Vì sao tượng binh nhanh chóng vào viện bảo tàng?

Anh Tú19/02/2024 10:00
Vì sao tượng binh nhanh chóng vào viện bảo tàng?

Trong khi kỵ binh phải sau Thế chiến thứ nhất mới dừng sứ mệnh thì tượng binh vào viện bảo tàng sớm hơn.

voi.jpg
Hình ảnh tượng binh trong viện bảo tàng

Cách đây 235 năm, tượng binh của quân Tây Sơn đã tạo nên chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa lừng lẫy. Việc dùng voi trong chiến tranh được xác định từ hơn 3.000 năm trước và trận cuối cùng mới chỉ cách nay hơn 1 thế kỷ.

Lần xuất hiện cuối cùng của voi trong chiến trận là trong Chiến tranh Afghanistan – Anh lần thứ 2 vào năm 1878-80, Những con voi được phía quân đội Afghanistan xếp vào pháo binh, cứ 2 con kéo một khẩu. Trận đó, quân Anh thắng và người ta sau đó nhận ra voi không phù hợp trong chiến tranh hiện đại vì chúng quá chậm và dễ thành tấm bia di động. Trong khi đó, việc nuôi một con vật to lớn như vậy lại vô cùng tốn kém và từ đó voi dần không còn xuất hiện trên chiến trường.

Tuy nhiên, từ trước đó khá lâu, voi đã dần thất thế trên chiến trường châu Âu. Từ trước công nguyên, không lâu sau khi voi xuất hiện ở Hy Lạp, người ta đã nghĩ ra cách chống tượng binh. Chẳng hạn trong cuộc bao vây Megapolis, người Macedonia đã dùng voi để tấn công, nhưng quân phòng thủ đã rải những chiếc gai dài giấu dưới mặt đất. Sau khi bị trúng “mìn” những con vật khổng lồ hoảng loạn vì đau đớn, bỏ chạy tán loạn, giẫm đạp lên quân nhà.

Trong Chiến tranh Punic lần thứ nhất, quân Carthage đã sử dụng voi để tấn công quân Palermo. Nhưng người La Mã gây kinh hoàng cho bầy voi bằng những mũi tên gắn lửa. Voi đã phải bỏ chạy, chà đạp bộ binh phía sau và quân La Mã thừa thế đã tiến hành phản công để giành được chiến thắng.

Thực ra, lúc đầu, người La Mã không biết phải làm gì để đối phó với những con voi trên chiến trường. Nhưng sau những thảm họa chống lại voi chiến của Pyrrhus xứ Epirus, quân đội La Mã đã rút được kinh nghiệm.

Chiến thuật quan trọng mà người La Mã nghĩ ra là chuyển từ một lượng lớn binh lính vốn đeo giáp nặng sang thành bộ binh hạng nhẹ, giỏi phóng lao.

Bret C Devereaux, Giáo sư về lịch sử cổ đại tại Đại học bang North Carolina giải thích: “Họ có thể sử dụng những ngọn lao để hạ người quản tượng, người điều khiển con voi, hoặc khiến con voi hoảng sợ và khiến nó di chuyển sang hướng khác. Thậm chí, họ có thể khiến voi hoảng sợ và quay đầu lại bỏ chạy”.

Trong khi đó, dùng lính bộ binh tấn công vào chân và đầu gối của con voi bằng rìu là một chiến thuật thành công khác của người La Mã. Devereaux nói: "Bạn không nhất thiết phải nhắm đến việc giết con voi mà bạn chỉ cần khiến nó đủ đau đớn đến mức nó bỏ chạy là thành công".

Có nhiều cách sáng tạo để phá tượng binh mà thậm chí không cần phải mạo hiểm đến sát chúng. Năm 1339, khi Timur tấn công Ấn Độ, ông giao chiến với quân của Mahmud Nassir-ud-din tại Ferozabad gần Delhi. Quân đội Nassir-ud-din gồm những con voi được trang bị tận răng theo đúng nghĩa đen. Timur đã nghĩ ra cách giành được chiến thắng theo đúng kiểu Điền Đan phá quân Yên thời Chiến Quốc. Khi đó, Timur đã lùa một đàn trâu với sừng cắm đuốc lao vào giữa những con voi. Trâu mang lửa trên đầu đã loạn, voi thấy lửa cũng loạn theo và chúng trở cờ chạy ngược, giẫm đạp lên quân nhà, khiến quân Ấn Độ thất bại.

Giáo sư Devereaux cho biết người La Mã thậm chí còn không dùng trâu mà chỉ dùng lợn bị buộc chặt với ngọn đuốc lao vào trận voi cũng đã gây cho tượng binh hoảng loạn.

Những sự kiện trong lịch sử chiến tranh kể trên cho thấy rằng voi không có mấy giá trị như những cỗ máy chiến đấu như vẻ ngoài đầy khủng bố của chúng. Thậm chí, chúng còn tạo ra mối nguy hiểm cho quân nhà.

