Người trẻ làm phê bình văn học văn học Việt

Theo VOV23/07/2021 15:30
Người trẻ làm phê bình văn học văn học Việt

Trong tình hình văn học Việt hiện này, cùng với sự khởi sắc của sáng tác, sự xuất hiện các tác giả mới thì lực lượng phê bình văn học trẻ tuổi, sung sức đóng góp đáng kể vào việc nhận diện, thúc đẩy quá trình sáng tạo.

Những người làm phê bình văn học trẻ, họ ở độ tuổi nào? Nhận rõ được điều đó, chúng ta mới có thể có thao tác liệt kê để đi đến kết luận về số lượng cũng như chất lượng của đội ngũ này. Theo nhà phê bình văn học Hoàng Đăng Khoa, gọi "những người làm phê bình trẻ"chỉ là một cách gọi mang tính tương đối dựa theo tiêu chí độ tuổi.

Cũng theo ý kiến cá nhân, Trưởng ban Lý luận Phê bình – Tạp chí Văn nghệ quân đội, đội ngũ phê bình trẻ nên là những người dưới 30 tuổi. Đối với các trường hợp trên dưới 40 tuổi nhưng vẫn xếp vào phê bình trẻ thì cũng chưa thực sự thỏa đáng. Anh cũng cho rằng không nên đánh đồng phân loại độ tuổi với cách phân hạng dẫn tới tình trạng phê bình “già” dễ có kiểu “xoa đầu” phê bình trẻ và người phê bình trẻ dễ khúm núm trước phê bình già. Phê bình văn học là công việc vừa khoa học vừa nghệ thuật. Mà cả trong hai lĩnh vực này thì tất cả đều bình đẳng.

Những người chỉ nay mai thôi, sẽ tiếp nối vai trò trụ cột nền phê bình văn học liệu đã đủ bản lĩnh để đứng“đầu sóng ngọn gió”? Tại nhiều kỳ cuộc, không ít ý kiến, trong đó có cả những người làm phê bình kỳ cựu, tỏ ra lo ngại, thậm chí bi quan về tương lai bấp bênh của sự nghiệp thẩm định, đánh giá, định hướng sáng tác khi cho rằng lực lượng trẻ làm phê bình văn học đang yếu và thiếu.

Tuy nhiên, là người trong cuộc, nhà phê bình văn học trẻ Nguyễn Thanh Tâm cho rằng lực lượng những nhà phê bình trẻ hiện nay, quãng từ năm 1980 đến 1985, thậm chí là 1990 rõ ràng là đang có biểu hiện mạnh lên. Ở các trường Đại học, các Viện nghiên cứu hoặc các Hội Văn nghệ địa phương đều có những hạt nhân rất đáng nể và đang làm việc rất nghiêm túc.

Từ Quảng Bình, với hoạt động phê bình tích cực cũng như tầm nhìn xa, nhà phê bình Hoàng Thụy Anh cũng có cái nhìn lạc quan về đội ngũ. Chị khẳng định những năm gần đây các cây bút phê bình trẻ nổi lên rất nhiều. Từ đó phủ nhận ý kiến lực lượng phê bình thiếu hụt và khẳng định đó là cách nói quen cửa miệng. Không những không thiếu hụt mà phê bình vẫn đang đồng hành cùng với sáng tác và thậm chí định hướng cho sáng tác nữa. Đặc biệt những cây bút trẻ, họ rất xông xáo, nhiệt huyết đối với những tác phẩm, những giai đoạn văn học và những sự kiện văn học. Đồng ý kiến, nhà phê bình văn học Mai Anh Tuấn cũng cho rằng không nên kết luận ngay là lực lượng phê bình văn học trẻ hiện nay là thiếu và yếu. Nhìn rộng ra trong môi trường Văn học nghệ thuật liên mạng, tiếng nói phê bình của người trẻ rất đa dạng, phong phú.

