Nhà văn Lê Lựu tái ngộ độc giả với ‘Thời xa vắng’, 'Sóng ở đáy sông'

Tiểu Vũ06/06/2021 18:00
Nhà văn Lê Lựu tái ngộ độc giả với ‘Thời xa vắng’, 'Sóng ở đáy sông'

Tiểu thuyết “Sóng ở đáy sông” và “Thời xa vắng” của nhà văn Lê Lựu tái ngộ với độc giả thế hệ mới như một cách để nối lại các văn bản chữ nghĩa của một giai đoạn văn học tạm gọi là thức tỉnh để thay thế những lời ngợi ca.

Nhà văn Lê Lựu là một trong những cây bút tiêu biểu của nền văn học Việt Nam sau 1975. Ông sinh năm 1942 ở thôn Mẫn Hòa, xã Tân Châu, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên. Lê Lựu là cựu phóng viên báo Quân khu Ba và tác nghiệp ở mặt trận 559 (Trường Sơn) với tư cách là phóng viên chiến trường. Sau này ông về làm thư ký tòa soạn, kiêm Trưởng ban văn xuôi tạp chí Văn nghệ Quân đội.

Trong lĩnh vực văn chương, Lê Lựu được xem là một trong những nhà văn đi đầu của phong trào đổi mới văn học nước nhà (giai đoạn 1986 - 1995).

re3qulzd4-40kf8ikxm.jpg
Nhà văn Lê Lựu “Toàn bộ những trang viết của tôi chỉ theo đuổi một nguyên tắc là Thật. Tôi không thể viết được nếu không bám vào sự thật. Tôi chỉ là người kể chuyện “có gì viết nấy” - Ảnh: Tư liệu

Trong những năm đầu tiên của phong trào đổi mới văn học, cũng như các nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, Bảo Ninh, Phạm Thị Hoài, Nguyễn Minh Châu, Tạ Duy Anh, Phùng Gia Lộc… Lê Lựu đã mạnh dạn thoát ra khỏi những nguyên tắc và cấu trúc truyền thống rập khuôn trong sáng tác văn chương thời đó để cho ra đời những tác phẩm có giá trị về nghệ thuật, chân thật về nội dung như Thời xa vắng (tiểu thuyết - 1986), Một thời lầm lỗi (bút kí - 1988), Trở lại nước Mỹ (bút kí – 1989, Đại tá không biết đùa (tiểu thuyết - 1990), Chuyện làng Cuội (tiểu thuyết - 1993), Sóng ở đáy sông (tiểu thuyết - 1994)... Những tác phẩm của nhà văn Lê Lựu phần nào đã làm thay đổi cách suy nghĩ, cách nhìn, cách đánh giá về cuộc sống về con người.

Nếu như Thời xa vắng là bước đột phá trong hành trình sáng tạo nghệ thuật của Lê Lựu, đóng góp một tiếng nói mạnh mẽ vào tiến trình đổi mới văn nước nhà thì Sóng ở đáy sông của ông sau này đã làm xôn xao không khí văn chương lúc bấy giờ. Tiểu thuyết gần như phơi bày tất cả mọi mặt tốt xấu của cuộc sống, mang đến cho người đọc những ấn tượng mới mẻ về một phong cách sáng tạo nghệ thuật riêng biệt của ông.

Sóng ở đáy sông được nhà văn Lê Lựu sáng tác vào năm 1994. Đây là tiểu thuyết được ông viết theo đơn đặt hàng của nhà xuất bản Hải Phòng. Thành phố hoa phượng đỏ cũng là nơi ông từng có những trải nghiệm thực tế bằng cách thâm nhập sâu hơn vào đời sống của con người nơi đây. Từ những hiểu biết sâu sắc ấy, cộng thêm ngòi bút sắc sảo của mình Lê Lựu đã làm tiểu thuyết Sóng ở đáy sông trở nên gần gũi và chân thực.

Tiểu thuyết Sóng ở đáy sông là một câu chuyện dài về cuộc đời đau thương của nhân vật Núi – người chịu nhiều thiệt thòi, bất hạnh từ lúc nhỏ cho đến khi trưởng thành mà vẫn không tìm thấy được sự bình yên và hạnh phúc. Cuộc đời của Núi cứ thế trượt dài trong tăm tối.

