Khi thế giới thay đổi

GS John Vu25/06/2023 11:00
Khi thế giới thay đổi

Ngày nay, công nghệ làm thay đổi mọi thứ nhưng thay đổi lớn nhất đang xảy ra trong khu vực chế tạo nơi quá nửa công việc được tự động hoá hay bị thay thế bởi robots.

Các qui trình tự động hoá đã đẩy công nhân lao động thủ công ra khỏi khu vực chế tạo và con số việc làm trong chế tạo đã sụt giảm lớn trong mười năm qua và được mong đợi tiếp tục giảm trong năm năm tới. Mặc dầu nhiều việc làm chế tạo được khoán ngoài cho các nước có chi phí thấp nhưng nó chỉ là giải pháp tạm thời trong khi các cơ xưởng đang được cập nhật với trang thiết bị tự động mới hơn. Một khi những cơ xưởng này được cập nhật đầy đủ, công việc chế tạo sẽ quay về các nước chủ và các nước có chi phí thấp với nền kinh tế phụ thuộc vào việc làm chế tạo giá rẻ sẽ kinh nghiệm về số lớn công nhân thất nghiệp không có việc làm và không có tương lai.

Các công nghệ tự động hoá cũng làm tăng năng suất bởi vì những máy móc này làm việc 24 giờ không ngừng khi so với công nhân lao động không thể làm việc hơn 8 hay 10 tiếng một ngày. Sự kiện là vì tự động hoá được dùng, GDP của Mĩ đã tăng từ $2.6 nghìn tỉ đô la lên $15.5 nghìn tỉ, điều có nghĩa là cái ra của chế tạo đã tăng bẩy lần nhưng với ít người hơn trước đây cho nên lợi nhuận của những công ti này đã tăng lên đáng kể.

Nếu chúng ta nhìn vào con số công nhân lao động trong chế tạo, chúng ta có thể thấy sụt giảm từ 16 triệu năm 1989 tới 9.4 triệu năm 2013. Đồng thời, con số công nhân có kĩ năng đã tăng lên nhanh chóng tới mức cao nhất. Điều được mong đợi là trong mười năm tới, các nhà chế tạo sẽ chi nhiều hơn vào máy móc tự động hoá và thuê các công nhân có kĩ năng để vận hành nó, phần lớn họ sẽ có ít nhất là giáo dục đại học bốn năm.

Mặc dầu các nước đang phát triển đã tiếp quản nhiều sản xuất chế tạo kĩ năng thấp nhưng thay đổi cũng xảy ra ở đó nữa. Chẳng hạn, chế tạo chi phí thấp lớn nhất về trang thiết bị điện tử ở Trung Quốc, Foxconn có vài trăm nghìn công nhân lao động để xây dựng iPhones, iPads, TV, VCR, thiết bị di động v.v. đang bắt đầu tự động hoá các cơ xưởng của nó bằng robots và các trang thiết bị tự động đặc biệt khác. Sớm hay muộn, nhiều công nhân lao động sẽ bị thay thế bởi những robots và máy tự động này.

Một nhà kinh tế cảnh báo: “Chúng ta đang kinh nghiệm đợt sóng thứ hai của thời đại Thông tin. Cũng như một trăm năm trước vào thời đại công nghiệp, đã có một thời kì thay đổi không thoải mái nơi mà khu vực nông nghiệp phải chịu tổn thất khi nhiều người bỏ nông trại và đi làm việc trong các cơ xưởng. Phần lớn nông dân vào thời đó đều thất học, nhưng làm việc trong cơ xưởng, họ cần tri thức nào đó và giáo dục phổ thông là chìa khoá để có được việc làm tốt cho nên nhiều người trở lại trường học. Ngày nay, cùng điều đó đang xảy ra khi khu vực chế tạo bị tổn hại vì có ít việc làm sẵn có và để làm việc trong công nghiệp công nghệ, giáo dục đại học là chìa khoá để có được việc làm tốt cho nên nhiều người quay lại trường. Nếu bạn không vào trường và vào trong các lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kĩ nghệ, và Toán học), bạn có thể không có tương lai sáng sủa.”

