Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh trở thành thầy cãi của tuổi mới lớn như thế nào?

17/01/2019 12:08
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh trở thành thầy cãi của tuổi mới lớn như thế nào?

Những tác phẩm của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh viết cho tuổi mới lớn xưa nay là những tác phẩm mà trong đó chúng ta thấy rõ tác giả thực sự tắm mình trong dòng sông tuổi thơ, chứ không phải là kẻ đứng trên bờ để nhìn ngắm và miêu tả...

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh sinh năm 1955 tại Thăng Bình, Quảng Nam. Từ 1973, sống tại Sài Gòn, hiện nay là TP.HCM. Theo học ngành sư phạm, tốt nghiệp năm 1976. Từng tham gia thanh niên xung phong và dạy học, cũng như phụ trách CLB thiếu nhi, trước khi trở thành nhà văn và phóng viên toàn thời gian (1986). Bên cạnh 5 tập thơ, hơn 30 tập truyện tranh, 12 tập kịch bản phim, anh đã xuất bản hơn 100 tác phẩm văn xuôi về đề tài thanh thiếu niên, tuổi mới lớn và cả thiếu nhi. Anh còn in 3 tập bình luận thể thao và hơn 50 tập tư vấn tình yêu dưới các bút danh khác nhau.

Anh được Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam ghi nhận là nhà văn viết cho thanh thiếu niên nhiều nhất Việt Nam. Anh trở thành thầy cãi của tuổi mới lớn.

Tác phẩm đầu tiên in thành sách của Nguyễn Nhật Ánh là một tập thơ, có tên Thành phố tháng Tư (NXB Tác phẩm mới, năm 1984, in chung với Lê Thị Kim). Truyện dài đầu tiên là Trước vòng chung kết (NXB Măng non, năm 1985). Càng về sau, nhà văn này càng thiên về viết văn xuôi, chuyên sáng tác cho tuổi mới lớn.

Vì sao sống giữa đô thị hiện đại nhất nước, anh chọn đứng về phe của tuổi mới lớn, với những câu chuyện phảng phất miền quê? Nguyễn Nhật Ánh cãi: “Tuổi mới lớn, như tên gọi của nó, là lứa tuổi đã không còn là trẻ con nhưng lại chưa thực sự trở thành người lớn. Chính vì vậy mà tâm lý và tính cách của lứa tuổi này rất đặc biệt, nói rõ hơn là chưa định hình, nên rất khó nắm bắt. Bên cạnh những thao tác văn chương thuần kỹ thuật, nhà văn viết truyện cho tuổi mới lớn có lẽ cần nhiều hơn sự đồng cảm về mặt tâm hồn với đối tượng đặc biệt này mới có thể tạo ra trước hết là sự tin cậy, và kéo theo nó là sự chấp nhận của bạn đọc”.

“Hơn nữa, tôi lại là một người Quảng Nam, từ xưa đây đã là một trong những địa phương có con dân đi lưu lạc nhiều nhất nước. Vì vậy nỗi hoài nhớ quê hương trong lòng người Quảng Nam xa xứ dằng dặc và rất sâu đậm. Vào Sài Gòn, đa số người Quảng tha hương sống quần tụ tại làng dệt Bảy Hiền, Tân Bình. Để gần gũi, nương tựa và giúp đỡ nhau là một lẽ. Lẽ khác, để thỏa mãn cái nhu cầu sâu xa về mặt tinh thần: được sinh hoạt, cãi cọ, chung đụng giữa một cộng đồng thân thuộc”.

“Lạc vào khu Bảy Hiền, có cảm giác người Quảng xa xứ đã tìm cách bê nguyên cái làng ruột thịt của mình theo. Tôi là nhà văn nên tôi thỏa nỗi nhớ quê của mình theo cách của người hành nghề bằng con chữ. Những kỷ niệm, những vùng đất, những gương mặt bạn bè ấu thơ thi nhau hiện lên trong hết cuốn sách này đến cuốn sách khác. Có thể đó là nguyên nhân sâu xa khiến tôi trở thành nhà văn chuyên viết cho tuổi thơ, tuổi thiếu thời - một thế giới lung linh mà một kẻ tha hương không nguôi nhớ đến và tìm mọi cách tái tạo trong những trang viết của mình”.

Thực sự vậy, những tác phẩm viết cho tuổi mới lớn thành công xưa nay là những tác phẩm mà trong đó chúng ta thấy rõ tác giả thực sự tắm mình trong dòng sông tuổi thơ, chứ không phải là kẻ đứng trên bờ để nhìn ngắm và miêu tả...

