Hành vi này giữa cha mẹ và con cái, một khi đã thành thói quen rất dễ dẫn đến bi kịch

Hiểu Đan17/07/2024 11:00
Hành vi này giữa cha mẹ và con cái, một khi đã thành thói quen rất dễ dẫn đến bi kịch

Bản năng của cha mẹ là yêu thương con cái nhưng nhiều khi họ dùng quá nhiều sức lực hoặc sai hướng.

Nhà tâm lý học Susan Forward viết: "Những tác hại do cha mẹ gây ra không chỉ ở hiện tại mà sẽ tồn tại theo năm tháng, như một mũi kim đâm sâu vào lòng con cái". Nhiều chuyên gia cũng khuyên, là cha mẹ chúng ta nên giảm bớt ham muốn kiểm soát con cái. Bởi điều này tạo nên những áp lực tinh thần và gánh nặng tâm lý vô tận cho trẻ.

Tuy nhiên, với danh nghĩa vì con, nhiều cha mẹ vẫn hàng ngày, hàng giờ thao túng tinh thần con cái mình. Điều này đẩy con ra xa, khiến con tự ti, thu mình. 

Hành vi này giữa cha mẹ và con cái, một khi đã thành thói quen rất dễ dẫn đến bi kịch- Ảnh 1.

Ảnh minh họa

Hãy xem các bước kiểm soát trẻ sau đây, bạn thấy mình có bao nhiêu trong số đó:

Bước đầu tiên: Tấn công và phủ nhận trẻ vì một số vấn đề khó khắc phục

Đứa trẻ nào không có những khuyết điểm? Thật buồn khi con quá gầy/béo; Con có tính cách sống nội tâm và không biết giao tiếp, con sẽ làm được gì trong tương lai? Tính tình con tệ quá! Sẽ không có ai thích con...

Bước 2: Nhấn mạnh nỗi đau do khuyết điểm của trẻ gây ra, kích thích cảm giác tội lỗi của trẻ, từ đó buộc trẻ phải tuân theo mong muốn của mình

Điều này cũng rất quen thuộc, tức là bạn không ngừng nói với con về sự "khó khăn" của mình:

Mẹ đã tốn rất nhiều công sức nấu nướng cho con nhưng con chỉ ăn được vài miếng phải không? Con có biết học piano tốn bao nhiêu tiền không? Bố mẹ vất vả mỗi ngày chỉ vì con mà con học hành thế này sao con có thể xứng đáng?

Bước 3: Nếu trẻ chống cự? - "Cây gậy và cà rốt"?

Nhiều cha mẹ sẽ dùng phương pháp "Cây gậy và cà rốt" trong việc giáo dục. Theo đó "cà rốt" đại diện cho những phần thưởng mà con sẽ nhận được nếu ngoan ngoãn, vâng lời cha mẹ hay đạt được thành tích trong học tập. Còn "cây gậy" là những hình phạt nếu con mắc lỗi. Thông qua phần thưởng và hình phạt, bố mẹ có thể thúc đẩy con cư xử tốt và hợp tác hơn. 

Nếu con vâng lời, cha mẹ sẽ mỉm cười, hôn, ôm con. Nếu không thì mắng hoặc đánh đòn, để con biết hậu quả của việc không vâng lời và bất hiếu!

Dù đứa trẻ rất ghét bị cha mẹ kiểm soát nhưng nếu thực sự xa cách cha mẹ, nó sẽ mất đi sự an toàn. Tại thời điểm này, quá trình kiểm soát tinh thần của trẻ đã hoàn tất. Nó đơn giản như vậy và không cần bất kỳ sự huấn luyện nào cả. Nó chỉ yêu cầu một số phản ứng căng thẳng để kiểm soát tâm trí trẻ.

Sự kiểm soát tương tự cũng rất phổ biến trong các mối quan hệ không bình đẳng: Như giữa giáo viên và học sinh, giữa cấp trên và cấp dưới, thậm chí giữa vợ chồng. Chỉ là một số người thể hiện rõ ràng hơn, còn một số tinh tế hơn.

Trên thực tế, trong mọi mối quan hệ, chúng ta không thể tránh khỏi việc trở thành bên kiểm soát hoặc bị kiểm soát ở mức độ ít hay nhiều. Đôi khi, đó thậm chí còn là hành vi vô thức. Không phải mọi nỗ lực kiểm soát tâm trí đều là xấu xa. Nó chủ yếu phụ thuộc vào mục đích của người kiểm soát.

