Vì sao tượng binh nhanh chóng vào viện bảo tàng?

Anh Tú19/02/2024 10:00
Vì sao tượng binh nhanh chóng vào viện bảo tàng?

Trong khi kỵ binh phải sau Thế chiến thứ nhất mới dừng sứ mệnh thì tượng binh vào viện bảo tàng sớm hơn.

voi.jpg
Hình ảnh tượng binh trong viện bảo tàng

Cách đây 235 năm, tượng binh của quân Tây Sơn đã tạo nên chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa lừng lẫy. Việc dùng voi trong chiến tranh được xác định từ hơn 3.000 năm trước và trận cuối cùng mới chỉ cách nay hơn 1 thế kỷ.

Lần xuất hiện cuối cùng của voi trong chiến trận là trong Chiến tranh Afghanistan – Anh lần thứ 2 vào năm 1878-80, Những con voi được phía quân đội Afghanistan xếp vào pháo binh, cứ 2 con kéo một khẩu. Trận đó, quân Anh thắng và người ta sau đó nhận ra voi không phù hợp trong chiến tranh hiện đại vì chúng quá chậm và dễ thành tấm bia di động. Trong khi đó, việc nuôi một con vật to lớn như vậy lại vô cùng tốn kém và từ đó voi dần không còn xuất hiện trên chiến trường.

Tuy nhiên, từ trước đó khá lâu, voi đã dần thất thế trên chiến trường châu Âu. Từ trước công nguyên, không lâu sau khi voi xuất hiện ở Hy Lạp, người ta đã nghĩ ra cách chống tượng binh. Chẳng hạn trong cuộc bao vây Megapolis, người Macedonia đã dùng voi để tấn công, nhưng quân phòng thủ đã rải những chiếc gai dài giấu dưới mặt đất. Sau khi bị trúng “mìn” những con vật khổng lồ hoảng loạn vì đau đớn, bỏ chạy tán loạn, giẫm đạp lên quân nhà.

Trong Chiến tranh Punic lần thứ nhất, quân Carthage đã sử dụng voi để tấn công quân Palermo. Nhưng người La Mã gây kinh hoàng cho bầy voi bằng những mũi tên gắn lửa. Voi đã phải bỏ chạy, chà đạp bộ binh phía sau và quân La Mã thừa thế đã tiến hành phản công để giành được chiến thắng.

Thực ra, lúc đầu, người La Mã không biết phải làm gì để đối phó với những con voi trên chiến trường. Nhưng sau những thảm họa chống lại voi chiến của Pyrrhus xứ Epirus, quân đội La Mã đã rút được kinh nghiệm.

Chiến thuật quan trọng mà người La Mã nghĩ ra là chuyển từ một lượng lớn binh lính vốn đeo giáp nặng sang thành bộ binh hạng nhẹ, giỏi phóng lao.

Bret C Devereaux, Giáo sư về lịch sử cổ đại tại Đại học bang North Carolina giải thích: “Họ có thể sử dụng những ngọn lao để hạ người quản tượng, người điều khiển con voi, hoặc khiến con voi hoảng sợ và khiến nó di chuyển sang hướng khác. Thậm chí, họ có thể khiến voi hoảng sợ và quay đầu lại bỏ chạy”.

Trong khi đó, dùng lính bộ binh tấn công vào chân và đầu gối của con voi bằng rìu là một chiến thuật thành công khác của người La Mã. Devereaux nói: "Bạn không nhất thiết phải nhắm đến việc giết con voi mà bạn chỉ cần khiến nó đủ đau đớn đến mức nó bỏ chạy là thành công".

