Quy tắc ‘không khoe của’ để tránh phân biệt giàu nghèo ở Bắc Âu

15/10/2019 10:39
Quy tắc ‘không khoe của’ để tránh phân biệt giàu nghèo ở Bắc Âu

Thu nhập cao được coi là một điều đáng tự hào ở nhiều quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, tại Thụy Điển, quy tắc Jantelagen tồn tại từ lâu – có thể hiểu là “không khoe của” – đã khiến người dân nước này có ác cảm sâu sắc với việc nói về sự thành công và giàu có của mình.

Ostermalm là khu phố trung tâm giàu có bậc nhất Stockholm với những chiếc du thuyền khổng lồ, những quán bar xa xỉ và khối bất động sản đắt đỏ nhất thủ đô của Thụy Điển. Thế nhưng việc tìm kiếm một người dân ở đây thẳng thắn nói về sự giàu có của mình là điều gần như không thể. Dường như không có ai ở Stockholm tỏ ra tự hào với sự giàu có của mình.

“Tôi sẽ không nói cho bạn biết tôi kiếm được bao nhiêu tiền bởi tôi biết tại sao mình không nên”, anh Robert Ingemarsson (30 tuổi) - chuyên viên marketing cao cấp sống tại Ostermalm chia sẻ. Đối với nhiều người Thụy Điển, nói về tiền bạc bị đánh đồng với khoe khoang nên hầu hết mọi người đều không thấy thoải mái khi đề cập đến vấn đề này.

Học giả nghiên cứu văn hóa Thụy Điển Lola Akinmade Akerstrom, người đã sống ở Stockholm hơn một thập kỷ, đã viết về quy tắc này trong cuốn “Bí mật sống tốt của Thụy Điển”. Bà cho biết tiền bạc là một chủ đề vô cùng nhạy cảm tại quốc gia này. Bà giải thích rằng khoe khoang về sự giàu có, hoặc thậm chí chia sẻ về mức thu nhập với người lạ, là một điều cấm kỵ đối với nhiều người dân tại quốc gia Bắc Âu này.

“Jantelagen là một quy tắc xã hội bất thành văn tồn tại ở Thụy Điển cùng nhiều quốc gia Bắc Âu khác”, bà Akerstrom giải thích. “Mọi người không được tỏ ra hào nhoáng và không được khoe khoang thái quá. Đó là cách để tạo ra sự bình đẳng cho tất cả người dân, giúp loại bỏ các nguồn cơn gây căng thẳng trong cộng đồng”, bà nói thêm.

Theo các nhà bình luận văn hóa khác, “điều cấm kỵ” này bắt nguồn từ một quy tắc ở Bắc Âu có tên gọi Jantelagen có nghĩa là không bao giờ được nghĩ bản thân tốt đẹp hơn bất cứ ai.

“Tại Mỹ, khi bạn tiết lộ mình kiếm được rất nhiều tiền, mọi người sẽ tung hô và chúc mừng bạn. Nhưng ở Thụy Điển, khi bạn nói mình có mức lương ổn, người khác sẽ nghĩ rằng bạn thật kỳ lạ”, nhà báo Stina Dahlgren - từng sống vài năm ở Mỹ – cho biết.

Tiến sĩ Stephen Trotter, học giả người Thụy Điển gốc Scotland cho rằng Jantelagen là một cơ chế kiểm soát xã hội. Nó không chỉ liên quan đến sự giàu có mà còn bao gồm quy tắc không được tỏ ta biết nhiều hơn so với vốn kiến thức hoặc hành động vượt quá địa vị của mình.

Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng mức độ ảnh hưởng của quy tắc Jantelagen tại Thụy Điển và Bắc Âu còn tùy thuộc vào các chuẩn mực văn hóa cụ thể ở mỗi quốc gia khác nhau.

Mặc dù người Thụy Điển đang cố gắng duy trì hình tượng xã hội dân chủ không phân biệt tầng lớp, nhưng nhiều cư dân vẫn chỉ giao thiệp với những người sở hữu mức thu nhập tương tự mình. Điều này có nghĩa là quy tắc Jantelagen có thể thay đổi tùy vào đối tượng và chuyện đề cập đến tiền bạc sẽ dễ chấp nhận hơn ở những người có cùng hoàn cảnh.

