Một thế hệ không có Kim Dung

01/11/2018 09:31
Một thế hệ không có Kim Dung

Nếu có ai cắc cớ hỏi tôi, rằng kỷ niệm về đại thụ văn chương Kim Dung, về truyện chưởng của ông thế nào, tôi tắc tị. Đó là sự thực. Dường như không chỉ có mình tôi, mà cả một thế hệ, thậm chí vài thế hệ.

Nhà văn Kim Dung, bậc thầy tiểu thuyết kiếm hiệp, không chỉ nổi tiếng ở Trung Quốc mà trên toàn thế giới, qua đời hôm 30.10, nhằm ngày 22 tháng 9 lịch âm, khi đã 94 tuổi. Với đời người, theo niềm mong mỏi của nhân sinh đạt tới “bách niên, trăm tuổi” thì sống thế đã được coi là chạm ngưỡng.

Truyện kiếm hiệp, tiểu thuyết kiếm hiệp-võ hiệp, được dân xứ ta gọi nôm na là truyện chưởng. Chưởng là võ, một môn võ, động tác võ đánh bằng tay. Chưởng môn tức là người đứng đầu đầu môn phái võ, lò dạy võ nào đó. Khi ta giận ai, buột mồm “tao cho mày một chưởng bây giờ”. Từ này (chưởng) ở miền Nam trước năm 1975 nghe rất quen, phổ biến, nhưng ở miền Bắc gần như không có trong từ điển và đời sống.

Bây giờ, nhắc tới Kim Dung và truyện chưởng, rất nhiều người biết, bất kể trẻ hay già. Kim Dung và tác phẩm của ông đã thành một phần trong đời sống nên với số đông là cực kỳ gần gũi. Điều rõ thấy nhất, sau khi ông qua đời ngày hôm qua, những thông tin về ông, tác phẩm của ông tràn ngập trên mặt báo và mạng xã hội. Nhiều người được dịp bày tỏ niềm say mê Kim Dung và truyện chưởng Kim Dung, hồi tưởng những kỷ niệm với ông, những ấn tượng về cuốn sách, nhân vật này nọ. Một trời thương tiếc, thương nhớ Kim Dung. Kiếp người, khi ra đi, để lại khoảng trống vắng và tình yêu vô hạn như thế, quả thật trên đời không dễ mấy ai.

Nhưng thú thực, nếu có ai cắc cớ hỏi tôi, rằng kỷ niệm về đại thụ văn chương Kim Dung, về truyện chưởng của ông thế nào, tôi tắc tị. Đó là sự thực. Dường như không chỉ có mình tôi, mà cả một thế hệ, thậm chí vài thế hệ. Tuy nhiên, phải nói rõ, đám ấy sinh ra và lớn lên ở miền Bắc trong suốt mấy thập niên từ 50 tới 80 thế kỷ trước, và ở miền Nam một thời gian dài sau năm 1975. Chúng tôi là thứ sản phẩm lỗi, không hoàn chỉnh của một thời đại, một chặng đường dài khi đất nước bị chia cắt và chiến tranh, chịu một quan niệm văn chương bị chính trị tư tưởng chi phối, ràng buộc vô cùng chặt chẽ, thậm chí vô lý, nghiệt ngã.

Năm 1975, đất nước thống nhất. Nam Bắc sum họp. Những cách trở chia rẽ về mặt địa lý được xóa bỏ nhưng hố sâu về tư tưởng, tinh thần, văn nghệ… vẫn còn dai dẳng nhiều năm sau. Nơi tôi học (khoa Văn, Trường đại học Tổng hợp Hà Nội) dù chuyên về văn học, văn chương nhưng sách từ miền Nam đưa ra hiếm lắm. Mãi đầu năm 1976, phòng tư liệu của khoa (nơi các thầy Cao Xuân Hạo, Phan Ngọc bị “hạ phóng” xuống làm việc) mới có ít cuốn thơ Nguyên Sa, Vũ Hoàng Chương, Du Tử Lê, Lam Vị Thủy, Bùi Giáng, Đinh Hùng, Tô Thùy Yên, Trần Dạ Từ…; truyện của Nguyễn Thị Hoàng, Nhã Ca, Võ Phiến, Phan Nhật Nam; truyện kiếm hiệp của Kim Dung, sách dịch của Hoàng Hải Thủy, v.v..

