"Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ": Vì sao bị ném đá?

30/09/2021 18:00
"Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ": Vì sao bị ném đá?

Giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ" gây tranh cãi trên mạng xã hội. TS Vũ Thu Hương- tác giả quan điểm này cho rằng, có thể điều này không "lọt tai" nhưng tốt cho trẻ.

Trao đổi với PV Dân trí rõ hơn về vấn đề này, TS Vũ Thu Hương cho rằng, từ "phạt" nghe không "lọt tai" nhưng thực ra nên hiểu hình thức "phạt" như thế nào. Trong khi dùng từ "khuyên nhủ nhẹ nhàng", thoạt nghe rất "lọt tai" nhưng hoàn toàn không ổn với đứa trẻ.

"Tôi hoàn toàn không đồng ý với việc đánh đập hay hành hạ trẻ em nhưng hãy cứ phạt theo cách mà tôi nói ở trên, tôi tin sẽ tốt cho chúng", TS Hương nói.

Nên hiểu "phạt" theo hình thức nào

Quan điểm "giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ" mà bà đưa ra gây tranh cãi gay gắt trên mạng xã hội. Bà suy nghĩ gì về điều này?

- Khi đưa ra quan điểm "giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ", tôi cho rằng, người lớn đã trưởng thành, hiểu biết và rất ý thức nhưng tại sao phải sống và làm việc theo pháp luật? Là vì điều đó giúp kiểm soát được hành động của họ. Tất cả những việc sai trái đều phải phạt, đây là cách để mọi người nhìn vào và tránh vượt quá giới hạn cho phép trong cuộc sống để ở giới hạn bình thường.

Khi bản thân bị trả giá hoặc đơn giản chỉ cần nhìn người khác bị trả giá nếu làm sai luật pháp hoặc sai quy tắc, chúng ta lập tức rút kinh nghiệm. Chẳng hạn đi trên đường, nhìn thấy một người bị cảnh sát phạt vì vượt đèn đỏ, rõ ràng sẽ không có ai dám vượt đèn đỏ nữa.

Với trẻ em cũng vậy. Trẻ em khác người lớn ở chỗ, từ khi sinh ra đến khi đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, chúng không phải chịu quy định của pháp luật.

Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ: Vì sao bị ném đá? - 1

Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội. 

Nhiều người nói đúng, khi bé chúng không hiểu gì cả nhưng nhiệm vụ của nhà giáo dục là làm sao từ khi bé đến trưởng thành, trẻ em hiểu rằng, chúng cần phải tuân thủ pháp luật. Điều này khiến cho trẻ con không vi phạm những điều không thể chấp nhận được.

Chẳng hạn việc trẻ đánh bạn là sai. Khi người lớn hết lời khuyên nhủ chúng, đấy là điều sai trái nhưng trẻ nghe xong, lần sau lại tiếp tục đánh bạn, vậy phải làm thế nào? Tôi cho rằng, chỉ cần phạt một lần thôi, lần sau chúng sẽ tự rút kinh nghiệm.

Một tài liệu tâm lý ở nước ngoài đã chỉ ra, áp dụng hình phạt với trẻ nhỏ không những không có tác dụng, ngược lại, có thể khiến chúng cảm thấy tồi tệ hơn, thậm chí đau đớn và xấu hổ, dễ nảy sinh hành động tiêu cực. Bà lý giải gì về điều này?

- Tôi nghĩ, điều quan trọng hình phạt đó là gì? Phần lớn mọi người đều nghĩ, phạt là đánh, là mắng, là chửi nhưng theo tôi, hình phạt tôi đề cập đến hoàn toàn không phải như vậy.

Có rất nhiều kiểu hình phạt. Thậm chí trong hành động tra tấn, bạo hành trẻ nhiều khi chưa hẳn là hình phạt. Chẳng hạn bố mẹ cáu lên đánh con, đó là sự trút giận. Những hành động gây tổn hại đến thể chất và tinh thần sức khỏe của trẻ, là bạo hành. Còn những hành động không gây bất cứ tổn hại gì cho đứa trẻ, tại sao lại gọi là hình phạt?

Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội, là một chuyên gia giáo dục.

Mới đây, Tiến sĩ Vũ Thu Hương có bài chia sẻ quan điểm "Giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt" với trẻ nhỏ.

Nữ tiến sĩ giáo dục chia sẻ, trẻ không bị phạt dễ nảy sinh tính coi thường cha mẹ, coi thường người lớn, coi thường mọi luật lệ, quy tắc lễ phép.

