"Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ": Vì sao bị ném đá?

30/09/2021 18:00
"Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ": Vì sao bị ném đá?

Giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ" gây tranh cãi trên mạng xã hội. TS Vũ Thu Hương- tác giả quan điểm này cho rằng, có thể điều này không "lọt tai" nhưng tốt cho trẻ.

Trao đổi với PV Dân trí rõ hơn về vấn đề này, TS Vũ Thu Hương cho rằng, từ "phạt" nghe không "lọt tai" nhưng thực ra nên hiểu hình thức "phạt" như thế nào. Trong khi dùng từ "khuyên nhủ nhẹ nhàng", thoạt nghe rất "lọt tai" nhưng hoàn toàn không ổn với đứa trẻ.

"Tôi hoàn toàn không đồng ý với việc đánh đập hay hành hạ trẻ em nhưng hãy cứ phạt theo cách mà tôi nói ở trên, tôi tin sẽ tốt cho chúng", TS Hương nói.

Nên hiểu "phạt" theo hình thức nào

Quan điểm "giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ" mà bà đưa ra gây tranh cãi gay gắt trên mạng xã hội. Bà suy nghĩ gì về điều này?

- Khi đưa ra quan điểm "giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt đang dần hủy hoại giới trẻ", tôi cho rằng, người lớn đã trưởng thành, hiểu biết và rất ý thức nhưng tại sao phải sống và làm việc theo pháp luật? Là vì điều đó giúp kiểm soát được hành động của họ. Tất cả những việc sai trái đều phải phạt, đây là cách để mọi người nhìn vào và tránh vượt quá giới hạn cho phép trong cuộc sống để ở giới hạn bình thường.

Khi bản thân bị trả giá hoặc đơn giản chỉ cần nhìn người khác bị trả giá nếu làm sai luật pháp hoặc sai quy tắc, chúng ta lập tức rút kinh nghiệm. Chẳng hạn đi trên đường, nhìn thấy một người bị cảnh sát phạt vì vượt đèn đỏ, rõ ràng sẽ không có ai dám vượt đèn đỏ nữa.

Với trẻ em cũng vậy. Trẻ em khác người lớn ở chỗ, từ khi sinh ra đến khi đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, chúng không phải chịu quy định của pháp luật.

Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ: Vì sao bị ném đá? - 1

Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội. 

Nhiều người nói đúng, khi bé chúng không hiểu gì cả nhưng nhiệm vụ của nhà giáo dục là làm sao từ khi bé đến trưởng thành, trẻ em hiểu rằng, chúng cần phải tuân thủ pháp luật. Điều này khiến cho trẻ con không vi phạm những điều không thể chấp nhận được.

Chẳng hạn việc trẻ đánh bạn là sai. Khi người lớn hết lời khuyên nhủ chúng, đấy là điều sai trái nhưng trẻ nghe xong, lần sau lại tiếp tục đánh bạn, vậy phải làm thế nào? Tôi cho rằng, chỉ cần phạt một lần thôi, lần sau chúng sẽ tự rút kinh nghiệm.

Một tài liệu tâm lý ở nước ngoài đã chỉ ra, áp dụng hình phạt với trẻ nhỏ không những không có tác dụng, ngược lại, có thể khiến chúng cảm thấy tồi tệ hơn, thậm chí đau đớn và xấu hổ, dễ nảy sinh hành động tiêu cực. Bà lý giải gì về điều này?

- Tôi nghĩ, điều quan trọng hình phạt đó là gì? Phần lớn mọi người đều nghĩ, phạt là đánh, là mắng, là chửi nhưng theo tôi, hình phạt tôi đề cập đến hoàn toàn không phải như vậy.

Có rất nhiều kiểu hình phạt. Thậm chí trong hành động tra tấn, bạo hành trẻ nhiều khi chưa hẳn là hình phạt. Chẳng hạn bố mẹ cáu lên đánh con, đó là sự trút giận. Những hành động gây tổn hại đến thể chất và tinh thần sức khỏe của trẻ, là bạo hành. Còn những hành động không gây bất cứ tổn hại gì cho đứa trẻ, tại sao lại gọi là hình phạt?

Tiến sĩ Vũ Thu Hương, nguyên giảng viên khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội, là một chuyên gia giáo dục.

