Gửi bình luận
Hủy
Gửi
Xin chào!
Mình là Khương Sao Mai, 22 tuổi, quê ở Hòa Bình.
Review nhanh qua profile của mình: Một tấm bằng Giỏi tại ĐH Ngoại Thương (Hà Nội), được nhà trường cử đi trao đổi sinh viên tại Hàn Quốc với suất học bổng 100%, IELTS 7.0 và có thể giao tiếp tiếng Hàn, trở thành 1 trong 5 sinh viên của trường được giảng viên cử đi tham gia một chương trình ngoại khóa khá lớn với sinh viên quốc tế.
Rồi mình mang tất cả những thứ đó đi… bán hàng rong.
Và mình tự hào về trải nghiệm đó.
*Mình không bao giờ có ý định khoe khoang những thành tích này, vì biết rằng nhiều bạn trẻ thời nay có profile khủng hơn mình rất nhiều. Tuy nhiên, mình vẫn cần nhắc qua profile một chút, để các bạn đọc chưa từng biết mình là ai sẽ dễ dàng cảm nhận được câu chuyện dưới đây*
Mình từng nghĩ profile của mình trong thị trường lao động không tồi. Vậy nên mình có nhiều kỳ vọng cho công việc sau tốt nghiệp. Những tưởng cuộc sống sẽ tiếp tục suôn sẻ, trơn tru từ a tới á như thời còn ngồi trên ghế nhà trường, thì bỗng Covid-19 ập đến.
Nhà tuyển dụng đều từ chối mình với một lý do: "Bên chị cắt giảm các vị trí Intern, Fresher rồi, giờ chỉ tuyển Senior thôi, tiếc quá em".
Chán, mình nộp CV vào vị trí Marketing cho một nhãn hàng cà phê ở tít Sài Gòn. Sau cuộc phỏng vấn ngắn với chị nhân sự, mình đóng vali leo lên máy bay Nam tiến. Tưởng chừng mọi chuyện giờ đây đã êm đẹp, một hành trình mới mở ra trước mắt, cho đến khi...
"Em ơi, công ty mình có lịch đi bán hàng - sampling nha. Công ty sẽ trả thêm cho em lương để làm nhân viên tiếp thị sản phẩm".
Hành trình này mới quá, mới đến mức ngã ngửa.
Những hôm đi sampling, mình sẽ dậy từ khi trời chưa kịp sáng, có mặt tại chợ vào lúc 6h30, rồi kéo xe cà phê đi khắp chợ và các khu dân cư lân cận mời mọc người khác mua hàng. KPI doanh thu mỗi sáng là 2 triệu, làm từ 6h30 đến hơn 12 giờ trưa. Chiều quay về văn phòng ngồi làm bàn giấy tiếp đến tối.
Việc đi bán hàng dạo như thế này quả là một thử thách thực sự. Thú thật, trước khi đi làm, mình được người thân bao bọc khá nhiều: Mình chưa bao giờ phải đi làm part-time việc tay chân, phần lớn thời gian mình cắm mặt vào sách vở. Và cũng vì có một profile khá nên mình rất "tự tôn" và hơi "chảnh".
"Học hành làm chi rốt cuộc cũng chỉ đi bán hàng dạo?"
Bán hàng dạo, là trưa nắng vỡ đầu vẫn ráng kéo xe đi chào hàng tầm chục cây số, là phải học cách nói chuyện "bình dân" với các cô bán thịt, bán cá; là thi thoảng "trầm cảm" không biết rốt cuộc mình Nam tiến để làm cái gì. Bạn bè Ngoại thương của mình thường Nam tiến để làm cho các tập đoàn đa quốc gia, nhiều đứa được nhận vào các chương trình Quản trị viên tập sự, tương lai sự nghiệp xán lạn. Mình lại tự hỏi hồi đi học mình cũng đâu có thua kém ai, sao giờ xu cà na quá vậy.
Có hôm nghĩ mãi, nghĩ mãi, mình cứ vô thức kéo xe hàng đi xa thật xa. Đi càng xa thì càng lắm người tò mò hỏi han rồi mua hàng. Thế là hôm đó mình bán sạch xe hàng, dẫn đầu doanh thu, chỉ vì "trầm cảm"...
Tuy nhiên, mình có một sự tự tin rất vô lý, rằng "Không có việc gì mà con bé này không học được". Thế là mình cũng hùng hục đi bán hàng như ai kia, học cách "tán tỉnh" khách hàng, học cách trêu trai ghẹo gái, sử dụng cả "mỹ nhân kế", "khổ nhục kế",...
"Cà phê không anh giai? Hôm nay bên em có chương trình khuyến mãi, mua cà phê tặng kèm người bán cà phê... Anh không có thời gian pha cà phê à? Vậy để em qua nhà pha cho anh nhé?"
"Người đẹp ơi, bình thường bên em chỉ tặng kèm 3 gói thôi, nhưng vì chị xinh gái quá nên em tặng hẳn 5 gói luôn!"
"Cô ơi con chỉ là sinh viên đi bán thuê cho công ty, kiếm ít tiền trả tiền trọ, cô trả giá là con phải lấy tiền công của con bù vào..."
