Hành vi này giữa cha mẹ và con cái, một khi đã thành thói quen rất dễ dẫn đến bi kịch

Hiểu Đan17/07/2024 11:00
Hành vi này giữa cha mẹ và con cái, một khi đã thành thói quen rất dễ dẫn đến bi kịch

Bản năng của cha mẹ là yêu thương con cái nhưng nhiều khi họ dùng quá nhiều sức lực hoặc sai hướng.

Nhà tâm lý học Susan Forward viết: "Những tác hại do cha mẹ gây ra không chỉ ở hiện tại mà sẽ tồn tại theo năm tháng, như một mũi kim đâm sâu vào lòng con cái". Nhiều chuyên gia cũng khuyên, là cha mẹ chúng ta nên giảm bớt ham muốn kiểm soát con cái. Bởi điều này tạo nên những áp lực tinh thần và gánh nặng tâm lý vô tận cho trẻ.

Tuy nhiên, với danh nghĩa vì con, nhiều cha mẹ vẫn hàng ngày, hàng giờ thao túng tinh thần con cái mình. Điều này đẩy con ra xa, khiến con tự ti, thu mình. 

Hành vi này giữa cha mẹ và con cái, một khi đã thành thói quen rất dễ dẫn đến bi kịch- Ảnh 1.

Ảnh minh họa

Hãy xem các bước kiểm soát trẻ sau đây, bạn thấy mình có bao nhiêu trong số đó:

Bước đầu tiên: Tấn công và phủ nhận trẻ vì một số vấn đề khó khắc phục

Đứa trẻ nào không có những khuyết điểm? Thật buồn khi con quá gầy/béo; Con có tính cách sống nội tâm và không biết giao tiếp, con sẽ làm được gì trong tương lai? Tính tình con tệ quá! Sẽ không có ai thích con...

Bước 2: Nhấn mạnh nỗi đau do khuyết điểm của trẻ gây ra, kích thích cảm giác tội lỗi của trẻ, từ đó buộc trẻ phải tuân theo mong muốn của mình

Điều này cũng rất quen thuộc, tức là bạn không ngừng nói với con về sự "khó khăn" của mình:

Mẹ đã tốn rất nhiều công sức nấu nướng cho con nhưng con chỉ ăn được vài miếng phải không? Con có biết học piano tốn bao nhiêu tiền không? Bố mẹ vất vả mỗi ngày chỉ vì con mà con học hành thế này sao con có thể xứng đáng?

Bước 3: Nếu trẻ chống cự? - "Cây gậy và cà rốt"?

Nhiều cha mẹ sẽ dùng phương pháp "Cây gậy và cà rốt" trong việc giáo dục. Theo đó "cà rốt" đại diện cho những phần thưởng mà con sẽ nhận được nếu ngoan ngoãn, vâng lời cha mẹ hay đạt được thành tích trong học tập. Còn "cây gậy" là những hình phạt nếu con mắc lỗi. Thông qua phần thưởng và hình phạt, bố mẹ có thể thúc đẩy con cư xử tốt và hợp tác hơn. 

Nếu con vâng lời, cha mẹ sẽ mỉm cười, hôn, ôm con. Nếu không thì mắng hoặc đánh đòn, để con biết hậu quả của việc không vâng lời và bất hiếu!

Dù đứa trẻ rất ghét bị cha mẹ kiểm soát nhưng nếu thực sự xa cách cha mẹ, nó sẽ mất đi sự an toàn. Tại thời điểm này, quá trình kiểm soát tinh thần của trẻ đã hoàn tất. Nó đơn giản như vậy và không cần bất kỳ sự huấn luyện nào cả. Nó chỉ yêu cầu một số phản ứng căng thẳng để kiểm soát tâm trí trẻ.

Sự kiểm soát tương tự cũng rất phổ biến trong các mối quan hệ không bình đẳng: Như giữa giáo viên và học sinh, giữa cấp trên và cấp dưới, thậm chí giữa vợ chồng. Chỉ là một số người thể hiện rõ ràng hơn, còn một số tinh tế hơn.

Trên thực tế, trong mọi mối quan hệ, chúng ta không thể tránh khỏi việc trở thành bên kiểm soát hoặc bị kiểm soát ở mức độ ít hay nhiều. Đôi khi, đó thậm chí còn là hành vi vô thức. Không phải mọi nỗ lực kiểm soát tâm trí đều là xấu xa. Nó chủ yếu phụ thuộc vào mục đích của người kiểm soát.

