Lê Kinh Tài - họa sĩ gây tranh cãi 'bậc nhất Việt Nam'

18/01/2019 17:40
Lê Kinh Tài - họa sĩ gây tranh cãi 'bậc nhất Việt Nam'

Khá rõ ràng để nhận ra, Lê Kinh Tài (sinh 1967, Đà Nẵng) là một trong vài họa sĩ gây tranh cãi bậc nhất Việt Nam. Người khen cũng hết lời, mà người chê cũng hết mức. Nhưng trên hết, Lê Kinh Tài luôn vẽ với tâm thế cãi lộn với chính mình.

Do cách tiếp cận với hội họa không giống ai, nên đến bây giờ trong giới, nhiều người vẫn chưa cho rằng Lê Kinh Tài biết vẽ tranh. Thấy anh thành công trên thị trường, nhiều người bằng mặt chứ không bằng lòng, đâu đâu cũng có người cho rằng “thằng ấy mà vẽ với vời cái gì”.

Hỏi anh thấy mình vẽ xấu hay đẹp, anh tâm sự: “Nói thật lòng, tôi không biết mình đang vẽ đẹp hay xấu nữa, cái đẹp thật khó định nghĩa trong lĩnh vực hội họa. Nó tùy thuộc vào thẩm mỹ, hoàn toàn không phải thị hiếu, của từng người, thậm chí nó còn tùy thuộc vào văn hóa nghe và nhìn của họ. Song tôi biết từng khoảng thời gian nhất định, tôi luôn làm đẹp cho suy nghĩ của mình về cách sống chung với hội họa. Có người nói với bạn rằng tranh tôi đẹp sao? Nhưng chắc là bạn chưa nghe nhiều hơn số ấy nói rằng tôi vẽ kỳ cục, xấu đến kỳ quặc! Và với ý kiến nào tôi cũng đều nhận ra họ nói đúng cả! Tôi vẽ tranh thật đơn giản, vẽ rất nhanh, nhanh hơn người ta tưởng rất nhiều! Tôi không toan tính nhưng thật chung thủy với quan điểm hội họa của mình. Tôi không và sẽ không mài dũa để tạo ra cái vẻ đẹp mỹ miều bên ngoài mặt tranh, tôi yêu và hạnh phúc với từng tác phẩm mình tạo ra. Tôi tin rằng mình đã và đang chịu trách nhiệm với con đường đã chọn”.

Trong từng tác phẩm của Lê Kinh Tài, về bề mặt, chúng ta có thể thấy rõ 4 động tác phổ biến, đó là “quệt, bôi, trát, phết”, vắng bóng sự tỉa tót, nắn nón. Gọi Lê Kinh Tài là “hài nhi tóc bạc”, đầu tiên cũng ở khía cạnh này, nơi anh “vẽ” – nếu có thể gọi vậy – rất tự nhiên nhi nhiên. Dù kinh qua trường lớp, học hành bài bản, viết thông điệp (artist’s statement) rõ ràng, nhưng khi vẽ, dường như anh muốn dùng cái “tâm hài nhi” để được tự nhiên và tự do nhất trong thể hiện.

Tác phẩm “Tôi thích đi đường thẳng vì tôi sẽ được gặp nhiều chướng ngại vật” của Lê Kinh Tài

Rõ ràng họa sĩ này không phải là người vô tư vô tâm trước bộn bề cuộc sống, những chữ viết lên bề mặt tác phẩm, lúc tiếng Việt lúc tiếng Anh, cũng thể hiện điều này. Vẽ như cãi lộn với đời, với mình. Đôi khi viết cả sự bực dọc, chửi bới…, như cách của nhiều nghệ sĩ phản kháng ở đường phố. Thế nhưng về tổng thể, tác phẩm của Lê Kinh Tài luôn mang đến cho người xem cảm giác lạc quan, vui sống, với nguồn năng lượng tích cực. Có lẽ vì điều này mà tác phẩm của anh ít khi nào làm cho phụ nữ trẻ em thấy sợ, dù họ có thể thích hoặc không. Một bí mật, điểm danh những nhà sưu tập mê tranh Lê Kinh Tài, phần nhiều là nữ giới.