Hiện nay, ngày càng nhiều người trẻ Thụy Điển thành công đã lên tiếng chỉ trích quy tắc Jantelagen và kêu gọi có nhiều cuộc tranh luận về sự giàu có và thành công.

Nicole Falciani (22 tuổi) bắt đầu kiếm tiền từ việc viết blog từ thời thiếu niên. Hiện nay, cô đã trở thành một nhân vật có sức ảnh hưởng lớn với 354.000 người theo dõi trên Instagram. Falciani không ngần ngại tiết lộ kiếm được trung bình khoảng 20.000 USD cho mỗi sự kiện. Cô còn chia sẻ mình dành hầu hết số tiền kiếm được để đi du lịch, sắm đồ hiệu cũng như mua căn hộ ở trung tâm thành phố từ năm 20 tuổi.

“Tôi muốn quy tắc Jantelagen biến mất vì điều đó sẽ tốt hơn cho mọi người sống ở đây. Xã hội sẽ cởi mở hơn rất nhiều nếu chúng ta có thể chia sẻ với nhau về vấn đề tiền bạc. Mọi người bình đẳng và chúng ta đều giống nhau. Nếu bạn làm việc chăm chỉ hơn người khác, bạn có quyền được tự hào vì điều đó”, Falciani nhấn mạnh.

Cornelius Cappelen, Phó Giáo sư Chính trị học tại Đại học Bergen (Na Uy) cho rằng sự bùng nổ mạnh mẽ của mạng xã hội đã dẫn tới làn sóng phản ứng dữ dội của giới trẻ về Jantelagen. Theo ông, việc làm blog và vlog đã khiến chủ nghĩa cá nhân trỗi dậy, khuyến khích mọi người bước ra khỏi đám đông.

Bà Akerstrom nhận định từ khi hành vi khoe khoang trở nên phổ biến trên Facebook và Instagram, những người Thụy Điển sở hữu thành tích cá nhân nổi bật bắt đầu cảm thấy thoải mái hơn với việc công khai sự thành công của mình.

“Một số người rất tài năng phải che giấu bản thân vì Jantelagen, nhưng sau đó họ lại thấy những người tầm thường tự tin khoe khoang trên mạng. Tôi nghĩ rằng Jantelagen sẽ dần biến mất bởi những người bị kìm nén sẽ lên tiếng”, Akerstrom nói.

Nữ tác giả bổ sung rằng Jantelagen đang ít phổ biến hơn do sự xuất hiện ngày càng nhiều của người nhập cư. Bà cho rằng mọi thứ sẽ tốt hơn nếu có nhiều người nước ngoài sống ở Thụy Điển mang văn hóa của họ tới đây. Tuy nhiên, Akerstrom không rõ liệu quy tắc này có thể biến mất hoàn toàn hay không, bởi nó đã bám rễ quá sâu vào văn hóa Thụy Điển và vùng Scandinavi.

Phó giáo sư Cappelen cũng không chắc chắn về khả năng biến mất của Jantelagen. “Tôi hy vọng sự khiêm tốn, khía cạnh tốt đẹp của quy tắc này sẽ tiếp tục tồn tại. Tôi cũng mong những mặt tiêu cực của nó như việc hạ thấp bản thân sẽ lụi tàn”, ông nói.

Hải Vân/báo Tin tức


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".
2

Xóa gấp bức ảnh ông cụ bán xôi ở vỉa hè sau 5 ngày vì quá nhiều tiền được gửi về tài khoản

"Hóa ra chuyện này có thật ngoài đời ư?”, một netizen bình luận.
3

Quyền chủ tịch Huawei nói thẳng với những sinh viên muốn trở nên ưu tú rèn đúng 2 thứ

Trong bài phát biểu mới nhất tại một trường đại học tại Thâm Quyến, quyền Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu đã chỉ ra cho các sinh viên những điểm quan trọng để thành công.
5

Bộ ảnh con gái chụp ảnh bố mẹ khiến người xem bật khóc

Những bức hình đen trắng nhưng sống động, rực rỡ và chứa đầy ánh sáng.