Quan điểm này gây tranh cãi trên mạng xã hội.

Khi con đánh bạn, nhà giáo dục đưa hình phạt để giáo dục trẻ đơn giản có thể là bắt chép phạt. Con phải chép nhiều hơn các bạn trong lớp một trang vở. Nếu học sinh đó chép nhiều hơn các bạn khác trong lớp một trang, tôi nghĩ không vấn đề gì về cả tâm lý lẫn sức khỏe.

Thế nhưng tác dụng của hình phạt đó đưa đến cho đứa trẻ có thể rất lớn. Lần sau cứ mỗi lần đánh bạn, nghĩ lại hình thức phải chép phạt trong giờ đáng ra được chơi, đứa trẻ sẽ không dám đánh bạn nữa.

Với những đứa trẻ bé hơn, chưa có khả năng viết, hình phạt có thể yêu cầu con ngồi yên một chỗ không được đi lại trong khoảng 5-10 phút để nghĩ về những việc con đã làm. Tại sao chúng ta phải khuyên nhủ khi đứa trẻ hoàn toàn ý thức được việc gì được làm, việc gì không được làm?

Dần dần, với cách thức áp dụng như trên, đứa trẻ sẽ hình thành ý thức hành vi nào được và không được phép. Điều này vừa đảm bảo an lành cho đứa trẻ, vừa giúp lập lại trật tự xã hội.

Từ "phạt" không lọt tai nhưng không phải vấn đề kinh khủng

Nhiều nhà tâm lý thường rất ngại dùng từ "phạt" khi đề cập đến vấn đề giáo dục trẻ nhỏ. Là chuyên gia về lĩnh vực này, từng có nhiều lớp đào tạo tham vấn tâm lý cho trẻ em, vì sao bà lại dùng từ dễ gây tranh cãi như vậy?

- Tôi vẫn muốn nhắc lại hình thức "phạt" ở đây là gì. Chẳng hạn một giáo viên tiểu học than phiền với tôi: "Ôi em rất ức chế vì cháu bé ấy viết rất xấu, ở trong lớp thường hay phá lớp. Em ấy việc tập viết để phạt một lúc trước giờ ăn. Điều này hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến trẻ nhưng sau đó, phụ huynh lại kiện". Vấn đề tôi đặt ra ở đây sau câu chuyện này, khi chúng ta quá nâng cao vấn đề, khiến sự việc trở nên trầm trọng.

Tôi đã từng tiếp xúc với nhiều trẻ em từ nhỏ đến lớn và tôi luôn có hình phạt. Khi tôi hỏi "đi với bác các con cảm thấy thế nào"? Nhiều trẻ trả lời: "Đi với bác chúng con rất thoải mái vì biết được phép làm gì và không được phép làm gì. Bọn con chỉ cần tránh những điều bác phạt là được".

Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ: Vì sao bị ném đá? - 2

"Phạt" mà tôi nói ở đây có khi chỉ là yêu cầu trẻ chép nhiều hơn các bạn khác một trang vở. 

Thực tế không phải tất cả trẻ con nào ở cạnh tôi đều bị phạt, thậm chí chúng trở nên rất ngoan bởi khi thấy một bạn nào đó trong lớp bị phạt, chắc chắn chúng sẽ tránh. Lấy thí dụ tầm 6h tối, tôi yêu cầu các con phải tắm, nếu giờ đó chưa tắm sẽ bị phạt. Như thế chúng sẽ phải kéo nhau đi tắm trước 6h. Dần dần, điều đó sẽ thành nếp và không trẻ nào vi phạm nữa.

Thay vì áp dụng hình phạt, theo bà tại sao chúng ta không tìm hiểu nguyên nhân khiến con sai để "điều trị" từ gốc?

- Vấn đề không phải trẻ con nào cũng lý giải được tại sao chúng làm như thế. Có nhiều điều trẻ con không hiểu nhưng nhà giáo dục thì biết, có những đứa trẻ không chỉ phá lớp mà đã phá ở nhà rất nhiều. Bố mẹ khuyên nhủ nhưng vẫn không cải thiện được tình hình.

Vì thế sau này khi gặp chuyện, đứa trẻ đó cũng sẽ khuyên nhủ người khác. Khi chúng ta sống và làm mọi việc trong khuôn khổ quy định, đứa trẻ đó cũng sẽ học theo.