Nhà văn Mai Sơn đồng tình: “Tôi nghĩ xã hội càng đô thị, càng công nghiệp thì càng cần có thêm những thầy cãi như Nguyễn Nhật Ánh. Họ là người cung cấp món ăn tinh thần bổ ích cho các bạn nhỏ tuổi sống xa thôn quê, đồng nội, đưa các em vào thế giới kỳ diệu của chữ nghĩa và sự tưởng tượng, nhưng trên hết là giúp các em hình thành thói quen đọc sách, hay nói cho to tát là sớm đưa các em vào văn hóa đọc. Mà thứ văn hóa này, như chúng ta cũng đã biết, không có thói quen thì không thủ đắc được. Hơn nữa, thế giới kỳ ảo của văn học thiếu nhi, thiếu niên là rất cần thiết để bồi bổ tâm hồn đang còn hoang sơ thuần phác của các em. Khi lớn lên, từ giã thế giới đó, các em sẽ có cái nhìn điềm tĩnh hơn vào cuộc sống. Còn hơn là đến khi trưởng thành mới bắt đầu đọc sách, toàn những thứ sách khó, người ta dễ bị ảo tưởng về nhiều thứ, trong đó có ảo tưởng về văn học”.

Nguyễn Nhật Ánh cũng là người dệt mộng. Và những ai cần các giấc mộng đó? Để trả lời câu hỏi tại sao bộ truyện về Harry Potter lại trở thành sách bán chạy trên toàn thế giới thì cũng thật khó khăn. Tuy nhiên, dưới góc độ xã hội học, có thể hiểu các nhân vật pháp thuật, các nhà giả kim, các trường dạy phù thủy… là nơi khởi nguồn các giấc mơ về khoa học, hóa học, y học. Thời Trung cổ ở phương Tây, chính thống giáo quy tội các nhà khoa học, nhà y học độc lập, kiểu lang vườn này là phù thủy, là tiếp tay cho tà ma… cần phải hủy diệt. Gần đây, rất nhiều các tiểu thuyết bán chạy (như các cuốn của Dan Brown), các phim ăn khách, thật ngẫu nhiên, lại xoáy vào đề tài “phản Vatican” này và được chào đón. Nhân vật Harry Potter đã trả lại cho trẻ em, tuổi mới lớn ở phương Tây giấc mơ cổ tích, nơi mỗi cá nhân có quyền nuôi giấc mộng, xây giấc mơ, sự độc lập của riêng mình. Hơn nữa, trước khi thành sách bán chạy, J.K.Rowling cũng chỉ nghĩ mình viết như là cách để nuôi dưỡng cuộc sống đang tuyệt vọng, là cách hồi ức về thời tuổi trẻ, mơ mộng của mình.

Ở một cộng đồng ngôn ngữ và văn hóa đọc thấp và hẹp hơn, Nguyễn Nhật Ánh cũng đã là người bắt cầu mộng cho lứa tuổi đang rất cần sự mơ mộng. Có ý kiến cho rằng Nguyễn Nhật Ánh thành công vì gần như anh đang một mình một chợ, nhưng thực ra, số người muốn viết cho lứa tuổi này cũng không ít, nhưng sau một hai tác phẩm thất bại thì thường vỡ mộng, bỏ nghề. Viết cho lứa tuổi này thì cốt tử vẫn phải có một giấc mộng, nhưng không phải ai cũng thấy mình gần với mộng để mà viết.

Mộng của Nguyễn Nhật Ánh thường không gắn với phép thuật, chuyện phiêu lưu kỳ bí, mà là những chốn sống thường nhật, quê kiểng, nhưng được lãng mạn hóa. Ví dụ như chuyện Tin mơ đống cát của ba sẽ trở thành hòn đảo vĩnh viễn, nghe tưởng dễ thực hiện, nhưng ở đời, mấy khi con cái được cha mẹ thông cảm, được nhường cho đống cát ấy.

Sự thông cảm, bao dung này càng khó khăn hơn nếu phải đứng ngoài chính ta, hoặc những thứ chưa thân thuộc của chính ta, như nhân tình thế thái, như tha nhân chẳng hạn. Như Jean-Paul Sartre chẳng phán đó sao: “L'enfer, c’est les autres” (địa ngục, là tha nhân). Chính vì trong cõi tha nhân và thực dụng đến khô cứng đó, rất nhiều người vẫn muốn tìm lại tinh cầu đơn côi, thanh khiết, mơ mộng của cậu hoàng con thấu hiểu lẽ đời trong Le Petit Prince (Hoàng tử bé) của Antoine de Saint-Exupéry. Hòn đảo cát của Tin trong cuốn Đảo mộng mơ của Nguyễn Nhật Ánh - cũng như nhiều địa điểm khác mà anh đã tạo ra - là tiếp nối cảm hứng miên viễn từ giấc mộng luôn dang dở của đời người, nơi thời gian chóng qua, tuổi mơ mộng thì ngắn ngủi.

