Các kỹ thuật truyền tin trong lịch sử

theo Giáo trình thông tin học24/06/2024 11:00
Các kỹ thuật truyền tin trong lịch sử

Lịch sử phát triển của thông tin gắn liền với lịch sử phát triển của kỹ thuật truyền tin.

chu-viet.jpg
Chữ viết đã có từ thời xa xưa

Tiếng nói

Tiếng nói hay ngôn ngữ nói đóng vai trò nền tảng trong truyền thông xã hội. Đó là phương tiện truyền tin thô sơ nhất, nó không lưu giữ được thông tin theo thời gian và khả năng truyền rất hạn chế trong không gian. Tuy nhiên loài người đã tồn tại rất lâu nhờ phương thức truyền tin này.

Các nhà ngôn ngữ học đếm thấy có khoảng ba ngàn ngôn ngữ nói ngày nay (bốn ngàn ngôn ngữ khác đã biến mất) và khoảng một vài trăm trong số đó được thực sự ghi lại nhờ chữ viết. Sự phát triển của ngôn ngữ là tiêu chí đánh giá sự phát triển và trình độ văn minh của một bộ tộc. Chẳng hạn, sự phong phú của tiếng Việt nói lên truyền thống văn hiến lâu đời của người Việt.

Chữ viết

Chữ viết hay văn tự, là kỹ thuật ghi lại ngôn ngữ nói, đó là một thứ kỹ thuật cách mạng. Nhờ đó người ta có thể ghi lại được các thông tin. Lịch sử phát minh ra văn tự diễn ra hai đợt nối tiếp nhau, ứng với hai phương thức văn tự khác nhau về hình thái:

Văn tự tượng hình: ra đời tại Mesopotamie (một miền đất ở Tây Á giữa hai con sông Tigre và Euphrate) khoảng 4.000 năm trước Công nguyên, thoạt đầu mang tính thuần túy tượng hình, rồi dần dần mang tính trừu tượng hơn. Trong ngôn ngữ tượng hình, mỗi biểu tượng có thể diễn tả trọn vẹn một khái niệm. Các biểu tượng này trải qua nhiều thay đổi về hình dạng khiến sự tương đồng giữa chúng và các đối tượng mà nó thay thế dần dần mất đi, nhưng ý nghĩa của chúng thì ngày càng rõ ràng hơn. Các biểu tượng này được gọi là mẫu tự. Ngôn ngữ càng phát triển thì mẫu tự ngày càng nhiều.

Hệ thống chữ tượng hình của Trung Quốc ngày nay có đến trên 50.000 mẫu tự. Chữ tượng hình ngày nay được sử dụng ở các nước Bắc Phi, Trung Cận Đông, Đông Á, Nam Á, Đông Nam Á... (Việt Nam là trường hợp duy nhất ở Đông Nam Á dùng hệ thống chữ cái La tinh để ghi lại tiếng Việt. Đó là do nhà truyền giáo người Bồ Đào Nha A. de Rhodes sáng tạo ra vào giữa thế kỷ 17, nhằm phục vụ cho việc truyền giáo. Cuốn từ điển Việt - Bồ - La của A. de Rhodes xuất bản lần đầu tiên vào năm 1651).

Văn tự chữ cái: Trong quá trình phát triển của ngôn ngữ viết, đến một lúc phương pháp biểu diễn đã thay đổi từ tượng hình sang tượng thanh, mà ở đó âm thanh nói được biểu diễn bằng một bộ chữ cái bao gồm các ký hiệu đồ thị. Các tổ hợp khác nhau của một bộ phận các ký hiệu này có thể thay thế cho những khái niệm phức hợp hơn như các từ, các câu. Văn tự chữ cái bắt nguồn từ người Pheniciens (cư trú ở vùng đất Syri ngày nay) vào khoảng từ 2000 đến 1000 năm trước Công nguyên, rồi dần hình thành ở Hy Lạp vào những năm 800 đến 600 trước Công nguyên. Hệ thống mẫu tự Hy Lạp là sự khởi đầu của mẫu tự La tinh mà sau này được dùng làm cơ sở chung cho tất cả các hệ thống chữ viết ở phương Tây.