Cho nên khi giáo dục trẻ con, chúng ta cũng đặt ra những quy định. Nhiều người nghĩ, "phạt" mà tôi nói ở đây là đánh, chửi, mắng…, nhưng hoàn toàn không phải như thế.

Chúng ta đưa ra quy tắc để hướng đến sự đối xử công bằng. Còn khi áp dụng việc khuyên nhủ, nghĩa là người lớn đang đặt vai trò mình là "bề trên" nói với người dưới và trẻ sẽ có phản ứng tâm lý không muốn lắng nghe nữa.

Nếu bố mẹ sợ hình phạt có ảnh hưởng tâm lý đến con mình, bố mẹ hãy đặt ra các quy định và bản thân mình cũng phải chịu phạt nếu sai. Như vậy đứa trẻ sẽ có tâm lý thoải mái và lần sau khi vi phạm, chúng sẽ vui vẻ chịu phạt.

Vì sao tôi nhấn mạnh chữ "phạt" bởi nếu không có các quy định, đứa trẻ sẽ khó tuân thủ.

Vì sao một số quốc gia ở nước ngoài tuân thủ luật pháp rất tốt, thậm chí quá nghiêm, chẳng hạn ném mẩu thuốc ra đường cũng bị xử phạt ngay, bởi vì họ tuân thủ điều đó đến mấy trăm năm.

Ở đây với trẻ con cũng vậy, ban đầu có thể chỉ vài ba quy định nhưng sau đó dần dần ta có thể tăng lên. Lúc đầu chúng có thể phạm luật và bị phạt nhưng tôi tin sau một thời gian, chúng sẽ có ý thức tốt.

Bà đánh giá thế nào nếu thay từ "phạt" bằng "kỉ luật tích cực"? Có lẽ tên gọi này phù hợp hơn khi áp dụng vào việc giáo dục trẻ nhỏ?

- Tôi nghĩ mỗi người tìm hiểu và đánh giá khoa học ở mỗi góc độ khác nhau. Nhưng khi nhìn tổng thể, ta sẽ thấy khác.

Nói đơn giản hơn, giáo dục khuyên nhủ như nhốt bọn thú cưng lại, vuốt ve yêu thương, rủ rỉ với chúng nhưng chỉ cần mở cửa đàn thú ấy sẽ chạy tung ra. Nhưng nếu được huấn luyện theo một nguyên tắc nhất định, chúng sẽ vẫn được ra ngoài, được hoạt động nhưng vẫn giữ được an toàn cho chúng nó.

Từ "phạt" nghe không "lọt tai" nhưng thực ra không phải vấn đề gì kinh khủng quá. Trong khi đó có thể dùng từ khuyên nhủ nhẹ nhàng, thoạt nghe rất lọt tai nhưng hoàn toàn không ổn với đứa trẻ.

Tôi hoàn toàn không đồng ý với việc đánh đập hay hành hạ trẻ em nhưng hãy cứ phạt theo cách mà tôi nói ở trên, tôi tin sẽ tốt cho đứa trẻ.

Xin trân trọng cám ơn bà!

M. Hà (thực hiện)

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

"Copy & Paste" sắp trở thành chuyện của quá khứ, Gen Alpha đang mở ra một kỷ nguyên mới

Thế hệ này hứa hẹn sẽ mang đến những sáng tạo đột phá.
2

Bức ảnh chụp ống tay áo rách của một nam thanh niên trong canteen hút hàng chục nghìn lượt quan tâm

Ít ai biết chủ nhân của ống tay áo rách ấy lại là một nhân vật truyền kỳ.
4

Chàng trai đi xe đạp Thống Nhất từ Hà Nội vào TP.HCM để xem lễ diễu binh 30/4

Hành trình đạp xe từ Hà Nội vào TP.HCM của anh chàng này thu hút cả triệu người theo dõi.
5

“Cha đẻ” ứng dụng Việt giúp thay quần áo nhờ AI, vượt mặt đối thủ Trung Quốc Beauty Cam trên App Store

"Chúng mình gần như không có lợi thế gì. Sự thành công của các ứng dụng chắc cũng đến từ một phần may mắn", đại diện SilverAI chia sẻ.

Ở miền Tây có một nơi sinh ra nhiều hoàng hậu nhất Việt Nam

Chuyện miền Tây có nhiều cô gái xinh đẹp không phải là lần đầu tôi được nghe. Dù có rất ít lần tin vào điều này thế nhưng nó vẫn khiến nhiều người tò mò, trong đó có cả tôi.