Trong từng tác phẩm của Lê Kinh Tài, về bề mặt, chúng ta có thể thấy rõ 4 động tác phổ biến, đó là “quệt, bôi, trát, phết”, vắng bóng sự tỉa tót, nắn nón. Gọi Lê Kinh Tài là “hài nhi tóc bạc”, đầu tiên cũng ở khía cạnh này, nơi anh “vẽ” – nếu có thể gọi vậy – rất tự nhiên nhi nhiên. Dù kinh qua trường hớp, học hành bài bản, viết thông điệp (artist’s statement) rõ ràng, nhưng khi vẽ, dường như anh muốn dùng cái “tâm hài nhi” để được tự nhiên và tự do nhất trong thể hiện.

Tác phẩm “Có một đứa trẻ nghịch ngợm và một đứa trẻ nhiều cá tính bên trong tôi” của Lê Kinh Tài

Rõ ràng họa sĩ này không phải là người vô tư vô tâm trước bộn bề cuộc sống, những chữ viết lên bề mặt tác phẩm, lúc tiếng Việt lúc tiếng Anh, cũng thể hiện điều này. Vẽ như cãi lộn với đời, với mình. Đôi khi viết cả sự bực dọc, chửi bới…, như cách của nhiều nghệ sĩ phản kháng ở đường phố. Thế nhưng về tổng thế, tác phẩm của Lê Kinh Tài luôn mang đến cho người xem cảm giác lạc quan, vui sống, với nguồn năng lượng tích cực. Có lẽ vì điều này mà tác phẩm của anh ít khi nào làm cho phụ nữ trẻ em thấy sợ, dù họ có thể thích hoặc không. Một bí mật, điểm danh những nhà sưu tập mê tranh Lê Kinh Tài, phần nhiều là nữ giới.

Về lý do cãi. Lê Kinh Tài cho biết: “Tôi đã cam đoan và luôn cá cược với chính mình rằng bên trong tôi luôn hiện diện 2 thứ, một phần Con, một phần Người. Chúng luôn cãi lộn, tranh đấu cùng nhau. Tôi cảm thấy vui và yêu đời hơn với suy nghĩ kỳ dị này, thế là tôi vẽ. Chỉ đơn giản vậy thôi” – trong một cuộc phỏng vấn, Lê Kinh Tài chia sẻ.

Tác phẩm Vespa Sprint của họa sĩ Lê Kinh Tài đấu giá được 26.000 USD

Cũng như Freud đã viết: “Le moi est le véritable lieu de l’angoisse” (tạm hiểu: Cái tôi là nơi thực sự đáng để lo lắng). Giai đoạn định hình và phát tiết của Lê Kinh Tài (2007 – 2017) cũng là một hành trình vừa hân hoan vừa lo lắng như vậy, anh liên tục phải trả lời những cự cãi, những băn khoăn mà bản thân đặt ra cho đời sống bên ngoài và nội tại. Trước khi hình tượng hóa những câu chuyện, những ý niệm đó lên toan, anh dành một khoảng thời gian dài để viết chúng ra giấy, hoặc viết lên Facebook, cãi lộn với những con chữ đó. Đôi khi trong tranh của anh, người xem có thể đọc được những câu chữ như vậy.

Dù có lúc quan tâm đến các thông điệp nặng nề, nhưng nhìn chung, tác phẩm của Lê Kinh Tài luôn tạo được cảm giác vui vẻ, năng lượng tích cực cho người xem. Đôi khi giống như xem một tranh tường, tranh graffiti có bảng màu nồng ấm, với tuyên ngôn rõ ràng; đôi khi giống như thiếu nhi vọc màu, hết sự tự do, sôi động. Lê Kinh Tài từng cho biết: “Khi say việc, như một quán tính, tôi quên hết các quy tắc về hòa sắc hoặc bố cục trường quy đã làm tôi đau đầu. Có như vậy những thứ tạo ra mới làm tôi vui, nó an ủi tôi là chính tôi, chứ không cần nghĩ là có đang vẽ hay không”.

Trong mấy năm gần đây, mỗi năm Lê Kinh Tài vẽ hết khoảng 20 ngàn USD tiền sơn dầu; riêng khi nhận học bổng hạng nhất của tổ chức Vermont Studio Center, lưu trú làm việc từ ngày 10.5 đến 3.7.2009 tại Mỹ, anh đã xài gần 12 ngàn USD tiền sơn dầu. Kể ra những con số này để thấy sức làm việc và thái độ của Lê Kinh Tài với hội họa là đáng nể, không phải “vẽ chơi chơi” như nhiều người thường nói. Mà là vẽ như cuộc vật lộn để hiện hữu và để tự an ủi cái tôi.