Ví dụ, đối với cha mẹ, muốn kiểm soát con cái thực chất là muốn con ăn ngon, học giỏi, tiến bộ, ít gây phiền toái hơn v.v. Khách quan mà nói, kiểu kiểm soát này cũng đúng ở một khía cạnh nào đó. 

Có thể nói, cái gọi là "kiểm soát tinh thần" thực chất là một công cụ kỷ luật mặc định do gen ban cho mỗi bậc cha mẹ, và nó có ý nghĩa tích cực đối với sự sinh tồn của loài người chúng ta. Chỉ là khi trở thành con người có lý trí hơn, chúng ta nên nhìn lại và xem xét kỹ hơn về khả năng "điều khiển tinh thần" bẩm sinh này, bởi nếu chiều theo bản năng và làm bất cứ điều gì bạn muốn, thực sự sẽ dẫn đến nhiều bi kịch.

Ví dụ, hãy lấy một số mối quan hệ cha mẹ và con cái lệch chuẩn: Cha mẹ kiểm soát con cái một cách điên cuồng và không chịu buông tha ngay cả khi con lớn lên, có gia đình riêng. Nếu không nghe lời, cha mẹ sẽ khóc lóc và gây rắc rối, điều này khiến người con rất đau lòng.  Những mối quan hệ này là sản phẩm của việc ham muốn kiểm soát, trong đó một bên hoàn toàn kiểm soát tâm trí của bên kia nhân danh tình yêu.

Để phá vỡ sự kiểm soát này, chúng ta nên bắt đầu bằng việc để trẻ làm quen với thế nào là một mối quan hệ thân mật thực sự bình đẳng, tôn trọng và yêu thương ngay từ khi còn nhỏ:

Con có nhiều khuyết điểm và mắc lỗi lầm nhưng con vẫn rất dễ thương và được mẹ yêu thương. Con làm vì đó là điều đúng đắn, không phải vì mẹ đã hy sinh để nuôi dạy con. Con có thể phản đối, hãy cho mẹ biết lý do và mẹ sẽ xem xét dưới góc độ của con.

Đối với những đứa trẻ lớn lên trong bầu không khí gia đình như vậy, một khi phát hiện hành vi kiểm soát tâm trí, đèn cảnh báo sẽ lập tức sáng lên trong đầu chúng và theo bản năng chúng hoàn toàn không thể chấp nhận được.

Nhưng mối quan hệ cha con bình đẳng, tôn trọng nghe có vẻ tốt nhưng lại rất khó vận hành, khó hơn nhiều so với việc kiểm soát tinh thần, vì nó phản bản năng. Những đứa trẻ thích mối quan hệ có đi có lại cũng sẽ không vâng lời và thích cãi lại mọi thứ và hỏi tại sao.  Tuy không phải là một đứa trẻ ngoan ngoãn nhưng nó sẽ là một đứa trẻ có trái tim kiên cường, sau này sẽ không bao giờ mất đi sức mạnh tinh thần.

Bản năng của cha mẹ là yêu thương con cái nhưng nhiều khi họ dùng quá nhiều sức lực hoặc sai hướng. Con cái đang lớn lên và cha mẹ cũng phải trưởng thành. Có thể không có cha mẹ hoàn hảo, nhưng bạn phải trở thành bậc cha mẹ biết sửa sai và hoàn thiện mình.

Đừng quên rằng giáo dục trẻ là một quá trình hai chiều, tính cách, thói quen của mỗi trẻ là khác nhau và đặc điểm thể chất, tinh thần của trẻ ở các độ tuổi khác nhau cũng khác nhau. Vì vậy, cha mẹ không thể áp dụng một loạt phương pháp giáo dục mà họ cho rằng sẽ có tác dụng để quản lý con mình. Ngược lại phải liên tục điều chỉnh, thích ứng với những thay đổi của con.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Thủ đoạn lừa đảo mới, những con số có thể khiến người dùng mất sạch tiền trong tài khoản

Cơ quan công an và các ngân hàng liên tục phát đi cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo mới nhắm vào người sử dụng tài khoản ngân hàng.
2

Lotus Chat vượt Zalo, Messenger, lọt top 3 app chat được tải nhiều nhất tại Việt Nam

Giữa một rừng ứng dụng nhắn tin trong và ngoài nước, Lotus Chat bất ngờ vươn lên trở thành từ khóa đột phá trên Google thời gian gần đây.
3