Mà chẳng phải chỉ những tác giả ấy, ngay sách của những nhà văn nhà thơ dòng “văn học lãng mạn” trước năm 1945, trong đó nhiều người đang “sống, chiến đấu” ở miền Bắc, như của Nhất Linh, Khái Hưng, Thạch Lam, Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Nguyễn Tuân, Huy Cận… cũng bị cấm, không được tái bản, còn những bản đưa từ miền Nam ra đều bị đẩy tuốt vào phòng tư liệu.

Tôi cũng chỉ được nghe có một loại truyện là sách chưởng Kim Dung chứ không được đọc, một phần do mình không đúng đối tượng ưu tiên, phần khác bởi sách ấy quá ít. Nghe nói hay và lạ lắm, nhưng hệ thông tin chính thống lại tuyên truyền rằng sách vở xuất bản ở miền Nam nhìn chung rất đồi trụy, độc hại, tào lao, chả nên tiếp cận làm gì. Nghe vậy thì biết vậy.

Không đọc những sách ấy, không đọc Kim Dung thì đọc gì? Lứa chúng tôi chỉ được biết đến thứ văn học thời đại anh hùng trong ánh sáng chiếu rọi của cách mạng. Đầy những sách “gối đầu giường” hừng hực tinh thần chiến đấu, như Bất khuất, Sống như anh, Người mẹ cầm súng, Gia đình má Bảy, Dấu chân người lính, Vùng trời, Lê Mã Lương và lý tưởng chiến đấu, Ruồi trâu, Thép đã tôi thế đấy, Túp lều bác Tôm, Con đường đói khát, Truyện ngắn Lỗ Tấn, Hầm bí mật bên bờ sông En Bơ… May thay, vẫn rơi lọt qua cửa kiểm định gắt gao những Thần thoại Hy lạp, Tam quốc diễn nghĩa, Tây du ký, Chiến tranh và hòa bình, Con đường đau khổ… chứ không thì vốn liếng văn chương hạn hẹp biết bao nhiêu.

Mãi tới đầu năm 1977, khi vào miền Nam nhận việc, tôi mới biết mặt mũi cuốn truyện chưởng của đại thụ Kim Dung. Một đứa học trò theo gia đình đi kinh tế mới tặng tôi tập Lộc đỉnh ký, mà cũng chỉ có mỗn cuốn. Nó bảo, thầy ạ, nhà em xưa nhiều truyện Kim Dung lắm nhưng sau giải phóng phải nộp hết, có nhà còn bị chính quyền cho người tới tịch thu đem đốt. Cán bộ bảo không được dung chứa sách báo văn hóa đồi trụy, độc hại, tàn dư của Mỹ ngụy. Em tiếc mấy bộ sách chưởng Kim Dung lắm, tính giấu lại, ba em trừng mắt, con tính hại cả nhà sao. Nhìn đống sách bị họ chở đi tiêu hủy, như đứt từng khúc ruột. Cuốn Lộc đỉnh ký này do em đang đọc dở, để dưới gối mà còn.

Tôi đọc Kim Dung, cuốn ấy, nhưng không vào lắm, có lẽ nó là cuốn lẻ không đầu không đuôi nên chả hiểu mạch truyện thế nào, vả lại trong lòng vẫn chưa phai những lời đe nẹt, dậm dọa về thứ văn hóa độc hại nên cứ chờn chợn. Giờ nghĩ lại thấy những cách cư xử với văn chương của một thời sao mà ấu trĩ đến vậy.

Đám chúng tôi không biết Kim Dung chứ ở miền Nam, hầu như bạn trẻ nào đi học cũng biết. Lại nhớ một kỷ niệm. Năm 1980 nhóm giáo viên trường tôi được cử xuống tận Rạch Giá dạy một lớp dự bị đại học ở đó. Cả khách sạn nơi chúng tôi ở có nhõn cái tivi đặt dưới phòng ăn, chiếu Olympic Moskva 1980 người coi đông nghẹt, mấy thầy chẳng chen được bèn về phòng tán gẫu.

Một cậu trò độ khoảng 17 - 18 theo các thầy lên phòng chơi. Tôi không nhớ rõ bắt mạch từ điều gì, nó kể vanh vách những truyện kiếm hiệp của Kim Dung, với Kiều Phong, Đoàn Dự, Trương Vô Kỵ, Lệnh Hồ Xung, Vi Tiểu Bảo… thuộc như cháo chảy, khiến tôi và mấy thầy dân Bắc phục lăn. Thầy Vy thì thầm, công nhận chúng nó hay thật, thế mà chúng mình chả biết tí quái nào, lạ thế chứ.