Triển lãm Di sản của Hermès tại Hà Nội, mở cửa tự do

Triển lãm của thương hiệu thời trang lâu đời của Pháp sẽ diễn ra tại Hà Nội từ 25.10 đến 3.11.2019 tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám và mở cửa tự do.

Người chồng trẻ giúp vợ ‘tái sinh’

Người vợ đang nằm chờ chết với căn bệnh suy thận mạn giai đoạn cuối, thời gian sống chỉ tính từng ngày. Giữa lúc tưởng chừng người vợ sẽ ra đi mãi mãi, thì bất ngờ người chồng đã mang đến cho vợ một quả thận, giúp vợ “tái sinh”.

Chàng trai Việt được ca ngợi nhờ làm ống hút bằng cỏ

Một sáng tạo của chàng trai Việt Nam. Anh Trần Minh Tiến đã giới thiệu một loại cỏ có tên Lepironia articulata (cỏ bàng, thuộc họ cói) mọc ở đồng bằng sông Cửu Long có thể chuyển thành ống hút.

Chương trình truyền thông sức khỏe sinh sản cho sinh viên 'Hành trình SV - OK’

Ngày 15.10, tại Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội (29A ngõ 124 Vĩnh Tuy, Q.Hai Bà Trưng, Hà Nội), Tạp chí Thanh niên phối hợp với Tổ chức DKT tại Việt Nam, Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội tổ chức Chương trình truyền thông sức khỏe sinh sản cho sinh viên với chủ đề "Hành trình SV - OK".

Hoa hậu H’Hen Niê lạ lẫm khi hóa thân thành nữ thần Hy Lạp

Trong những thiết kế lấy cảm hứng từ nữ thần Hy Lạp, hoa hậu Hoàn Vũ H’Hen Niê thật lạ lẫm.

7 cơ hội việc làm liên quan đến Blockchain được mong chờ trong năm 2020

Hiểu biết về Blockchain đang trở thành một trong những kỹ năng "hot" nhất trên thị trường việc làm công nghệ thông tin...

Học cách phối trang phục đa sắc như các mỹ nhân V-biz

Với những trang phục mang màu sắc rực rỡ, bắt mắt, các người đẹp hàng đầu V-biz mang đến vẻ ngoài cuốn hút với cách kết hợp màu sắc khéo léo cùng layer tinh tế.

Khi con bạn có thói bắt nạt

Ở trẻ, thói bắt nạt hoặc ăn hiếp trẻ khác là sự phô trương thanh thế, mạnh quyền lực, khẳng định vị trí số một của trẻ trước bạn bè của chúng.

12 chân lý cuộc sống, ai ngộ ra sớm người ấy hạnh phúc

Suy ngẫm - Tích Thành - 31/07/2025 13:00
Có những câu nói chỉ vài chữ nhưng đủ để khiến lòng người bừng tỉnh, đủ để dẫn lối ta vượt qua bão giông cuộc đời. 12 câu nói dưới đây là những chân lý giản dị nhưng sâu sắc, dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên giữa thế giới đầy xô bồ.

Xem “Sex Education”: Dù trẻ có thông minh đến mấy, cha mẹ vẫn phải chỉ dạy cho con điều này

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 31/07/2025 12:00
Từ câu hỏi ngây thơ của con, tôi chợt nhận ra bản thân cũng cần học cách trò chuyện và đồng hành cùng con một cách tinh tế hơn.

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Phong cách sống - Thiên Ân - 31/07/2025 11:00
Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".

Gia cảnh đáng thương và cách hành xử 10 điểm của nữ sinh giữa lũ lịch sử ở Nghệ An

Truyền cảm hứng - Hải My - 31/07/2025 10:00
Bạn này vừa đẹp người, vừa đẹp nết”, một cư dân mạng bình luận.