Nhân vật Núi của nhà văn Lê Lựu là một con người có bản chất thiện lương, giàu ý chí vươn lên. Anh hoàn toàn có thể là một con người tốt nếu như được sống trong tình yêu thương của gia đình và sự bao dung của xã hội. Thế nhưng Núi không được may mắn như thế bởi anh được sinh ra từ sai lầm của người cha, sau những lần "không thể kìm hãm trước con ở đang thời bừng dậy rừng rực". Từ đó Núi có một số phận đầy bi kịch ngang trái bởi sự ghẻ lạnh của tình người và những trói buộc của hủ tục, định kiến xã hội.

song-o-day-song.jpg
Tiểu thuyết Sóng ở đáy sông NXB Văn học tái bản 6.2021

Chuỗi bi kịch của Núi không chỉ ở thân phận của một con người mà là sự xung đột giữa cái tốt và cái xấu, là khát vọng có được cuộc sống bình yên nhưng không bao giờ được đáp ứng.

Sóng ở đáy sông toát lên giá trị nhân đạo và ý nghĩa nhân văn sâu sắc khi tác giả luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của gia đình đối với nhân cách và hạnh phúc của một con người.

Những đứa con chỉ có thể nên người khi chúng nhận được tình yêu thương và sự giáo dục tốt từ cha mẹ. Bằng ngược lại, chúng có thể đi sai đường và trở nên tha hóa, thành những kẻ bất lương. Còn tình cảm vợ chồng, nó không đơn giản chỉ là sự chung sống để có đôi, để không cô đơn mà nó là phải sự thấu hiểu và tôn trọng lẫn nhau. Con người ta sẽ tránh được những bi kịch cuộc đời nếu được sống trong những gia đình mà mọi người biết quan tâm và yêu thương nhau.

Suốt một thập niên gần đây, những tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Lê Lựu gần như vắng bóng trên các kệ sách. Độc giả trẻ quan tâm đến văn chương của ông chỉ có thể tìm đọc trên mạng. Thế nhưng những bản online thường không đầy đủ so với bản gốc của tác phẩm.

Xuất phát từ nhu cầu đó, tháng 6.2021, hai tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Lê Lựu là Sóng ở đáy sôngThời xa vắng sẽ được tái bản để phục vụ bạn đọc.

Quyết định tái bản tiểu thuyết Sóng ở đáy sông Thời xa vắng do NXB Văn học phối hợp với Sbooks thực htrong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang có nhiều diễn biến phức tạp. Nhiều tỉnh thành áp dụng giãn cách xã hội, ở nhà đọc sách cũng là một hình thức hạn chế sự lây lan của bệnh dịch. Những người làm sách mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào đời sống tinh thần xã hội, đem lại nguồn năng lượng tích cực thiện lương và bản lĩnh sống trong mỗi tâm hồn qua văn chương tuyệt vời của nhà văn Lê Lựu.

Tương tự "Sóng ở đáy sông", "Thời xa vắng" cũng diễn ra trong bối cảnh chuyển giao quan trọng của xã hội; song lại khác ở một điểm, ấy là ngay từ lúc vào truyện, tác giả đã đẩy ra một bầu không khí tù túng, u ám, xam xám, ít ánh sáng và dường như chỉ là một bức tranh nhòe màu đã cũ. Bầu không khí nặng nề này bao trùm lấy toàn bộ làng Hạ Vị vào thời điểm đó, dẫn độc giả đi theo bước chân nhân vật bằng hình ảnh cả một dòng họ nháo nhào với biết bao nhiêu giáo điều tới từ người cha thuộc về xã hội cũ - cái xã hội thực dân nửa phong kiến.
Cha của nhân vật chính Giang Minh Sài là một ông đồ nên càng để ý tới nề nếp gia đình, làm bất cứ điều gì cũng phải để ý tới thể diện. Ở điểm này, ông khá giống với cha của Núi, cùng là những người gặp cơn chấn động bất ngờ khi chế độ cũ sụp đổ, ngơ ngác trước thời đại mới, cơ chế mới, chưa kịp phản ứng lại bất cứ điều gì, và cũng đã quá già để tiếp nhận những gì mới hơn.