Để minh họa thuyết phục cho ý kiến rằng lực lượng trẻ làm phê bình văn học đang “mạnh lên”, nhà phê bình Nguyễn Thanh Tâm chỉ ra những người trẻ mà theo anh đang chuyên tâm với công việc phê bình văn học như Mai Anh Tuấn, Đoàn Ánh Dương, Trần Ngọc Hiếu, Cao Việt Dũng, Trần Thiện Khanh, Phan Tuấn Anh, Nguyễn Văn Hùng. Theo anh, đó là những người đang thể hiện được tiếng nói, uy tín trong làng phê bình hiện nay. Những người trẻ hiện nay có rất nhiều ưu thế, đang sống ở một thời kỳ họ đang là lực lượng chủ yếu để cảm nhận đời sống, cảm nhận văn chương, rõ ràng tiếng nói của họ là rất đáng chú ý.

Bằng sự giao lưu, quan sát khá tinh tường, rộng mở, với thực tế và những dẫn chứng khá thuyết phục như vậy, có thể thấy không thiếu những người trẻ đang dành thời gian cho công việc phê bình văn học. Chỉ có điều có những thời điểm họ gần như chững lại hoặc chưa xuất hiện một cách đồng thời đúng vào lúc cần có những tiếng nói đa chiều.

Nhà phê bình Hoàng Thụy Anh cho rằng đó không phải là điều quá khó hiểu. Bởi tình hình chung những bài phê bình so với sáng tác thì bao giờ nhuận bút cũng rất thấp khiến cho lực lượng làm phê bình cũng có sự thiệt thòi và chính điều đó cũng là một phần khiến cho phê bình trẻ bị chia ra nhiều ngả. Họ cũng phải kiếm thêm miếng cơm manh áo cho mình buộc họ phải chuyên tâm những việc khác. Vì vậy cho nên ở lĩnh vực phê bình có sự giãn ra, không co cụm lại, không cô đặc lại.

Nhìn từ quan niệm về giá trị văn học, nhà phê bình Mai Anh Tuấn lại cho rằng phê bình văn học vốn không phải là mảnh đất nhiều “mời gọi”. Mặt khác, nhiều cây bút phê bình trẻ hiện nay dễ đảo chiều theo xu hướng xã hội. Điều này tác động phần nào vào việc cho ra đời các tác phẩm Phê bình văn học có chiều sâu. Hiện nay mối quan tâm bận tâm cho văn học nghệ thuật chưa phải là chính yếu, bộ phận tham gia phê bình văn học chưa nhìn thấy cơ hội hấp dẫn về mặt tiến thân, nghề nghiệp. Phê bình văn học là lĩnh vực khó. Những ai dấn thân vào lĩnh vực này đòi hỏi bản lĩnh. Nếu không được đồng cảm, chia sẻ thì dễ “đứt gánh giữa đường”.

Rõ ràng phê bình văn học trẻ đang có cả hai nguồn lực đó là đội ngũ và trình độ. Nên chấp nhận những tiếng nói khác nhau trong văn học nghệ thuật. Muốn phê bình văn học phát triển cần có những tác phẩm văn học chất lượng, có tính kích thích. Nếu ai cũng mang nỗi băn khoăn làm sao để phát triển nguồn lực ấy như nhà phê bình Mai Anh Tuấn, tương lai của phê bình văn học xem chừng sẽ sáng sủa hơn phần nào. Nhìn từ quan sát, nhận định của nhà phê bình văn học Hoàng Đăng Khoa, đời sống văn học Việt Nam đang chứng kiến sự trình hiện của một đội ngũ làm phê bình văn học đông và mạnh chứ không hề thiếu và yếu. Rõ ràng tương lai phê bình văn học đang rất khả quan. Nhiều hướng mở đang đợi chờ lực lượng phê bình văn học trẻ, để phê bình dễ dàng đồng hành với sáng tác, cơ hội để đưa phê bình văn học Việt Nam ra quốc tế.


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Con tem đắt giá nhất thế giới quay về Anh sau 143 năm

British Guiana 1c Magenta được ví như “nàng Mona Lisa của thế giới tem” đã được Stanley Gibbons, một công ty chuyên buôn bán tem bưu chính mua lại với giá 8,3 triệu USD trong phiên đấu giá vào tháng trước.

Vĩnh biệt họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận

Họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận – một gương mặt tiêu biểu của nền hội họa Việt Nam đương đại đã qua đời tại Huế ở tuổi 80.