Mới đây, Tiến sĩ Vũ Thu Hương có bài chia sẻ quan điểm "Giáo dục bằng khuyên nhủ, không phạt" với trẻ nhỏ.

Nữ tiến sĩ giáo dục chia sẻ, trẻ không bị phạt dễ nảy sinh tính coi thường cha mẹ, coi thường người lớn, coi thường mọi luật lệ, quy tắc lễ phép.

Quan điểm này gây tranh cãi trên mạng xã hội.

Khi con đánh bạn, nhà giáo dục đưa hình phạt để giáo dục trẻ đơn giản có thể là bắt chép phạt. Con phải chép nhiều hơn các bạn trong lớp một trang vở. Nếu học sinh đó chép nhiều hơn các bạn khác trong lớp một trang, tôi nghĩ không vấn đề gì về cả tâm lý lẫn sức khỏe.

Thế nhưng tác dụng của hình phạt đó đưa đến cho đứa trẻ có thể rất lớn. Lần sau cứ mỗi lần đánh bạn, nghĩ lại hình thức phải chép phạt trong giờ đáng ra được chơi, đứa trẻ sẽ không dám đánh bạn nữa.

Với những đứa trẻ bé hơn, chưa có khả năng viết, hình phạt có thể yêu cầu con ngồi yên một chỗ không được đi lại trong khoảng 5-10 phút để nghĩ về những việc con đã làm. Tại sao chúng ta phải khuyên nhủ khi đứa trẻ hoàn toàn ý thức được việc gì được làm, việc gì không được làm?

Dần dần, với cách thức áp dụng như trên, đứa trẻ sẽ hình thành ý thức hành vi nào được và không được phép. Điều này vừa đảm bảo an lành cho đứa trẻ, vừa giúp lập lại trật tự xã hội.

Từ "phạt" không lọt tai nhưng không phải vấn đề kinh khủng

Nhiều nhà tâm lý thường rất ngại dùng từ "phạt" khi đề cập đến vấn đề giáo dục trẻ nhỏ. Là chuyên gia về lĩnh vực này, từng có nhiều lớp đào tạo tham vấn tâm lý cho trẻ em, vì sao bà lại dùng từ dễ gây tranh cãi như vậy?

- Tôi vẫn muốn nhắc lại hình thức "phạt" ở đây là gì. Chẳng hạn một giáo viên tiểu học than phiền với tôi: "Ôi em rất ức chế vì cháu bé ấy viết rất xấu, ở trong lớp thường hay phá lớp. Em ấy việc tập viết để phạt một lúc trước giờ ăn. Điều này hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến trẻ nhưng sau đó, phụ huynh lại kiện". Vấn đề tôi đặt ra ở đây sau câu chuyện này, khi chúng ta quá nâng cao vấn đề, khiến sự việc trở nên trầm trọng.

Tôi đã từng tiếp xúc với nhiều trẻ em từ nhỏ đến lớn và tôi luôn có hình phạt. Khi tôi hỏi "đi với bác các con cảm thấy thế nào"? Nhiều trẻ trả lời: "Đi với bác chúng con rất thoải mái vì biết được phép làm gì và không được phép làm gì. Bọn con chỉ cần tránh những điều bác phạt là được".

Giáo dục bằng khuyên nhủ đang dần hủy hoại giới trẻ: Vì sao bị ném đá? - 2

"Phạt" mà tôi nói ở đây có khi chỉ là yêu cầu trẻ chép nhiều hơn các bạn khác một trang vở. 

Thực tế không phải tất cả trẻ con nào ở cạnh tôi đều bị phạt, thậm chí chúng trở nên rất ngoan bởi khi thấy một bạn nào đó trong lớp bị phạt, chắc chắn chúng sẽ tránh. Lấy thí dụ tầm 6h tối, tôi yêu cầu các con phải tắm, nếu giờ đó chưa tắm sẽ bị phạt. Như thế chúng sẽ phải kéo nhau đi tắm trước 6h. Dần dần, điều đó sẽ thành nếp và không trẻ nào vi phạm nữa.

Thay vì áp dụng hình phạt, theo bà tại sao chúng ta không tìm hiểu nguyên nhân khiến con sai để "điều trị" từ gốc?