Nghe thiên hạ đang nhớ thương một nhà văn tầm thế giới vừa nằm xuống, chợt hình dung ra đống sách trong đó có những truyện kiếm hiệp hấp dẫn của Kim Dung bị cháy nham nhở nghi ngút khói trên đường phố Sài Gòn năm xưa, buồn.

Nguyễn Thông


Gửi bình luận
(0) Bình luận

Sao Việt và quốc tế quy tụ trên thảm đỏ Lễ bế mạc LHP quốc tế Hà Nội lần thứ V

Tối 31.10 đã diễn ra lễ bế mạc Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội (HANIFF) lần thứ V tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô – Hà Nội, chương trình được trực tiếp lúc 20 giờ trên kênh VTV1.

Cuộc đời nhiều bi kịch của Kim Dung: 3 lần kết hôn trắc trở, con trai cả tự sát

Kim Dung để lại cho đời những tác phẩm kiếm hiệp bất hủ, nhưng cuộc đời của ông lại nhiều truân chuyên và bi kịch đến xót xa.​

Huỳnh Vy đội vương miện Miss Tourism Queen Worldwide 2018 rạng rỡ về nước

Đại diện Việt Nam tại Hoa hậu Du lịch Thế giới 2018 - Miss Tourism Queen Worldwide 2018 vừa đáp chuyến bay trở về TP.HCM, khép lại hành trình hơn 2 tuần tham gia cuộc thi với thành tích cao nhất.

Hoàng Sa qua tư liệu và hồi ức

Nhiều tư liệu quý về chủ quyền của quần đảo Hoàng Sa lần đầu được công bố thông qua cuốn sách “Huyện Hoàng Sa: Qua tư liệu và hồi ức” sẽ giúp cho người đọc hiểu nhiều hơn về một phần lãnh thổ thiêng liêng của tổ quốc trong quá khứ.

Phương Nga thừa nhận việc bình chọn ảo tại Miss Grand International

Việc Phương Nga "lội ngược dòng" ngoạn mục trước đại diện Campuchia và lọt Top 10 nhờ bình chọn đã khiến cộng đồng fan quốc tế tranh cãi gay gắt, thậm chí đặt nghi vấn về lượt share ảo. Sau nhiều ngày im lặng, Phương Nga đã chính thức lên tiếng về ồn ào này.​

Cảm khái về nhà văn Kim Dung

Ngày 30.10.2018, Kim Dung, ông vua của dòng tiểu thuyết kiếm hiệp nổi tiếng nhất châu Á qua đời ở tuổi 94. Vẫn biết tuổi này ra đi là thọ, nhưng những người yêu mến ông hơn nửa thế kỷ qua vẫn thấy ngậm ngùi…

10 mỹ nhân đẹp nhất bước ra từ các bộ phim của Kim Dung

Đẹp chính là tiêu chuẩn đầu tiên khi các nhà sản xuất lựa chọn diễn viên cho những nữ nhân vật của Kim Dung.

Đệ nhất tiểu thuyết gia võ hiệp Kim Dung giàu có, quyền lực cỡ nào?

Dù trong giới văn sĩ hay trong giới doanh nhân, một nhân vật như Kim Dung có thể nói là "vô tiền khoáng hậu".

Tại sao có lúc bạn lại trở thành ‘Người lạ với chính ta’?

Từ sách - Phim - FN - 23/08/2025 09:00
Tâm thần học đã làm thay đổi thế giới bằng cách đưa nỗi đau tinh thần ra khỏi bóng tối của mê tín và đặt nó vào ngôn ngữ của khoa học, giúp những người từng bị xem là “ma quỷ ám” thành những bệnh nhân có thể được chữa trị và đồng cảm.

Học giỏi cách nào đây? Học giỏi không khó, khó là bạn chưa tìm ra cách học khôn ngoan

Từ sách - Phim - Quìn - 23/08/2025 08:00
Bạn có từng tự hỏi vì sao có những bạn học sinh luôn nằm trong top đầu, mà vẫn có thời gian chơi thể thao, giải trí, thậm chí ngủ đủ giấc? Bí quyết của họ không nằm ở tài năng thiên bẩm, mà ở việc lựa chọn cách học hiệu quả.

Kinh doanh khoán ngoài

Blog GS John VU - GS John Vu - 22/08/2025 13:00
Các công ti toàn cầu đã dùng công nghệ thông tin như chiến lược để cải tiến tính hiệu quả, giảm chi phí, tăng lợi nhuận, và cải tiến chất lượng.