Ăn trong hạnh phúc

Chánh niệm là một khái niệm xuất phát từ văn hóa Phật giáo. Trong những năm gần đây, chánh niệm bắt đầu được quan tâm hơn tại nhiều quốc gia phương Tây, đặc biệt là trong ăn uống.

Cuộc đời của thần đồng hội họa 10 tuổi nhưng có cơ thể của bà lão 80

Cô bé Iryna Khimich đến từ Ukraine được biết tới như một thần đồng hội họa. Điều bất hạnh là cô bé bị mắc bệnh lão hóa sớm, khiến Iryna ở tuổi lên 10 nhưng có cơ thể rệu rã của một bà lão 80.

4 đặc điểm giúp phân biệt những tỷ phú thành công như Jeff Bezos hay Elon Musk với người khác

Các giám đốc điều hành hay lãnh đạo từ một số công ty thành công nhất trên thế giới, bao gồm LinkedIn, Facebook và Google đã tổ chức các cuộc họp “bằng chân” (tức là đứng hoặc đi bộ) vì họ tin rằng đó là lúc mọi người tập trung, sáng tạo và hiệu quả nhất.

Mất mà không tức giận, Được mà không kiêu ngạo, Yên lặng mà không tranh giành

Mất đi không tức giận, đời là thế; có được cũng không kiêu ngạo, mỉm cười cho qua; tĩnh lại, không tranh giành, tiêu diêu tự tại sống một đời bình yên. Mong rằng rất cả chúng ta đều có thể sống vui vẻ mỗi ngày, ăn ngon ngủ say giấc.

Phương thức sống tốt nhất: Đọc khi mơ hồ, vận động khi bận rộn, suy nghĩ khi một mình

Tương lai của một người, tiềm ẩn trong cách mà họ đang sống.

10 biểu hiện của một người không có tiền đồ: Quan ngại nếu chẳng may bạn sở hữu!

Nhiều người thường có thói quen tìm đủ lý do bao biện cho lỗi lầm của mình, nhưng đây là một thói quen xấu cần thay đổi gấp. Bởi chỉ có kẻ thua cuộc mới tìm lý do, còn người chiến thắng sẽ luôn tìm cách!

Bạn chưa từng nghèo, bạn sẽ không bao giờ có thể hiểu được cảm giác bất lực vì nghèo khó

Nghèo khó không phải lựa chọn của những người nghèo, nhưng hiểu lầm, coi thường những người nghèo khó lẽ nào không phải là sự nghèo nàn về suy nghĩ?

Con đường chuyển hoá - Tâm càng rộng, thế giới càng mở

Mỗi người có một cách nhìn cuộc sống riêng. Có người nhìn bằng lòng bao dung, có người lại nhìn bằng sự khó chịu, phán xét. Một câu chuyện, người thấy thương có kẻ lại thấy ghét. Nhưng khác biệt không nằm ở câu chuyện, mà nằm ở cái tâm.

Infographic hoạt động văn hóa nghệ thuật du lịch kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước

Giải trí - TTXVN - 21/04/2025 13:00
TP.HCM tổ chức nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.

Facebook cập nhật tính năng mới, nhiều người Việt "bị ảnh hưởng": từ nay thôi khỏi xem lén, hết thời stalk!

Kỹ năng - Huỳnh Duy - 21/04/2025 12:00
Giờ đây, ngoài bạn bè, bạn có thể thấy cả những người theo dõi và không theo dõi trong danh sách người xem", thông báo của Facebook cho biết.

Rùng mình với robot cơ bắp sinh học co giật như người thật

Thư giãn - Hoàng Vũ - 21/04/2025 11:00
Một video mới vừa được Clone Robotics công bố đã khiến cộng đồng mạng và giới công nghệ rúng động: robot hình người “Protoclone” uốn cong cơ bắp, co giật tay chân và nhún vai như một sinh vật sống thật sự.

Sức mạnh của đói nghèo: Mẹ mù chữ, bại liệt nhưng nuôi dạy con trai trở thành sinh viên giỏi nhất

Truyền cảm hứng - Trang Đào - 21/04/2025 10:00
Không quan trọng bạn có xuất thân từ gia đình nghèo khó hay không, những điều kì diệu luôn xảy ra.

Xem 'Khi cuộc đời cho bạn quả quýt', tôi nhận ra mình toàn tặng con "quả quýt" có vị chua chát và đắng ngắt

Điện ảnh - Đông - 21/04/2025 09:00
Hóa ra tôi chỉ đưa cho con những "quả quýt chua", đầy thử thách và nỗi niềm mà có lẽ tôi đã không nhận ra.