Tuy nhiên, cản trở lớn nhất khiến người châu Âu phải sớm từ bỏ tượng binh là nuôi rất tốn kém vì voi ăn quá khỏe. Giáo sư Devereaux nói: “Nếu bạn định đưa nhiều voi hơn đến chiến trường, thì phải cân nhắc chúng có thể làm điều gì cho bạn. Do đó, bạn sẽ không mang chúng theo ý thích bản thân vì chúng thực sự ăn rất nhiều trong khi việc vận chuyển lương thảo thời xưa rất khó khăn”.

Hơn nữa, cũng không thể nuôi nhiều voi chiến như nuôi ngựa. Để bắt giữ và huấn luyện mội con voi trưởng thành có thể đi đánh trận là vô cùng tốn kém, cả tiền bạc lẫn thời gian. Giáo sư Devereaux cho biết thêm: “Càng ở xa vựa voi ở Ấn Độ thì chúng càng trở nên đắt đỏ và khan hiếm”.

Với nguồn lực phải chi cho mua voi, nuôi voi, huấn luyện voi thì các vị vua thời xưa thà dùng số tiền đó mộ quân và huấn luyện thành một đội ngũ tinh nhuệ còn hơn. Thời gian đầu, người La Mã còn ráng duy trì một đội tượng binh nhỏ chủ yếu dùng để hù dọa các địch thủ lần đầu chưa chạm trán với voi. Nói gì thì nói, tượng binh rất có hiệu quả trong việc khủng bố tinh thần đối thủ là tấm chiếu mới.

Nhưng dần dà, tượng binh càng mai một vì những lý do tốn kém và thiếu hiệu quả như đã nói ở trên, cũng như lối chơi đơn điệu của chúng rất dễ bị "bắt bài". Cho đến khi ở châu Âu, pháo và súng được dùng thường xuyên hơn ở thế kỷ 15 thì voi coi như không còn đóng vai trò gì nữa.

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Không phải Kiều Phong, chỉ 2 cao thủ sở hữu những tuyệt kỹ này có thể khiến Vô Danh Thần Tăng thua đau

Ai là người có tuyệt kỹ có thể phá vỡ "tường khí" hộ thể của Vô Danh Thần Tăng?
3

Huyền Minh Nhị Lão không dám kể về sư phụ của mình, do âm mưu độc ác nhắm vào Quách Tĩnh - Hoàng Dung

Vậy tại sao Huyền Minh Nhị Lão lại luôn giữ kín về sư phụ của mình?
4

Vì sao Tiêu Phong truyền võ công cho kẻ thù là Hư Trúc mà bỏ qua Đoàn Dự?

Vì sao Tiêu Phong lại chọn Hư Trúc, người có ân oán với mình, thay vì Đoàn Dự, người anh em kết nghĩa, để kế thừa võ công Cái Bang?
5

Hoàng Thường vô địch thiên hạ nhưng thua đau đớn trước Phương Lạp

Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến thất bại này của Hoàng Thường?

CEO OpenAI khoe Sora có khả năng tạo video từ văn bản tuyệt đỉnh

Sam Altman đang nhận đề nghị về Sora, mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ tạo video dựa trên gợi ý bằng văn bản. Trong các video do Giám đốc điều hành OpenAI chia sẻ trên mạng xã hội X, Sora có khả năng tạo ra các video rất chân thực, giống như thật.

Trận đấu voi lịch sử giữa voi châu Á và voi châu Phi: Kết quả khó tin

Trong trận chiến Raphia ở Palestine, vào năm 217 trước Công nguyên, đã xảy ra cuộc đụng độ đẫm máu giữa tượng binh dùng voi châu Á và voi châu Phi.

Nghiên cứu mới cho thấy cần cẩn trọng khi dùng biểu tượng cảm xúc khi nhắn tin

Lý do vì người nhận có thể không hiểu đúng ý nghĩa biểu tượng cảm xúc (emoji) mà bạn gửi, dẫn đến hiểu lầm không đáng có.

Năm rồng kể về ‘long kỵ binh’: Từ chân đất nhảy lên lưng ngựa tạo oai hùng

Long kỵ binh là lực lượng xuất hiện trong lúc giao thời chiến tranh cổ điển và chiến tranh hiện đại. Dù vai trò lịch sử khá ngắn nhưng long kỵ binh vẫn tồn tại đến ngày nay.

Trò chơi AI giúp chuẩn bị gặp họ hàng dịp tết

Mỗi năm cứ đến Tết Nguyên đán, giới trẻ Trung Quốc lại chuẩn bị tinh thần đối mặt với những câu hỏi không thể tránh được lúc về quê đoàn tụ gia đình.

Thân phận thật của Vô Danh thần tăng: Hư Trúc chỉ cần gặp là biết

Có 4 lý do để Hư Trúc có thể xác định được danh tính thực sự của Vô Danh thần tăng.

Những kiểu áo dài nữ được "săn lùng" vào dịp Tết Giáp Thìn 2024

Sự phong phú về thiết kế của áo dài nữ luôn "bùng nổ" mỗi khi Tết đến xuân về.