Mẹ bé gái 13 tuổi chia sẻ hành trình tìm con: gia đình kiểm soát chặt chẽ nhưng vẫn bị bất ngờ

Kỹ năng - Trang Đào - 31/07/2025 09:00
"Em xin gửi lời biết ơn sâu sắc tới tất cả mọi người,” – người mẹ mở đầu bài chia sẻ sau khi con gái được đón về vào chiều Chủ nhật, ngày 27/7. Bé Kiều Tr. được tìm thấy vào thứ Bảy, 26/7, sau khi mất tích từ ngày 24/7.

Tỉnh thức - Osho

Tủ sách - FN - 31/07/2025 08:00
Ở "Tỉnh thức" (Awareness) tác phẩm mới nhất vừa ra mắt, Osho bàn tới một vấn đề mà suốt hàng ngàn năm nay nhân loại không ngừng tìm hiểu, đó là sự tỉnh thức.

Phía bên kia của công nghệ

Blog GS John VU - GS John Vu - 30/07/2025 13:00
Một giáo sư về xã hội học bảo tôi: “Trong cuộc khủng hoảng tài chính, nhiều người mất việc ở mức cao nhất trong nhiều năm. Nếu mọi sự không cải thiện sớm, họ sẽ không bao giờ có khả năng phục hồi khi việc làm của họ sẽ bị những người trẻ hơn sớm chiếm mất.”

Xem "Sex Education", tôi tìm thấy bài học giúp con gái tuổi dậy thì luôn ngẩng cao đầu trong mọi mối quan hệ

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 30/07/2025 12:00
Tôi không ngờ, bộ phim "Sex Education" lại chứa đựng nhiều bài học sâu sắc đến thế.

ChatGPT gây sốc khi khuyến khích người dùng tự gây tổn thương

Kỹ năng - T.Thủy - 30/07/2025 11:00
Một cuộc điều tra của tạp chí The Atlantic (Mỹ) đã phơi bày những lỗ hổng đáng báo động trong hệ thống bảo mật của ChatGPT.

AI đang lấy gì từ công việc của con người?

Suy ngẫm - TTXVN - 30/07/2025 10:00
AI không thay thế toàn bộ công việc, mà đang dần “lấy” những nhiệm vụ nhất định - có thể là phần nhàm chán hoặc phần sáng tạo, tùy cách con người sử dụng công nghệ.

Nơi vết thương ánh sáng rọi vào – Dành tặng những ai chưa từng được chữa lành từ tổn thương gia đình

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 30/07/2025 09:00
Có một sự thật, cay đắng và khó chấp nhận, rằng không phải gia đình nào cũng là chốn bình yên, là nơi trú ẩn an toàn để mỗi đứa trẻ lớn lên và phát triển trọn vẹn.

Quyền chủ tịch Huawei nói thẳng với những sinh viên muốn trở nên ưu tú rèn đúng 2 thứ

Phong cách sống - Trang Đào - 30/07/2025 08:00
Trong bài phát biểu mới nhất tại một trường đại học tại Thâm Quyến, quyền Chủ tịch kiêm Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu đã chỉ ra cho các sinh viên những điểm quan trọng để thành công.

Hồi ký của cựu Tổng thống Joe Biden được đấu giá 10 triệu USD

Giải trí - TĐ - 29/07/2025 13:00
Cựu tổng thống cho biết ông đã “làm việc cật lực” cho cuốn sách này, vốn sẽ tập trung vào nhiệm kỳ của ông tại Nhà Trắng.

Sống sót kỳ diệu sau cơn đau tim, người phụ nữ kể về cảm giác kỳ lạ khi sang "thế giới bên kia"

Suy ngẫm - Lam Chi - 29/07/2025 12:00
Người phụ nữ đang viết một cuốn sách kể về trải nghiệm đáng kinh ngạc của mình ở “thế giới bên kia”.

8 thủ thuật tâm lý giúp bạn thu phục người khác dễ dàng

Kỹ năng - Nguyệt Ánh - 29/07/2025 11:00
Gọi tên đối phương thường xuyên trong cuộc trò chuyện là một trong những thủ thuật tâm lý đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả giúp bạn chiếm được cảm tình của họ.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 01/08/2025