Không phải ngẫu nhiên mà một trong những bút danh và email của Nguyễn Nhật Ánh là “cậu hoàng nhỏ”, dường như anh muốn kể tiếp các chuyến phiêu lưu tinh thần của Hoàng tử bé. Và trong một xã hội nặng về đồng tiền, danh vọng và lý tính (xã hội dành cho người lớn) như ngày nay, các giấc mộng dường như hết đất sống, dù lứa tuổi mơ mộng thì rất nhiều, chính vì vậy, ai đáp ứng được giấc mộng thì được lứa tuổi này chào đón, tri ân. Nguyễn Nhật Ánh đáp ứng được, nên mặc nhiên trở thành thày cãi của và cho tuổi mới lớn.

Lý Đợi/ Cá tính Quảng


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ qua đời

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ, một trong những cây đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam đã tạ thế vào ngày 29.3. Ông đã để lại một di sản âm nhạc vô giá gắn liền với lịch sử văn hóa đất nước.

Người mẫu Maroc 19 tuổi giành được chiến dịch quảng cáo lớn đầu tiên với Chanel

Người mẫu Maroc - Anh, Nora Attal đã chia sẻ những hình ảnh trong chiến dịch quảng cáo thời trang mùa xuân hè 2019 của Chanel lên Instagram. Điều này đánh dấu chiến dịch quảng cáo lớn đầu tiên của cô với nhà thời trang Pháp mang tính biểu tượng.

NSND Trung Hiếu tung bộ ảnh cưới đầy lãng mạn với vợ kém 19 tuổi

Những ngày qua, thông tin về đám cưới sắp diễn ra của NSND Trung Hiếu ở tuổi U.50 khiến bạn bè, đồng nghiệp quan tâm. Sau khi danh tính cô dâu kém 19 tuổi được tiết lộ, mọi sự quan tâm càng nhiều hơn.

Jennifer Garner lộ ảnh hôn bạn trai mới ngọt ngào dù cố tình giấu kín

Jennifer Garner bị phát hiện dựa vào người John Miller và hôn lên vai anh ta khi cặp đôi có buổi hẹn hò lãng mạn tại nhà doanh nhân thành đạt.

Ca sĩ Khang Việt: Tôi chưa bao giờ mượn scandal để đánh bóng tên tuổi

Dù chưa chính thức tung MV nhưng ca khúc "Đôi lứa đôi nơi" sau khi phát hành bản audio trên Youtube đã vấp phải những luồng thông tin trái chiều. Theo đó, nhiều khán giả cho rằng bài hát giống giai điệu của một ca khúc nhạc Hoa. Trước thông tin này, nam ca sĩ Khang Việt đã chính thức lên tiếng.

Thí sinh Miss Universe Jamaica qua đời sau 7 năm chiến đấu với bệnh lupus

Thí sinh Hoa hậu hoàn vũ 2014 (Miss Universe) Zandrea Bailey qua đời tại một bệnh viện tại New York, Mỹ sau thời gian dài mắc bệnh lupus.

Thêm 1 ngôi sao mắc căn bệnh lupus hiểm nghèo giống Selena Gomez

Nữ diễn viên Ashley Martson đang ở trong những chuỗi ngày đấu tranh với căn bệnh hiểm nghèo lupus ban đỏ.

Thành Hội - Ái Như, và… Bên kia nửa đời ngơ ngác

9 năm trước, sân khấu Hoàng Thái Thanh ra mắt Nửa đời ngơ ngác ( tác giả Hoàng Mỹ Trang – đạo diễn NSƯT Thành Hội) chuyển thể từ nguyên tác văn học Chiều vắng của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.

Ca sĩ Phương Thanh khoe ảnh gặp Đình Trọng, Văn Thanh trên đất Hàn Quốc

Được mời sang Hàn Quốc biểu diễn phục vụ cộng đồng người Việt ở xứ sở kim chi, nữ ca sĩ Phương Thanh vui mừng vì gặp các tuyển thủ Việt Nam.

DeepSeek ra bản nâng cấp cho mô hình V3, cạnh tranh với ChatGPT

Kỹ năng - Sơn Vân - 30/03/2025 13:00
DeepSeek vừa công bố bản nâng cấp quan trọng cho mô hình ngôn ngữ lớn V3, đẩy mạnh cạnh tranh với các hãng công nghệ hàng đầu Mỹ như OpenAI và Anthropic.

Facebook có tính năng mới, cho phép chọn bạn bè để xem tin tức, tương tác!

Kỹ năng - Nguyễn Nghĩa - 30/03/2025 12:00
Từng một thời là nơi chỉ để kết nối với bạn bè và gia đình thân thiết, Facebook theo thời gian đã dần trở nên phức tạp hơn với vô số tính năng và nội dung gợi ý.