Ví dụ, đối với cha mẹ, muốn kiểm soát con cái thực chất là muốn con ăn ngon, học giỏi, tiến bộ, ít gây phiền toái hơn v.v. Khách quan mà nói, kiểu kiểm soát này cũng đúng ở một khía cạnh nào đó. 

Có thể nói, cái gọi là "kiểm soát tinh thần" thực chất là một công cụ kỷ luật mặc định do gen ban cho mỗi bậc cha mẹ, và nó có ý nghĩa tích cực đối với sự sinh tồn của loài người chúng ta. Chỉ là khi trở thành con người có lý trí hơn, chúng ta nên nhìn lại và xem xét kỹ hơn về khả năng "điều khiển tinh thần" bẩm sinh này, bởi nếu chiều theo bản năng và làm bất cứ điều gì bạn muốn, thực sự sẽ dẫn đến nhiều bi kịch.

Ví dụ, hãy lấy một số mối quan hệ cha mẹ và con cái lệch chuẩn: Cha mẹ kiểm soát con cái một cách điên cuồng và không chịu buông tha ngay cả khi con lớn lên, có gia đình riêng. Nếu không nghe lời, cha mẹ sẽ khóc lóc và gây rắc rối, điều này khiến người con rất đau lòng.  Những mối quan hệ này là sản phẩm của việc ham muốn kiểm soát, trong đó một bên hoàn toàn kiểm soát tâm trí của bên kia nhân danh tình yêu.

Để phá vỡ sự kiểm soát này, chúng ta nên bắt đầu bằng việc để trẻ làm quen với thế nào là một mối quan hệ thân mật thực sự bình đẳng, tôn trọng và yêu thương ngay từ khi còn nhỏ:

Con có nhiều khuyết điểm và mắc lỗi lầm nhưng con vẫn rất dễ thương và được mẹ yêu thương. Con làm vì đó là điều đúng đắn, không phải vì mẹ đã hy sinh để nuôi dạy con. Con có thể phản đối, hãy cho mẹ biết lý do và mẹ sẽ xem xét dưới góc độ của con.

Đối với những đứa trẻ lớn lên trong bầu không khí gia đình như vậy, một khi phát hiện hành vi kiểm soát tâm trí, đèn cảnh báo sẽ lập tức sáng lên trong đầu chúng và theo bản năng chúng hoàn toàn không thể chấp nhận được.

Nhưng mối quan hệ cha con bình đẳng, tôn trọng nghe có vẻ tốt nhưng lại rất khó vận hành, khó hơn nhiều so với việc kiểm soát tinh thần, vì nó phản bản năng. Những đứa trẻ thích mối quan hệ có đi có lại cũng sẽ không vâng lời và thích cãi lại mọi thứ và hỏi tại sao.  Tuy không phải là một đứa trẻ ngoan ngoãn nhưng nó sẽ là một đứa trẻ có trái tim kiên cường, sau này sẽ không bao giờ mất đi sức mạnh tinh thần.

Bản năng của cha mẹ là yêu thương con cái nhưng nhiều khi họ dùng quá nhiều sức lực hoặc sai hướng. Con cái đang lớn lên và cha mẹ cũng phải trưởng thành. Có thể không có cha mẹ hoàn hảo, nhưng bạn phải trở thành bậc cha mẹ biết sửa sai và hoàn thiện mình.

Đừng quên rằng giáo dục trẻ là một quá trình hai chiều, tính cách, thói quen của mỗi trẻ là khác nhau và đặc điểm thể chất, tinh thần của trẻ ở các độ tuổi khác nhau cũng khác nhau. Vì vậy, cha mẹ không thể áp dụng một loạt phương pháp giáo dục mà họ cho rằng sẽ có tác dụng để quản lý con mình. Ngược lại phải liên tục điều chỉnh, thích ứng với những thay đổi của con.


Gửi bình luận
(0) Bình luận
1

Không phải uống cafe, đi bộ, thực hiện việc này 6 phút/ngày giúp giảm 70% stress

Hoạt động này dễ thực hiện, không cần tốn nhiều thời gian, tiền bạc mà vẫn đảm bảo hiệu quả cao trong việc giảm căng thẳng, tái tạo năng lượng cho trí não.
2

Nếu có 1 cậu con trai thuộc Gen Alpha, bố mẹ nên nuôi dạy con thế nào?