Có nhiều cách sáng tạo để phá tượng binh mà thậm chí không cần phải mạo hiểm đến sát chúng. Năm 1339, khi Timur tấn công Ấn Độ, ông giao chiến với quân của Mahmud Nassir-ud-din tại Ferozabad gần Delhi. Quân đội Nassir-ud-din gồm những con voi được trang bị tận răng theo đúng nghĩa đen. Timur đã nghĩ ra cách giành được chiến thắng theo đúng kiểu Điền Đan phá quân Yên thời Chiến Quốc. Khi đó, Timur đã lùa một đàn trâu với sừng cắm đuốc lao vào giữa những con voi. Trâu mang lửa trên đầu đã loạn, voi thấy lửa cũng loạn theo và chúng trở cờ chạy ngược, giẫm đạp lên quân nhà, khiến quân Ấn Độ thất bại.

Giáo sư Devereaux cho biết người La Mã thậm chí còn không dùng trâu mà chỉ dùng lợn bị buộc chặt với ngọn đuốc lao vào trận voi cũng đã gây cho tượng binh hoảng loạn.

Những sự kiện trong lịch sử chiến tranh kể trên cho thấy rằng voi không có mấy giá trị như những cỗ máy chiến đấu như vẻ ngoài đầy khủng bố của chúng. Thậm chí, chúng còn tạo ra mối nguy hiểm cho quân nhà.

Tuy nhiên, cản trở lớn nhất khiến người châu Âu phải sớm từ bỏ tượng binh là nuôi rất tốn kém vì voi ăn quá khỏe. Giáo sư Devereaux nói: “Nếu bạn định đưa nhiều voi hơn đến chiến trường, thì phải cân nhắc chúng có thể làm điều gì cho bạn. Do đó, bạn sẽ không mang chúng theo ý thích bản thân vì chúng thực sự ăn rất nhiều trong khi việc vận chuyển lương thảo thời xưa rất khó khăn”.

Hơn nữa, cũng không thể nuôi nhiều voi chiến như nuôi ngựa. Để bắt giữ và huấn luyện mội con voi trưởng thành có thể đi đánh trận là vô cùng tốn kém, cả tiền bạc lẫn thời gian. Giáo sư Devereaux cho biết thêm: “Càng ở xa vựa voi ở Ấn Độ thì chúng càng trở nên đắt đỏ và khan hiếm”.

Với nguồn lực phải chi cho mua voi, nuôi voi, huấn luyện voi thì các vị vua thời xưa thà dùng số tiền đó mộ quân và huấn luyện thành một đội ngũ tinh nhuệ còn hơn. Thời gian đầu, người La Mã còn ráng duy trì một đội tượng binh nhỏ chủ yếu dùng để hù dọa các địch thủ lần đầu chưa chạm trán với voi. Nói gì thì nói, tượng binh rất có hiệu quả trong việc khủng bố tinh thần đối thủ là tấm chiếu mới.

Nhưng dần dà, tượng binh càng mai một vì những lý do tốn kém và thiếu hiệu quả như đã nói ở trên, cũng như lối chơi đơn điệu của chúng rất dễ bị "bắt bài". Cho đến khi ở châu Âu, pháo và súng được dùng thường xuyên hơn ở thế kỷ 15 thì voi coi như không còn đóng vai trò gì nữa.

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

8 sự kiện trùng hợp đến rùng mình trong lịch sử dù giải thích cách nào cũng không được

Khoa học không thể giải nghĩa tất cả và dưới đây là các bằng chứng.
4

Bí ẩn về cuốn sách chỉ vỏn vẹn 10 trang mà không ai có thể đọc xong trong đời!

Trong tiếng Anh, tiêu đề Cent mille milliards de poèmes được dịch là One hundred thousand billion poems, hoặc One hundred million million poems, hoặc One hundred trillion poems.

CEO OpenAI khoe Sora có khả năng tạo video từ văn bản tuyệt đỉnh

Sam Altman đang nhận đề nghị về Sora, mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ tạo video dựa trên gợi ý bằng văn bản. Trong các video do Giám đốc điều hành OpenAI chia sẻ trên mạng xã hội X, Sora có khả năng tạo ra các video rất chân thực, giống như thật.