TP.HCM: Khai mạc Ngày sách và văn hóa đọc lần 4-2025, khánh thành Đường sách Bình Tân

Giải trí - Tiểu Vũ - 27/04/2025 13:00
Lễ khai mạc Ngày sách và văn hóa đọc lần thứ 4-2025 đã chính thức diễn ra tại Đường sách Bình Tân, TP.HCM.

Người dùng có thể thay thế trợ lý ảo Siri trên mọi iPhone bằng ứng dụng mới

Kỹ năng - Nam Đoàn - 27/04/2025 12:00
Ứng dụng Perplexity trên nền tảng iOS vừa nhận được bản cập nhật quan trọng, bổ sung tính năng trợ lý giọng nói sử dụng công nghệ AI đàm thoại tiên tiến.

Huyền Minh Nhị Lão không dám kể về sư phụ của mình, do âm mưu độc ác nhắm vào Quách Tĩnh - Hoàng Dung

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 27/04/2025 11:00
Vậy tại sao Huyền Minh Nhị Lão lại luôn giữ kín về sư phụ của mình?

Câu thoại của phim Sex Education: Cứ ngỡ xem để giải trí mà lại thu về cả tá bài học dạy con!

Điện ảnh - Thanh Hương - 27/04/2025 10:00
Tôi đã rút ra thêm một bài học dạy con quý báu từ bộ phim này.

"Chú lính chì" ở Quảng Nam bị thú hoang cắn 1 chân: Phép màu sau 19 năm khiến ai nấy rơi nước mắt tự hào

Truyền cảm hứng - Hiểu Đan - 27/04/2025 09:00
Cậu bé năm xưa nay đã trưởng thành và đạt được thành tích đáng ngưỡng mộ.

Chân trần chí thép – Cuốn sách tuổi 20 nên đọc để hiểu giá trị của tự do và lòng biết ơn

Từ sách - Phim - Quìn - 27/04/2025 08:00
Chân trần chí thép là một quyển sách không chỉ kể chuyện chiến tranh, mà còn gợi mở một bài học lớn về lòng dũng cảm và lý tưởng của cả một thế hệ.

TP.HCM: Tổng duyệt diễu binh, cấm xe nhiều tuyến đường từ 3 giờ sáng 27-4

Kỹ năng - CHÍ THẠCH - 26/04/2025 14:00
TP.HCM sẽ cấm lưu thông nhiều tuyến đường ở khu vực trung tâm từ 3 giờ đến 12 giờ trưa ngày 27-4 nhằm tổng duyệt cấp Nhà nước chương trình diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30-4-1975.

8 ứng dụng của Apple không cài đặt sẵn trên iPhone

Kỹ năng - Cẩm Bình - 26/04/2025 13:00
iPhone luôn đi kèm loạt ứng dụng do chính Apple phát triển như Weather, Health, Files, Notes. Tuy nhiên còn vô số ứng dụng hữu ích khác của hãng không cài đặt sẵn.

Chi tiết 21 điểm đặt màn hình LED xem trực tiếp diễu binh, diễu hành ở TP.HCM

Giải trí - Hoàng Thọ - 26/04/2025 12:00
TP.HCM lắp đặt 21 màn hình LED để người dân có thể theo dõi trực tiếp, đồng thời đảm bảo tốt công tác an ninh, trật tự và an toàn cho người xem diễu binh, diễu hành.

Năm 1522, trong phiên tòa xét xử chuột một luật sư đã cãi cho lũ chuột được trắng án

Thư giãn - Thanh Long - 26/04/2025 11:00
Vụ xét xử chuột này đã đi vào lịch sử, là một trong số các ví dụ kinh điển cho một thời kỳ đầy trào phúng của nền tư pháp, khi mà không có chỉ có con người, cả động vật và đồ vật vô tri cũng bị đem ra tố tụng.

Xem Sex Education, tôi hốt hoảng nhận ra mình vô tình khiến con gồng mình để làm hài lòng người khác

Điện ảnh - Thanh Hương - 26/04/2025 10:00
Câu nói trong phim đã được tôi lấy ra để dạy con nhận rõ giá trị bản thân.

Dấu hiệu nhận biết quý nhân bên cạnh bạn: Đó là những người có tầm nhìn dài hạn

Suy ngẫm - Minh Châu - 26/04/2025 09:00
Những người thực sự tuyệt vời là những người có tầm nhìn dài hạn.

Chân trần chí thép - Chí thép của người Việt

Từ sách - Phim - Quìn - 26/04/2025 08:00
Nếu bạn xúc động khi xem phim "Địa đạo" và muốn tìm hiểu về ý chí của người Việt, sách "Chân trần chí thép" là một tư liệu giúp bạn hiểu thêm về điều làm nên sức mạnh dân tộc.

Theo dõi việc học của con qua app Công dân số TP.HCM

Kỹ năng - Sỹ Đông - 25/04/2025 14:00
Khi cài đặt app Công dân số TP.HCM, phụ huynh có thể nắm bắt thông tin lớp, trường, kết quả học kỳ, các hoạt động ngoại khóa cũng như nhận thông báo chính thức từ nhà trường.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 27/04/2025