Bên tách cà phê - Kỳ 71: Cà phê và quan niệm về sự sống

Đào sâu tìm hiểu những nghi thức pha nấu và thưởng lãm cà phê khác nhau, từ xưa đến nay, từ Đông sang Tây luôn hàm chứa quan niệm về sự sống, về vai trò của con người đối với trời đất và đối với chính mình.

2 phút quảng cáo lấy đi nước mắt hàng chục triệu người của Pandora

Bộ phận tiếp thị của Pandora đã tạo ra một chiến dịch quảng cáo ghi được điểm trọn vẹn trong mắt khán giả.

Triển lãm "Câu chuyện dòng sông" bằng công nghệ 3D, thực tế ảo

Triển lãm được chương trình “River Ơi” lấy cảm hứng từ tiểu thuyết “Siddartha” (1922) của Hermann Hesse (1877 - 1962) với tên tiếng Việt là “Câu chuyện dòng sông”.

Ôi em tôi, Sài Gòn không vỉa hè...

Nhiều người đã bỏ dở gánh hàng rong để chạy về quê từ đợt dịch thứ nhất. Có người lay lắt dọn hàng ra rồi lại dẹp hàng vào. Và đến đợt phong tỏa của trận dịch thứ tư, kinh tế vỉa hè thuộc về phe nước mắt.

Phổ Nghi sau khi ra tù có đến thăm vài vị thái giám già, đối phương mới nói 3 chữ đã khiến ông vô cùng bối rối

Rốt cuộc, những vị thái giám già đã nói gì khiến Phổ Nghi phải bối rối trong cuộc tái ngộ đầy cảm xúc ấy?

Đắm mình trong những cảnh tắm kinh điển của lịch sử nghệ thuật

Trong suốt nhiều thế kỷ, các họa sĩ đã luôn tìm thấy nguồn cảm hứng đến từ cảnh tắm. Hình ảnh con người đi tắm đã xuất hiện trong lịch sử nghệ thuật từ thời xa xưa.

Chìa khóa để không trở thành 'người lạ với chính ta'

Trong nhịp sống hiện đại, nhiều người trong chúng ta từng trải qua cảm giác bối rối: “Tại sao mình lại hành xử như vậy?”, “Vì sao mình lặp lại những sai lầm cũ?”, hoặc “Mình thực sự là ai giữa bao vai trò xã hội này?”. Câu trả lời không nằm ở bên ngoài, mà ở trong một khái niệm tâm lý học đầy sức nặng: Insight - nội quan.

Xem Sex Education, tôi giật mình: Bố mẹ muốn tốt mà vô tình khiến con mệt mỏi, đau đầu!

Điện ảnh - Thanh Hương - 22/09/2025 13:00
Sáng hôm sau, tôi đã làm một việc khiến con bất ngờ.

9 bức ảnh hiếm của Cái Bang thời cuối nhà Thanh hé lộ quyền lực của "đế chế" này

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 22/09/2025 12:00
Bài viết hé lộ sự thật bất ngờ về tổ chức, hoạt động và mạng lưới quyền lực của "đế chế" Cái Bang, khiến người ta phải suy ngẫm về mặt trái của xã hội phồn hoa.

3 ngày trước khi bị nhồi máu não, 90% bệnh nhân đều làm 3 điều này

Kỹ năng - Trang Đào - 22/09/2025 11:00
Nhiều người nghĩ đột quỵ hay nhồi máu não xảy ra đột ngột như “sét đánh ngang tai”, nhưng thực tế, nó giống như một kịch bản âm thầm được sắp đặt trong cơ thể: mạch máu ngày càng hẹp lại, cục máu đông hình thành, và chỉ cần một cú “kích hoạt” nhỏ, thảm kịch sẽ xảy ra.

Cha mẹ thường làm 5 thứ này thay con, khả năng con lớn lên vô ơn tăng thêm 10%

Suy ngẫm - Đông - 22/09/2025 10:00
Cha mẹ càng làm thay 5 việc này, con càng dễ ỷ lại, lớn lên vô tâm và nguy cơ bất hiếu tăng thêm mỗi năm.