Đây là thế hệ “công dân số” thực thụ, thông minh, nhạy bén nhưng cũng dễ chịu tác động từ môi trường xung quanh. Vì vậy, bố mẹ cần định hướng thật khéo léo để con phát triển toàn diện.
3

Rất tiếc, nhiều người hô hào AI nhưng lại đang dùng ChatGPT sai cách

ChatGPT có đến 7 mô hình khác nhau, mỗi cái mạnh một kiểu. Dùng sai mô hình là vừa chậm vừa dở, lại tốn tiền đăng ký.
4

5 đặc điểm tính cách lớn bạn có thể thay đổi bằng cách luyện tập

Một số người xoay chuyển cuộc đời chỉ sau một khoảnh khắc nhận thức vỡ òa—đó có thể là một lời nói từ một người có uy tín, như bác sĩ tâm lý, hoặc có thể đến từ sự thức tỉnh nội tại của chính họ.
5

3 điều cấm kỵ khi nuôi dạy con gái

Nếu muốn con gái thực sự nở rộ như hoa, có ba điều "cấm kỵ" cần phải hiểu sớm.

21 tuổi, Warren Buffett bỏ ra 100 Đô la để tham gia lớp học này và cuộc đời ông đã sang trang

Nhờ sự thay đổi trong khả năng giao tiếp đã giúp tỷ phú Warren Buffett đạt được thành công như ngày hôm nay.

Thuật dụng nhân từ chuyện Tào Tháo nhường kinh đô Lạc Dương đuổi theo Đổng Trác

Vì đâu Tào Tháo nhường kinh đô Lạc Dương béo bở cho Tôn Kiên, còn mình lại nhận phần nguy hiểm là truy đuổi Đổng Trác?

Các công đoạn quan trọng trong công tác thông tin tư liệu

Nhiệm vụ của hoạt động thông tin tư liệu không chỉ là cất giữ một kho tài liệu, mà phải chọn lọc, đánh giá phân tích, phân phối những thông tin chính xác cần thiết theo yêu cầu của người dùng tin.

7 nghề thú vị nhất hành tinh: Thuê vợ, đưa hung tin chưa là gì so với việc cuối cùng

Đây đều là những công việc mà có thể bạn mới nghe thấy lần đầu trong đời.

Con gái trộm tiền của mẹ, bố phát hiện chỉ làm 1 chuyện mà được khen

Cách xử lý của bố khiến cô bé luôn cảm thấy biết ơn và không dám tái phạm thêm lần nào nữa.

Những cách phát hiện camera quay lén

Trang Reolink liệt kê những nơi có thể bị đặt camera quay lén và cách phát hiện chúng để mọi người tự bảo vệ mình.

Top 10 TikToker nấu ăn nhiều lượt xem nhất Việt Nam khiến MXH tranh cãi

Một kênh TikTok đã đưa ra top 10 TikToker nấu ăn được nhiều người xem nhất Việt Nam, tuy nhiên danh sách này đã nhận về khá nhiều ý kiến trái chiều.

Đọc hơn 600 cuốn sách và tôi học được gì?

Tôi đã đọc hơn 600 cuốn sách. Và không phải tất cả đều có giá trị. Nhưng nhiều cuốn sách đã mang lại cho tôi những hiểu biết thực sự đã thay đổi cuộc đời tôi và giờ tôi muốn chia sẻ một số những hiểu biết đó với bạn. 

Đảm bảo chất lượng phần mềm

Blog GS John VU - GS John Vu - 09/09/2025 13:00
Khi dự án phần mềm trở nên lớn hơn và phức tạp hơn, vai trò của Đảm bảo chất lượng phần mềm – Software Quality Assurance (SQA) trở nên gay gắt hơn.

Xem "Sex education", tôi chợt nhớ lại câu hét "Con căm thù bố" lúc 14 tuổi mà thấy lòng quặn đau

Điện ảnh - Thanh Uyên - 09/09/2025 12:00
Nếu không có bộ phim "Sex education", chắc tôi vẫn chưa nhận ra được nỗi khổ của bố.

6 kiểu emoji người EQ thấp "chuộng" nhất

Kỹ năng - Đông - 09/09/2025 11:00
Khi sử dụng MXH, việc sử dụng emoji cũng là dấu hiệu cho thấy bạn sở hữu EQ cao hay thấp.