Hiện thời một số người đang bỏ qua cảnh báo này vì họ chưa thấy các máy móc tự động hoá hay robots thách thức họ hay đe doạ thay thế điều họ làm. Lí do đơn giản là họ không hiểu toàn cầu hoá nơi các biên giới quốc gia đang biến mất và cạnh tranh đang dữ dội giữa các quốc gia. Một nhà phân tích doanh nghiệp viết: “Một số nước đang phát triển chưa thấy tác động này; họ vẫn đang trong pha “Phủ nhận” vì họ không nghĩ nó có thể xảy ra cho họ.

Nếu họ nhìn vào công nghiệp đồ ăn nhanh, bất kì chỗ nào McDonald, Burger King, KFC, Pizza Hut, và Starbucks tới, các nhà hàng với người chủ địa phương, và các tiệm cà phê biến mất nhanh chóng và điều đó mới chỉ là bắt đầu. Nhiều thứ sẽ thay đổi khi sản phẩm sản xuất số lớn tới với chất lượng cao hơn và giá thành thấp hơn thì họ sẽ thấy bao nhiêu công ti địa phương có thể tồn tại. Vì thế giới đã trở thành “phẳng” trong thập kỉ qua vì công nghệ thông tin, phần lớn công nhân lao động đang chịu thiệt vì họ không thể cạnh tranh được với robots.

Ngay cả với lương rất thấp, robots bao giờ cũng thắng vì chúng làm việ 24 giờ một ngày không dừng nhưng không bao giờ đòi tăng lương. Robots chuyển giao năng suất cao hơn, chất lượng tốt hơn và không phản đối hay bãi công điều phần lớn các công ti ưa thích hơn là công nhân lao động.

Khi thế giới thay đổi, công nhân lao động không phải là những người chịu khổ nhưng một số người tốt nghiệp cũng phải chịu khổ. Ngày xưa, có được bằng cấp từ đại học là đủ tốt để có được việc làm. Ngày nay bạn cần có tri thức và kĩ năng bởi vì không công ti nào sẽ thuê bạn chỉ bởi vì bạn có bằng cấp. Không ai sẽ thuê bạn về điều bạn biết NHƯNG sẽ thuê bạn vì điều bạn có thể làm được cho họ. Điều đó nghĩa là điều bạn có thể làm phải gióng thẳng với điều công ti cần.

Do đó, trong thế giới cạnh tranh này, bạn phải có tri thức rộng về nhu cầu thị trường việc làm, hiểu xu hướng công nghiệp, giám sát các thay đổi và nếu cần, điều chỉnh kĩ năng của bạn tương ứng. Nói cách khác, bạn phải phát triển thái độ học cả đời trong thế giới liên nối này, bạn đang cạnh tranh với mọi người từ khắp thế giới về ít vị trị việc làm mở ra. Tất nhiên, không phải mọi người có thể thay đổi nhanh chóng cho nên sẽ có nhiều người không làm điều đó hay rơi vào trong hố được tạo ra bởi thay đổi công nghệ tăng tốc và họ sẽ bị bỏ rơi.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Làm việc theo tổ

Trong cuộc họp, nhiều cựu sinh viên tới gặp tôi kể về việc “Làm việc theo tổ”. Họ bảo tôi rằng họ đã làm việc trong tổ xây dựng phần mềm nhưng khi tôi hỏi thêm các câu hỏi, dường như là họ đã làm việc “trong nhóm” mà KHÔNG “trong tổ”.

Việc làm của tương lai

Một học sinh trung học hỏi tôi: “Em sẽ vào đại học sang năm, thầy nghĩ việc làm nào sẽ có nhu cầu cao trong năm 2019 khi em tốt nghiệp? Em cần làm gì để chắc rằng em sẽ có được việc làm tốt? Xin thầy lời khuyên.”