Trận đấu voi lịch sử giữa voi châu Á và voi châu Phi: Kết quả khó tin

Trong trận chiến Raphia ở Palestine, vào năm 217 trước Công nguyên, đã xảy ra cuộc đụng độ đẫm máu giữa tượng binh dùng voi châu Á và voi châu Phi.

Nghiên cứu mới cho thấy cần cẩn trọng khi dùng biểu tượng cảm xúc khi nhắn tin

Lý do vì người nhận có thể không hiểu đúng ý nghĩa biểu tượng cảm xúc (emoji) mà bạn gửi, dẫn đến hiểu lầm không đáng có.

Năm rồng kể về ‘long kỵ binh’: Từ chân đất nhảy lên lưng ngựa tạo oai hùng

Long kỵ binh là lực lượng xuất hiện trong lúc giao thời chiến tranh cổ điển và chiến tranh hiện đại. Dù vai trò lịch sử khá ngắn nhưng long kỵ binh vẫn tồn tại đến ngày nay.

Trò chơi AI giúp chuẩn bị gặp họ hàng dịp tết

Mỗi năm cứ đến Tết Nguyên đán, giới trẻ Trung Quốc lại chuẩn bị tinh thần đối mặt với những câu hỏi không thể tránh được lúc về quê đoàn tụ gia đình.

Thân phận thật của Vô Danh thần tăng: Hư Trúc chỉ cần gặp là biết

Có 4 lý do để Hư Trúc có thể xác định được danh tính thực sự của Vô Danh thần tăng.

Những kiểu áo dài nữ được "săn lùng" vào dịp Tết Giáp Thìn 2024

Sự phong phú về thiết kế của áo dài nữ luôn "bùng nổ" mỗi khi Tết đến xuân về.

Trong 'Tây Du Ký' 4 đồ đệ của Đường Tăng đều phạm luật trời vì sao Bồ Tát vẫn chọn?

Từ sách - Phim - Tùng Lâm - 17/01/2025 09:00
Trong "Tây Du Ký", Đường Tăng đã thu nhận 4 đệ tử. Cả 4 người này đều phạm luật trời và được Quan Âm "chỉ điểm" trước khi theo Đường Tăng đi thỉnh kinh.

Sếp tồi - 3 cách để bạn không còn cảm thấy vội vã, hối hả mỗi dịp cuối năm

Từ sách - Phim - TĐ - 17/01/2025 08:00
Bạn có thấy gần cuối năm và lịch làm việc của bạn không một khoảng trống?  Cuối tuần rồi mà bạn vẫn không được nghỉ ngơi? Bạn có cảm thấy áp lực khi phải hoàn tất mọi việc trước khi kết thúc năm không?

Lo ngại TikTok bị cấm ở Mỹ, người dùng đổ xô tải app 'bản sao': Xiaohongshu

Kỹ năng - Vũ Anh - 16/01/2025 12:00
Đây một ứng dụng truyền thông xã hội phổ biến ở Trung Quốc nhưng ít được biết đến bên ngoài đất nước.

Nhà khoa học cấp cao Nvidia ngỡ ngàng vì video robot hình người của Engine AI

Thư giãn - Sơn Vân - 16/01/2025 11:00
Engine AI hy vọng tận dụng được sự quan tâm với các robot hình người của mình bằng cách giảm giá trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt tại Trung Quốc.

Nguyên tắc dụng quân của Sếp giỏi: Trọng ‘Nhân tài’ - không cần tìm ‘Nô tài’

Suy ngẫm - Diệu Đan - 16/01/2025 10:00
Nhìn chung, ở nơi làm việc, giữ quy tắc, mới có được sự tin tưởng; có nguyên tắc, mới đáng để giao phó. Cho dù là công việc hay cuộc sống, việc "làm cho người khác cảm thấy yên tâm" là lợi thế cạnh tranh lớn nhất của một cá nhân.