Việc phát minh ra chữ viết mang một tầm vóc xã hội rất to lớn. Ngay sau khi ra đời chữ viết đã được sử dùng làm kỹ thuật truyền thông và do đó đã biến đổi sâu sắc các phương thức giao lưu tư tưởng và truyền bá thông tin. Từ khi có chữ viết mới có nghề chép sử, con người thoát khỏi thời kỳ truyền thuyết; nghề bưu chính ra đời, giúp con người trao đổi thông tin từ xa; nghề báo chí hình thành như một công cụ thông tin đại chúng đầu tiên; giáo dục trở thành hoạt động xã hội có tổ chức, thực hiện chức năng chuyển giao thông tin giữa các thế hệ.

Kỹ thuật ấn loát - Nghề in

Kỹ thuật ấn loát ra đời vào thế kỷ 15 với phát minh ra máy in bằng chữ rời của Gutenberg đã biến tài liệu viết thành sách in với khả năng nhân bản rất lớn.

Kể từ khi cuốn sách đầu tiên được in typo là bộ thánh thi Mayence vào năm 1457 đến năm 1500 đã có gần 20 triệu bản của 35 000 đầu sách được in ra. Sách in đã trở thành công cụ chủ yếu truyền bá các tư tưởng mới mẻ, trở thành một trong những nguyên nhân tạo ra những chuyển biến thời Phục hưng.

Ý nghĩa to lớn của việc phát minh ra máy in là ở chỗ nó đã làm thay đổi chức năng của sách. Từ chỗ chỉ là một công cụ lưu trữ văn bản, sách đã trở thành một công cụ vô song của truyền thông, rồi cũng từ đó sách trở thành một đối tượng của thương mại.

Có thể nói nghề in là một thành tựu kỹ thuật to lớn, tạo điều kiện cho con người giao lưu thông tin rộng khắp, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của xã hội về khoa học kỹ thuật cũng như văn hoá nói chung. Từ nay thông tin có thể ghi lại và phổ biến với khối lượng lớn. Hoạt động nghiên cứu khoa học trở thành một hoạt động xã hội có tổ chức và giao lưu khoa học phát triển trên phạm vi toàn thế giới.

PHÂN LOẠI THÔNG TIN

Thông tin rất phong phú và đa dạng. Người ta có thể phân loại thông tin theo nhiều tiêu chí khác nhau.

+ Theo giá trị và quy mô sử dụng

- Thông tin chiến lược.

- Thông tin tác nghiệp.

- Thông tin thường thức.

+ Theo nội dung của thông tin

- Thông tin khoa học và kỹ thuật; các kết quả nghiên cứu phát minh, các phương pháp, các sản phẩm, các tính chất công nghệ, các tiêu chuẩn, các trang thiết bị,....

- Thông tin kinh tế: tài chính, giá cả, thị trường, quản lý, cạnh tranh.

- Thông tin pháp luật: luật, quy định, quy tắc...

- Thông tin văn hoá và xã hội: giáo dục, y tế, nghệ thuật, thể thao,...

+ Theo đối tượng sử dụng

- Thông tin đại chúng: dành cho mọi người.

Thông tin khoa học: dành cho người dùng tin (khách hàng).

- Thông tin cấp một: thông tin gốc.

- Thông tin cấp hai: thông tin tín hiệu và chỉ dẫn. - Thông tin cấp ba: tổng hợp các thông tin cấp một.

+ Theo hình thức thể hiện thông tin

- Thông tin nói.

- Thông tin viết.

- Thông tin bằng hình ảnh.

- Thông tin điện tử hay thông tin số.

- Thông tin đa phương tiện (multimedia).


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Gần 200 tựa game Việt phát hành toàn cầu gắn hình quốc kỳ, nhuộm đỏ không gian mạng

Các nền tảng mạng xã hội và 30 công ty game hàng đầu Việt Nam tham gia chiến dịch Tự hào Việt Nam - Nhuộm đỏ không gian mạng chào mừng 80 năm Quốc khánh.
2

Mai Siêu Phong và Lý Mạc Sầu, ai mới là cao thủ?

Mai Siêu Phong và Lý Mạc Sầu, hai nữ ma đầu nổi tiếng trong thế giới võ hiệp Kim Dung, liệu ai hơn ai về võ công?
4

Trương Tam Phong là thiên tài, sao lại đạt thành tựu ở tuổi 70, muộn hơn Trương Vô Kỵ 50 năm?