Bán cà phê dạo lâu, mình chai mặt hẳn lên, không còn hay xấu hổ nữa; mình nhanh miệng hơn, hoạt ngôn hơn, biết giao tiếp với nhiều người thuộc nhiều tầng lớp khác nhau. Kỹ năng bán hàng vì thế cũng được thăng hạng rất nhiều.
Điều mình nhận ra: Hóa ra, trong cái rủi không phải chỉ toàn cái xui. Cơ hội để học hỏi, phát triển bản thân vẫn còn đó cho những ai dám vượt ra khỏi "comfort zone" của mình.
Một hôm, mình bước vào 1 quán sửa chữa điện tử trong con hẻm. Quán đương nhiên toàn mấy anh con trai, mình vui vẻ chào mời câu cửa miệng: "Mời các anh dùng thử cà phê, hôm nay bên em có khuyến mãi mua cà phê tặng người bán cà phê, có anh nào muốn quà tặng kèm hônnnn".
"Nhưng mà anh uống hãng khác quen rồi em ơi!".
"Không sao ạ, người yêu còn bỏ được huống chi thói quen uống cà phê anh nhờ".
Mấy ông bật cười, bắt đầu thoải mái trêu trêu đùa đùa, mình cũng tung hứng theo. Mấy hồi nhức nách quá nên một chị gái (có vẻ là vợ của anh nào đó) từ tầng 2 phải ngó xuống xem chuyện gì xảy ra. Thế là bà chị trở thành khách hàng đầu tiên với 2 bịch cà phê lớn trên tay. Mấy ông anh thích mình quá nên đi lôi hết bạn bè hàng xóm qua uống cà phê của mình, với mỗi người đi qua mình lại bán được mấy món hàng.
Cá biệt có ông bạn này kiên quyết không qua, các anh dẫn mình đến tận nhà ổng mời cà phê. Anh này trước áp lực từ bạn bè và ngại với con gái quá nên đã cắn răng vay tiền bạn mua bịch cà phê rang xay đắt phát rồ. Đi qua 1 quán sửa chữa nhỏ mà càn quét cả con hẻm, hết bay nửa xe hàng.
Điều mình nhận ra: Được người khác quý thì làm gì cũng dễ. Đôi khi khách hàng mua hàng không vì sản phẩm, mà vì họ quý người sales.
Một hôm ế khách quá trời, giữa trưa rồi mà chỉ bán được hơn triệu (trong khi KPI là 2 triệu). Cả buổi sáng mình đã "xới tung" khắp các ngóc ngách của chợ rồi, toàn là những gương mặt thân quen lắc đầu nguầy nguậy mỗi khi mình mời thử cà phê. Đấy, "thử" miễn phí mà còn lắc đầu thì buôn bán sao đây.
Chỉ còn đúng một góc đường cụt, nơi có một chú khách trung niên đang đung đưa trên cái võng thơ thơ thẩn thẩn ngắm mây ngắm nắng. Chú mặc áo phông, quần đùi, đôi dép tông Lào chuẩn loại 1. Vì tia hy vọng của mình đang ngày càng "thoi thóp" nên thôi mình cứ mời nốt chú thử xem.
"Cà phê đi chú ơi" - mình vui vẻ mời.
Chú giật mình trở về với thực tại. Và bằng con mắt lim dim, chú uống thử 1 ngụm cà phê của mình.
"1 hộp bao nhiêu?" - chú hỏi.
"Dạ loại sữa năm chục, loại đen năm mươi lăm ngàn".
Cái chú lấy đốt ngón tay ra tính nhẩm: "1, 2, 3, 4, 5, 6,...".
Sau đó, chú mua sạch cả xe cà phê.
"Cà phê này trước mua rồi. Ngon đấy! Mua nhiều nhiều tí Tết về quê tặng bà con họ hàng luôn!".
Từ sáng sớm đến trưa đội nắng đi cả chục cây số, nói rã cả họng không bằng 15 phút bù giờ gặp chú khách dễ tính.
Điều mình nhận ra: Đôi khi cuộc đời bạn chỉ cần gặp đại gia là đủ.
Giờ thì mình không còn đi bán hàng dạo nữa. Sau một năm lăn lộn trong Sài Gòn, mình đã bắt đầu đặt được những viên gạch đầu tiên trong quá trình xây dựng sự nghiệp . Nghĩ lại về những tháng ngày ấy, mình thấy khá tự hào khi đã dám từ bỏ cái tôi của bản thân để trải nghiệm một công việc trước nay chưa từng làm. Thông qua câu chuyện này, mình muốn gửi lời đến những bạn trẻ đang gặp trắc trở trong sự nghiệp, rằng:
"Cuộc sống này nó kì lắm, chẳng bao giờ nghe lời bọn mình, hay điều ước của bọn mình cả. Nhưng mà không sao, cậu luôn luôn có quyền lựa chọn. Bế tắc vì công việc chẳng như ý, hay biến nghịch cảnh thành cơ hội để học một thứ hoàn toàn mới, tất cả là quyền lựa chọn của cậu, nhen!".
Pháp luật & bạn đọc