 

thoi-xa-vang-2.jpg
Bóng ma thuộc về cuộc hôn nhân ép buộc từ khi còn bé ám ảnh theo Sài tới mãi về sau, ngay cả khi nhường suất học cho Hương, vào bộ đội, thuyên chuyển khắp nơi rồi tới tận lúc hòa bình, Sài vẫn không thực sự có được hạnh phúc của riêng mình. Bản chất của Sài là một nghệ sỹ, khi không thể thỏa mình vùng vẫy trong hiện thực, Sài lại dầm mình vào những cơn tưởng tượng: trong chính nhật ký của mình. Bi kịch lại tới khi cuốn nhật ký đó bị tịch thu, bị đọc trộm, bị lôi ra để lấy làm bằng chứng bêu riếu kỷ luật Sài. Bị ràng buộc cả thân xác và tâm hồn, cuối cùng Sài lại sống như cái ý định mà anh cho là dũng cảm: “Hãy im lặng chịu đựng!”…
“Công cuộc đổi mới đất nước vừa được mở ra thì ngay lập tức văn học đã ghi được dấu ấn bất ngờ bằng tác phẩm Thời xa vắng của Lê Lựu. Ông viết từ mình, rút ruột mình ra mà kể chuyện mình, chuyện một người nhưng là chuyện của nhiều người, chuyện của một thế hệ, chuyện của một thời. Cái thời đó tác giả gọi là “thời xa vắng” nhưng thật ra vẫn chưa qua. Đó là cái thời nhân vật Giang Minh Sài sống không phải là mình, nửa đời trước sống cho cái mình không có, nửa đời sau sống chạy theo cái không phải của mình.
Nhân vật văn chương này đã được nhớ tên, được coi như một định ngữ chỉ một kiểu người, một kiểu sống, điều này rất ít có trong văn chương nhiều năm trước đó vốn chỉ có hình tượng nhân vật tập thể mà không thể gọi tên một nhân vật cụ thể nào.
Thời xa vắng đã được đón đọc nồng nhiệt, ai đọc cũng thấy mình trong đó, và được giới phê bình coi là tác phẩm mở đầu cho một xu hướng của văn học đổi mới - xu hướng nhận thức lại thực tại...” Phạm Xuân Nguyên (Nhà phê bình văn học)

Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

30 trích dẫn hay từ 'Quẳng gánh lo đi và vui sống'

Trong Quẳng gánh lo đi và vui sống, tác giả mang đến những phương pháp giúp bạn đọc xây dựng được thái độ sống tích cực, an tâm cảm nhận hạnh phúc và mãi mãi loại bỏ thói quen lo lắng.
2

'Ông Ba Quốc' Đặng Trần Đức: Nhà tình báo bí ẩn với những “điệp vụ siêu hạng” 

“Ông tướng tình báo bí ẩn và những điệp vụ siêu hạng” sẽ khiến bạn không thể rời mắt với những câu chuyện tình báo hấp dẫn và ly kỳ của ông Ba Quốc trong những năm tháng chiến tranh diễn ra ác liệt.
3

Bộ sách ‘Đủ duyên ta lại tương phùng’ - Giúp bạn bình yên giữa dòng đời vội vã

Có bao giờ bạn ngồi lại thành thật với chính mình để hỏi xem bản thân đang sống vì điều gì? Những vòng quay về tiền tài, danh vọng ấy có phải là thứ bạn mong mỏi, hay cuối cùng, thứ bạn thực sự cần chỉ là chút an yên, tịch tịnh ở tâm hồn?
4

Người thành công thật ra đã từ bỏ rất nhiều

Nếu thành công là phải chạm vạch đích thì góc nhìn của bạn có hơi cứng nhắc. Chúng ta không những phải đặt ra mục tiêu linh hoạt hơn, mà còn phải biến mình thành những cá nhân linh hoạt trong cách đánh giá về thành công và thất bại.
5

Bộ sách “Đủ duyên ta lại tương phùng” - Tìm bình yên trong từng ý niệm

Những câu chữ trong bộ sách Đủ duyên ta lại tương phùng sẽ giúp độc giả có những phút dừng lại, chiêm nghiệm, từ đó, nhen lên trong lòng một chút ấm áp, thắp lên một chút bình an.