Trong làng hội họa, Lê Kinh Tài thuộc diện ít quan hệ thân thiết với giới làm nghề, dù luôn gắn bó với các hoạt động nghề nghiệp của trường, của hội và của đồng nghiệp. Tất cả những mâu thuẫn, cự cãi, anh đều dồn vào tranh, vẽ như giải tỏa cơn điên, như chửi lộn với chính mình. Thói quen của anh là thường lang thang trên mạng để xem những sáng tạo kỳ dị của các đồng nghiệp trên thế giới, theo dõi các tin tức về các đồng nghiệp ở Việt Nam. Kiểu người của Lê Kinh Tài là thích tích lũy nhiều thông tin, nhiều kinh nghiệm cho mình, nhưng lại không muốn đưa ra nhận xét về người khác.

Tác phẩm Human Thinking (sơn dầu + sơn thỏi + sơn bột + heavy body acrylic trên vải bố gai) của Lê Kinh Tài

Trong cuộc trò chuyện với nhà nghiên cứu nghệ thuật Phạm Long, khi được hỏi: Tại sao trong tranh ông luôn xuất hiện những chữ, những câu mà lúc tiếng Việt, khi tiếng Anh. Đó là một thứ mã code hay là biểu tượng gì? Lê Kinh Tài cho biết: “Tôi có thói quen viết những tuyên ngôn (statement) trước khi vẽ, sau đó cần nhiều ngày, có khi rất nhiều tháng để hình tượng hóa thứ mình muốn vẽ thành một cá thể nào đó, với hy vọng bao quát hết nội dung mình muốn chuyển tải. Tuy nhiên, trong lúc vẽ tôi lại thấy chưa đủ, bởi những ý nghĩ mới được cộng thêm quanh đề tài chính chợt tới, như có những tiếng nói trong đầu thúc giục, vậy là tôi xổ ào con chữ lên tranh. Khi tiếng Việt, khi tiếng Anh, khi ngắn khi dài, cái nào tiện và nhanh, đuổi kịp với dòng suy nghĩ và cả cách vẽ hành động nhanh (fast action) của mình là tôi làm. Những lúc như vậy tôi mới thấy tôi hơn”.

Nhận xét về tranh Lê Kinh Tài, nhà phê bình mỹ thuật Nguyên Hưng từng viết: “Lê Kinh Tài là một trong số ít, rất ít, họa sĩ Việt Nam thoát hẳn ra khỏi các khuôn mẫu lãng mạn, hiện thực, thậm chí là biểu hiện chủ nghĩa – vốn đang kìm hãm sự phát triển của hội họa Việt Nam hiện tại. Tài vẽ, không phải như sự biểu lộ các giây phút phiêu hốt, thăng hoa của những xúc cảm cao cả nào đó, không phải như sự tái tạo, chắt lọc những cái đẹp trong cuộc sống, cũng không phải như sự khám phá, phơi bày bản ngã… Tài không tạo dựng, không mơ mộng, không khái quát… Tài ĐẬP PHÁ. Mỗi tác phẩm của Tài, là một sự đập phá. Đập phá những niềm tin tưởng có giá trị hiển nhiên nhưng xưa cũ, giả tạo; đập phá những vỏ bọc hào hoa, cao thượng tưởng như thường tình, phổ biến nhưng thực ra chỉ là vỏ bọc; đập phá những ảo tưởng về cái tôi, những ngộ nhận về lý tưởng, và, cả những cấu trúc tưởng là mẫu mực có giá trị vĩnh cửu, bất biến của hội họa… Một sự đập phá có tính chất phân tâm, giải hoặc – tiêu biểu cho tinh thần hội họa đương đại”.

Hiền Hòa/ Cá tính Quảng

>> Sự thật về diễn viên "Xích lô" Lê Văn Lộc
>> Nguyễn Nhật Ánh trở thành thầy cãi của tuổi mới lớn
>> Chuyện tình của nhà thơ Phan Vũ

Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Hồi ký của cựu Tổng thống Joe Biden được đấu giá 10 triệu USD

Cựu tổng thống cho biết ông đã “làm việc cật lực” cho cuốn sách này, vốn sẽ tập trung vào nhiệm kỳ của ông tại Nhà Trắng.
2

Những câu chuyện đầy xúc động trong tiệm sách cũ

Kính tặng, thương tặng, gửi người không bao giờ tôi gặp lại… - bút tích trên trang sách nhuốm màu thời gian trong các cửa hàng sách cũ chứa đựng bao câu chuyện đầy xúc động.