- Vấn đề không phải trẻ con nào cũng lý giải được tại sao chúng làm như thế. Có nhiều điều trẻ con không hiểu nhưng nhà giáo dục thì biết, có những đứa trẻ không chỉ phá lớp mà đã phá ở nhà rất nhiều. Bố mẹ khuyên nhủ nhưng vẫn không cải thiện được tình hình.

Vì thế sau này khi gặp chuyện, đứa trẻ đó cũng sẽ khuyên nhủ người khác. Khi chúng ta sống và làm mọi việc trong khuôn khổ quy định, đứa trẻ đó cũng sẽ học theo.

Cho nên khi giáo dục trẻ con, chúng ta cũng đặt ra những quy định. Nhiều người nghĩ, "phạt" mà tôi nói ở đây là đánh, chửi, mắng…, nhưng hoàn toàn không phải như thế.

Chúng ta đưa ra quy tắc để hướng đến sự đối xử công bằng. Còn khi áp dụng việc khuyên nhủ, nghĩa là người lớn đang đặt vai trò mình là "bề trên" nói với người dưới và trẻ sẽ có phản ứng tâm lý không muốn lắng nghe nữa.

Nếu bố mẹ sợ hình phạt có ảnh hưởng tâm lý đến con mình, bố mẹ hãy đặt ra các quy định và bản thân mình cũng phải chịu phạt nếu sai. Như vậy đứa trẻ sẽ có tâm lý thoải mái và lần sau khi vi phạm, chúng sẽ vui vẻ chịu phạt.

Vì sao tôi nhấn mạnh chữ "phạt" bởi nếu không có các quy định, đứa trẻ sẽ khó tuân thủ.

Vì sao một số quốc gia ở nước ngoài tuân thủ luật pháp rất tốt, thậm chí quá nghiêm, chẳng hạn ném mẩu thuốc ra đường cũng bị xử phạt ngay, bởi vì họ tuân thủ điều đó đến mấy trăm năm.

Ở đây với trẻ con cũng vậy, ban đầu có thể chỉ vài ba quy định nhưng sau đó dần dần ta có thể tăng lên. Lúc đầu chúng có thể phạm luật và bị phạt nhưng tôi tin sau một thời gian, chúng sẽ có ý thức tốt.

Bà đánh giá thế nào nếu thay từ "phạt" bằng "kỉ luật tích cực"? Có lẽ tên gọi này phù hợp hơn khi áp dụng vào việc giáo dục trẻ nhỏ?

- Tôi nghĩ mỗi người tìm hiểu và đánh giá khoa học ở mỗi góc độ khác nhau. Nhưng khi nhìn tổng thể, ta sẽ thấy khác.

Nói đơn giản hơn, giáo dục khuyên nhủ như nhốt bọn thú cưng lại, vuốt ve yêu thương, rủ rỉ với chúng nhưng chỉ cần mở cửa đàn thú ấy sẽ chạy tung ra. Nhưng nếu được huấn luyện theo một nguyên tắc nhất định, chúng sẽ vẫn được ra ngoài, được hoạt động nhưng vẫn giữ được an toàn cho chúng nó.

Từ "phạt" nghe không "lọt tai" nhưng thực ra không phải vấn đề gì kinh khủng quá. Trong khi đó có thể dùng từ khuyên nhủ nhẹ nhàng, thoạt nghe rất lọt tai nhưng hoàn toàn không ổn với đứa trẻ.

Tôi hoàn toàn không đồng ý với việc đánh đập hay hành hạ trẻ em nhưng hãy cứ phạt theo cách mà tôi nói ở trên, tôi tin sẽ tốt cho đứa trẻ.

Xin trân trọng cám ơn bà!

M. Hà (thực hiện)

 


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Chàng trai làm hoa bằng bánh kem 'thật còn hơn cả hoa thật'

Ngắm bông hồng bạch bằng kem mà Nguyễn Đình Lương làm, nhiều người không tin đó không phải hoa thật, thậm chí có cảm giác mình sẽ ngửi được mùi hoa hồng quyến rũ.
2

Chuyện tình của Tổng thống Pháp cùng Phu nhân: Từ mối tình tuổi 15 với cô giáo đến hành trình khiến nước Pháp ngưỡng mộ

Từ những định kiến, ngờ vực, họ cùng nhau viết nên một câu chuyện tình hiếm có vượt thời gian.
3

