Tự do - Như chim tung cánh: Con đường đi đến tự do đích thực
Con đường đi đến tự do không phải là "tự do khỏi" một điều gì đó hay "tự do làm bất cứ điều gì mình muốn", mà là tự do được là chính mình.
Nó được gọi là liệu pháp ý nghĩa và là điều khiến ông trở thành một trong những nhân vật chủ chốt của tâm lý học hiện đại. Dưới đây là 3 bài học từ cuốn sách nổi tiếng thế giới năm 1946 này, và có thể chúng sẽ giúp ích cho bạn.
Để sống sót, bạn phải chấp nhận cái chết bất cứ lúc nào.
Kiểu thờ ơ với cái chết này, quan điểm chỉ tồn tại chứ không phải sống, cho phép tù nhân che chắn tâm trí của họ khỏi những nỗi kinh hoàng xung quanh và làm những gì cần thiết để sống sót.
Tất cả những thứ chúng ta coi là đương nhiên ngày nay đều bị hạn chế nghiêm trọng trong các trại tập trung: thức ăn, quần áo, giấc ngủ, nghỉ ngơi. Bằng cách đầu hàng hiện tại và không dành một giây nào để nghĩ đến tương lai, các tù nhân đã có được sự thờ ơ mà họ cần, chẳng hạn như lấy một đôi giày hoặc phủ lên mình một đống phân để tránh bị dẫn đến phòng hơi ngạt.
Đôi khi, cách duy nhất để tồn tại là đầu hàng trước cái chết.
Nếu bạn hỏi bất kỳ kỳ thủ xuất sắc nào câu hỏi nước đi tốt nhất trong cờ vua là gì, họ sẽ chỉ nhìn bạn với vẻ mặt khó hiểu. Không có nước đi nào là nước đi tốt nhất. Chỉ có nước đi tốt nhất cho một tình huống cụ thể, chứ không có nước đi chung nào đánh bại được tất cả các nước đi khác.
Ý nghĩa cuộc sống của bạn cũng giống như vậy.
Không có ý nghĩa chung nào cho cuộc sống và thậm chí không có một ý nghĩa duy nhất nào cho cuộc sống của chính bạn. Ý nghĩa cuộc sống của bạn không chỉ dành riêng cho bạn mà còn phụ thuộc vào quyết định và tình huống của bạn.
Đây là những gì liệu pháp ý nghĩa hướng đến và nó chỉ ra quan niệm sai lầm phổ biến rằng trước tiên bạn phải tìm ra ý nghĩa cuộc sống của mình, sau đó bạn mới có thể sống cuộc sống tốt nhất.
Thay vào đó, cách bạn hành động và chịu trách nhiệm đối với cuộc sống sẽ quyết định mức độ ý nghĩa của cuộc sống của bạn.
Ví dụ, Frankl tìm thấy ý nghĩa khi vấp ngã trong đêm, đi chân trần, băng qua những tảng đá băng giá và qua những vũng nước lớn, bị lính gác Đức Quốc xã đàn áp, chỉ khi nghĩ đến vợ mình, tưởng tượng ra khuôn mặt của bà khi ngẩng lên nhìn những đám mây ông mới tìm thấy niềm hạnh phúc.
Một điều nữa mà liệu pháp ý nghĩa có thể làm là giúp mọi người tập trung vào trạng thái tâm trí bên trong, hay vì các yếu tố bên ngoài, từ đó mang lại cho họ cảm giác kiểm soát được cuộc sống của chính mình.
Ví dụ: nếu bạn sợ nói lắp trước mặt bạn bè, có vẻ như nguyên nhân là do môi trường xung quanh bạn (tức là bạn bè của bạn ở đó). Nhưng bằng cách sử dụng phương pháp mà Frankl gọi là ý định nghịch lý, bạn có thể xoay chuyển tình thế này và nắm quyền kiểm soát. Trên thực tế, bạn chỉ nói lắp vì sợ mình sẽ nói lắp. Ý định nghịch lý đã lật ngược tình thế bằng cách khiến bạn cố gắng và buộc nỗi sợ hãi của mình trở thành hiện thực.
Trong ví dụ này, bạn nên làm chính xác những gì bạn sợ và cố gắng nói lắp nhiều nhất có thể khi ở gần bạn bè.
Bạn sẽ nhận thấy rằng, ngay khi bạn cố gắng ép buộc thì sẽ không hiệu quả và cuối cùng bạn sẽ mất hẳn nỗi sợ nói lắp trước mặt bạn bè.