Bất ngờ sống lại sau khi tim ngừng đập, nam diễn viên nổi tiếng Al Pacino thốt lên 3 từ về “thế giới bên kia”

Suy ngẫm - Lam Chi - 09/09/2025 10:00
Al Pacino là một trong những diễn viên vĩ đại nhất của điện ảnh Mỹ. Ông từng tiết lộ rằng mình đã có trải nghiệm về “thế giới bên kia” vào năm 2020.

Sức mạnh của người thấu cảm Kỳ 2: Nói "không" với mối quan hệ không lành mạnh

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 09/09/2025 09:00
Khi sợ làm người khác thất vọng, chúng ta dễ trở thành phiên bản mà họ muốn chúng ta trở thành. Nỗi sợ này khiến chúng ta tìm đủ mọi cách để làm người khác hài lòng.

1,17 tỉ lượt xem chàng trai dựng nhà trong rừng như người nguyên thủy

Phong cách sống - Nguyễn Phượng - 09/09/2025 08:00
Mặc dù im lặng trong suốt video dài 15 phút, chàng trai vẫn khiến hàng triệu người phải theo dõi mình bởi biệt tài tạo dựng cuộc sống như người nguyên thủy.

Xem Sex Education, tôi nhận ra 5 điều quá hay để dạy con, về sau cuộc đời sóng gió mấy cũng không sợ!

Điện ảnh - Thanh Hương - 08/09/2025 12:00
Tôi đã lấy giấy bút, ghi chép lại để dạy cho con.

Rất tiếc, nhiều người hô hào AI nhưng lại đang dùng ChatGPT sai cách

Kỹ năng - Nguyễn Nghĩa - 08/09/2025 11:00
ChatGPT có đến 7 mô hình khác nhau, mỗi cái mạnh một kiểu. Dùng sai mô hình là vừa chậm vừa dở, lại tốn tiền đăng ký.

Tỉnh lại sau hôn mê, người phụ nữ kể về ‘thế giới bên kia’ và thốt lên thật không thể tin được!

Suy ngẫm - Lam Chi - 08/09/2025 10:00
Trải nghiệm “thoát xác” và đến “thế giới bên kia” để lại ấn tượng sâu sắc cho người phụ nữ này.

Sức mạnh của người thấu cảm Kỳ 1: Cái giá của sự cả nể

Từ sách - Phim - Quang Thanh - 08/09/2025 09:00
Người thấu cảm thường được ngợi ca là những con người nhân hậu, tinh tế, luôn biết lắng nghe và sẵn sàng giúp đỡ người khác. Nhưng chính sự nhạy cảm ấy lại đặt họ vào một chiếc bẫy vô hình: chiếc bẫy của sự cả nể.

Trụ trì Làng Mai: Xuất gia không có nghĩa là buông bỏ thế giới, sống ẩn dật!

Phong cách sống - Ứng Hà Chi - 08/09/2025 08:00
Thầy Pháp Hữu đã áp dụng những phương thức truyền tải khá hiện đại, mới mẻ theo xu hướng của giới trẻ như rap, hip hop, âm nhạc thiền, tạo podcast, video,...

Xem “Sex Education”, tôi thấy thật may vì đã thay đổi 1 điều khi dạy con

Điện ảnh - Lam Chi - 07/09/2025 13:00
Sau khi xem phim “Sex Education”, lần đầu tiên tôi thấy mình đã làm 1 điều hết sức đúng đắn khi dạy con.

Những vật dụng thiết yếu hàng ngày trông có vẻ sạch sẽ, nhưng thực tế còn “bẩn hơn cả bồn cầu”

Kỹ năng - Trang Đào - 07/09/2025 12:00
Mọi người nên kiểm tra những vật dụng này và vệ sinh ngay để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.

Nội lực cao hơn Vô Danh Thần Tăng, nhưng Tiểu Vô Tướng Công của cao thủ này lại không bằng Cưu Ma Trí

Thư giãn - Nguyệt Phạm - 07/09/2025 11:00
Cao thủ này tuy sở hữu nội lực thâm hậu và võ công cái thế trong Thiên Long Bát Bộ nhưng nhiều người cho rằng được đánh giá quá cao.
HẠT GIỐNG TÂM HỒN
2019 Bản quyền thuộc về hatgiongtamhon.com.vn. Phát triển bởi ONECMS
Thứ 4, 10/09/2025