Người đàn ông rong ruổi các tỉnh miền Tây chụp biển địa giới trước sáp nhập

Nghe tin các tỉnh miền Tây quê mình dự kiến sáp nhập, anh An dành 3 ngày chạy xe máy đến từng biển địa giới chụp ảnh lưu giữ kỷ niệm.
4

'Nữ quái kiệt' 86 tuổi một mình du lịch nước ngoài 42 lần trong 10 năm

Là "con nghiện du lịch", mới đây cụ bà 86 tuổi người Anh đặt chuyến đi nước ngoài thứ 42 trong 10 năm qua, bà luôn đi một mình trong những hành trình này.
5

Gen Alpha - Thế hệ học trên TikTok, ôn thi qua hashtag

Thế hệ này đã biến việc học thành xu hướng, biến bài giảng thành nội dung viral.

Ở miền Tây có một nơi sinh ra nhiều hoàng hậu nhất Việt Nam

Chuyện miền Tây có nhiều cô gái xinh đẹp không phải là lần đầu tôi được nghe. Dù có rất ít lần tin vào điều này thế nhưng nó vẫn khiến nhiều người tò mò, trong đó có cả tôi.

Ăn trong hạnh phúc

Chánh niệm là một khái niệm xuất phát từ văn hóa Phật giáo. Trong những năm gần đây, chánh niệm bắt đầu được quan tâm hơn tại nhiều quốc gia phương Tây, đặc biệt là trong ăn uống.

Cuộc đời của thần đồng hội họa 10 tuổi nhưng có cơ thể của bà lão 80

Cô bé Iryna Khimich đến từ Ukraine được biết tới như một thần đồng hội họa. Điều bất hạnh là cô bé bị mắc bệnh lão hóa sớm, khiến Iryna ở tuổi lên 10 nhưng có cơ thể rệu rã của một bà lão 80.

4 đặc điểm giúp phân biệt những tỷ phú thành công như Jeff Bezos hay Elon Musk với người khác

Các giám đốc điều hành hay lãnh đạo từ một số công ty thành công nhất trên thế giới, bao gồm LinkedIn, Facebook và Google đã tổ chức các cuộc họp “bằng chân” (tức là đứng hoặc đi bộ) vì họ tin rằng đó là lúc mọi người tập trung, sáng tạo và hiệu quả nhất.

Mất mà không tức giận, Được mà không kiêu ngạo, Yên lặng mà không tranh giành

Mất đi không tức giận, đời là thế; có được cũng không kiêu ngạo, mỉm cười cho qua; tĩnh lại, không tranh giành, tiêu diêu tự tại sống một đời bình yên. Mong rằng rất cả chúng ta đều có thể sống vui vẻ mỗi ngày, ăn ngon ngủ say giấc.

Phương thức sống tốt nhất: Đọc khi mơ hồ, vận động khi bận rộn, suy nghĩ khi một mình

Tương lai của một người, tiềm ẩn trong cách mà họ đang sống.

10 biểu hiện của một người không có tiền đồ: Quan ngại nếu chẳng may bạn sở hữu!

Nhiều người thường có thói quen tìm đủ lý do bao biện cho lỗi lầm của mình, nhưng đây là một thói quen xấu cần thay đổi gấp. Bởi chỉ có kẻ thua cuộc mới tìm lý do, còn người chiến thắng sẽ luôn tìm cách!

Bạn chưa từng nghèo, bạn sẽ không bao giờ có thể hiểu được cảm giác bất lực vì nghèo khó

Nghèo khó không phải lựa chọn của những người nghèo, nhưng hiểu lầm, coi thường những người nghèo khó lẽ nào không phải là sự nghèo nàn về suy nghĩ?

Xem phim "Sex Education", tôi nhận ra mình đang sống lỗi với con trong mối quan hệ cha con

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 02/06/2025 13:00
Tôi nhận thấy mình không hiểu con. Và mối quan hệ cha con ngày càng trở nên căng thẳng.

Từng được ca tụng là "nghề hot của kỷ nguyên AI", giờ bị chính AI "khai tử"

Kỹ năng - Anh Việt - 02/06/2025 12:00
Đây là bài học cảnh tỉnh cho bất kỳ ai đặt hy vọng vào những làn sóng nghề mới từ AI: thứ nổi lên nhanh thì cũng có thể mất đi trong tích tắc.