Tư duy ngược dịch chuyển thế giới: Ngược để độc đáo, ngược để khác biệt

Trong cuốn sách “Tư duy ngược dòng để khác biệt”, Adam Grant đã giải quyết vấn đề làm sao để cải thiện thế giới, nhưng từ góc nhìn mới “trở nên khác biệt”: chọn đi “ngược dòng”, đấu tranh với những tuân thủ cứng nhắc và đập tan các truyền thống lỗi thời.

GS Nguyễn Lân Dũng: Bí quyết làm giàu của Napoleon Hill - Người thành đạt thường biết chính xác mình muốn gì

Để thành công, ngay lúc này bạn cần xác định chính xác các mục tiêu của bạn là gì và vạch ra các bước đi cụ thể.

Những người không đọc sách, rốt cuộc là thua ở đâu?

Đọc sách quyết định bạn trở thành người ra sao, có một công việc như nào, sống một cuộc sống ra sao.

Yêu - Osho: Hãy nhớ, sự thông cảm không phải tình yêu

Nếu ai đó thông cảm với bạn, hãy cảnh giác! Đó không phải là tình yêu, sự thông cảm chỉ tồn tại chừng nào bạn còn đau khổ. Một khi bạn trở nên hạnh phúc, sự thông cảm sẽ biến mất – bởi vì sự thông cảm không thể leo dốc.

Mật bổn - Những bí ẩn lịch sử Việt Nam cổ trung đại

Mật bổn - những bí ẩn lịch sử Việt Nam cổ trung đại" là một hành trình đưa độc giả tiếp cận gần hơn với các sự kiện diễn ra trong thời cổ và trung đại của lịch sử Việt Nam.

Tuổi teen đáng giá bao nhiêu? - Ngọn lửa của niềm hy vọng ấm áp

Cuộc sống này giống như một bản nhạc trầm bổng đến say người.

Sách nói định hình cách xuất bản sách mới

Sự phát triển và ưa chuộng của người dùng dành cho sách nói đã khiến các tác giả chuyển hướng sáng tác nội dung sao cho phù hợp với định dạng này.

Quyền tách khỏi đám đông - Dấu chấm lửng cho những ngày còn xanh

Cụm từ “được người khác công nhận”, quan trọng như thế nào với bạn? Mỗi ngày có 24 tiếng, bạn dành bao nhiêu tiếng cho bản thân nhìn ngắm thế giới xung quanh?

CMMI-2

Blog GS John VU - GS John Vu - 03/05/2024 12:00
Trên 70% tổ chức được đánh giá dùng CMMI  đều thất bại khi thực hiện kế hoạch hành động cải tiến. Tại sao nhiều cải tiến qui trình lại thất bại thế?

Vụ án tấn công phụ nữ trung niên rúng động, hàng ngàn phụ huynh giật mình xem lại cách nuôi dạy con

Phong cách sống - Hiểu Đan - 03/05/2024 11:00
Phức hợp Oedipus bị biến dạng có thể khủng khiếp đến mức nào? Bạn sẽ nhận ra sau khi đọc câu chuyện thương tâm này.

Đặng Lê Nguyên Vũ: Nghĩ gì, chuẩn bị gì sẽ quyết định tương lai của bạn

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 03/05/2024 10:00
"Anh rất mong các em đặt cho mình câu hỏi lớn. Đương nhiên anh biết là các em còn những cái lo trước mắt nhưng hãy nhìn xa hơn, đặt câu hỏi lớn hơn thì những vấn đề trước mắt sẽ được giải quyết trong khoảnh khắc nào em cũng không hề biết".

Người đàn bà trong tôi – Không phải lúc nào tôi cũng là cô thiếu nữ tuổi mười bảy

Từ sách - Phim - Quìn - 03/05/2024 09:00
Người ta nói đúng: khi bạn có con, không ai có thể giúp bạn chuẩn bị điều gì. Đó là một phép màu. Bạn đang tạo ra một cơ thể khác.

Tài chính cho mọi người - Mách bạn 4 cách quản lý rủi ro trong cuộc sống.