Xem phim Sex Education, tôi đúc rút bài học quý báu để dạy con trai

Từ sách - Phim - Mỹ Hạnh - 16/01/2025 09:00
Bộ phim Sex Education đã truyền cảm hứng cho tôi rất nhiều trong việc dạy dỗ con cái.

Con đường chuyển hóa - Để không trở thành nạn nhân của vọng tưởng

Từ sách - Phim - Quìn - 16/01/2025 08:00
Khi đối diện một vấn đề, ta thường hay tự mình suy diễn, tưởng tượng đủ thứ, để rồi phiền não, đau buồn vì cái tưởng của mình. Nhưng ít ai nhận ra rằng, cái mà ta thấy chỉ là ảo ảnh do tâm tạo nên chứ không phải cái biết chân thật của mình.

Vì sao Google Maps không chỉ đường ngắn nhất mà lại chỉ đường vòng, đây là lý do!

Kỹ năng - KV - 15/01/2025 12:00
Đôi khi nhập địa chỉ cần đến trên Google Maps, bạn sẽ nhận được kết quả là một tuyến đường xa hơn thay vì đường ngắn nhất. Đây là thắc mắc của rất nhiều người, nhưng hóa ra điều bất thường này có nguyên nhân cả đấy.

Câu hỏi Olympia test trí nhớ về câu chuyện tuổi thơ, tưởng không khó mà khó không tưởng khiến cả trường quay "đứng hình"

Thư giãn - Trang Vũ - 15/01/2025 11:00
Truyện thì có thể đã đọc qua nhưng chi tiết này không phải ai cũng nhớ.

TikToker kiếm triệu view nhờ tài nặn búp bê đất sét đẹp long lanh

Phong cách sống - Hoàng Hà - 15/01/2025 10:00
Nhiều người nước ngoài đặt mua những con búp bê đất sét xinh đẹp, sống động của Thanh Đạt, các clip của anh về nội dung này cũng thu hút cả triệu view trên TikTok.

Sách giả, sách lậu bán trên Shopee: Đâu chỉ mình First News điêu đứng

Giải trí - Theo Hồ Lam/TTO - 15/01/2025 09:00
Thông tin Công ty First News chuẩn bị kiện sàn thương mại điện tử Shopee Việt Nam vì bán sách giả, sách lậu đang nhận được sự chú ý của nhiều độc giả.

Biến tiềm năng thành tài năng -  Tìm kiếm sự công nhận là một cái hố không đáy

Từ sách - Phim - YÊN VŨ - 15/01/2025 08:00
Theo Giáo sư Adam Grant, tìm kiếm sự công nhận là một cái hố không đáy, bởi lẽ, sự khao khát địa vị sẽ không bao giờ được thỏa mãn.

Câu đố “Thành phố nào ở nước ta có tên gồm 4 từ?”: Ai trả lời Bà Rịa - Vũng Tàu là sai

Thư giãn - Kim Linh - 14/01/2025 12:00
Những câu hỏi về địa lý trong chương trình Đường lên đỉnh Olympia khiến khán giả thích thú vì được trau dồi kiến thức bổ ích.

Kế hoạch triển khai hàng trăm ngàn nhân vật AI trên Facebook khiến nhiều người bất bình

Kỹ năng - Sơn Vân - 14/01/2025 11:00
Dân mạng xôn xao khi Meta Platforms thông báo đang có kế hoạch đưa nhiều nhân vật AI (hay còn gọi là bot) lên Facebook.

Nếu dám "chia tay" với 3 kiểu người này, cuộc sống tuổi trung niên sẽ ngày càng tốt đẹp hơn

Suy ngẫm - Minh Châu - 14/01/2025 10:00
Trong cuộc sống, việc lựa chọn kết giao với những người phù hợp đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bởi lẽ, việc tiếp xúc với những nguồn năng lượng tiêu cực có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và cuộc sống của chính chúng ta.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 17/01/2025