Con đường chuyển hoá - Tâm càng rộng, thế giới càng mở

Từ sách - Phim - Quìn - 21/04/2025 08:00
Mỗi người có một cách nhìn cuộc sống riêng. Có người nhìn bằng lòng bao dung, có người lại nhìn bằng sự khó chịu, phán xét. Một câu chuyện, người thấy thương có kẻ lại thấy ghét. Nhưng khác biệt không nằm ở câu chuyện, mà nằm ở cái tâm.

Đạo diễn Lý Hải - người dẫn dắt 'hiện tượng mạng xã hội' lên màn ảnh

Điện ảnh - Tiểu Vũ - 20/04/2025 13:00
Lý Hải là một trong số ít đạo diễn của Việt Nam đã gây ấn tượng mạnh qua việc dẫn dắt các nhân vật "hiện tượng mạng xã hội" (MXH) thành diễn viên chuyên nghiệp.

Kỷ niệm 50 năm ngày thống nhất đất nước Kỳ 2: Chính quyền Sài Gòn thay người vác cờ trắng đầu hàng

Giải trí - Vũ Trung Kiên - 20/04/2025 12:00
Đầu tháng 4.1975, sau khi mất Tây Nguyên và Phước Long, chế độ Sài Gòn đứng trước sự suy yếu về mọi mặt và khả năng sụp đổ hoàn toàn. Lúc này, ông Dương Văn Minh và nhóm ủng hộ ông “chính thức công bố ý định thay thế Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu”.

Quách Tĩnh không làm phò mã mà nhất mực lấy Hoàng Dung: Câu trả lời chỉ Dương Quá biết

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 20/04/2025 11:00
Quách Tĩnh và Hoa Tranh vốn là thanh mai trúc mã, vậy tại sao chàng lại quyết định kết duyên cùng Hoàng Dung?

Nghề rùng rợn, lóc xương rắn, lột xác chó nhà... bán hàng chục triệu đồng

Phong cách sống - Cam Ly - 20/04/2025 10:00
Giữa vô vàn những nghề thủ công đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, nghề làm tiêu bản xương động vật là công việc đầy bí ẩn, có phần rùng rợn.

Xem "Sex Education", người đàn ông cứng rắn như tôi đỏ hoe mắt: Thương con nhưng khiến con xa lánh bố

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 20/04/2025 09:00
Tôi thương con trai hết lòng, nhưng con cứ thấy tôi là lủi đi chỗ khác.

Bước về phía an vui cùng bộ sách 'Sống an vui' và 'Làm chủ cuộc đời' của thiền sư Khangser Rinpoche

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 20/04/2025 08:00
Hai cuốn sách nhỏ của Tiến sĩ Phật học Khangser Rinpoche – “Sống an vui” và “Làm chủ cuộc đời” – xuất hiện như một nốt trầm tĩnh tại giữa ồn ào thường nhật, nơi người đọc có thể từng bước tiến gần hơn về phía bình an và hạnh phúc.

TP.HCM tổ chức trình diễn nghệ thuật 3D mapping dịp lễ 30.4

Giải trí - Thuỷ Long - 19/04/2025 13:00
Chiều 17.4, ông Nguyễn Tấn Kiệt, Trưởng phòng Nghệ thuật, Sở VH-TT TP.HCM đã thông tin về chuỗi các hoạt động hưởng ứng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4.1975 - 30.4.2025).

3 kiểu nói chuyện độc hại, âm thầm phá nát mối quan hệ gia đình, kìm hãm sự phát triển của con cái

Kỹ năng - Như Nguyễn - 19/04/2025 12:00
Thay vì giải quyết vấn đề, 3 cách nói chuyện, giao tiếp dưới đây vô hình chung khiến mối quan hệ gia đình của bạn ngày càng tồi tệ, xuống dốc.

Học hỏi 14 thói quen của những người sáng tạo để trở nên sáng tạo hơn

Suy ngẫm - TĐ - 19/04/2025 11:00
Nếu bạn đang mắc kẹt trong bài tập hoặc dường như không thể hoàn thành một tác phẩm nghệ thuật, hãy tập trung xây dựng những thói quen sau đây của những người sáng tạo. Theo thời gian, bạn sẽ học được cách sáng tạo nhanh hơn, dễ dàng hơn và lâu dài hơn.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 21/04/2025