Với những ghi chép thực địa sống động và nguồn tư liệu dồi dào, “Xoay chuyển tình hình Biển Đông” - viết bởi nhà báo James Borton - đem đến một cái nhìn toàn diện, đầy cảm xúc về những “sóng gió” đang vây bủa nghề cá và môi trường Biển Đông.
Trong vòng năm mươi năm qua, một nửa số rạn san hô trên Biển Đông đã biến mất, số lượng các loài cá lớn chỉ còn 10% và có nhiều loài đang đứng bên bờ vực tuyệt chủng. James Borton cho rằng đã đến lúc cần chung tay cứu lấy vùng biển này.
James Borton đã tập hợp những nghiên cứu và trải nghiệm của mình trong cuốn sách “Xoay chuyển tình hình Biển Đông” nhằm nâng cao nhận thức về việc bảo tồn đa dạng sinh học ở vùng biển này.
Chúng ta cần học hỏi từ Cù Lao Chàm, bởi mối quan hệ có giá trị giữa chúng ta với đại dương sẽ được kết nối với tín ngưỡng xa xưa, huyền thoại và hệ sinh thái biển bền vững.
Các nhà khoa học biển của Việt Nam như Tiến sĩ Chu Mạnh Trinh, Tiến sĩ Nguyễn Chu Hồi và Tiến sĩ Võ Sĩ Tuấn hoàn toàn đồng ý rằng quản lý đại dương là nguồn sống thiết yếu cho tương lai của quốc gia và khu vực.
Ngoại giao khoa học giúp các bên liên quan trong tranh chấp Biển Đông tìm ra cách giải quyết hợp lý và minh bạch để tránh điều tồi tệ nhất trong khi tìm kiếm giải pháp tốt nhất.
“Xoay chuyển tình hình Biển Đông”: Bức tranh đa chiều, đầy cảm xúc về tình trạng sụp đổ nghề cá, suy thoái môi trường và tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
Biển Đông luôn “dậy sóng”, không chỉ bởi những tranh chấp chủ quyền giữa các bên, mà còn bởi sự tận diệt của con người, cùng với tác động của biến đổi khí hậu đang làm suy thoái nghiêm trọng môi trường biển nơi đây.
Các quốc gia có yêu sách ở Biển Đông cần học hỏi ít nhiều từ lịch sử, huyền thoại và việc áp dụng khoa học của Cù Lao Chàm, vì mối quan hệ có giá trị giữa họ với đại dương sẽ được kết nối với tín ngưỡng xa xưa, huyền thoại và hệ sinh thái biển bền vững.
Căng thẳng gia tăng tại Biển Đông đã mang đến nhiều nỗi lo lắng cho ngư dân, tuy nhiên, James Borton cho rằng có một lo lắng còn lớn hơn đang hiện diện ở khu vực, đó là tình trạng suy thoái môi trường nghiêm trọng đã và đang diễn ra tại đây.
Theo tác giả, chỉ riêng cuộc chiến giành quyền đánh bắt đã là câu chuyện phức tạp về kinh tế và môi trường trong tranh chấp giữa Trung Quốc với các nước láng giềng Đông Nam Á, tại một trong những điểm nóng địa chính trị hàng đầu thế giới.