Lời khuyên từ một sinh viên châu Á

Yang là một trong các sinh viên của tôi đã tốt nghiệp ba năm trước và bây giờ làm việc tại Facebook. Anh ta chia sẻ kinh nghiệm của mình như một sinh viên nước ngoài ở Mĩ với các sinh viên hiện thời của chúng tôi:

Xu hướng trong làm khoán ngoài Công nghệ thông tin

Khi kinh tế toàn cần đang cải thiện, công nghiệp cần nhiều công nhân Công nghệ thông tin (CNTT) nhưng Mĩ và châu Âu không có đủ cho nên họ vẫn phải khoán ngoài công việc CNTT để đáp ứng cho nhu cầu của họ.

Giáo dục và việc làm

Ngày nay trên khắp thế giới, có con số cao những người tốt nghiệp đại học bị thất nghiệp. Đây là tình thế phá huỷ đối với hàng triệu thanh niên và những người tốt nghiệp đại học đang tràn trề hi vọng.

Viện Công nghệ Ấn Độ

Mọi học kì, tôi mời các nhà chuyên môn công nghiệp tới và cho bài giảng cho sinh viên của tôi để cho họ biết cái gì đang xảy ra trong công nghiệp. Hôm qua Ts. Chakra Vishnu, một giáo sư từ Viện Công nghệ Ấn Độ (IIT) là diễn giả mời trong lớp của tôi.

Lập kế hoạch cho tương lai

"Lĩnh vực nào sẽ giúp cho em có được việc làm tốt đến lúc em tốt nghiệp? Xin thầy lời khuyên."

Nền kinh tế tri thức

Về toàn thể, những người có bằng đại học làm gấp hai gấp ba những người không có giáo dục đại học. Điều này làm cho lỗ hổng giữa người giàu và nghèo không chỉ rộng hơn mà còn sâu hơn.

Thực tập và làm việc tại Google

Công nghệ thông tin (CNTT) là dẫn lái then chốt cho thịnh vượng kinh tế, đặc biệt trong thế giới “phẳng” nơi các biên giới đang biến mất và cạnh tranh là dữ dội.

Ánh sáng trong ta - Giữ lấy ánh sáng trong những ngày mù mịt nhất

Ánh sáng trong ta là cách Michelle Obama tháo bỏ vỏ bọc hoàn hảo mà nhiều người mặc định gán cho bà. Michelle không né tránh việc chia sẻ những lúc mình cảm thấy không đủ: không đủ giỏi, không đủ đẹp, không đủ "đúng chuẩn".

ChatGPT và các chatbot AI liệu có đủ tin cậy để tư vấn sức khỏe?

Kỹ năng - Hoàng Vũ - 12/05/2025 11:00
Trong bối cảnh hệ thống chăm sóc sức khỏe tại nhiều quốc gia đang đối mặt với tình trạng quá tải, chi phí khám-chữa bệnh tăng cao và thời gian chờ đợi kéo dài, ngày càng nhiều người tìm đến các công cụ hỗ trợ trí tuệ nhân tạo (AI) như ChatGPT để tìm kiếm lời khuyên y tế.

Thiên kiến AI

Suy ngẫm - Hoàng Vũ - 12/05/2025 10:00
Trong những năm gần đây, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống và công việc của con người, từ chăm sóc sức khỏe, tài chính đến giáo dục và sáng tạo nội dung.

3 lời khuyên nuôi dạy con cái từ Maye Musk – người mẹ đơn thân nuôi dạy tỷ phú Elon Musk

Phong cách sống - M.Tee - 12/05/2025 09:00
Một mình nuôi ba con giữa những khó khăn, Maye Musk không chỉ dạy con nên người mà còn truyền cảm hứng sống tích cực bằng chính hành trình làm mẹ đầy bản lĩnh và yêu thương.

Ánh sáng trong ta - Giữ lấy ánh sáng trong những ngày mù mịt nhất

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 12/05/2025 08:00
Ánh sáng trong ta là cách Michelle Obama tháo bỏ vỏ bọc hoàn hảo mà nhiều người mặc định gán cho bà. Michelle không né tránh việc chia sẻ những lúc mình cảm thấy không đủ: không đủ giỏi, không đủ đẹp, không đủ "đúng chuẩn".