Có bí ẩn nào đằng sau việc Trương Tam Phong đến 70 tuổi mới đại thành võ công?
5

Hé lộ lai lịch Cô Cô khi Khưu Xứ Cơ không truy sát Tiểu Long Nữ

Là nữ chính của Thần điêu đại hiệp, Tiểu Long Nữ có vai trò đặc biệt.

Thần đồng võ học trong kiếm hiệp Kim Dung

Trong truyện kiếm hiệp của Kim Dung có một nhân vật xứng đáng là thần đồng võ học. Cao thủ này có thể thành thạo bất cứ môn võ thuật khó nào chỉ trong một thời gian ngắn. Đó là ai?

Cao thủ chưa từng xuất hiện nhưng nhắc tên ai cũng công nhận "vô đối" trong kiếm hiệp Kim Dung

Dù chỉ nghe người khác kể lại, cao thủ này đã khiến cho độc giả ngưỡng mộ, thán phục, ca tụng và cả tò mò.

Thứ nhìn thấy đầu tiên trên bức tranh tiết lộ tính cách, con người và điểm mạnh của bạn

Hình ảnh dưới đây sẽ cho thấy rõ ràng về tính cách của bạn.

Dự án Báo chí Facebook đã chết (phần 2): Không còn đường quay lại

Mark Zuckerberg quyết định rằng mối quan hệ của Facebook với ngành tin tức trở nên không thể bền vững vào cuối năm 2019.

Dự án Báo chí Facebook đã chết (phần 1): Đổi sang thuật toán ít hiển thị tin tức

Năm 2017 và đầu năm 2018, Mark Zuckerberg đã có những cuộc thảo luận về cách làm cho tin tức trên Facebook đáng tin cậy hơn, bằng cách mua lại một hãng tin tức lớn, uy tín hoặc Facebook tự thành lập tổ chức riêng.

2 cao thủ gây tiếc nuối trong truyện của Kim Dung: Nếu tham gia Hoa Sơn luận kiếm có thể đã chiến thắng

Kết quả của kỳ Hoa Sơn luận kiếm lần thứ nhất có thể đã khác nếu 2 đại cao thủ này tham gia tỉ thí.

Cao thủ được đánh giá mạnh hơn Quách Tĩnh: Hóa ra là mỹ nhân có thực lực đứng đầu thiên hạ

Hóa ra trong tác phẩm Thần điêu hiệp lữ của Kim Dung, có một cao thủ còn mạnh hơn cả Quách Tĩnh.

Đào tạo phần mềm

Blog GS John VU - GS john Vu - 04/09/2025 13:00
Theo nhiều nghiên cứu, phần lớn dự án phần mềm thất bại vì cả người quản lí dự án và người phát triển phần mềm đều KHÔNG nhận được đào tạo thích hợp.

Sau khi chết lâm sàng 2 phút, người phụ nữ tỉnh dậy thốt lên 5 từ về điều mình thấy ở “thế giới bên kia”

Suy ngẫm - Lam Chi - 04/09/2025 12:00
Người phụ nữ này thậm chí còn vẽ lại những gì mà cô đã thấy ở “thế giới bên kia”.

Không phải uống cafe, đi bộ, thực hiện việc này 6 phút/ngày giúp giảm 70% stress

Kỹ năng - Minh Anh - 04/09/2025 11:00
Hoạt động này dễ thực hiện, không cần tốn nhiều thời gian, tiền bạc mà vẫn đảm bảo hiệu quả cao trong việc giảm căng thẳng, tái tạo năng lượng cho trí não.

Cô giáo 15 kg của lớp học “5 không”: “Tôi muốn sống một cuộc đời thực sự ý nghĩa”

Truyền cảm hứng - Minh Hằng - 04/09/2025 10:00
Trong hơn 20 năm qua, cô giáo Ngọc Tâm vẫn luôn kiên trì bền bỉ với “kim chỉ nam” đó và đồng hành với một mô hình lớp học đặc biệt.

Biến ‘Sức mạnh của người thấu cảm’ thành món quà tuyệt vời trong cuộc sống

Từ sách - Phim - Thu An - 04/09/2025 09:00
Theo Anita Moorjani, người thấu cảm là người có khả năng vượt trội trong một thế giới ngày càng khắc nghiệt. Nhưng khả năng vượt trội đó là gì, bạn phải sống như thế nào khi là người thấu cảm? Hãy tìm sự chia sẻ trong “Sức mạnh của người thấu cảm”.