Đây mới là tổng tài đời thật: Bỏ học Stanford, 25 tuổi đã tự mình thành tỷ phú

Truyền cảm hứng - Thanh Huyền - 22/09/2025 09:00
Ở tuổi 25, anh đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất hành tinh.

Chìa khóa để không trở thành 'người lạ với chính ta'

Từ sách - Phim - Quìn - 22/09/2025 08:00
Trong nhịp sống hiện đại, nhiều người trong chúng ta từng trải qua cảm giác bối rối: “Tại sao mình lại hành xử như vậy?”, “Vì sao mình lặp lại những sai lầm cũ?”, hoặc “Mình thực sự là ai giữa bao vai trò xã hội này?”. Câu trả lời không nằm ở bên ngoài, mà ở trong một khái niệm tâm lý học đầy sức nặng: Insight - nội quan.

Xem Sex Education tôi mới biết cảnh gây phẫn nộ nhất lại có thật ngoài đời

Điện ảnh - Mai Hân - 21/09/2025 13:00
Phim Sex Education có rất nhiều chi tiết được lấy cảm hứng từ chính đời thật, dựa trên trải nghiệm của biên kịch.

Người dùng Zalo chú ý: Ứng dụng hiện thông báo đỏ, thì cần làm ngay một loạt các thao tác

Kỹ năng - Minh Anh - 21/09/2025 12:00
Đây là cách để mọi người tự bảo vệ bản thân và cộng đồng.

Kiều Phong đến chết vẫn không biết kẻ đã bày ra âm mưu tinh vi để loại bỏ mình

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 21/09/2025 11:00
Kẻ giấu mặt đã hãm hại Kiều Phong là ai?

‘Cắm trại toilet’ - trào lưu mới của giới trẻ

Phong cách sống - Diệu Đan - 21/09/2025 10:00
Trong nhịp sống hiện đại đầy áp lực, không gian riêng tư dần trở thành "tài sản xa xỉ". Và với nhiều người trẻ, nơi trú ẩn duy nhất lại chính là… toilet. Hiện tượng được gọi là "cắm trại toilet" (bathroom camping) đang lan rộng trên mạng xã hội, phản ánh nhu cầu thoát ly tạm thời khỏi thế giới xô bồ, nhưng cũng đặt ra không ít lo ngại về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần.

Vụ cô giáo bị quật ngã: Vì sao học sinh trong lớp “tê liệt phản xạ”?

Suy ngẫm - Hoài Nam - 21/09/2025 09:00
Chứng kiến hình ảnh nam sinh lớp 7 đè đầu, quật ngã cô giáo ở Hà Nội, nhiều người khó hiểu trước cảnh tượng học trò trong lớp mất hoàn toàn phản xạ can ngăn hành vi bạo lực.

Đường vào thiền - Đừng để bóng tối của tiêu cực che mờ ánh sáng hạnh phúc

Từ sách - Phim - Quìn - 21/09/2025 08:00
Bạn có bao giờ nhận ra rằng, hạnh phúc đôi khi vẫn hiện diện trong đời mình, nhưng ta lại bỏ lỡ chỉ vì mải nhìn vào những điều tiêu cực? Đó mới chính là bi kịch lớn nhất: có hạnh phúc trong tay mà không biết trân trọng.

Xem Sex Education, tôi nhớ đến cuộc gọi bất ngờ từ cô giáo của con trai

Điện ảnh - Thanh Hương - 20/09/2025 13:00
Tôi muốn con ghi nhớ bài học bố dạy suốt đời!

Cha mẹ về già cô đơn thường mắc chung 6 lỗi, tương lai hối hận không kịp

Kỹ năng - Duy Anh - 20/09/2025 12:00
Cách yêu thương sai lầm có thể dẫn đến nhiều hệ quả đáng tiếc.

Trương Vô Kỵ và Đoàn Dự bất phân thắng bại sau 300 hiệp, mời 4 cao thủ trợ giúp: Ai sẽ chiến thắng?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 20/09/2025 11:00
Nếu Trương Vô Kỵ và Đoàn phân định thắng thua thì cuộc chiến đó sẽ diễn ra thế nào?
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 22/09/2025