Chưởng môn Thanh Thành ngưỡng mộ Lý Tiểu Long, sở hữu tuyệt kỹ Phách Không Quyền

Phong cách sống - Sơn Tùng - 30/03/2025 10:00
Lưu Tuy Tân, chưởng môn phái Thanh Thành, hiện đang nắm giữ tuyệt kỹ trấn sơn Phách Không Quyền.

Xem phim 'Sex Education'', tôi rút ra 2 phương pháp hiệu quả dạy con trai đang ở tuổi nổi loạn

Điện ảnh - Mỹ Hạnh - 30/03/2025 09:00
Tôi đã dùng một tuần để xem phim ''Sex Education'', từ đó học hỏi được cách dạy con trai đang tuổi dậy thì.

Từ thị phi đến tĩnh lặng – Minh triết từ hai cuốn sách của Sa môn Thích Pháp Hòa

Từ sách - Phim - Đan Thanh - 30/03/2025 08:00
2 cuốn sách của Sa môn Thích Pháp Hòa mang lại những minh triết sâu sắc giúp người đọc tránh ra khỏi những ồn ào, thị phi để tìm về bình an trong tâm hồn mình.

Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ qua đời

Giải trí - Tiểu Vũ - 29/03/2025 13:37
Nhạc sĩ Lư Nhất Vũ, một trong những cây đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam đã tạ thế vào ngày 29.3. Ông đã để lại một di sản âm nhạc vô giá gắn liền với lịch sử văn hóa đất nước.

Xem xét 17 gia đình có con bị bắt cóc, tôi nhận ra rằng họ đều bỏ qua 5 lỗ hổng chết người sau

Kỹ năng - Hiểu Đan - 29/03/2025 13:00
Đến tận bây giờ, vẫn còn nhiều gia đình đang đau đáu tìm kiếm con mình. Nhiều phụ huynh khóc lóc, hối hận vô cùng vì bỏ qua những lổ hổng này!

"Mẹ ơi, chúng ta không được đi khoang hạng nhất vì nghèo sao?" - Câu trả lời của bà mẹ xứng đáng đưa vào sách giáo khoa

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 29/03/2025 12:00
Trên chuyến bay trở về nhà sau dịp Tết Nguyên đán, đứa trẻ hỏi 1 câu khiến bà mẹ có phần lúng túng.

Nhà địa tâm lý học giải thích: Tại sao sân bay cũng được coi là địa điểm tâm linh?

Thư giãn - Thanh Long - 29/03/2025 11:00
Một số chuyến bay từ múi giờ cao về múi giờ thấp có thể hạ cánh trước cả giờ khởi hành. Điều này rõ ràng đem lại cảm giác bạn đang du hành ngược trở về quá khứ.

Cha đẻ phần mềm Unikey: Từng nhận bão dư luận khi ra mắt ‘‘bộ gõ quốc dân’’

Phong cách sống - Khuê Hiền - 29/03/2025 10:00
Tại thời điểm Unikey mới được ra mắt, ông Phạm Kim Long đã nhận về nhiều ý kiến trái chiều khi cung cấp phần mềm này miễn phí.

Xem lại Na Tra: Số mệnh chưa bao giờ là điều không thể thay đổi!

Điện ảnh - Đông - 29/03/2025 09:00
Người cha nghiệm ra được triết lý đáng suy ngẫm này.

Đường vào Thiền - Osho lật ngược khái niệm Thiền: Bạn đã hiểu sai như thế nào?

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 29/03/2025 08:00
Đường vào thiền không đưa ra các kỹ thuật cụ thể để người đọc làm theo một cách máy móc. Thay vào đó, Osho hé mở một cánh cửa để chúng ta bước vào hành trình khám phá chính mình thông qua những câu chuyện, chỉ dẫn gần gũi và thiết thực.

Chi phí hẹn hò ngày càng cao, nhiều người “quay xe” quen búp bê người lớn

Suy ngẫm - Trang Đào - 28/03/2025 12:00
Chi phí tương tác ngoài đời thực ngày càng cao cũng là lý do khiến cho "bạn gái AI" đã trở thành lựa chọn tiết kiệm. Một nhà đầu tư thẳng thắn nói: "Những gì chúng tôi bán không phải là silicon, mà là thuốc giảm đau để chống lại sự cô đơn".

ChatGPT thêm tính năng chỉnh sửa ảnh dễ hơn, tạo biểu đồ và infographic cho công việc tốt hơn

Kỹ năng - Sơn Vân - 28/03/2025 11:00
Các tính năng mới này có sẵn cho cả người dùng ChatGPT miễn phí và trả phí thông qua mô hình GPT-4o của OpenAI.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 2, 31/03/2025