‘Cô gái quá xinh khi khóc’ kêu cứu vì bị lạm dụng ảnh trên nhiều trang web đen

Nữ sinh viên 19 tuổi được khen là “quá xinh khi khóc” đang tìm cách đòi lại công bằng cho bản thân. Cô không biết mình đã làm gì sai.
4

Những điểm nhấn công nghệ hiện đại tại nhà ga T3 Tân Sơn Nhất

Nhà ga hành khách T3 thuộc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất - công trình có tổng vốn đầu tư gần 11.000 tỉ đồng - được áp dụng nhiều công nghệ hàng không hiện đại.
5

Nước luộc trứng tưởng vô dụng hóa ra là báu vật kích thích mọc tóc con

Sau khi luộc trứng, hầu hết mọi người đều đổ bỏ phần nước luộc mà không biết rằng tận dụng đúng cách thì cực nhiều lợi ích.

21 tuổi, Warren Buffett bỏ ra 100 Đô la để tham gia lớp học này và cuộc đời ông đã sang trang

Nhờ sự thay đổi trong khả năng giao tiếp đã giúp tỷ phú Warren Buffett đạt được thành công như ngày hôm nay.

Thuật dụng nhân từ chuyện Tào Tháo nhường kinh đô Lạc Dương đuổi theo Đổng Trác

Vì đâu Tào Tháo nhường kinh đô Lạc Dương béo bở cho Tôn Kiên, còn mình lại nhận phần nguy hiểm là truy đuổi Đổng Trác?

Các công đoạn quan trọng trong công tác thông tin tư liệu

Nhiệm vụ của hoạt động thông tin tư liệu không chỉ là cất giữ một kho tài liệu, mà phải chọn lọc, đánh giá phân tích, phân phối những thông tin chính xác cần thiết theo yêu cầu của người dùng tin.

7 nghề thú vị nhất hành tinh: Thuê vợ, đưa hung tin chưa là gì so với việc cuối cùng

Đây đều là những công việc mà có thể bạn mới nghe thấy lần đầu trong đời.

Con gái trộm tiền của mẹ, bố phát hiện chỉ làm 1 chuyện mà được khen

Cách xử lý của bố khiến cô bé luôn cảm thấy biết ơn và không dám tái phạm thêm lần nào nữa.

Những cách phát hiện camera quay lén

Trang Reolink liệt kê những nơi có thể bị đặt camera quay lén và cách phát hiện chúng để mọi người tự bảo vệ mình.

Top 10 TikToker nấu ăn nhiều lượt xem nhất Việt Nam khiến MXH tranh cãi

Một kênh TikTok đã đưa ra top 10 TikToker nấu ăn được nhiều người xem nhất Việt Nam, tuy nhiên danh sách này đã nhận về khá nhiều ý kiến trái chiều.

Đọc hơn 600 cuốn sách và tôi học được gì?

Tôi đã đọc hơn 600 cuốn sách. Và không phải tất cả đều có giá trị. Nhưng nhiều cuốn sách đã mang lại cho tôi những hiểu biết thực sự đã thay đổi cuộc đời tôi và giờ tôi muốn chia sẻ một số những hiểu biết đó với bạn. 

Không phải Nữ Oa hay Tây Vương Mẫu, đây là nữ thần có thể giết Tôn Ngộ Không

Điện ảnh - Nguyệt Phạm - 31/05/2025 13:00
Bà là một vị thần quan trọng trong các tín ngưỡng dân gian.

Dịch vụ giúp "biến mất" khỏi Internet

Kỹ năng - Thái Nguyễn - 31/05/2025 12:00
Từ nhu cầu xóa dấu vết online đến dịch vụ “ẩn thân kỹ thuật số” bùng nổ, câu chuyện biến mất khỏi Internet đang dần trở thành trào lưu thời hiện đại.

Kiếm hiệp Kim Dung: Điều gì giúp Quách Tĩnh thắng được 4 cao thủ Ngư - Tiều - Canh - Độc?

Thư giãn - Quốc Tiệp - 31/05/2025 11:00
Chính sự kết hợp giữa sự chân thành của Quách Tĩnh và trí thông minh của Hoàng Dung đã giúp họ đến gặp được Nhất Đăng đại sư.