Từ sách - Phim - Quìn - 03/05/2024 08:00
Rủi ro là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống hằng ngày. Vậy làm thế nào để giảm thiểu tác động của những tình huống không mong muốn, cũng như đảm bảo sự ổn định và thành công của mình là vấn đề được nhiều người quan tâm.

CMMI-1

Blog GS John VU - GS John Vu - 02/05/2024 12:00
Hỏi: Tổ chức của tôi muốn bắt đầu chương trình cải tiến qui trình bằng cách dùng CMMI làm khuôn khổ.

Người cha vĩ đại của showbiz Việt: Bán nhà, bỏ việc vì con khiến nhiều người phải nể phục, rơi lệ

Truyền cảm hứng - Li La - 02/05/2024 11:00
Để con có được cuộc sống bình thường như hiện tại, nghệ sĩ Quốc Tuấn không chỉ bán nhà mà còn phải vượt qua nhiều giai đoạn đau khổ, tuyệt vọng.

9 điều tưởng ngược đời nhưng lại là chân lý, ai hiểu mới biết cách sống không thiệt thòi

Suy ngẫm - Trung Hạ - 02/05/2024 10:00
Đọc 9 điều dưới đây, bạn ngộ ra được bao nhiêu đạo lý?

Người đàn bà trong tôi - Hồi ký thoát khỏi “lâu đài" của công chúa nhạc pop Britney Spears

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 02/05/2024 09:00
 “Britney Spears - Người đàn bà trong tôi" chính là nguồn động viên và khích lệ cho mỗi người phụ nữ trên con đường của mình, để có thể sống một cuộc sống tự do đích thực.

Khách sạn cổ 129 năm tuổi ở miền Tây, gắn liền với chuyện tình của công tử Nam bộ và nữ nhà văn Pháp

Từ sách - Phim - Nguyễn Phượng - 02/05/2024 08:00
Ngoài kiến trúc độc đáo, nhà cổ Huỳnh Thủy Lê còn thu hút sự quan tâm của du khách bởi câu chuyện tình buồn của chính chủ nhà và nữ nhà văn người Pháp.

AGILE

Blog GS John VU - GS John Vu - 01/05/2024 12:00
Câu hỏi: Ý kiến của thầy về lập trình AGILE (mau lẹ) là gì? Tôi có một tổ muốn thực hiện nó, nhưng họ gần như là theo cách tiếp cận “viết mã & cho chạy”.

Bức thư trong buổi họp phụ huynh - Người yêu thương bạn nhất nhưng không bày tỏ

Truyền cảm hứng - PV - 01/05/2024 11:00
Bố không hay thể hiện tình cảm với con như mẹ, nhưng đằng sau sự im lặng dõi theo đó là cả một bầu trời yêu thương.

Không phải lười biếng, đây mới là điều khiến nhiều người nghèo khó cả đời

Suy ngẫm - Huyền Giang - 01/05/2024 10:00
Có 3 thói quen quan trọng dễ khiến bạn trở nên nghèo khó nhưng bạn không hề hay biết. Nếu muốn có cuộc sống giàu sang, khá giả, bạn cần thay đổi ngay hôm nay.

Người đàn bà trong tôi - Sự thật đằng sau tấm ảnh cạo trọc đầu của Britney Spears

Từ sách - Phim - YÊN VŨ - 01/05/2024 09:00
Chúng ta vẫn thường biết về Britney Spears với hình ảnh một ngôi sao trượt dốc, trở nên điên loạn và bị kiểm soát suốt nhiều năm, nhưng có lẽ ít người biết đằng sau những phản ứng bốc đồng của cô trong quá khứ là những nỗi đau giấu kín suốt nhiều năm.

Chân dung những điệp viên hoàn hảo

Tủ sách - Minh Đức - 01/05/2024 08:00
Vì tính chất bí mật của hoạt động tình báo mà các nhà tình báo Việt Nam ngay cả khi đã hoàn thành nhiệm vụ và về hưu thì phần lớn họ vẫn chọn một cuộc sống hết sức thầm lặng, thậm chí không muốn tiết lộ bất cứ điều gì về nghiệp vụ của mình.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 6, 03/05/2024