ding mắc bệnh bại não, không được cha yêu thương và bị bạn học bắt nạt tuy nhiên tình yêu của mẹ giúp anh trở thành thạc sĩ luật của Đại học Havard.

Phóng sự về trẻ em gây chấn động thế giới: Cha mẹ kiểu này là kẻ hại con lớn nhất!

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 21/07/2025 09:00
Cuộc đời con chỉ có một lần, hãy cho con dũng khí để yêu đời.

Đại địa chấn kinh tế kỳ 1: Đại dịch Covid-19 cuộc khủng hoảng nghiêm trọng toàn cầu

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 21/07/2025 08:00
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chỉ tính riêng trong năm đầu tiên xảy ra đại dịch, cả thế giới có 1,8 triệu người thiệt mạng và khoảng 80 triệu người bị nhiễm bệnh. Đại dịch này đã ảnh hưởng đến mọi lục địa trên Trái đất, kể cả châu Nam Cực.

Mỹ nhân luyện kiếm từ 6 tuổi, được mệnh danh 'nữ thần võ thuật' Trung Quốc

Phong cách sống - Sơn Tùng - VTC - 20/07/2025 13:00
Với khả năng sử dụng 26 loại binh khí khác nhau, cô gái Trương Hàm Lượng được cư dân mạng Trung Quốc gọi với biệt danh "nữ thần kungfu”.

Phối vest đúng cách - Vũ khí bí mật giúp đàn ông ghi điểm mọi lúc mọi nơi

Kỹ năng - Ứng Hà Chi - 20/07/2025 12:00
Phối vest sao cho vừa chỉn chu vừa không bị cứng nhắc lại là một nghệ thuật.

3 truyền nhân của Ngũ Tuyệt tông sư: Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc so tài, ai mạnh hơn?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 20/07/2025 11:00
Ba cao thủ Mai Siêu Phong, Khưu Xứ Cơ và Âu Dương Khắc cùng giao chiến thì ai sẽ là người chiến thắng cuối cùng?

3 kiểu người mẹ dễ khiến con dễ "trở mặt thành thù" nhất

Suy ngẫm - Thiên An - CFB - 20/07/2025 10:00
Hy vọng bạn không phải kiểu nào trong số đó.

Xem Sex Education, tôi bật khóc vì 1 phút im lặng mà con gồng mình làm "người tốt" suốt 6 năm

Điện ảnh - Thanh Hương - 20/07/2025 09:00
Chính sự im lặng của tôi đã khiến con bắt đầu thay đổi.

'Đại địa chấn kinh tế' - 10 cuộc khủng hoảng tài chính tàn khốc

Từ sách - Phim - Hồ Lam - TTO - 20/07/2025 08:00
'Đại địa chấn kinh tế' dẫn ta đi qua 10 cuộc khủng hoảng tài chính tàn khốc của thế giới, từ cuộc Đại sụp đổ 1929, khủng hoảng tiền tệ ở Mỹ Latinh, châu Âu cho đến khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 hay những chấn động của đại dịch COVID-19.

Tôi từng nghĩ mình tiêu dùng khôn ngoan cho đến khi chứng kiến 10 thói quen "ngược đời" của giới trẻ

Kỹ năng - Phương Trần - 19/07/2025 13:00
Không chạy theo giảm giá, không nâng cấp đồ điện tử, không sắm mới chỉ vì… hết hứng – thế hệ trẻ hiện nay đang âm thầm sống khác, tiêu khác. Họ tiết kiệm được hàng chục triệu mỗi năm nhờ những lựa chọn "ngược dòng" so với tư duy của người đi trước.

Xem "Sex Education", tôi quyết định xóa tình bạn 5 năm ra khỏi cuộc đời

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 19/07/2025 12:00
Một câu nói đã khiến tôi dừng lại và suy nghĩ về cách tôi nhìn nhận tình bạn, cũng như tầm quan trọng của việc yêu thương và tôn trọng bản thân.

Chẳng phải tự sáng tạo, hóa ra Chu Bá Thông học lỏm tuyệt kỹ Song thủ hỗ bác từ thời Thiên Long Bát Bộ

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 19/07/2025 11:00
Tuyệt kỹ Song thủ hỗ bác nổi tiếng của Chu Bá Thông đã từng được một cao thủ thời Thiên Long Bát Bộ sử dụng.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 3, 22/07/2025