Ngày tết, coi bộ phim hoạt hình độc đáo, thú vị về đồng tiền

"Một đồng tiền vàng" - bộ phim chuyển thể từ truyện cổ tích Việt Nam được thực hiện hoàn toàn thủ công với thủ pháp cắt giấy để tạo hình rối, sẽ ra mắt khán giả nhí dịp Tết Xuân Kỷ Hợi 2019 này.

Chủ nhân hit 'Vọng cổ teen' môt thời: 'Tôi không ngại hát ở hội chợ tỉnh để kiếm tiền phụ gia đình'

Từng gây chú ý vào năm 2007 với bài Vọng cổ teen, Vĩnh Thuyên Kim cho biết hiện cô vẫn chật vật vì cái bóng bản hit.

Dàn thí sinh Miss Intercontinental 2019 và Ngân Anh khoe thân hình sexy với bikini​

Ban tổ chức Miss Intercontinental 2019 vừa tung ra bộ ảnh bikini nóng bỏng mà các thí sinh thực hiện từ ngày đầu tiên đến dự thi.

Các nghệ sĩ Hãng phim truyện VN 'biểu tình' vì bị cắt lương và bảo hiểm trước Tết

Sau động thái mới nhất của Tổng công ty Vận tải thủy Vivaso là cắt bảo hiểm của 30 cán bộ nhân viên, sáng 17.1, các nghệ sĩ đã đồng loạt giăng băng rôn phủ kín trụ sở hãng ở 4 Thụy Khuê để bày tỏ bức xúc.

Bị hành hung, cưỡng bức bởi hai người đàn ông lạ, nữ ca sĩ Nhật lại ‘cúi đầu xin lỗi’

Sự việc xảy ra với ca sĩ idol Maho Yamaguchi gây phẫn nộ đặc biệt khi những kẻ tấn công cô dễ dàng thoát khỏi cáo buộc cố ý hành hung. Đáng quan ngại hơn, đây chỉ là một ví dụ mới cho thấy khuynh hướng ‘nhẫn nhịn chịu thiệt’ của không ít nghệ sĩ nữ tại Nhật.

Đơn kiện Cục NTBD của Ngân Anh đã được tòa án tiếp nhận

Đại diện của Lê Âu Ngân Anh cho biết, luật sư do cô ủy quyền đã nộp đơn khởi kiện Cục Nghệ thuật và Biểu diễn (Cục NTBD) đến TAND thành phố Hà Nội và hiện đơn kiện này đã được Tòa án tiếp nhận ngày 15.1.2019.

Minh Thư thú nhận vẫn cô đơn lẻ bóng sau nhiều tin đồn tình cảm​

Lặng tiếng khá lâu, gần đây Minh Thư xuất hiện bất ngờ với hình ảnh “lột xác” cùng mái tóc ngắn cá tính. Cháu gái Lam Trường bật mí lý do “thoắt ẩn thoắt hiện” trong showbiz nhiều năm qua.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh trở thành thầy cãi của tuổi mới lớn như thế nào?

Những tác phẩm của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh viết cho tuổi mới lớn xưa nay là những tác phẩm mà trong đó chúng ta thấy rõ tác giả thực sự tắm mình trong dòng sông tuổi thơ, chứ không phải là kẻ đứng trên bờ để nhìn ngắm và miêu tả...

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

‘Bắt cóc ảo’ đòi tiền thật: Những cạm bẫy từ môi trường mạng

Kỹ năng - Thanh Hà - 02/08/2025 13:00
Một thực trạng đáng báo động xảy ra thời gian vừa qua là việc nhiều học sinh, sinh viên nhận được cuộc gọi từ đối tượng giả danh cơ quan công an đe dọa liên quan đến vụ án đang điều tra nhằm thao túng tâm lý, buộc nạn nhân liên hệ về gia đình chuyển tiền chuộc.

Xem "Sex Education", nữ sinh lập tức bị chinh phục vì 1 lý do, thốt lên ‘đầy giá trị’

Điện ảnh - Trà My - 02/08/2025 12:00
Một nữ sinh Mỹ cho rằng phim “Sex Education” là một bộ phim đầy giá trị và rất đáng xem.

2 câu chuyện người bố ông Hoàng Nam Tiến dạy con khiến ai nghe cũng rưng rưng: Con khỉ mất mẹ và chiếc bát vỡ

Phong cách sống - Hiểu Đan - 02/08/2025 10:00
Đây là điều vô cùng khác biệt ở ba, để lại cho ông Tiến một bài học giáo dục con cái rất lớn.