Khi cuộc đời cho bạn quả quýt: Thiếu tiền cũng không đáng sợ bằng thiếu thứ này!

Điện ảnh - Ngọc Linh - 22/08/2025 12:00
"Làm chủ” một túp lều tranh với “làm nô lệ trong biệt thự”, chưa biết ai khổ hơn ai.

Cấp cứu giữa đêm vì ngộ độc, bác sĩ nhắc nhở 4 món rất quen nhưng nấu không cẩn thận

Kỹ năng - Ngọc Ái - 22/08/2025 11:00
Sau khi ăn tối khoảng 2 tiếng, người phụ nữ này đột nhiên đau bụng dữ dội, nôn mửa và không nhận ra người thân. Trong khi người nhà cho biết các món trong bữa ăn đều quen thuộc, không có gì đặc biệt.

9 bài học hàng đầu của Mark Twain để sống tốt một cuộc đời đầy thử thách

Suy ngẫm - TĐ - 22/08/2025 10:00
Twain được biết đến với nhiều câu trích dẫn dí dỏm. Dưới đây là những bài học để đời từ Mark Twain đáng để suy ngẫm mỗi ngày!

Những cuốn sách giúp bạn chăm sóc sức khỏe tinh thần từ gốc rễ

Tủ sách - Quìn - 22/08/2025 09:00
Đọc những cuốn sách dưới đây, bạn sẽ thấy việc chăm sóc tinh thần không còn là khái niệm xa xỉ, mà là con đường thực tế để sống cân bằng, bền vững trong một thế giới nhiều biến động.

Bà mẹ ba con làm hoa từ bánh cupcake gây sốt khắp thế giới

Phong cách sống - Hoàng Hà - 22/08/2025 08:00
Dù không qua bất kỳ trường lớp đào tạo nào, thế nhưng với lòng đam mê ẩm thực và nghệ thuật, người mẹ ba con vẫn tạo nên bó hoa bánh cupcake tuyệt đẹp.

Kế hoạch dự án phần mềm

Blog GS John VU - GS John Vu - 21/08/2025 13:00
Theo nhiều nghiên cứu, phần lớn những người quản lí phần mềm đã KHÔNg nhận được đào tạo về quản lí dự án CHÍNH THỨC và nhiều giáo trình quản lí dự án tại đại học KHÔNG thích hợp do thiếu “khía cạnh thực hành”.

Xem Sex Education tôi giật mình, nếu ông bố nào cũng dạy theo kiểu này thì con cái mệt mỏi

Điện ảnh - Thanh Hương - 21/08/2025 12:00
Tôi rùng mình nhớ lại tuổi 15 của bản thân và nhận ra mình đã sai.

3 thông báo Zalo không bao giờ được bỏ qua, coi chừng tài khoản Zalo bị hack

Kỹ năng - KV - 21/08/2025 11:00
Kẻ gian vẫn có thể chiếm đoạt tài khoản nếu bạn lơ là trước 3 dạng thông báo quan trọng dưới đây.

7 câu nói độc hại mà người EQ thấp hay buông ra với bạn bè khiến họ chẳng có nổi người bạn thân

Suy ngẫm - Ứng Hà Chi - 21/08/2025 10:00
Những người có EQ (trí tuệ cảm xúc) thấp thường không nhận ra rằng lời nói của họ có thể gây tổn thương hoặc tạo cảm giác khó chịu cho người khác.

Thuyết Mặc Kệ Họ - Lý do thật sự khiến bạn luôn kiệt sức

Từ sách - Phim - TĐ - 21/08/2025 09:00
Trong cuốn sách "Thuyết Mặc Kệ Họ" (The Let Them Theory), tác giả Mel Robbins và Sawyer Robbins đã chỉ ra rằng bạn không thể kiểm soát hành vi của những người khác và căng thẳng sẽ chỉ làm giảm đi sức mạnh.

Mỹ nhân gen Z hút triệu view với cảnh vác tải cám phăng phăng nuôi 200 con lợn

Phong cách sống - Nhật Thủy - 21/08/2025 08:00
Clip cô gái mảnh mai xinh xắn phăng phăng vác tải cám đổ cho đàn lợn ăn bất ngờ thành hiện tượng mạng với hàng triệu lượt xem chỉ sau 24 giờ.

Lời khuyên khác cho người quản lí dự án

Blog GS John VU - GS John Vu - 20/08/2025 13:00
Người quản lí dự án giỏi phải có cả kĩ năng kĩ thuật và kĩ năng trao đổi.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 7, 23/08/2025