Sức mạnh của người thấu cảm Kỳ 3: 7 công cụ giúp bạn học cách nói 'không'
Bây giờ khi đã hiểu tầm quan trọng của việc nói “không”, bạn cần học cách đối mặt với cảm giác tội lỗi có thể nảy sinh từ đó.
Phật giáo dạy rằng, tha thứ không chỉ là hành động từ bi với người khác, mà còn là một cách giải thoát chính mình. Vậy, làm thế nào để thực hành sự tha thứ một cách đúng đắn? Hãy cùng tìm hiểu qua những lời dạy đầy trí tuệ của Thầy Thích Pháp Hòa.
Có một câu nói rất hay: "Mình nghĩ ai đó xúc phạm mình tức là mình đang ôm một cái ngã." Cái ngã càng lớn, chúng ta càng dễ bị tổn thương. Khi ai đó nói một lời không hay với mình, nếu bản thân đã buông bỏ được cái ngã, ta sẽ thấy nhẹ nhàng, không bị ảnh hưởng bởi lời nói đó. Nhưng nếu cái ngã còn quá lớn, ta sẽ cảm thấy như bị xúc phạm nặng nề.
|
Hãy thử nhìn lại những lúc mình tức giận, có phải ta đang tự đặt mình vào vị trí trung tâm của vấn đề không? Nếu ta có thể giảm bớt chấp trước, tự nhiên mọi thứ sẽ nhẹ nhàng hơn. Tha thứ là một cách để chuyển hóa những khổ đau thành sự bình an, giúp tâm mình không còn bị ràng buộc bởi những cảm xúc tiêu cực.
Thầy Thích Pháp Hòa từng kể một câu chuyện rất ý nghĩa về sự tha thứ: Một cô giáo giao cho học sinh mỗi em một túi ni lông và một số củ khoai tây. Các em phải mang túi khoai này suốt cả tuần, không được bỏ xuống dù là lúc ăn, ngủ hay đi học.
Sau một tuần, một số em có túi khoai tây bị thối rữa, bốc mùi rất khó chịu. Trong khi đó, có những em túi vẫn sạch sẽ. Cô giáo hỏi: "Tại sao túi khoai của em không có mùi hôi?" Một em trả lời: "Thưa cô, trong tuần qua em đã bỏ dần những củ khoai bị hư ra khỏi túi. Nhờ vậy mà túi của em luôn sạch sẽ."
Câu chuyện này là một ẩn dụ sâu sắc về tâm chúng ta. Oán giận, hờn trách, thù hận cũng giống như những củ khoai tây thối trong túi vậy. Nếu ta cứ giữ khư khư trong lòng, nó sẽ làm tâm mình ô uế, bốc mùi khó chịu. Ngược lại, nếu ta biết buông bỏ từng chút một, tâm ta sẽ nhẹ nhàng hơn, cuộc sống cũng sẽ an lạc hơn.
Trong Phật pháp, tất cả mọi thứ đều là sự chuyển hóa. Cũng giống như khi nấu cơm, nếu lỡ để cơm bị sống, ta có thể cho thêm nước, nấu lại để nó chín đều. Tâm niệm cũng vậy, nếu ta biết cách thay đổi cách nhìn, những cảm xúc tiêu cực có thể được chuyển hóa thành từ bi và yêu thương.
Khi ai đó làm tổn thương mình, thay vì nghĩ họ là người xấu, ta có thể suy ngẫm: "Có thể họ cũng đang khổ, cũng có những vấn đề riêng mà mình không biết." Khi ta hiểu được điều đó, tâm ta sẽ tự nhiên mở ra, lòng hận thù cũng dần tan biến.
Một trong những cách giúp ta dễ dàng tha thứ là quán niệm vô thường. Chúng ta có thể chết bất cứ lúc nào, hoặc người làm tổn thương ta cũng có thể ra đi bất cứ lúc nào. Nếu biết được rằng cuộc sống vô thường, có thể ngày mai người đó sẽ không còn bên cạnh ta nữa, liệu ta có còn muốn ôm giữ hận thù trong lòng không?
Hãy tự hỏi: Nếu đây là ngày cuối cùng ta sống trên cõi đời này, ta có muốn dành thời gian cuối cùng để oán giận người khác không? Hay ta muốn buông bỏ để lòng mình được thanh thản?
Nhiều người nghĩ rằng tha thứ nghĩa là phải hoàn toàn bỏ qua mọi lỗi lầm ngay lập tức. Nhưng thực tế, tha thứ là một quá trình, không cần vội vàng. Nếu chưa thể tha thứ trọn đời, ta có thể thực hành từng ngày.
Hãy thử nói với bản thân vào mỗi buổi sáng: "Hôm nay là một ngày mới, tôi sẽ tha thứ cho mọi người trong một ngày." Sau một ngày, ta lại thử thêm một ngày nữa. Từng ngày một, ta sẽ thấy lòng mình nhẹ nhàng hơn mà không bị áp lực.
Trong Phật giáo có pháp tu Bát Quan Trai, trong đó người tu hành giữ giới trong vòng 24 giờ. Đây là cách thực hành giúp ta từng bước chuyển hóa tâm thức, không cần ép mình phải giữ giới suốt đời ngay từ đầu. Tha thứ cũng giống như vậy, không cần đòi hỏi phải đạt đến sự hoàn toàn ngay lập tức, mà chỉ cần rèn luyện từng ngày, từng giờ.
Khi ta giận ai đó, người đau khổ nhất không phải họ, mà chính là bản thân ta. Chúng ta mất thời gian nghĩ về họ, ôm giữ nỗi buồn trong lòng, làm cho tâm mình ngày càng nặng nề hơn. Nếu biết rằng mình có thể buông bỏ để sống nhẹ nhàng hơn, tại sao lại không làm điều đó ngay từ bây giờ?
Hãy nhớ rằng, tha thứ không phải là để người khác được lợi, mà là để chính mình được an yên. Khi buông bỏ hận thù, chúng ta cũng giải thoát chính mình khỏi khổ đau.
Tha thứ không phải là sự yếu đuối, mà là biểu hiện của trí tuệ và lòng từ bi. Khi biết tha thứ, chúng ta không chỉ giúp người khác mà còn giúp chính mình. Thực hành tha thứ từng ngày, từng giờ chính là con đường để đạt đến an lạc trong tâm hồn.
Nếu bạn cảm thấy khó tha thứ ngay lập tức, hãy bắt đầu bằng những bước nhỏ. Quán chiếu về vô thường, hiểu rằng không ai sống mãi trên đời, và học cách chuyển hóa tâm niệm sẽ giúp bạn dễ dàng buông bỏ hơn. Hãy nhớ, khi bạn tha thứ, người đầu tiên được hưởng sự bình an chính là bạn!