Sinh viên hỏi xoáy "Các chuyên gia AI làm gì khi bị mất điện", ông Hoàng Nam Tiến xuống gặp tận nơi để trả lời

Suy ngẫm - Nguyễn Phượng - 02/08/2025 09:00
Trước câu hỏi khó, được đánh giá ‘cực hay và triết lý’ của sinh viên, ông Hoàng Nam Tiến liền đứng dậy, xuống tận nơi sinh viên đó để đưa ra đáp án.

‘Nơi vết thương ánh sáng rọi vào’ - Giúp người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối

Từ sách - Phim - Thu An - 02/08/2025 08:00
“Nơi vết thương ánh sáng rọi vào” là một tự truyện. Nhưng đọc nó, bạn sẽ thấy đây không chỉ là câu chuyện riêng của một người, mà là ánh sáng soi rọi cho nhiều người cùng cảnh ngộ đi qua bóng tối.

Anh-Thu Nguyen - Nữ phi công gốc Việt tử nạn ở Mỹ trên hành trình vòng quanh thế giới

Truyền cảm hứng - 01/08/2025 13:00
Nữ phi công gốc Việt tử nạn trong vụ rơi máy bay tại Greenwood thuộc bang Indiana – Mỹ là người phụ nữ thứ 10 từng bay một mình vòng quanh thế giới.

Xem Sex Education, lần đầu tiên tôi nhận ra, chính mình khiến con trai sống trong mặc cảm, lo sợ

Điện ảnh - Thanh Hương - 01/08/2025 12:00
Tôi đã không làm gì sai. Nhưng tôi cũng không làm gì đúng.

PGS.TS Giáo dục: Thủ thuật thao túng tâm lý - Dù con bạn thông minh, nhưng liệu có thắng nổi

Kỹ năng - Trang Đào - 01/08/2025 11:00
Gần đây, những kẻ lừa đảo chỉ cần lời nói được lập trình tinh vi để thao túng tâm lý trẻ em. TS. Phạm Mạnh Hà cảnh báo: ngay cả những đứa trẻ thông minh, được giáo dục tốt vẫn có thể trở thành nạn nhân nếu không được trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò.

Cụ ông 111 tuổi vẫn lái ô tô mỗi ngày chia sẻ bí quyết sống lâu, sống khỏe

Phong cách sống - Hoàng Hà - 01/08/2025 10:00
Ở tuổi 111, ông Vincent Dransfield vẫn lái ô tô mỗi ngày, ham chạy bộ, tự nấu ăn và không cần ai hỗ trợ trong sinh hoạt, con cái chỉ cần đến thăm mỗi tuần một lần.

“Bắt cóc online”: Nạn nhân tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình

Suy ngẫm - PV - 01/08/2025 09:00
18 vụ "bắt cóc online" chỉ trong 4 tháng. Không có dây trói, không ai tiếp xúc, nhưng nạn nhân đa phần là sinh viên vẫn tự nhốt, quay clip tra tấn gửi gia đình.

Thuyết mặc kệ họ

Tủ sách - FN - 01/08/2025 08:00
Điều gì sẽ xảy ra nếu chìa khóa dẫn đến hạnh phúc, thành công và tình yêu chỉ là ba từ đơn giản: hãy kệ họ.

12 chân lý cuộc sống, ai ngộ ra sớm người ấy hạnh phúc

Suy ngẫm - Tích Thành - 31/07/2025 13:00
Có những câu nói chỉ vài chữ nhưng đủ để khiến lòng người bừng tỉnh, đủ để dẫn lối ta vượt qua bão giông cuộc đời. 12 câu nói dưới đây là những chân lý giản dị nhưng sâu sắc, dành cho những ai đang tìm kiếm sự bình yên giữa thế giới đầy xô bồ.

Xem “Sex Education”: Dù trẻ có thông minh đến mấy, cha mẹ vẫn phải chỉ dạy cho con điều này

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 31/07/2025 12:00
Từ câu hỏi ngây thơ của con, tôi chợt nhận ra bản thân cũng cần học cách trò chuyện và đồng hành cùng con một cách tinh tế hơn.

Ngày càng nhiều đứa con "biến mất" trong chính gia đình mình

Phong cách sống - Thiên Ân - 31/07/2025 11:00
Sẽ không bao giờ là quá muộn để hỏi một câu nhẹ nhàng: "Dạo này con có ổn không?".
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 03/08/2025