Xem Sex Education: Cả đời tôi đã mong chờ 1 điều đơn giản từ cha mẹ mà không được!

Điện ảnh - Thanh Hương - 04/09/2025 08:00
Bố mẹ tôi không bạo lực, cũng không cay nghiệt nhưng...

Cuộc hội thoại thú vị của tỷ phú Elon Musk – Hoá ra đây là tư duy của người giàu, biến nguy thành cơ

Phong cách sống - Ứng Hà Chi - 03/09/2025 13:00
Đây đều là bí quyết giúp Elon Musk làm được những điều vĩ đại.

Xem Sex Education, tôi bật khóc khi nghĩ tới người bạn thân: Thật sai lầm khi đã im lặng!

Điện ảnh - Lam Chi - 03/09/2025 12:00
Xem phim “Sex Education” giúp tôi rút ra được những bài học cho cuộc sống.

Nếu có 1 cậu con trai thuộc Gen Alpha, bố mẹ nên nuôi dạy con thế nào?

Kỹ năng - Mạn Ngọc - 03/09/2025 11:00
Đây là thế hệ “công dân số” thực thụ, thông minh, nhạy bén nhưng cũng dễ chịu tác động từ môi trường xung quanh. Vì vậy, bố mẹ cần định hướng thật khéo léo để con phát triển toàn diện.

Khoảnh khắc Mỹ Tâm đặt tay lên ngực áo, hát về Tổ quốc ở đại lễ 2/9 gây sốt

Truyền cảm hứng - Quỳnh Tâm - 03/09/2025 10:24
Giữa Quảng trường Ba Đình lịch sử, Mỹ Tâm đặt tay lên ngực áo, cất vang tiếng hát đầy tự hào. Khoảnh khắc này nhanh chóng lan tỏa trong đại lễ Quốc khánh 2/9.

Cô gái 9x miệt mài 6 năm lặn lội sông suối tìm cách khôi phục nghề cổ 500 năm

Phong cách sống - Diệp Anh - 03/09/2025 10:00
Từ bỏ cuộc sống công sở, không kết hôn cũng chẳng giao thiệp nhiều, Giang Hân (sinh năm 1992) dấn thân vào hành trình phục dựng những tuyệt tác gốm sứ cổ.

Thuyết Mặc kệ họ - Liệu có phải là chìa khóa đến bình yên tuyệt đối trong thế giới đầy áp lực?

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 03/09/2025 09:00
Mỗi ngày mạng xã hội không ngừng "nạp" vào tâm trí bạn những hình ảnh về sự hoàn hảo, thành công, và hạnh phúc. Để rồi bạn thường xuyên bị cuốn vào một vòng xoáy so sánh, lo âu và áp lực phải đáp ứng những kỳ vọng từ bên ngoài...

X6 Điệp viên hoàn hảo - Tình yêu và giấc mơ của một nhà báo, tình báo huyền thoại

Từ sách - Phim - Thu An - 03/09/2025 08:00
“X6 Điệp viên hoàn hảo”- thiếu tướng tình báo Phạm Xuân Ẩn - có lẽ không quá xa lạ trong sự hiểu biết của nhiều người. Nhưng chắc rằng, chưa ai có thể hiểu được tận cùng con người và cuộc đời hoạt động tình báo huyền thoại của ông.

Đan Mạch miễn thuế sách vì 1/4 học sinh 15 tuổi ‘yếu’ khả năng đọc hiểu văn bản đơn giản

Suy ngẫm - Băng Băng - 02/09/2025 13:00
Từng là nước áp mức thuế VAT với sách cao nhất Châu Âu, Đan Mạch đang phải thay đổi vì khủng hoảng đọc ở giới trẻ.

Tổng Bí thư Tô Lâm: Không gì có thể ngăn chúng ta vươn tới hòa bình, thịnh vượng

Suy ngẫm - NLĐ - 02/09/2025 12:19
Tại Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định không gì có thể ngăn chúng ta vươn tới hòa bình, thịnh vượng, dân tộc ta trường tồn, phát triển
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 5, 04/09/2025