Gen Alpha - Thế hệ học trên TikTok, ôn thi qua hashtag

Phong cách sống - Trang Vũ - 31/05/2025 10:00
Thế hệ này đã biến việc học thành xu hướng, biến bài giảng thành nội dung viral.

Không còn bệnh tim - Bí mật cho trái tim khỏe mạnh từ một phân tử nhỏ bé kỳ diệu 

Từ sách - Phim - Minh Hằng - 31/05/2025 09:00
Hãy đọc "Không còn bệnh tim" (No More Heart Disease) để khám phá những bí mật của trái tim và bắt đầu hành trình chăm sóc sức khỏe chủ động ngay hôm nay. Vì một trái tim khỏe mạnh, chính là nền tảng của một cuộc sống hạnh phúc và ý nghĩa.

55 nguyên tắc ứng xử thiết yếu để thành công - Đừng đợi đến khi con lớn mới dạy con cách ứng xử

Từ sách - Phim - Quìn - 31/05/2025 08:00
Là cha mẹ, ai cũng mong con mình trở thành người tử tế, tự lập và mạnh mẽ. Nhưng đó không phải là điều trẻ học được trong một sớm một chiều, mà là kết quả của sự rèn luyện từng ngày, bắt đầu từ những điều nhỏ nhất trong ứng xử hằng ngày.

Xem ‘Sex Education’, tôi ân hận vì nói với con: ‘Chuyện này không dành cho con nít’

Điện ảnh - Ứng Hà Chi - 30/05/2025 13:00
Tôi từng né tránh chuyện tình yêu, giới tính để bảo vệ con.

Vợ u não sống thực vật, chồng hát, nhảy mỗi ngày để đánh thức và phép màu xảy ra

Truyền cảm hứng - Nhật Thùy - 30/05/2025 12:00
Bác sỹ khuyên từ bỏ khi người vợ u não chuyển sang sống thực vật, tiền đã cạn, nhưng phép màu đã xảy ra sau nhiều tháng Deng nhảy và hát để cố gắng đánh thức cô.

Lotus Chat - ứng dụng vừa vượt Zalo, Messenger về lượt tải: Người dùng đánh giá gì?

Kỹ năng - Phan Trang - 30/05/2025 11:00
Lotus Chat - ứng dụng nhắn tin của người Việt đang nhận được nhiều đánh giá tích cực của người sử dụng.

Chuyện tình của Tổng thống Pháp cùng Phu nhân: Từ mối tình tuổi 15 với cô giáo đến hành trình khiến nước Pháp ngưỡng mộ

Phong cách sống - Phạm Trang - 30/05/2025 10:00
Từ những định kiến, ngờ vực, họ cùng nhau viết nên một câu chuyện tình hiếm có vượt thời gian.

Đường vào thiền - Osho: Đừng tự làm khổ mình vì những lỗi lầm đã qua

Từ sách - Phim - Quìn - 30/05/2025 09:00
Có những đêm nằm trằn trọc vì một lỗi lầm đã qua, một lời nói khiến ai đó tổn thương, hay một lựa chọn sai lầm đổi cả cuộc đời. Quá khứ vẫn còn đó không thể xoá đi, nhưng bạn hoàn toàn có thể bước ra khỏi nó.

Khám phá vật liệu quanh ta – Gieo mầm tri thức từ những điều gần gũi

Từ sách - Phim - Quìn - 30/05/2025 08:00
Làm mẹ, ai cũng muốn con lớn lên vừa tò mò, vừa hiểu biết. Nhưng bạn có từng ngạc nhiên khi con hỏi: "Sao cái bàn gỗ cứng thế?", "Nhựa đến từ đâu?", hay "Tại sao cao su lại co giãn được?"

Tại sao con thứ thường thông minh hơn con cả? Sự thật khiến nhiều phụ huynh chạnh lòng...

Suy ngẫm - Hiểu Đan - 29/05/2025 13:00
Chính môi trường và trải nghiệm sống khác nhau đã tạo nên những "kiểu thông minh" khác nhau ở mỗi người.

Lotus Chat vượt Zalo, Messenger, lọt top 3 app chat được tải nhiều nhất tại Việt Nam

Kỹ năng - Huỳnh Duy - 29/05/2025 11:00
Giữa một rừng ứng dụng nhắn tin trong và ngoài nước, Lotus Chat bất ngờ vươn lên trở thành từ khóa đột phá trên Google thời gian gần đây.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Chủ nhật, 01/06/2025