Viễn cảnh gì sẽ xảy ra khi sau 1 giấc ngủ tất cả các app chat trên đời đều đồng loạt biến mất?

Thư giãn - Trần Hà - 02/06/2025 11:00
Điều đầu tiên chắc chắn là cảm giác hoang mang vì... mất kết nối.

Lời nói gan ruột của người mẹ: "Tình yêu không đến từ những bảng điểm đẹp!"

Suy ngẫm - Huyên Nguyễn - 02/06/2025 10:00
"Tôi đã từng nhiều lần thất vọng … và rồi chợt nhận ra rằng, tình yêu thương thật sự không đong đếm bằng những bảng điểm đẹp hay những lời khen ngợi...", cô Diệp Quỳnh chia sẻ.

Cất 100.000-150.000 đồng/ngày trong suốt 2 năm để "phát lương hưu" cho bố mẹ

Truyền cảm hứng - Ngọc Linh - 02/06/2025 09:00
Cũng là để dành tiền nhưng lại không phải tiết kiệm cho bản thân, chia sẻ của cô gái này thật sự quá đáng yêu!

Khai mở cảm xúc - Hiểu đúng về tội lỗi và xấu hổ

Từ sách - Phim - TĐ - 02/06/2025 08:00
Sự xấu hổ thực chất gắn liền với sức khỏe tâm thần. Ta xấu hổ khi cảm thấy khổ sở, buồn bã hoặc lo lắng, nỗi xấu hổ này tạo ra những cảm xúc khó khăn hơn nữa, làm sức khỏe tinh thần thêm kém.

Mẹ sử dụng lò vi sóng theo cách rất tiện lợi lại tốt cho sức khỏe

Kỹ năng - Mỹ Diệu - 01/06/2025 12:00
Có thể bạn nghĩ rằng lò vi sóng chỉ có thể dùng để hâm nóng đồ ăn. Nhưng hãy để tôi cho bạn thấy cách mẹ tôi dùng nó, đúng là "gừng càng già càng cay"!.

Vì sao Âu Dương Phong hễ thấy hai cao thủ này là né tránh?

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 01/06/2025 11:00
Điều gì ẩn giấu đằng sau thái độ khác biệt này của Âu Dương Phong?

Người đàn ông rong ruổi các tỉnh miền Tây chụp biển địa giới trước sáp nhập

Phong cách sống - Nguyễn Ngoan - 01/06/2025 10:00
Nghe tin các tỉnh miền Tây quê mình dự kiến sáp nhập, anh An dành 3 ngày chạy xe máy đến từng biển địa giới chụp ảnh lưu giữ kỷ niệm.

5 bài học dạy con của ''Vua dầu mỏ'' Rockefeller giúp gia tộc giàu 7 đời

Suy ngẫm - Khuê Hiền - 01/06/2025 09:00
Tỷ phú Rockefeller luôn đánh giá cao sự nỗ lực của mỗi cá nhân trên chặng đường làm giàu.

Khai mở hạnh phúc - Sáu lầm tưởng về hạnh phúc

Từ sách - Phim - TĐ - 01/06/2025 08:00
Chúng ta đã bắt đầu quyển sách bằng cách tìm hiểu xem hạnh phúc là gì, giờ là lúc để nghĩ xem hạnh phúc không phải là gì. 

Không phải Nữ Oa hay Tây Vương Mẫu, đây là nữ thần có thể giết Tôn Ngộ Không

Điện ảnh - Nguyệt Phạm - 31/05/2025 13:00
Bà là một vị thần quan trọng trong các tín ngưỡng dân gian.

Dịch vụ giúp "biến mất" khỏi Internet

Kỹ năng - Thái Nguyễn - 31/05/2025 12:00
Từ nhu cầu xóa dấu vết online đến dịch vụ “ẩn thân kỹ thuật số” bùng nổ, câu chuyện biến mất khỏi Internet đang dần trở thành trào lưu thời hiện đại.

Kiếm hiệp Kim Dung: Điều gì giúp Quách Tĩnh thắng được 4 cao thủ Ngư - Tiều - Canh - Độc?

Thư giãn - Quốc Tiệp - 31/05/2025 11:00
Chính sự kết hợp giữa sự chân thành của Quách Tĩnh và trí thông minh của Hoàng Dung đã giúp họ đến gặp được Nhất Đăng đại sư.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 02/06/2025