Xem Sex Education, tôi dạy con gái 1 bài học dám chắc về sau con sẽ không bao giờ tái phạm

Điện ảnh - Thanh Hương - 11/05/2025 13:00
Rất nhiều đứa trẻ cũng có tính xấu này giống con gái tôi.

Hơn 1,9 triệu người đặt 7 câu hỏi về 'chuyện chăn gối' với Chat GPT, AI có phải bác sĩ tâm lý?

Kỹ năng - Nguyễn Phượng - 11/05/2025 12:00
Tình dục là một trong những nội dung được người dùng mạng đặt ra câu hỏi nhiều nhất cho AI.

Dương Quá chết dưới tay cao thủ, người đã tạo ra tuyệt kỹ từ Ngọc Nữ Tâm Kinh?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 11/05/2025 11:00
Có một cao thủ ẩn danh với võ công thâm hậu được cho là có liên quan đến cái chết bí ẩn của Dương Quá, sự thật là gì?

Facebook gieo mầm cô đơn, Mark Zuckerberg nay lại kêu gọi kết bạn và trò chuyện với AI

Suy ngẫm - Sơn Vân - 11/05/2025 10:00
Trong tầm nhìn mới nhất của Mark Zuckerberg (Giám đốc điều hành Meta Platforms) về tương lai, chúng ta có thể lấp đầy những khoảng trống cô đơn bằng cách trò chuyện với AI.

Podcast: Chân trần chí thép – Cuộc chiến trong lòng đất

Từ sách - Phim - FN - 11/05/2025 09:00
Sự hình thành hệ thống địa đạo Củ Chi là một bằng chứng về lòng kiên trì, quyết tâm và kỹ năng của du kích Củ Chi trong suốt ba mươi năm. Trong cuộc đọ sức về ý chí dưới lòng đất, du kích địa đạo là những tường thành vững chãi, không bao giờ bị đánh bật.

Bắt đầu hành trình chuyển hóa thân tâm trong mùa Vesak 2025

Tủ sách - Đan Thanh - 11/05/2025 08:00
Những cuốn sách Phật giáo giúp bạn soi rọi lại chính mình để thực sự sống trọn vẹn, thảnh thơi trong từng sát-na của hiện tại.

Xem "Sex Education", tôi chết lặng vì hành động từng làm với cha: Có những tổn thương mà ta day dứt cả đời

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 10/05/2025 13:00
Đôi khi, ước mơ đẹp nhất không phải là những điều lớn lao, mà chính là hạnh phúc giản dị của những người thân yêu.

Tại sao không nên dùng vân tay để mở khóa điện thoại?

Kỹ năng - KV - 10/05/2025 12:00
Touch ID (khóa vân tay) từng một thời được coi là phương pháp bảo mật lý tưởng, nhưng qua thực tiễn lại bộc lộ những điểm yếu về khả năng bảo mật.

Có phải vì biểu ca, Vương Ngữ Yên rời bỏ Đoàn Dự, câu trả lời đến từ Vân Trung Hạc

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 10/05/2025 11:00
Vì sao Đoàn Dự thất bại trong cuộc chinh phục trái tim Vương Ngữ Yên?

8 câu nói để đời của "huyền thoại đầu tư" Warren Buffett

Suy ngẫm - Cẩm Hà - 10/05/2025 10:00
Warren Buffett sẽ rời bỏ vị trí CEO Berkshire Hathaway vào cuối năm 2025. Dù về hậu trường, những câu nói kinh điển của ông vẫn là kim chỉ nam bất hủ cho giới đầu tư toàn cầu.

Phạm Xuân Ẩn, vị tướng tình báo huyền thoại của Việt Nam khiến địch lầm tưởng CIA

Phong cách sống - Thiên Bình - 10/05/2025 09:00
Tài năng và nhân cách của ông khiến giới báo chí quốc tế phải bày tỏ sự kính trọng, cho rằng trong lịch sử tình báo chiến tranh, ít ai thành công như ông.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 12/05/2025